het beginsel der onderlinge h u lp , vaak jaren lang straffeloos de
grootste gruwelen gepleegd hebben 1).
Dezen gevaarlijken geest van geheime associatie hebben de tal-
rijke Chinezen, die jaarlijks hun vaderland verlaten om in den
vreemde te koloniseren, en doorgaans uit de zuidelijke provincien,
nit Foe-kien en Koeang-tong (Canton) afkomstig z ijn , ook naar de
Engelsche en Nederlandsche bezittingen in den Indischen Archipel
overgebragt. Behalve dat te Malakka, Poelo-Pinang, Singapoera, Batavia,
Riouw, Muntok en elders vele kleinere plaatselij ke vereenigin-
gen tot onderlinge ondersteuning en bevordering van handelsbelangen
gevonden worden, welker strekking, ofschoon welligt oorspronke-
lijk goed, toch niet zelden ten kwade ontaardt, telt ook het Hemel-
Aarde-Yerbond hier een groot aantal leden. Ofschoon dezen hier van
de gelegenheid verstoken z ijn , om tot het eigenlijk doel der ver-
eeniging, de omverwerping der Mandsjoe-dynastie, mede te werken,
bhjft toch de geest van verzet tegen de gevestigde magten hun bij;
en terwijl zelfs in China de patriotten veelal in dieven en struik-
roovers ontaard z ijn , is vooral Singapoera dikwijls het tooneel ge-
weest van de grootste geweldenarijen en misdaden, ongestraft door
Chinezen gepleegd, omdat de geheime genootschappen hunne leden
tegen den arm der policie verdedigen, begane misdaden verhelen
en ontdekte misdadigers tot ontvlugting behulpzaam zijn. In eene
merkwaardige autobiographie van een beschaafden en bekwamen
') Zie over deze geheime genootschappen Milne, Some account of a
secret association in China, entitled the Triad Society, in de Transactions
of the Royal Asiatic Society of Great-Britain and Ireland, V. I, p. 240 ff. ;
E. H. Röttger, Thien, t i , hoih — Geschichte der Bruderschaft des Himmels
und der Erden, der communistischen Propaganda China’s, Berlin 1852;
en vooral Dr. j . Hoffmann, het Hemel-Aarde-Yerbond, in Bijdragen tot de
taal- land- en volkenkunde van Neêrl. Indië, D. I , bl. 260—290, D. II, bl.
292— 329. In mijn kort historisch overzigt van de geheime genootschappen,
ben ik dezen laatsten, D. I, bl. 260—283 op den voet gevolgd. Kortere be-
rigten omirent deze genootschappen vindt men o. a. bij Davis, the Chinese,
Vol. I I , p. 14—1 9 , Klemm, China, das Reich der Mitte, S. 2 3 2 , 233.
"Wie uitvoeriger berigten verlangt omtrent den invloed der geheime genootschappen
op de lotgevallen van China, raadplege GützlafFs geschiedenis, en
wat de voorvallen sedert 1850 betreft, Callery et Yvan, Histoire de l’in-
surrection. en Chine (Engelsch door Oxenford), en Macfarlane, the Insurrection
in China.
a) Zie behalve hetgeen Milne, t. a. p., p. 240 over het Hemels-Koningin-
Verbond (Tiën-heoe-hoeï) opmerkt, ook vooral het overzigt der voornaam-
ste geheime genootschappen in China en onder de Chinezen in den Ind.
Archipel bij Hoffmann, D. I I , bl. 311—314.
Maleijer, die zieh, door vriendschap met een Chinees aan te knoopen,
de gelegenheid had weten te verschaffen, om eene vergadering van
leden van het Hemel-Aarde-Yerbond nabij Singapoera heimelijk bij
te wonen, is ons een levendig tafereel opgehangen van de wijze,
waarop vaak nieuwelingen met geweld genoodzaakt worden tot de
broederschap toe te treden, of, bij volstrekten onwil, opdatzij hetgeen
zij reeds gezien en opgevangen hebben niet verraden zouden, mee-
doogenloos worden ter dood gebragt, en van de gruwelen, die in de
bijeenkomsten der eedgenooten beraamd en met gemeenschappelijke
krachten volvoerd worden t). Geen wonder dat Sir James Brooke,
toen in 1850 de Chinezen van Pamangkat, door die van Tai-kong
verjaagd, naar Serawak gevlugt waren, en eenige Chinezen van Singapoera
een aanvang maakten, om leden voor het Hemel-Aarde-Ver-
bond onder hen te werven, de krachtigste maatregelen heeft geno-
men, om aanstonds deze poging den kop in te drukken 2) , en dat
ook de Gouverneur-Generaal van Nederlandsch Indie, bij publicatie
van 8 November 1851, verklaard heeft, dat de deelneming door de
Chinezen aan geheime vereenigingen, gevaarlijk voor de rust en
veiligheid des lands, met den meesten klem zal worden tegenge-
gaan, en de leden onvoorwaardelijk uit Nederlandsch Indie zullen
verwijderd worden 3).
Onder den invloed en naar het voorbeeld dezer geheime genootschappen
, zijn ook op Borneo de vereenigingen of eedgenootschap-
pen van Lan-fong, Tai-kong en Sin-ta-kioe tot stand gekomen. Allen
die tot eene dezer vereenigingen behooren, zijn door een plegtigen
eed verbonden", die hen verpligt tot onbepaalde gehoorzaamheid aan
de hoofden der broederschap en tot trouw jegens de eedgenooten,
die zij in ongeluk, gevaar of nood, hetzij algemeen of persoonlijk,
en zonder het regt van naar de oorzaak of aanleiding te vragen ,
moeten bijstaan. De Chinezen op Borneo noemen deze eedgenoot-
*) Het hoofdstuk uit de „ Hikâjat Abdallah ibn Abdel-kader Moensji,”
uitgegeven te Singapoera, 1846 , dat op de geheime genootschappen der
Chinezen betrekking heeft, is in het Engelsch medegedeeld door T. Brad-
dell in Journal of the Indian Archip. and Eastern A s ia , Sept. 1 8 5 2 , in
het Hollandsch door Dr. G. Pijnappel in Bijdragen tôt de taal- land- en
volkenkunde van Neêrl. Indië, D. I I , bl. 127— 143. Een overzigt van de
geheele autobiographie van Abdallah gaf de heer G. N. in T. v. N. I ., 1854,
D. I , bl. 73—1 0 1 , 297—313.
2) Keppel M., I I , p. 126— 130 (Hollandsch door Dr. Pijnappel, t. a. p.,
bl. 143— 147).
s) Indiër van 22 Jan. 1852, ook bij Hoffmann, t. a. p., D. I , bl. 289.