tans bevond, daagde tot ontzet op, viel met het zwaard in de vuist
op de troepen van den Panembahan aan, wierp den pagger omver,
bevrijdde den Sultan en bragt hem aan boord zijner schepen, met
welke hij zieh vervolgens al vechtende den aftogt naar den mond
der rivier baande. Vanhier spoedde zij zieh terug naar Kota-
ringin, vreezende dat de overwinnaar de vrouwen en kinderen des
Sultans zou laten opligten. De Sultan had echter het geluk hen
behouden bij zieh aan boord te brengen. Hier zag Daeng Menam-
bon voor het eerst zijne toekomende echtgenoot, de schoone en be-
gaafde Poetri, Kasoemba, dochter van den Sultan bij Entro Addi,
die zelve eene dochter was van Panembahan Sangkawah, den laat-
sten regent uit het oude vorslengeslacht van Mampawa 1).
De Sultan en zijne Boeginesche bondgenooten hervatt’en thans
met kracht den oorlog en zett’en dien een tijd lang met afwisselend
geluk voort. Doch de verliezen in talrijke gevechten geleden, en
door geene versterkingen vergoed, noopten eindelijk Daeng Menambon
om den Sultan voor te stellen, hem naar Celebes te volgen, en
zieh 6f aldaar neder te zetten, 6f er eene nieuwe poging tot het
bijeenbrengen van een leger te beproeven. Zeinoe’d-din wilde hier
niet van hooren en verkoos strijdende voor zijne regten te sterven.
Desnieltemin maakle zieh Daeng Menambon, de voortzetting van
den krijg met zijne geringe magt onmogelijk achtende, tot den
aftogt gereed, toen Poetri Kasoemba zieh aan zijne voeten wierp,
hem smeekende haren vader niet te verlaten. Daeng Menambon was
tegen de gebeden en tränen der schoone niet bestand. Hij beraadde
zieh met zijne broeders en bezwoer hen nog eene laatste poging te
beproeven. Hunne toestemming verworven hebbende, bedacht hij eene
IndiS, bl. 1 7 0 , noemt Daeng Marewa (Klana Djaja Poetra), een der broeders,
een zoon van Upa, Koning van Boni. Doch uit Netscher, bl. 1 5 ,
blijbt, dat Oepoe een titel i s , dien Daeng Menambon en al zijne broeders
voerden. Over den titel Daeng zegt de heer Tobias in de „ Nederlandsche
Hermes,” 1 8 2 8 , n°. 3 , bl. 69: „Men heeft op Celebes niet als op Java
titels zonder ambtsbezigkeden , en de generate benaming voor den adel is het
woord Daeng, ofschoon niet alleen tot dezen zich bepalend; want ook vorste-
lijke telgen hebben die benaming, vooral in hunne jeugd, als zij nog geen
bepaald dorp of land tot apanage hebben bekomen , en in dit opzigt heeft
het woordje Daeng wel iets van het Spaansche Don.” Over het tot de
fabelachtige tijden van Celebes’ gesehiedenis opklimmende geslachtsregister
van Daeng Menambon spreekt Tobia s, bl. 48.
J) G. Muller, bl. 3 3 8 , 3 3 9 , Hartmann HS. I , bl. 1 , 2; vgl. Netscher,
bl. 15. De eerste schrijft den naam van Poetri Kasoemba’s grootvader
Singauw, doch de Maleische tekst bij Netscher heeft
krijgslist. Hij vertrok met zijne praauwenen van Matan, het gerucht
uitstrooijende, dat hij naar Celebes terugkeerde; doch onverhoeds
teruggekomen viel hij den Panembahan a a n , sloeg zijne benden
op de vlugt, herstelde Zeinoe’d-din op den troon en verkreeg voor
zieh, tot loon zijner dapperheid, de hand van Poetri Kasoemba.
De Panembahan vlugtte nu op zijne beurt naar Kota-ringin, en
vandaar naar Anjer in het rijk van Bantam, waar nog voor eenige
jaren nakomelingen van hem woonden x). De Vorst van dat rijk
schijnt geene pogingen gewaagd te hebben om hem op den troon te
herstellen, en liet tot gelegener tijd zijne regten op Sukkadana slapen 2).
Niet lang na het herstel van Sultan Zeinoe’d-din op den troon,
vertrok Daeng Menambon met zijne vrouw en hare moeder naar
Mampawa, waar zij door den Panembahan, die, behalve een zoon
bij eene Dajaksche vrouw verwekt, geene andere kinderen had dan
Entro Addi, met blijdschap en toegenegenheid ontvangen werden.
Daeng Menambon geraakte hier tot hoog aanzien, zoowel wegens
zijne persoonlijke hoedanigheden, als wegens zijne verwantschap
met de vorstenhuizen van Sambas en Sukkadana; want Sultan
Omar Akama’d-din (Marhoem Adil), die toen ter tijd te Sambas
regeerde, was een voile neef van Poetri Kasoemba, daar hij uit
Indra Koesoema, zuster van Sultan Zeinoe’d-din, geboren was. Bo-
vendien werd hij door zijne broeders en hunne strijdmakkers naar
Mampawa gevolgd, die, later nog meerdere hunner landgenooten tot
zieh trekkende, de oorzaak werden van het ontstaan eener talrijke
Boeginesche kolonie te Mampawa, die volgens sommiger, waarschijn-'
lijk wel wat overdreven bewering, eenmaal wel 10,000 zielen telde 3).
Mampawa werd hierdoor eene der aanzienlijkste plaatsen van Borneo’s
Westkust, waartoe de ondernemende handelsgeest der Boegine-
zen, wel is waar door groote winzucht, maar tevens door eerlijkheid
en goede trouw gekenmerkt 4) , natuurlijk wel het meest heeft bijgedragen.
Daeng Menambon oefende, hetzij reeds bij het leven, hetzij
na den dood van Panembahan Sangkawah, te Mampawa het hoogste ge-
zag u it, en werd opgevolgd door zijnen zoon Panembahan Adi Djaja
Koesoema, terwijl Poetri Kasoemba den titel van Ratoe toeah ontving 5J.
’) Het oord zijner toevlugt schijnt mij eene niet onbelangrijke bevesti-
ging der meening, dat hij zijn tijdelijk gezag aan Bantam had te danken gehad.
*) G. Muller, bl. 3 3 9 , 3 4 0 , Hartmann HS. I , bl. 2.
s) Ritter, bl. 19 4 ; vgl. Francis, bl. 31.
4) Van Lijnden N. T ., bl. 6 0 2 , Tobias, bl. 43.
*) Netscher, bl. 15 , 1 6 , G. Muller, bl. 3 4 0 , 341. Eene geheel afwij-
22*