otn de kuit van de biawan te doen, die gerookt wordt en een be-
langrijk handels-artikel vormt. Sorntijds is de vangst zoo voordee*
lig, dat een groot deel der visch weder weggeworpen en alleen de
kuit bewaard wordt J).
De bevolking van Salimbouw wordt gesteld op 600 Maleijers en
1300 Dajaks. De hoofdnegerie, die een vijftigtal huizen telt, ligtop
den linker-oever der Kapoeas bij den mond van de Troes, eene soort
van natuurlijk kanaal tusschen dezen stroom en de Embouw- of Mouw-
rivier, die ook zelve bij Djongkong in de Kapoeas valt. De eigen-
lijke Salimbouw-rivier, die hare uitwatering beneden de negerie beeilt,
is volstrekt onbeduidend. De Vorst voert den titel van Pangeran 2).
Piassa, eene Maleische negerie, met een tiental huizen en om-
streeks 180 inwoners, staat onder een eigen hoofd met den titel
van Kiai. Deze Vorst heeft voor het overige geen eigenlijk gebied;
de bevolking legt hare tijdelijke ladangs, nu benoorden, dan be-
zuiden de Kapoeas, soms op vrij grooten afstand van de hoofdplaats
aan, overal waar zij wil en geen ander haar is voorgekonien. Het-
zelfde geldt van Djongkong, eene Maleische negerie met 11 huizen,
100 inwoners en een vorstje onder den titel van Raden. Aan de
rivier de Embouw of Mouw, die zieh hier met de Kapoeas veree-
nigt, wonen vrije Dajaks, op een aantal van 975 geschat, die echter,
daar zij voor eenige jaren den Islam hebben aangeuomen,
thans tot de Maleijers kunnen gerekend worden 3).
•Het laatste Maleische staatje aan de Kapoeas is Boenoet, welks
gebied door de vrij aanzienlijke Boenoet-rivier wordt doersneden.
*) Van Lijnden N. T ., bl. 6 1 8 , Groll aant., bl. 566.
s) Van Lijnden en Groll N. T ., bl. 5 5 2 , 5 7 3 , 5 8 3 , 6 2 6 , von Kessel,
bl. 1 8 2 , 183. De laatste stelt de bevolking, de Dajak Kantouw daaron-
der gerekend, op 500 Maleische en 1500 Dajaksche huisgezinnen, of onge-
veer 10,000 zielen. Francis, bl. 5 , rekent 2000 Maleijers, 2500 Dajaks,
en 250 Chinezen, te zamen 4550. Melvill stelt Salimbouw op 61,9 vierk.
mijlen en 5650 inwoners. Hij rekent tot Salimbouw het gansche gebied
der Embouw-rivier, maar maakt daarentegen de Kapoeas tot zijne noorde-
lijke grens. Gronovius, bl. 3 5 4 , spreekt Ambouw uit in plaats van Embouw
; men merke op dat Ambouw o f Embouw en Mouw tot elkander in
dezelide verhouding staan als de namen Ambaloh en Malo, die wij iets
lager zullen aantreffen.
s) Van Lijnden N. T ., bl. 5 5 2 , 5 7 0 , 571 , 5 7 3 , 5 8 3 , 5 8 4 , 6 2 6 ,
von Kessel, bl. 1 8 3 , 184. Hij stelt de bevolking van Piassa op 50 Maleische
huisgezinnen, terwijl hij voor Djongkong 890 Maleische (de tot den
Islam overgegane Dajaks daaronder gerekend) en 400 vrije Dajaksche huisgezinnen
opgeeft. Melvill rekent voor Piassa en Djongkong te zamen 4090
zielen.
De hoofdnegerie, Nanga Boenoet genaamd, ligt eenige honderd passen
beneden de uitwatering der rivier in de Kapoeas, en telt een
20tal huizen. De Vorst voert den titel van Panembahan; de bevolking
van het gansche gebied wordt op 500 Maleijers, 12 Chinezen
en 1170 Dajaks, te zamen 1682 zielen geschat; de Dajaks
zijn echter grootendeels vrij. De rotan van Boenoet vormt een
belangrijk handelsartikel en wordt in aanzienlijke hoeveelheden af-
gevoerd. Welligt zullen de steenkolen, aan de zijtakken der ßoe-
noet-rivier ontdekt, het thans nog zeer gering belang van dezen
staat eenmaal aanmerkelijk doen rijzen 1).
Anderhalven dag roeijens boven Nanga Boenoet ontvangt de
Kapoeas op baren regter-oever de wateren van de rivier Malo of
Ambaloh, die aan de grenzen van Broenei ontspringt. Zij is een
breede, vrij diepe stroom, met weinig verval en vele kronkelin-
g en , zonder belangrijke hinderpalen voor de vaart, en die bij
hoogen waterstand op vele plaatsen buiten hare oevers treedt. Aan
dezen stroom en de naburige rivier Labojan, die zieh in de Danau
Loewar ontlast, is een Dajaksche stam gevestigd, die in uiterlijk
voorkomen en zeden vrij aanmerkelijk van de lager wonende Dajaks
verschilt, en op een aantal van 2925 zielen, in negen kampongs
verdeeld , gesteld wordt 2). Onderscheiden van deze Dajak Malo
zijn de Dajak Batang-Loepar, ten getale van omstreeks 4000 huisgezinnen
tusschen het Batang-Loepar gebergte en de Danau-Loewar
en aan de bronnen van de Malo en de Labojan gevestigd. Zij ont-
leenen hunnen naam aan de rivier Batang-Loepar op de Noordkust
en hebben zieh eerst sedert 15 ä 20 jaar in het gebied der Wes-
ter-afdeeling van Nederlandsch Borneo neergezet. In den eersten
tijd plagten zij door hunne [strooptogten en rooverijen de landen
van Soeheid en Salimbouw te verontrusten; thans echter leven zij
met deze in vrede en verschaffen zieh van daar hunne behoeften,
sedert de maatregelen van den heer Brooke tegen de Dajaksche
roofstammen, waartoe zij behooren, hnn het verkeer met de Noordkust
hebben afgesneden 3).
Van Lijnden N. T ., bl. 5 5 2 , 5 6 2 , 5 7 1 , 573,' 5 8 3 , 6 2 6 , von Kess
e l, bl. 185. De laatste stelt de bevolking veel hooger, t. w. 1200 Maleische
en 2900 vrije Dajaksche huisgezinnen, te zamen 20,500 zielen. Deze
opgave is toch wel stellig veel te hoog.
s) Van Ljjnden N. T ., bl. 571 , 5 8 3 , Gronovius, bl. 354. Von Kessel
stelt, bl. 1 8 5 , het aantal dezer Dajaks op 1000 huisgezinnen.
8) Von Kessel, bl. 1 9 8 , van Lijnden N. T ., bl. 575 , 587.