tarn , zijnen naam aan de onderneming leenen, en stelde slechls een
eskader van twee groote oorlogsbrikken en eenige kleinere' vaartui-
gen, met 500 Europeanen en 1000 Javanen bemand $ , te zijner
beschikking, die zieh weihaast met de praauwen van Abdoe’r-rah-
man onder de bevelen van zijnen zoon Sjerief Kasim vereenigden.
Men wendde zieh het eerst tegen Sukkadana, met het doel om
Radja Ali zoo mogelijk in handen te krijgen. Deze, wiens kampong
nog niet behoorlijk versterkt was, zag zieh buiten Staat tegenweer
te bieden, maar ging, zoodra de schepen den wal genaderd waren
en eenige schoten gelost hadden, met zijne familie en volgelingen
aan boord eeniger kleine vaartuigen, waarmede hij bet geluk had
in den nacht naar de Tambelan-eilanden en verder naar Siantan,
het voornaamste der Anambas, te ontsnappen. Sultan Ahmed Ka-
maloe’d-din , die zieh juist te Sukkadana bevond, achtte het niet
raadzaam het oogenblik af te wachten, waarop zieh het eskader voor
zijnen dalem zou vertoonen, maar vlood, zonder een gevecht te wagen,
naar Matan, werwaarts hij door de meeste inwoners met al hun-
ne vervoerbare have gevolgd werd. Men vond, vöör Sukkadana geko-
men, geene vijanden meer te bestrijden, hetgeen echter niet verhin-
derde, dat de negerie geheel vernield en de woningen aan de vlammen
opgeofferd werden. Deze heldendaad werd volbragt in 1786 2).
Minder gelukkig slaagde de. onderneming tegen Mampawa. Men
rekende hier op de medewerking, waartoe de Sultan van Sambas,
volgens de bestaande overeenkomst met Pontianak, gehouden was.
Doch met de gewone veranderlijkheid der Maleijers was deze tot
andere inzigten gekomen, en hield zijne vaartuigen achter, onder
voorwendsel dat hij zijn eigen land dekken moest. Toen de scheeps-
magt der Compagnie en van Sjerief Kasim vöör Mampawa verscheen'
vond zij de negerie op geduchte wijze versterkt; een aanval op
hare vestingwerken werd zoo gevoelig afgewezen, dat men besluiten
moest zieh verder tot eene blokkade te bepalen, waarvoor alleen
. *) Volgens Leyden. G. Muller spreekt van drie schepen en eenige praauwen
, Ritter van vijf schepen.
s) Nergens vind ik een naauwkeuriger dagteekening. In het geheel steekt
het vague in alle berigten omtrent de verrigtingen door de wapenen der
Compagnie zeer af hij de naauwkeurige verslagen omtrent de verrigtingen
van ’s lands eskaders onder van Braam en Silvester, die wij bij de Jonge
geboekt vinden. De vernieling van Sukkadana wordt vermeld door Leyden,
p. 2 8 , G. Müller, p. 2 7 2 , 3 4 7 , 3 5 7 , Ritter, bl. 2 0 4 , 2 0 5 , Tobias, bl.
5 4 , Muntinghe, bl. 1 7 3 , van Kämpen I I I , bl. 3 2 7 , Hartmann HS. I , bl.
9 , Kronijk van Riouw, t. a. p., bl. 86.
twee schepen van de Compagnie konden bestemd worden. Men ge-
voelde echter maar al te wel, dat het ontzag voor de Compagnie
onder dit bewijs van haar onvermogen zeer zou moeten lijden, en
was daarbij niet zonder vrees dat de Engelschen de inlanders, althans
op indirecte wijze, ondersteunen zouden, ten einde de Compagnie,
zoo mogelijk, geheel van Borneo’s Westkust te verdringen l).
De Indische regering bevond zieh in schier even groote verlegen-
heid als in 1 784, toen, den 30sten December 1 7 8 6 , de Kapitein-
Commandeur Silvester met een tweede eskader van lands schepen, tot
ondersteuning der Compagnie uit het moederland gezonden, te Batavia
aankwam. Het duurde eenigen tijd eer al de schepen vereenigd en
in Staat waren om weder zee te kiezen. Een deel van het eskader
werd onder kapitein van Halm naar de Molukkos gezonden; het
andere uit »de Beschermer” van 54 stukken, »de Amphitrite” en
»de Hoorn” ieder van 35 stukken, zamengesteld, werd, nevens het
Compagnies-fregat » de Hoop” van 20 stukken, onder de bevelen van
Silvester zelven naar Mampawa bestemd, om zieh met de reeds
aldaar liggende scheepsmagt der Compagnie te vereenigen, en met
den last om den Panembahan van Mampawa te verjagen, zijn gebied
voor de Compagnie in bezit te nemen, en het aan Sjerief Kasim,’
den zoon van den Sultan, van Pontianak, onder billijke verzekering
van de belangen der Compagnie in leen af te staan. Ofschoon Silvester
den 21sten Maart 1787 van Batavia vertrok, duurde h e t ,'
door windstilte en Sterke stroomingen, tot 28 April, eer hij vöör
Mampawa aankwam, waar h ij, in plaats van de geheele scheepsmagt
der Compagnie en van Sjerief Kasim, slechts twee vaartuigen
aantrof, die den mond der rivier geblokkeerd hielden. Terwijl men
hem te Batavia de vermeestering van Mampawa als eene zeer ge-
makkelijke zaak had voörgesteld, was reeds eene oppervlakkige
beschouwing van den stand der zaken toereikend, om hem van het
tegendeel te overtuigen. De toegang tot de riv ie r, aan welke Mampawa
een paar uren landwaarts in gelegen is, was, wegens de vöör
haar liggende b an k , voor de groote schepen onmogelijk, en zelfs
moeijelijk voor de kleine, die bovendien in gering aantal voorhanden
waren. Daarbij hadden die van Mampawa, door een Engelsehman
van het nakend gevaar onderrigt, alle krachten ingespannen om den
riviermond door het opwerpen van bentings met geschut beplant
*) Van Kämpen I I I , bl. 2 2 8 , Leyden, p. 32; vgl. nog de Jonge. t. a. p.
bl. 246.