wm
160
at'spit'gelt, — ziet men dan van rondom blaauwc rookwolkjes
regtlijnig uit groepen van vruchtboomen opstijgen in de stille
avondlucht en het aanwezcn van gelukkige menschen in die
bosschen verraden, die even als de geheele natuur zichaande
rust gaan overgeven, — dan ontvangt de ziel eenen indruk,
dien niets kan uitwisschen.
20. TAMPOMAS. O
Deze 5100' hooge, geheel buiten de bergketen geisoleei-d
liggende berg onderscheidt zieh onder anderen door eenen ouden,
uit losse slakken bestaanden, maar reeds sedert lang met bosch
begroeiden eruptiekegel van 1200' hoogte, die in de achtste
reisschets uitvoeriger zal worden beschreven. Dit alleen willen
wij thans aanstippen dat behalve dezen, men onder alle vuurbergen
van Java er nog slechts eenen vindt met eenen dergelijken
slakken-kegel, namelijk den nogsteeds werkzamen Merapi.
ä i . TJErxIMAI. $
Br. 58 — L. 108^ 30' — H. 9405'.
A. Topographisch overzigt.
Na in de Galoenggoengketen en den Tampomas zijne laatste
oostelijke toppen te hebben verheven, gaat de vulkanische bodem
der Preanger Regentschappen oostwaarts van laatstgenoemden
berg in eene uilgestrekte kultuurvlakte over. Deze reikt tot aan
Cheribon en omringt den N. W., N. en N. 0. voet eens hoogen
kegelbergs, die 0. Z. oostwaarts van den Tampomas en 28 minuten
oostelijker dan deze ligt en de eerste geisoleerde vulkaan
is, dien wij na den G. Gedeh aantreffen. Bij de Javanen is hij
bekend onder den naam van Tjerimai i) of berg van Cheribon.
Zijne afgeknotte kruin daalt zacht en gelijkmatig naar
alle kanten af en gaat in vlak en laag land over, dat slechts Z. W.
») Bij verkorting Tjormai.
161
en Z. 0. waarts van den berg een weinig hooger rijst en zoo
doende de vruchtbare 1000' en 1200' hooge dalen van Telagu
en Koeningang vormt. Het plaatsje Telaga »), hooger dan de dalbedding
van dien naam op de Z. westelijke helling des bergs
gelegen, bereikt eene hoogte van 1987, en Koeningang op de
Z. oosthelling gelegen van 1476': terwijl in het 0. bij het met
eene warme bron voorziene dorp Sankanoerip, zijn voet slechts
1285' hoog ligt. De g-rootste hoogte echter bereüit de voet van
dezen kegelberg in het midden tusschen de twee genoemde
dalen, te weten in het Z. en Z. Z. W. van zijnen top, waar
hij een hoogland vormt, een vlakken bergAvrong van omtrent
2500', die het stroomgebied der westwaarts vloeijende Tjiloetoeng
van dat der oostwaarts stroomende Losarie Scheidt. Men
moet dit hoogland beschouwen als een juk of zadel, dat
den Tjerimai met de in het Z. voorbijloopende centraalketen
verbindt : welke laatste op deze hoogte (ongeveer tusschen
den Sawal en Tjerimai) zieh reeds verdubbeld heeft en zieh
verder op naar het 0. in nog talrijker rug-gen spouwt. De
Tjerimai is een dier nog werkende vuurbergen van Java, welke
zeer digt bij zee liggen : de regtlijnige afstand van deszelfs kruin
tot het naaste punt van de N. kust bij Cheribon bedraagt slechts
12 minuten: de thans uitgebluschte Ringgit in Bezoekie alleen
ligt nog nader bij zee.
Op den N. voet des Tjerimai staat een boschrijk kalkgebergte,
rijk aan versteeningen en zieh in talrijke steile rotstoppen verheffende.
Het verdient allezins oprnerking dat het niet in eene
dwarsche rigting op den voet des bergs Staat, maar van het Z.
naar het N, dus van den berg af zieh uitstrekt en bijna het
voorkomen heeft als wäre het eene verlenging der trachietribben,
die van den kegelberg afdalen. Verscheiden dezer kalkrotsen
liggen bloot, en op verschillende punten ontwaarde ik dat zij
') Boven dit plaatsje moet aan dezelfde zijde van den berg ergons een lief meertje
met verscheiden eilanden liggen, hetwelk de toenmalige contrôleur van Telaga ons
niet veroorloofde te bezoeken. Eene zekere secte van Mohanjmedaansche priesters
huisde daar en had dat meer voor heilig vcrklaard. Geen ongeloovigc mögt den omliggenden
gewijden grond betreden.
PS i
• ''1
; f|
• • u
Î
i' i
iî
ji