voorraad, in de pas aangelegde werken voorhanden. De Indische
regering, beducht dat de zeeroovers hunne ondernemingen uitbrei-
den en Malakka aantasten zouden, verzocht Silvester, wiens eskader,;
gelijk men zieh herinnert, uit lands schepen bestond, met den mees-
ten aandrang zieh dadelijk naar die stad te begeven , om grootere
onheilen te verhoeden. Uit de woorden waarin dit verzoek was
vervat, verdienen, als een treurig bewijs van het toenmalig onver-
mogen der Compagnie, een paar zinsneden hier te worden aange-
haald. » Gij z ijt,” dus las men in dit stuk, »te zeer bekend met
den zwakken Staat, waarin wij doorgaans hier dobberen, en dat de
tegenwoordige staat der Maatschappij niet geschikt is om toereikende
maatregelen te beramen tot krachtige uitrustingen ter zee, waar-
van men zieh met eenig vooruitzigt van een voorspoedig gevolg to t
v e rd r ijv in g o f v e rn ie lin g van d a t g ro o te a a n ta l ro o v e rs-
v a a r tu ig e n , zou kunnen vleijen.” De vlootvoogd ontving de nood-
lottige tijding kort nadat hij Pontianak verlaten had *psf en ofschoon,
wegens zijne eigene zwakke gezondheid en den treurigen staat van
het eskader, de zaak aan gewigtige bedenkingen onderhevig was, be-
sloot hij, nit aanmerking der gebiedende omstandigheden, in plaats van
de reis naar Batavia te vervolgen, den steven naar Malakka te wenden.
Hier werd het eskader weldra door de uit de Molukko’s terugge-
keerde schepen van kapitein van Halm versterkt, en eindelijk ver-
trokken, den 25sten December 1787, de fregatten Amphitrite en Hoorn,
benevens negen gewapende Compagnie-schepen van Malakka om Ri-
ouw te heroveren, dal thans even gemakkelijk weder bezet werd,
als het weinige maanden vroeger voor den vijand was geruimd;
terwijl Sultan Mahmoed met de aanzienlijkste bewoners, uit vrees
voor de straf, die hij door de schending van bet met van Braam
gesloten verdrag verdiend had, de wijk nam naar Djohor. De Compagnie
bleef nu Riouw bezet houden, tot dat in 1795 Malakka met
zijne onderhoorigheden aan de Engelschen werd overgegeven, die
Riouw zonder eenige voorwaarde aan den Sultan van ü n g g a over-
lieten, waarop de Boeginesche Onderkoning in zijne waardigheid
hersteld werd 2). Wel verre echter, dat nu de zeerooverijen der
*) Zie boven, bl. 278.
9) De Jonge, Geschied. v. b. Ned. Zeewezen, V I , I , bl. 250—2 5 3 ,
van Kämpen I I I , bl. 3 4 0 , 341. Röttger, Berigten omtrent Indie, bl. 174,
Newbold, Straits-Settlements, I I , p. 48— 5 1 , Begbie, Malayan Peninsula,
p. 7 0 , Brief van Sultan Mahmoed aan Kapitein Light achter Marsdens
Boeginezen ophielden, werden zij op zulk eene schaal voortgezet, dat
Raffles daarop nog in den aanvang van 1811 de ernstige aandacht
van het Britsche gouvernement inriep. De vier zonen van Radja Ali,
en onder dezen voornamelijk Radja ßassik, gingen voort met plünderen
en rooven, en ofschoon de regerende Onderkoning, Radja Dja’fa r,
zieh van persoonlijke deelneming aan zulke strooptogten schijnt ont-
houden te hebben, stond, behalve zijne reeds genoemde neven, ook
zijn broeder Radja Idris daaraain te zeer schuldig, dan dat hij de ver-
denking van heimelijke begunstiging zou hebben kunnen ontgaan 1).
Sedert 1792 werd Banka door herhaalde aanvallen der Ilanons,
door de strooptogten der Rajats afgewisseld, op de vreesselijkste
wijze geteisterd; schier het geheele eiland werd achtereenvolgens
verwoest, en de hoofdplaats Muntok was nagenoeg het eenige be-
woonde gedeelte, dat van de aanvallen der roovers verschoond bleef2).
Eene talrijke kolonie van Ilanons had zieh gevestigd te Reteh op de
Oostkust van Sumatra, onder een opperhoofd, dat zieh den titel gaf
van Radja Moeda, en omstreeks 1000 strijders kon op de been bren-
gen. Met tien of twaalf vaartuigen ondernamen zij jaarlijks een
strooptogt, zieh rigtende eerst naar de Lampongs en vandaar naar
de Zuidkust van Java, waar zij vogelnestjes verzamelden en zoovelen
van de inwoners opligtten, als zij konden meester worden. Met
het doorkomen van den Oost-moeson, zeilden zij Java om, en ko-
zen hunne standplaats in Straat Banka, om de voorbijvarende schepen
van Java aan te tasten, e n , zoo vaak de gelegenheid hun günstig
was, eene landing op het eiland te beproeven 3). De vorsten
van Sambas, in gedurige vijandschap met den Sultan van Pontianak,
verleenden aan de Ilanons niet slechts schuilplaatsen op
hunne rivieren, maar verbonden zieh met hen, om aan den handel
van Pontianak zooveel mogelijk afbreuk te doen. Ook de Sultan
van Matan, Mohammed Djamaloe’d-din, maakte gemeene zaak met
deze roovers en gedoogde, dat zij aan den mond der Katapan-rivier
Maleische Spraakkunst,, bl. 252. Begbie noemt Radja All, die in 1806
of 1807 stierf en door Radja Dja’far, zoon van Radja Hadji, werd opge-
volgd „Moorohum Jangool.” Welk Maleiseh woord in Jangool schuilt,
durf ik niet beslissen, maar Moorohum is zeker eene verbastering van
„Marhoem,” d. i. de zalige, hetgeen bewijst dat de bedoelde naam die is ,
welke aan Radja Ali na zijnen dood gegeven werd.
’) Raffles, p. 4 5 , 46.
s) Horsfield, Yerslag, t. a. p ., bl. 213—217, Raffles, p. 45.
s) Cornets de Groot, p. 195 , 196, Raffles, p. 45.
I. 29