Sukkadana, Radin B im a z o o n van Sultan Tsafioe’d-din van Sambas
, die op bevel zijns vaders zijne verwanten van grootmoeders
zijde kwam bezoeken. Sultan Zeinoe’d-din verbond hem in het
huwelijk met zijne zuster Indra Koesoema, en uit dezen echt
werd weldra een zoon geboren, d ie , omdat hij te Meliouw *) nabij
Sukkadana het levenslicht aanschouwde, den titel van Radin Meliouw
ontving. Toen deze jonge prins zoo ver was opgegroeid dat
hij gaan k o n , keerde Radin Bima met hem en zijne moeder naar
Sambas terug, waar zij met de meeste hartelijkheid door zijne
ouders ontvangen werden. Niet lang daarna gelastte hem zijn
vader ook te Broenei zijne opwachting te gaan maken. De Vorst
van dit gewest schonk hem den titel van Sultan Mohammed Tadjoe’d
din , en begiftigde hem met de insignien der vorstelijke waar-
digheid. In Sambas terug gekomen aanvaardde hij aldaar het be-
stuur als mederegent zijns vaders, wiens jaren reeds vrij hoog
geklommen waren. De zetel des bewinds bleef vooreerst nog te
Loeboek-madoeng, doch later verwierf Sultan Tadjoe’d-din de toe-
stemming van zijnen vader tot het aanleggen eener nieuwe ver-
sterkte negerie te Moeara-Oelakan, die hij vervolgens tot zijne
residentie koos. Daar van geene latere verplaatsing van den rijks-
zetel wordt gewaagd, acht ik het waarschijnlijk dat deze negerie
dezelfde i s , die th an s, even als het geheele r ijk , altijd met den
naam van Sambas genoemd wordt 2). Deze gissing wordt versterkt
*) In de Maleische kronijk bij Netseber, bl. 1 2 , heet deze plaats Soe-
ngei Malia (ULc). Misschien is dit de correetere schrijfwijze van den naam
der plaats, die ik , bl. 121 en vervolgens overal, in navolging van G-. Muller ,
even als het bekende staatje in het gebied der Kapoeas, Meliouw genoemd heb.
Wij zullen beneden zien, dat dez# Radin Meliouw later te Sambas regeerde
met den titel van Sultan Omar Akama’d-din, en na zijnen dood Marhoem
Adil genoemd wordt. Volgens Gr. Muller, bl. 208 en 3 3 5 , zou deze Adil,
van wien ook hij zegt dat hij te Meliouw geboren was, te Sambas gere-
geerd hebben onder den naam van Sultan Mohammed Djelaoe’d-din, doch
een zoon geweest zijn niet uit het huwelijk van Eadin Bima, maar uit dat
van Eadja Tengah met eene prinses uit het huis van Sukkadana. (Zie bo-
ven, bl. 41.) Klaarblijkelijk zijn hier twee gelijksoortige gebeurtenissen met
elkander verward. Nog erger is het wanneer Muller dezen Adil een contract
laat sluiten met Bloemaert. (Zie boven, bl. 204.) Dit zal een ana-
chronisme van niet veel minder dan eene eeuw zijn, en ’t is vreemd dat
Netscher, bl. 2 0 , noot 2 4 , dit niet heeft opgemerkt.
s) Even als Ngabang niet zelden Landak en Kajoeng somtijds Matan
genoemd wordt. Het tegenwoordige Sambas ligt ter plaatse, waar zieh de
Kleine-Sambas-rivier met eenen zijtak vereenigt (boven, bl. 9 1 , 92). Ik
gis dat die zijtak Oelakan, en dus de plaats der vereeniging Moeara-Oelakan
(mond der Oelakan) genoemd werd.
en schier boven allen twijfel verheven door helgeen het verhaal er
bijvoegt, dat te gelijker tijd verschansingen te Moeara-Batoeng
werden opgeworpen. Batoeng is de naam eener spruit, die zieh
een weinig beneden de hoofdplaats met de Kleine-rivier van Sam-
bas vereenigt, ter plaatse waar thans het Nederlandsch établissement
is gelegen ■*■). Niet lang na de stichting der nieuwe negerie
overleed Sultan Tsafioe’d-din, en hield Sultan Mohammed Tadjoe’d
din alleen de teugels van het bewind over Sambas in han-
den 2).
Onder de regering van dezen vorst werd Selakouw, dat sedertde
verhuizing van den Ratoe van Sambas en van Pangeran Mangkoe-
rat derwaarts een afzonderlijk vorstendom had uitgemaakt, ’twelk
echter bij het stijgend aanzien der Sultans van Sambas als van
hen afhankelijk beschouwd werd, onder het regtstreeksch beheer
der vorsten van Sambas gebragt. De uitgeweken Ratoe van Sambas
had het bestuur over Selakouw bij zijnen dood nagelaten aan zijnen
zoon Radin Bakoet, dien hij met eene dochter van Pangeran Mang-
koe-rat in het huwelijk had verbonden. De nieuwe vorst nam den
titel aan van Panembahan Balei-pinang, ongetwijfeld naar eene kam-
pong, die hij aan eene spruit van dien naam, welke zieh met de ri-
vier van Selakouw vereenigt, zal hebben aangelegd. Deze Vorst werd
opgevolgd door zijnen zoon Amas Doengoen, doch deze had slechts
veertig dagen geregeerd, toen Sultan Tadjoe’d-din hem met al zijn
volk naar Sambas opriep, en alzoo aan het afzonderlijk bestaan
van dezen kleinen staat een einde maakte 3).
Sultan Tadjoe’d-din ontving na zijn overlijden den naam van
Marhoem Bima. Hij werd in de regering opgevolgd door zijnen
reeds vermelden zoon Radin Meliouw, wien hij reeds te voren den
titel van Sultan Omar Akama’d-din had geschonken, doch die
meer algemeen bekend is onder zijnen eervollen bij naam Adil, d. i.
) Ik vind den naam Batoeng (of juister, met een onbeduidend ver-
schil, Betoeng) voor deze spruit op de schets van de monding der Sambas-
rivier, boven aangehaald, bl. 91. Over de ligging van het établissement
zie bl. 94. Netscher wist, bl. 2 0 , noch omirent de ligging van Moeara-
Oelakan, noch omirent die van Moeara-Batoeng iets op te geven.
s) Zie over Eadin Bima, Netscher, bl. 1 2 , 1 3 , 1 6 , op welke laatste
plaats tweemalen Eadin Soleiman in plaats van Eadin Bima genoemd wordt.
De heer Netscher merkt teregt, bl. 22 , o p , dat dit laatste berigt met het
vroegere onvereenigbaar is , maar het komt mij voor dat de oorzaak van
het verschil alleen in eeue schrijffout is te zoeken.
8) Netscher, bl. 1 3 , 1 4 , 20 (vgl. bl. 2).