pawa de Chinesche vestiging teSelakouw, waarop de Sultan van Sambas
op zijne beurt een vijandelijken aanval deed op het grondgebied
van Mampawa. De Panembahan riep daarop de bemiddeling in van
Abdoe’r-rahman, die met vreugde deze gelegenheid aangreep, om zieh
in de zaken zijner naburen te mengen. De Sultan van Sambas liet
zieh bewegen om terug te trekken tegen betaliog eener som van
10,000 dollars, die grootendeels door Abdoe’r-rahman werd voorge-
schoten. Bij de gesloten overeenkomst werd bepaald, dat wie der
contracterende partijen haar het eerst overtrad, de beide andere tot
vijand zou hebben. Mampawa gaf het eerst reden tot klagten en
weigerde de voorgeschoten gelden aan Abdoe’r-rahman terug te
betalen, die nu op zijne beurt Mampawa drie maanden lang belegerde,
maar eindelijk met verlies moest aftrekken. Abdoe’r-rahman,
in zijne plannen teleurgesteld, gaf bij de Compagnie hoog op van
zijne geschondene eer, wendde voor dat de Yorst van Mampawa
een aanslag tegen Pontianak in den zin had en greep met vreugde
de gelegenheid aan, hem door de aan Radja Ali verleende schuilplaats
geboden, om de Indische regering te overtuigen, dat zij niet minder
dan hij zelf het ergste van Mampawa te duchten h a d , zoo zij niet in
tijds zorg droeg den haar verschuldigden eerbied te handhaven x).
Gelijksoortige redenen van beklag, door listige opruijing vergroot,
stemden de Indische regering niet minder vijandig tegen den Vorst
van Sukkadana en Matan. Sultan Ahmed Kamaloe’d-din had , ten
aanzien van Sukkadana, denzelfden weg als zijn voorganger 2) in-
geslagen, zoodat die plaats uit haar vervallen staat tot nieuwen
bloei was opgebeurd. Hij hood aan alle vreemdelingen, d ie , door
oorlog of opstaud uit hunne woonplaatsen verdreven, zonder vast
verblijf omzwierven, de bogt van Sukkadana, het schoonste oord
van Borneo’s Westkust, als toevlugt aan, en längs het strand werd
een aantal huizen van ijzerhout gebouwd, met zware paggers tot
verdediging, terwijl de invaart der riveir van Sukkadana door den
aanleg van twee steenen dämmen tegen overrompeling beveiligd
werd 3). Onder de vreemdelingen die zieh hier nederzett’en was
zekere Goesti Bandar, een Boeginees van het geslacht der Riouwsche
Onderkoningen, die omslreeks 1768 naar Mampawa verhuisd was.
Na aldaar eenige jaren vertoefd te hebben, vestigde hij zieh aan
') Leyden, p. 3 1 , Bitter, bl. 2 0 3 , G. Muller, bl. 345.
*) Vgl. boven, bl. 244.
*) Vgl. boven, bl. 128.
den linker-oever der rivier van Sukkadana, waar hij een groot
stuk land bebouwde, uilstekend voor natte rijstkultuur geschikt.
Een zijner drie dochters, Oetin Apam, huwde hij uit aan den Pa-
ngeran Ratoe ofKroonprins van Matan, later Sultan Mohammed Dja-
maloe’d-din, eene andere aan Pangeran Aria, broeder van den Sultan
van Sambas. De Sultan zelf, schoon doorgaans te Matan residerende,
had echter ook te Sukkadana een ijzerhouten dalem. Franschen en En-
gelschen kwamen in dien tijd weder te Sukkadana ten handel, en men
zag er Chinesche jonken, tot zelfs van 300 last, hunne waren aanbren-
gen. Deze vernieuwde bloei van Sukkadana was een doorn in het oog
van Abdoe’r-rahman, die zelfs een deel der vreemdelingen, die hij
naar Pontianak had weten te lokken , naar Sukkadana zag verhui-
zen; wat echter het meest zijne ontevredenheid gaande maakte, was
de vestiging van eenige Arabische huisgezinnen aan de Mendouw-
riv ier, die de voortbrengselen van de boven-Kapoeas naar Sukkadana
afvoerden en daardoor aan den handel van Pontianak een gevoelig
nadeel toebragten 1). Wij zagen reeds hoe Abdoe’r-rahman dit door
het opwerpen van een fort op Poelo Djamboe poogde te verhinderen 2).
De Compagnie, wier vestiging te Pontianak, waarvan zij zieh
zooveel goeds had beloofd, haar slechts verliezen opleverde, en
die de erkentenis Van haar gezag van Sultan Kamaloe’d-din niet
verwerven kon, was naauwelijks minder naijverig op den voor-
spoed van Sukkadana dan Abdoe’r-rahman zelf. De bestaande
grieven werden nog vermeerderd, toen Radja A li, na Mampawa
verlaten te hebben, zieh naar Sukkadana begaf, waar hij door den
Sultan opgenomen en met een stuk lands bij Telaga Toedjoh 3) tot
het aanleggen van eene kampong en rijstvelden voor zieh en zijne
volgelingen beschonken werd 4). Abdoe’r-rahman gedacht niet aan
de diensten, die Radja Hadji hem bewezen had, en was gereed
Radja Ali op te offeren, om zieh van de medewerking der Compagnie
tot den val zijner vijanden te verzekeren. De tuchtiging,
zoo niet de ondergang, van Sukkadana en Mampawa beiden was
weihaast tusschen de bondgenooten besloten. De Compagnie liet echter
thans den Sultan van Pontianak, gelijk in 1699 dien van Ban’)
G. Muller, bl. 343—8 4 6 , 3 5 5 , Leyden, p. 28.
s) Zie bl. 267.
8) Zie bl. 129.
*) G. Muller, bl. 345—3 4 7 , Muntinghe, bl. 173, Bitter, bl. 204, Leyden,
p. 2 7 , Hartmann HS. I , bl. 9 , Kronyk van Biouw, t. a. p., bl. 86.