Ilet vierde ras van den heer von Kessel is dal der Bejadjoe’s ,
P e r s . ,, Je n ai pas été dans 1 occasion de voir aucun des hommes. que
l’on dit être ainsi conformés; mais tous les renseignements, que j ’ai re-
cueilli à cet égard, ont été unanimes pour m’assurer, que ce phénomène se
rencontre chez quelques tribus nomades du centre de l ’île qui vivent encore
dans l’état le plus sauvage.” Zie ook nog E a r l, p. 256. Ofschoon
het mij toeschijnt, dat, zoolang de staartmenschen op Bornéo door geen
geloofwaardig Europeaan zijn gezien , wij regt hebben ailes wat daarvan
verhaald wordt voor een sprookje te houden, kan ik echter niet nalaten
hier het een en ander mede te deelen aangaande staartmenschen in Afrika,
uit een verslag van de zitting der Académie des sciences van 29 Augustus
1 8 4 9 , waarvan ik de kennis aan den heer van Pers verschuldigd ben.
„11 existe une race d’hommes qui, au dire de certains voyageurs, est originaire
du royaume de Gondar, e t, selon d’autres, habite le Soudan méridional,
dont le caractère zoôlogique est particulièrement remarquable par
un appendice caudal, formé par le prolongement de la colonne vertébrale,
et qui constitue le dernier degré du genre homme. Les marchands d’esclaves
ne s ’en défont qu’avec une peine extrême, tant leur réputation est
détestable. Voici quelques-uns des traits auxquels on les distingue: caractère
indomptable, intelligence rudimentaire, physique hideux. On en trouve
aussi quelques individus aux Philippines, mais ceux-ci proviennent de la
traite. Quoi qu’il en soit, sur les grands marchés d’esclaves en Orient il
en paraît quelquefois, et ils sont si bien connus, que lorsqu’un Levantin
est embarrassé pour le choix d’un bon esclave, la première chose, qu’on
lui dit, c’est: Ne prenez pas un noir pourvu d’une queue; c’e st, de tous
les esclaves, celui dont on peut le moins tirer parti. Il y a loin, comme
Ion voit, de cet homme à celui que rêvait Fourier, et qui devait un jour
devenir l’homme type en beauté physique et intellectuelle.
„ M. du Couret qui était en 1842 à la Mecque, a vu un individu de
1 espèce que nous venons de signaler et qu’on lui a dit appartenir à la race
des Ghilanes, dans le Soudan méridional. Bien que ce ne soit pas la première
fois qu il soit question d’une race d’hommes pourvue de queues , le
fait n’est toute-fois pas si cummun, qu’il soit tout-à-fait dépourvu d’intérêt.
Nous allons donc entrer dans quelques détails sur cette manifestion organique
assez étrange. „ J ’habitais la Mecque en 1 8 4 2 ,” dit l’auteur, „ e t
me trouvant chez un émir avec lequel j ’étais intime , je lui parlai de la
race des Ghilanes et lui fis part du doute qu’ont les Européens de l’existence
d hommes ayant une queue, c’est à dire la colonne vertébrale prolongée
extérieurement. Pour me convaincre de l’existence réelle de cette espèce,
l’émir fit venir devant moi un de ses esclaves qu’il nommait Bellal,
qui avait environ trente ans , qui possédait une queue et qui appartenait
à cette peuplade. Je vis cet homme et je fus complètement persuadé.”
Het overige van het verslag geeft eene uitvoerige beschrijving van dezen
persoon en van zijne herinneringen van zijn vaderland. De heer du Couret
wist hem eindelijk te bewegen , zicli voor hem te ontkleeden en zich te la-
ten teekenen. Zijn staart was iets meer dan drie duimen lang en bijna
zoo bewegelijk als die van een aap. Deze slaaf onderscheidde zich van
zijne stamgenooten door goedaardigheid en trouw. Hij had den Islam om-
helsd , en was een warm aanhanger zijner nieuwe godsdienst, maar van
tÿd tôt tijd kon hjj den drang niet weêrstaan om raauw vleesch te oten,
waaraan hij in zijn vaderland was gewoon geweest.
die op de Zuidkust in het gebied van Banjer-niassin te liuis be-
hooren. Zij zijn door de berigten van de heeren S. Müller, Schwa-
ner, Becker, Halewijn en anderen genoeg bekend; in het gebied der
Kapoeas komen zij niet voor, doch onze schrijver schijnt le mee-
n en , dat de zoo weinig bekende Dajaks van Matan, althans ten
deele, hiertoe behooren 1).
Op deif allerlaagsten trap van beschaving Staat het vijfde ra s ,
waartoe de Manketans en Poenans behooren. Ik heb de woon-
plaatsen dezer nog geheel nomadische en met den akkerbouw on-
bekende stammen in het gebied der Kapoeas reeds aangewezen 2).
De Poenans zijn ook verspreid in de bovenlanden aan de Mohakkam
rivier. Zij zijn daar ten deele eenigermate onderworpen aan
de Parische stammen , gelijk deze aan de Maleijers; en deze onder-
geschikte betrekking mag op zich zelve reeds als een bewijs van
versch.eidenheid van stam worden aangemerkt. Hunne taal is van
die der Pari’s geheel verschillende; daarentegen moet de taal der
Manketans geheel met die der Poenans overeenkomen 3). Of deze
wilden met de Orang-Ot in bet gebied van Banjer-massin verwant
zijn , is voor als nog niet te beslissen 4).
Bij eene meer naauwkeurige kennis van geheel Borneo zal het
welligt blijken, dat het gelal der rassen nog moet vermenigvuldigd
worden, gelijk reeds de heer von Kessel zelf de Dajak Riboen aan
de Sekajam-rivier wegens hunne taal tot geen der genoemde rassen te
brengen acht 5). De ondersebeiding levert inlusschen groot bezwaar
op , daar toch zeker, al wäre het slechts ten gevolge van het ge-
vankelijk wegvoeren der vrouwen , vermenging der verschillende rassen
tot zekere hoogte heeft plaats gegrepen. De veelvuldige dialeclen
zijn ook te zeer onderling en met vreemde bestanddeelen vermengd,
dan dat zij een zeker onderscheidingsmiddel der rassen zouden op-
leveren. Het gezegde zal echter voorloopig genoegzaam zijn, om
van het groot verschil tusschen de stammen, onder den naam van
Dajaks begrepen, eenig algeineen denkbeeid te geven, en te beves-
*) Blijkens da noot op bl. 1 6 7 , waarvan de zin echter niet volkomen
duidelijk is.
*) Zie boven, bl. 56.
8) Von Kessel, bl. 1 6 7 , 1 8 7 , Schwaner B ., bl. 2 2 8 , WeddikK., bl.
9 1 , 9 7 , 1 5 0 , 1 5 5 , the Barram-rivier, in Journ. of the Ind. Arqhip. 1851,
p. 682.
*) Zie over dezen stam Schwaner B ., bl. 229 volgg.
*) Von K e s se l, bl. 167 ; vgl. over hen van Lijnden N. T ., bl. 571.