Bij hoogen waterstand treedt zij buiten hare oevers, die dan alleen
door liet hoog geboomte aan den kant kenbaar zijn. Hare wateren
hebben eene zwartachtige kleur. Aan dezen stroom en zij ne tal-
rijke zijtakken wonen een aanzienlijk getal Dajaks, die als apanage
aan de Pangerans KoeniDg en Anom van Sintang toekomen; in bet
gansche gebied vindt men geene andere Maleijers, dan de band-
langers van de Pangerans voor het invorderen der opbrengsten,
die aan de uitwatering der voornaamste takken hunnen zetel hebben.
Als handelscommunicatie is deze stroom, in weerwil van de
pogingen der genoemde Pangerans, tot dusverre van zeer weinig
gewigt i).
De boven Sintang aan de Kapoeas gelegen staatjes zijn van uiterst
gering belang. S ila t, aan den linkeroever der rivier, heeft eene
bevolking van 9470 zielen, waaronder 300 Maleijers en 70 Chi-
nezen. De overigen zijn Dajaks, doch een groot deel liunner is vrij
en betaalt geene schatting aan den vorst, die den titel voert van
Pangeran Anom. De Silal-rivier is voor vrij groote sampans be-
vaarbaar; aan hare uitwatering ligt de hoofdnegerie met een dertig-
tal huizen. Voor eenige jaren was Silat zeer berucht wegens zijnen
slavenhandel, waarvan wij de bijzonderheden elders zullen leeren
kennen. Het is het laatste rijk aan de Kapoeas waar Chinezen tot
het graven van goud zijn gevestigd; hooger op wordt dit metaal
slechts nog hier en daar door Maleijers en Dajaks, maar in geringe
hoeveelheid ingezameld 2).
Aan denzelfden oever als Silat ligt de negerie Soeheid of Saweit
aan de uitwatering van een onbeduidend riviertje van denzelfden
naam. Zij bestaat uit slechts 12 huizen en aan den Vorst, die
den titel voert van Pangeran Soema di Laga, gehoorzamen slechts
een 150tal Maleijers, terwijl de hem onderworpen Dajaks omstreeks
650 zullen bedragen. Tegenover Soeheid ontvangt de Kapoeas de
wateren van de Tawang-rivier, waardoor zij gemeenschap heeft
met de Danau Seriang. Op dit meir en het land längs de Tawang
maakt de Vorst van Soeheid aanspraak; doch de Dajaks in dit ge-
*) Van Lijnden N. T . , bl. 5 4 9 , von Kessel, bl. 1 7 5 , 176."
s) Van Lijnden N. T. bl. 5 5 2 , 5 5 7 , 5 7 0 , 5 7 3 , 5 8 3 , 6 1 4 , 6 1 5 , 626 ,
6 2 7 , Gronovius, bl. 3 5 4 , von Kessel, bl. 1 8 1 , 182. De laatste stelt de
bevolking veel hooger dan de opgave in den tekst t. w. op 1300 Maleisohe,
700 cynsbare Dajaksche en 1800 vrije Dajaksche huisgezinnen, te zamen om-
streeks 19,000 zielen. Melvill rekent sleohts 4487 zielen op 20 vierk. mylen,
Francis, bl. 5 , 3027 zielen, als 2690 Dajaks, 250 Maleijers en 87 Chinezen.
bied zijn deels v r ij, terwijl een ander deel de Suprematie van
Sintang, Silat of Salimbouw erkent x).
Even als Soeheid op de Danau Seriang , zoo maakt het nu vol-
gende Salimbouw aanspraak op de Danau Loewar 2). Men moet
hier echter niet veel aan hechten; want zoo het reeds moeijelijk is
bij de grootere staten, lager aan de rivier, eenige grenzen te bepa-
le n , hier wordt dit geheel onmogelijk. Niet zelden noemen ver-
schillende vorsten zieh eigenaars van eene en dezelfde streek,
de een dewijl er hem toebehoorende Dajaks gewoond hebben, de
ander omdat er nu aan hem cijnsbare Dajaks gevestigd -zijn, of
dat hij zieh sterk genoeg waant om zieh de aan anderen schat-
pligtige toe te eigenen. Daarbij komt dan n o g , dat te midden van
het gebied der Maleische vorsten onafhankelijke Dajaks wonen, die
echter soms het regt om zieh daar te vestigen met zekere opbrengsten
moeten koopen. Zoo wonen de anders vrije Dajaks Kantouw,
die hunnen naam van de rivier Kantouw op de grenzen van het
distrikt Banting ontleenen, op een aantal van omstreeks 2600 ge-
schat, in het gebied van Salimbouw, werwaarts zij omstreeks 1840
verhuisd zijn, tegen betaling van 15 gantangs rijst per huisgezin
’s jaars. De vrije Dajak Kajan, die, ten getale van omstreeks 325,
voor eenige jaren te Oelah Lampong beneden Soeheid woonden,
zijn thans tot zes dagen boven Boenoet verhuisd, zoo men zegt,
omdat hunne rijstvelden waren uitgeput 3).
Maar hoe het nu met de grenzen van Soeheid en Salimbouw
möge gesteld zijn, zooveel is zeker, dat een groot deel der Maleische
bevolking van deze staten, maar ook van Piassa, Djongkong
en omstreken, zieh in den oost-moeson naar de meiren begeeft, en
terwijl zij grootendeels droog staan, uit de overgebleven kommen en
plassen schier zonder eenige moeite eene verbazende menigte visch
schept. Deze heeft echter, bij gebrek aan zout, om ze voor den
uitvoer in te leggen, weinig waarde; ook is het daarbij schier alleen
*) Yan Lijnden N. T. bl. 5 4 9 , 5 5 2 , 5 7 0 , 5 7 3 , 5 8 3 , 626. Von
Kessel, bl. 1 8 2 , stelt de bevolking op 100 Maleische en 500 Dajaksche
huisgezinnen , te zamen 3000 zielen; doch volgens hem zijn de Dajaks allen
vrij. Melvill stelt den omvang des rijks op 12,5 vierk. mijl. en de
bevolking op 21 0 0 zielen.
8) Van Lyndon N. T . , bl. 570.
8) Van Lijnden N. T ., bl. 571, 5 8 3 , Groll aant. op van Lijnden N.
T . , bl. 570, von' Kessel, bl. 183. De laatste schat de Dajak Kantouw
op 400 h 500 huisgezinnen.