
dürft wagen, maar deze inaal, Indien gij allen slechts
eensgezind zijt en pal sta a t, zal hij de uitwerking
onzerhandengevoelen ende kracht der armen , die vrijheid
en geloof, door hem aangerand , dapper weten te verdedigen-
Yloek over hen , die ons in dit gewigtig oogenblik verlaten ;
vloek over de ellendelingen, welke onze eendragt zoeken
te vernietigen, en de wraak des hemels vermorsele hun
den kop, die banne daden en woorden de strekking
geven , — en bij het uiten van dezen zin bleef hij pal staan
voor den benaauwden P o e lo e te r, die zieh zoo veel hij
kon achteruit schoof, I om den woedenden spreker niet te
na te zijn , — om die zoo gewenschte eensgezindheid den.
bodem inteslaan. — Ja ! thans , thans bestaat die eenheid ,
die onze leus moet zijn ; want ik zeg het U , Mannen
van S ito e ! dat al nwe Or an ff kayo’s te zamen spannen,
om nwe vrijheid, het koste wat het wille, te herwinnen
en daarna te handhaven, en ik , ik zal aan het hoofd
staan van hen, die hun bloed daarvoor willen opofferen.
Wel gevoel ik het moeijelijke dier edele taak en beschouw
ze als bijna boven mijne krachten , waarom ik haar dan
ook aan den onverschrokken P a t iw a h i heb willen afstaan ;
doch tot mijn innigen spijt wil hij ze niet op zieh nemen,
maar vergenoegt zieh om, zichberoepende op zijne hooge jaren
en de wond, twee jaren geleden te Wiwani verkregen,
welke hem , volgens zijn zeggen, ongeschikt maken om
in den oorlog ons aller opperhoofd te zijn, onder mij die
gevaren te trotseren, die wij nu te gemoet gaan. Ziedaar,
dappere beiden van Hitoe ! mij daarom aan uw hoofd ,
gereed om u ten strijde te voeren, zoodra de vijand zieh
slechts vertoonen zal. En die strijd zal heftig, zal de
laatste zijn , want wij zullen, wij moeten vechten voor
ons goed regt, voor het bezit van onzen voorouderlijken
grond en voorouderlijke gewoonten en God en zijn Pro-
feet Mahohed waken over onze vrijheid. Immers , mannen
»
die mij hoort! het gelijk is aan onze zijde. Reeds van
het oogenblik a f , dat de Hollanders ons hunne hulp heb-
ben toegezegd en ook bewezen om die heische Portugezen,
die zij zeiden , dat ook hunne vijanden waren, en welke
ons hen slechts als zeeroovers en niet ten onregte als
het schuim der Europesche natieen hadden afgeschilderd,
uit ons raidden te verdrijven , zijn zij meineedig geweest
omtrent hunne beloften , want nimpier spraken zij van het
bezitten van kasteelen of forten op onzen grond, maar
wilden , — hoe nederig — slechts de voorkeur hebben , boven
andere natieen , in den handel en voornamelijk bij het
verkoopen van kruidnagels. En ziet — naauw hebben
wij gezainenlijk met hunne Admiraals MatetieW en vah
der Hages (1) , het kasteel, door de Portugezen bezuiden
den pas van Baguala gebouwd, aan dezen ontweldigd,
of zij behielden dit voor zieh, in weerwil der overeenkomst
met hen gesloten, om het aftebreken, noemden
het V ic to r ia , dat geluk of overwinning raoet beteeke-
nen, een blijk hunner trotschheid, want het heeft hun
geen droppel bloed gekost, en nestelden zieh daar nog
vaster, dan vroeger ooit onze vorige toen verdrevene
vijanden gedaan hebben. En van daar uit hebben zij
steeds» hoe vriendelijk hunne Land-enZeevoogden Fbedbik
Houtmait , SunOS Hoes , P i e t e r R o t h en anderen ook geweest
zijn , hunne bevelen tot onze onderdrukking gegeven,
ons de wetten voorgeschreven en willen dwingen eenig
en alleen aan hen onze nagels te verkoopen, en dat voor
een’ prijs, verre beneden de waarde zoo als gij allen weet;.
want immers Javanen en Makassaren willen steeds het
dubbel geven van hetgeen ons de Hollanders voor onzen
nageloogst toetellen. Niet alleen willen zij ons van
( i ) Valentijn. Ouden Nieuw Oost-Indie,II. D l. a s t.b la d z . I I .
/ i / • /
/