■jÄAvii
INLEIDING.
ALÖEMEENE SCHET8 VAN HET EILAND BORNEO ').
Noodzakelijkheid eener algemeene schets van Borneo. — Uitgestrekthcid des
eilands. — Klimaat. — Grondgesteldheid. — Bergen. — Alluviale vlakten.
Rivieren. — Bosscbcn. — Bloemen. — Meiren. — Visschcn. — Zoogdieren. —
Vogelen. — Kruipende dieren. — Een nacht op Borneo. — Dierlijke voort-
brengselen voor den handel geschikt. — Kultuurgewassen. — Borneo’s ku st van
verre en van nabij gezien. — Palmen. — Timmer- en reukhout. — Harsen en
gommen. — Olien. — VezelstolFen. — Bamboe en rotan. — Andere gewassen.—
DelfstoiFen. — Ontdekking van koper. — Cijfer der bevolking. — Dajaks. —
Maleijers. — Chinezen. — Europeanen. — Ontdekking van Borneo. — Namen
van Borneo. — De Portugezen op Borneo. — De Spanjaarden op Borneo. — De
Nederlanders op de Westkust en op Banjer-massin. — Borneo in 18Ö9 door de
Nederlanders verlaten. — De Engelschen op Borneo. — Yestiging te Balamba*
ngan. -— Alexander Hare te Banjer-massin. — Herstcl van het Nederlandsch gezag
op Borneo. — Organisatie van Banjer-massin. — George Müller en Jobn Dalton
op de Oostkust. — James Brooke te Serawak. — De Engelschen op Laboean. —
Regeling van de zaken der Oostkust. — Jongste gebeurtenissen in den Soeloe-
Archipel. — Wetenschappelijke reizen. — Ontginning van steenkolen-mijnen. —
Zendelingen en scholen in Banjer-massin. — De heer Weddik, gouverneur van
Borneo. — Tegenwoordige Staat der* Nederlandsche bezittingen op dat eiland. —
Territoriale indeeling.
Het is voor een schrijver, die belangstellende lezers hoopt te
vinden, welligt even gevaarlijk, hen te verplaatsen op een hun
geheel nieuw en onbekend terrein, als hunne aandacht bij het afge-
zaagde, de d e c ie s r e p e t i t a , te bepalen. Belangstelling kan slechts
bij eene zekere mate van bekendheid gewekt worden, bij die mate
welke het verlangen levendig maakt, oin door nadere meer opmerk-
zame beschouwing het nog ontbrekende in de kennis aan te vullen;
*) Vergelijk in het algemeen de fraa\je boachryving van Borneo bij
St. John, I I , Chapt. XIII.