duigeu , hetgeen hem uaar tiet kasteel deed terug keeren.
Des niettemia werd de vredehandel op den 16 Junij 1645
door de Orang kaija'’a hervat, en zelfs zoo ver ge«
bragt, dat T o e lo e c a b e s ie op het strand te Mamalo
sank warn, met het voornemen om zieh naar de kotta
Laha te begeven. Doch däar vond hij den ouden Orang
k a ja B a b o s , die zijne dubbelzinnige rol hervat en we»
der de zijde der Niederländers verlaten had. Deze ried
hem af, zieh, zonder stellige verzekering van lijfsbe«
houd, onder de trouwelooze Christeoen te wagen, en
daarom eerst twee of drie opperkoopliedeD tot gijzelaars
te verzoeken, welken raad door / man R i d j a l i en andere
oproerige hoofden krachtdadig werd ondersteund. Te
eerder ook onderwierp T o e lo e c a b e s ie zieh aan denzelven,
oindat ook bij hem eene aarzeling opkwam , om zieh zoo
voorwaardeloos in den leeuwenmuil, die hem aangaaple i
te werpen, waarom hij een zestal dagen uitstel tot be-
denkenstijd verzocht en intnsschen naar zijn arendsnest
en zijne in de grootste ongerustheid verkeerende, en
ängstig hem verbeidende Se T i e d j a terugkeerde.
Dan ook hier greep weder een gansche ommekeer in
zijne gedachten plaats. Zijne aanhangelingen schilderden
hem het lo t, dat hem te wachten stond , indien hij ver-
trouwen stelde in de voorwaarden, welke men hem zon
opleggen en die slechts uit de pen der veinzerij kon-
den vloeijen , zoo akelig u i t ;—zijne Se Txedja smeekte
hem zoo hartelijk zieh niet roekeloos en ondoordacht
daar aan bloot te stellen , dat hij besloot van alle ver-
dere vredes onderhandelingen aftezien en de Orang
kaija''t, met wie dezelven waren aangeknoopt§ niet alleen
zijne ongeneigdheid daartoe bekend stelde, maar ook
verbood iemand meer oin die reden tot hem te senden, wil«
den zij niet hunne zendelingen aan de grootste versmading
en jmartelijksle ligehamelijke marteling zien onderwerpen.
Hij die wel den grootsten invloed op het afbreken
dier onderhandelingen, waarop onmiddelijk de intusschen
voor een körten poos gestaakte oorlog hervat werd,
uitgeoefend had, was zeker de O r a n g k a i j a B a b o s ,
die het kort daarna weder waagde, zieh van den C a -
p a h a te verwijderen, en in den omtrek van H i l a rond
te. zwerven, met het oogmerk om ook, gelijk nader
gebleken i s , T o e lo e c a b e s ie , wiens slijgende magt en
toenemend algemeen vertrouwen hem doornen in de Oogen
waren, een’ gevoeligeo neep toe te brengen. Het bestaan
der vierhoofdige regering bleef steeds aller doel, en daarom
in het diepst geheiin eene vergadering der trottwlooze
O r a n g k a y a " 1* bij een geroepen hebbende, zoo werden
daarin, op zijne» aandrang, wijlen K a e i a l i ’s oudste
zoon, W a h g s a , tot kapitein van H e to e verkozen, en
ook nog vier andere hoofden tot P e r d a n a , 8 der stain-
huizen aangesteld, terwijl zij T o e l o e c a b e s i e , die tot
nu toe het bestuur in handen had, en zieh voov hen
opofferde, slechts Orang kaija deden blijven en nieta
van dien koek toedeelden ( 1).
Lang echter had hij gaen genot dier verraderlijke trouw-
loo.sheid omtrent eenen vriend, die hem zoo dikwijls
i-n nood bijgesprongen, in het grootste gevaar eene schnil«
plaats geschonken had. Door de Nederlanders ontdekt
en herkend, werd hij op den 31 Augustus 1645 gevan-
gen aan het. kasleel gebragt, dadelijk ter dood gedoemd
en op den 4den September, na de hekentenis afgelegd
te hebhen, dat de vroegere vredesond'erhandelingen slechts
gestrebt hadden om ontzet van leveusiniddelen te ver-
krijgen en, dat. doel daardoar bereikt zijnde, aan geen
vrede meer gedacht werd, om schrik oüder de overige
opstandelingen te verwekken, openlijk onthalsd.
( i) V a 1 e n t ij n s c h e uitdrukking.