16 E e nma nn i c e K rui d Erf,
AtdÏ L nC W3ren dG kIeiDe rondc» naar ’c °°rdeel vaa
i. R d m p h i d s , lieflyker van Smaak, dan de al-
Hoofd, lerkleinfle driehoekige, van de Malabaarfe Kust,
en veel beter dan de groote langwerpige groei-
vipï Wy' lende in de Bosfchen van ’ t Eiland Java. ê Ook
heeft L i n n j e us van deeze Soort gezegd ,
dat dezelve in het allerdigtst befchaduwde vaa
Indie , aan den Slykerigen Voet der Bergen,
huisvest; waar men nog verder bygevoegd heeft*
op Moerasfige plaatfen ? Zelfs moet menze op
Ambon terftond plukken, zo dra zy haar vol-
komene grootte hebben ; alzo z y anders ligt
verderven door § fpatten van den Regen, de.
wyl zy zo laag ftaan: gelyk R u m p h i üs aan-
merkt.
In Oostindie wordt de kleine Kardamom veel
gebruikt om by de Pinang te kaauwen, tot het
bekomep van een Jieflyken Adem. Hier toe is
de dri.ehoekigc wat fcherp, en ook zo aange-
naam van Geur niet: de groote lange geheel on-
bekwaam, als hebbende weinig Reuk o f Smaak
Men gebruikt het Zaad van de ronde Karda*
mom, die uit China komt, veel om een Geur
te geeven aan de Geregten. In de Geneeskunde
kan zy dienen tot een Maagmiddel, datdeHer-
fenen en het Hart verfterkt; doch het is wat
heet m veele Geftellen. Het doet ook Wateren,
zet de Stonden voort, en wordt van fom-
migen tegen Beroerdheid en Duizeling aange-
preezen Z y komt inde Theriaak en andere
bamenftelzelen.
w m m M Ê È m iÈ È È È Ê m
M ö N A R b R i A i
C4) Amornum met een zeer korte iakkige IV.
Bloemjlengi Afdkeu
D e Zaaden , die men Grana Paradifi in d e ^ ° °FÖ‘
Apotheeken noemt, worden gezegd de Zaadkor- 1V*
reis te zyn uit de Peul van eene groote Soort Amomtó
van Kardamom, dat dan een andere moet zyn radifi.
als de zo even gemelde. D it Zaad wordt ook
Meleguetta o f Maniguetta genoemd, en komt
met alleen in Afrika, op Madagaskar, maar ook
in de Indiën voort» Het is kleiner dan Peper*
hoekig, rood van Kleur, van binnen wit en zeer
icherp van Smaak, omtrent als Peper en Gember
, waar het in Reuk ook naar gel ykt» Dé
eigentlyke Plant, daar die groote Kardamom,
ivaar van dit het Zaad is , aan groeit, zou dan
de gemelde zyn , in het Werk van R h e e d e j
over de Malabaarfehe Planten afgebeeld * en
door de. takkigheid van den Bloemfteng verfchil-
lende. Alle deeze vier Soorten zyn overblyven®
de Planten,
C ö s t u é,
De benaaming van dit Geflagt, dool-de Grieken
van ’t Arabifeh woord Kost o f Chast ontleend
, is by de oude Geneeskundigen gebruikt
geweest om verfcheiderley Wortels te betekenen.
D i o s c o r i d e s telt ’er drie Soorten Van j
eeü
(4) Amomum Scapo rarnofo fctevisfimo. Üraria Paradifi öfff-
èinatilrt». C. B. Pin. 413. Elettari, Hert. Mat. XL T. Ss
B
II» Deh,, v i l . stuk.