naar Mampawa, die het volgende ja a r , na daarmede een voordeeli-
gen handel gedreven te hebben, naar Banjer-massin terugkeerde.
Vervolgens verruilde hij te Passir op de Oostkust eene lading van
238 pikols peper aan een Engelschen kapitein tegen 14 kisten
opium, die hij te Banjer-massin binnenbragt en tot goeden prijs
van de hand zette *).
Nadat bij nu op deze wijze eenig kapitaal had bijeengebragt,
besteedde Abdoe’r-rahman een goede som voor den aankoop van
wapenen, en rustte zijn kotter, Tiang Sambong geheeten, voor de
kaapvaart u it, ten einde op die wijze te spoediger de middeleri te
erlangen, om aan zijne heerschzuchtige plannen gevolg te geven.
Zijne eerste heldendaden waren het afloopen van een Hollandsch
schip nabij Banka en van een Engelsch schip te Passir; een aan-
tal roovers en allerlei gespuis stelden zieh met hunne gewapende
praauwen onder zijne bevelen, ofschoon hij inmiddels niet ophield
als koopman onderscheidene Maleische havens aan te doen, zieh
echter zelden op Java vertoonende. Ten laatste viel hem een prijs
in handen, die hem in het bezit van een aanzienlijk vermögen
stelde. Te Passir lag een Fransch schip, grootendeels met Benga-
lesche matrozen (laskars) bemand, met eene rijke lading van zijden
stoffen, lijnwaden en opium, op de reede. Abdoe’r-rahman wendde
zieh tot den Sultan, en bood hem een deel van den buit a a n ,
zoo hij hem vergunnen wilde dat schip af te loopen. Zijn ver-
zoek werd toegestaan. Onder den schijn van een .deel der lading
te willen koopen, maakte hij kennis met den kapitein, bezocht hem
dagelijks, gaf hem waarschuwenden raad, en knoopte eene vriend-
schap met hem aan, die weldra zoo verre ging, dat hij hem zelfs
twee schoone slavinnen ten geschenke aanbood. De kapitein liet
zieh door dat aanbod verlokken, en Abdoe’r-rahman bragt in per-
soon de slavinnen aan boord, vergezeld door een aantal zijner vol-
gelingen, die in schijn ongewapend waren. De kapitein had een
maaltijd gereed gemaakt, waaraan Abdoe’r-rahman met zijn gevolg
deel nam. Vervolgens riep hij de beide slavinnen, eene van welke
een bijwijf des Sultans, en in het plan ingewijd was. Abdoe’r-
rahman wees deze vrouw den kapitein a a n , en noodigde hem uit
haar in zijne kajuit te brengen, waaraan deze gevolg gaf. De sla-
vin sloot volgens hare instruction de deur en trachtte de aandacht
') Hartmann HS. I , bl. 4 , Leyden, p. 3 4 , Badermacher, bl. 118.
van den Franschman af te leiden. De overige Franschen en een
aantal der laskars bevonden zieh op het dek. Eensklaps geeft Abdoe’r
rahman het teeken tot den aanval, en in ¿en oogenblik worden
al de Europeanen meedoogenloos gekrist, terwijl een deel der
laskars, volgens hunne gewoonte, in zee sprong. Daarop werd ook
de kapitein ter dood gebragt, en Abdoe’r-rahman bleef meester van
schip en lading, waarmede hij zieh verwijderde, na aan den Sultan
van Passir zijn aandeel te hebben uitgekeerd, terwijl hij den
overgebleven laskars het leven schonk, op voorwaarde dat zij het
schip voor hem over zee zouden brengen. Abdoe’r-rahman be-
weerde la te r, dat hij eene rekening met de Franschen had te ver-
effenen gehad, daar zij eenige zijner praauwen aangehouden en
zijne vrouwen mishandeld hadden. Hij wilde er echter nimmer
voor uitkomen, op welke wijze hij in het bezit van het schip was
gekomen; doch de omstandigheden zijn bekend door het verhaal
der slavin zelve, die bij het schandelijk bedrijf zulk een voorname
rol had vervuld 1). Bij den veroverden prijs voegde Abdoe’r-rahman
op zijne terugreis naar Banjer-massin nog eene Chinesche
jonk, die van Bali kwam en eene goede som gereed geld bevatte2).
Inmiddels had zieh Abdoe’r-rahman door zijn overmoedig gedrag
en de Vrees, die zijne heerschzuchtige ontwerpen inboezemden, te
Banjer-massin zeer gehaat gemaakt, zoo zelfs , dat de vorsten van dat
rijk later nimmer hebben willen gedoogen, dat zieh Arabieren in
hun gebied vestigden, en bij hunne contracten met het Neder-
landsch gouvernement steeds op de handhaving van dat verbod
hebben aangedrongen 3). Abdoe’r-rahman zag zieh bij zijne terug-
komst met blijkbaar wantrouwen en onverholen minachting beje-
gend, en vond zieh daardoor genoopt naar Mampawa terug te
keeren, in de hoop dat een wel overlegd gebruik van den kwa-
lijk verworven rijkdom hem daar thans gereedelijk een grooten
invloed verschaffen zou. Na zijnen Chineschen prijs te hebben
vooruitgezonden, volgde hij zelf met het Fransche schip, dat ten
teeken van zijn goed geluk geheel met vlaggen en zijden stoffen
behängen was. Hij bereikte zijne geboorteplaats juist op den hon-
*) De hier medegedeelde bijzondorheden worden met kleine verschei-
denheid verhaald door Leyden, p. 35 en 3 6 , en Bitter, blz. 197. Korter
is het berigt bij Hartmann HS. I , blz. 4 , 5 ; vgl. ook Tobias, bl. 4 1 ,
5 1 , G. Müller, bl. 2 1 0 , 2 1 1 , Muntinghe, bl. 1 7 2 , 175.
ä) Hartmann HS. I , bl. 5.
8) Tobias, bl. 5 0 , en H S ., bl. 39.