$ SCHARTERBRUG, brug, prov. Friesländ, kw. Zevenwouden, griet.
Doniawarstal, £ u. N. W. tan Oldouwer, in het geh. de Scharren,
over den Nieuwe-Rhyn, in de Ryl.
Bij d e z e brug S t a a t e e n e h e r b e r g , z i jn d e e e n t o l h u i s , t o t h e f f in g v a n
d e d o o r v a a r t g e l d e n , w e lk e t a n i e d e r s c h ip h i e r m o e t e n b e t a a l d w o rd e n .
SCHARTHOFF, geh. in hat graafs. W illz , grooth. Luxemburg,
arr. eh 7 u. N. W. tan Luxemburg, kant. en 1 u. N. tan WUtz,
gem. Eschweiler. '
SQHÀRWOUDE, kerk. ring, prot. Noord-Holland, klass. tan
Alknmar, betattende de tolgende 11 gem.: Zu i d - S c h a rw o u d e -
e n - B r o e k - o p - L à n g e r i d i j k , Noòrd-SchàrWót tde, Nieuwe-
Ni edorp, Öu dc a rs p el , S t ; P ä n c r a s ; Wi n k e l , Koedi jk,
Wa rme n h u i z e n , Ha r i n g c a r s p d l - e h -Di r k s h o r n , Schoor l -
Gr o e t - e n -Kamp en Oi ide -N ie do r p - Zi jdèWind-en-Veen-
h u i zen. In dezen ring zijn 16 kèrkéh die door l l Predikanten bediend
worden en hij telt ruim 6000 zielen , onder welke 2800 Communi-
kanlen.
SCHARWOUDE , gem. in Dreglerland, prot. Noord-Holland; arr.
en kant. Hoorn (4 k. d. 18 ni; k . 8 s. d . ) } palende N. aan Berk-
liout-en-Baarsdorp, O. aan de Zuiderzee, Z. aan Schardam, W. aan
Grosthuizen.
Deze gem. bevat het d. S c h a rw o u d e , benetens eenige terstrooid
liggende h., beslaat eene oppertlakte van 226 band. 54 v. r. 3 t . eil.
waaronder221 bund. 28 t . r. 90 v. ell., belastbaar land ; telt 47 h.,
bewoond door 87 huisgez., üitmdkende eehe bevolking van 290 in w . , ^
iheest bandwerkslieden , en die hun bestàan vinden in den landbouWrfij
De inw., die allen Hert. zijn , onder welke 160 Ledematen , ma-
ken eehe gem. r a t, welke tot de klass. en ring tan Hoorn behoort.
Van 1578 tot 1669 was S charwoude kerkelijk toegetoegd aan Berk-
hout, doch heeft sedert dien tijd altijd een eigen Leeraar gehad. De
eèrsle, die aldaar afzonderlijk het leeraarambt heeft waargenomen,
is geweest G erardus L osius , die in het jaar 1669 herwaarts kwam,
enin bet jaar 1679 naar Schermerhorn vertrok. Het beroep geschiedt
door den kcrkeraäd.
Men heeft in deze gem. eene school, welke gemiddeld door een ge-
tal tan 40 leerlingen bezecht wordt.
Het d. S charwoude , S cbaerwoude of S chaarwocde , in de wandeling
S kahwouw , voorheen ook Z wartkerkje genoemd, ligt 1 u. Z. W. tan
Hoorn, aan den West-Friesche-Zbedijk. :— Men telt er i n d e kömtan
het d. 47 h. en 290 ihw.
Toen in bet jaar 1594 de kèrk, wèlke buitendijks stond, door eenen
hoogen vloed omgestort was, zijn die tan Scharwoude in de par. tan
Hoorn ingelijfd , eh gaten daartoe hare klokken , kelken en andere Ornamenten
, welke zij üit den- tlöed behouden hadden , ook het groote
Maria-beeld, dat sints 'öb bet hoogfe altaar gesteld werd , welk beeid
daarvan iiog altijd sedert de Liève vrouw van Scharwoude genoemd
is geweest. Deze vödrzegde InlijVfng is gesehied met consent tan Her-
tog Aibrecht en deid Proost yan West-Friesland (toen zekere F&Aticiscus,
die kardinaal wàs tàh de Rddmsche kerk, raet den titel van Heilige
Suzanna) en van den Priester Gufeet tfe Hoorn, en in 1408 kwàm dit
dorp onder het regtsgebied van Hoorn ; maar in het jäär 1440, Wérd htet
kerkelijk weder vali flooin afgdzonderd en bebben de inwoners eene eigene
paroebiekerk gelithmfetd, Welke; zoo als zber waarsebijnlijk is, àab de
H. Maagd M aria was toegewijd. De pastörtj stond ter begeving van de
G raten; de Proost ta n West-Friesland had het regt ta n
Heer Adr.aa» J a c o b s z o o s , 40 jaren oud, verklaarde in het jaar 1814 ,
dat hij de pastor« gekregen h a d , bij regt van te rtu ll.n g , en dal de
Burgemeesters het regt ta n vergeting hadden. Maar de' ®ur| em®“ '
ters; daaroter ondertraagd, verklaarden dat z.j zieh zelten dat refft
nooit aangematigd hadden. De pastorij trok ]aarlv)ks ta n landren-
ten 50 Rijnsche guldens (42 guld.) en bragt in alles 06
dens (80 guld. 40cent.) op. Omdat het kosterschap geene mkomsten
had, was er geen ta ste koster. De kerk is een steenen gebouw, raet
eenen houten to re n , doch zonder orgel. im *
De kerinis ta lt in den laatsten Zondag der maand Mel.
Zware watertloeden hebben dit dorn geteisterd zoo als die ta n
1808 en 1 8 1 4 , doch tooral die ta n 1 November 1675 als wanneer
een feile storm en vloed den Zuiddijk bij S c h a r w o u d e , ter^lengtc, van
115 eil. en te r diepte van 9* eil., bezw\jken deed. Den 17 daaraan-
volgende drong een nieuwe storm en vloed het water dermale door
deze breuk, dat er 18,800 bund. lands onderliepen, en er 24 kerken
in stonden.. . .
Den 5 April 1702 was deze dijk weder in het uilerste g e ta a r, docli
werd toen gelukkig behouden. ..
Het wapen dezer gemeente is een dorre boom, waarop gezeten zij
df SCHARWOUDE (NOORD-), gem. in bet balj. van de Nieuwburgen,
prov. Noord-Holland, arr. en kant. Alkmaar (4 k. d ., im k .,
5 s. d . ) ; palende W. en N. aan de gem. Öudcarspel, O. aan den Heer-
Hueowaard.. Z. aan Zuid-Scharwoude. .
Deze gem. bevat het d. N o o r d - S c h a rw o u d e , benetens een.gc
terstrooid liggende h ., beslaat, tolgens het kadaster eeneoppervlakte
van 808 bund. 78 v. r . 16 t . eil., waaronder 806 bund. 64 t . r.
68 v. eil. belastbaar land en te lt 87 h ., bewoond door 158 huisgez.,
uitmakende eene bevolking ta n ruim 670 inw., wier voornaamsle mid-
del ta n bestaan is landbouw en groenteteelt, tooral sluitkool, roode
wortelen, bloemkool , ajuin en beetwortelen, welke groe^te«
vrachtscbippers te Amsterdam ter markt worden gebragt. Ook heeft
men er eenen windkorenmolen en eenen grutmolen door paarden bewogen.
Volgens contract ta n 15 April 1626 is de Heer-Hugowaardsdyk m
het jaar 1 6 2 6 -1 6 2 7 , o te r den grond gelegd aan d e z e gemeente be-
hoorende, waardoor het komt, dat de pold. N o o r d - S c h a rw o u d e
in de Heer-Hugowaard is ingedijkt.
De Hert., die hier 840 in getal z ijn , onder welke 250 Ledematen ,
maken eene gem. u i t , welke tot de klass. ta n Alkmaar, ™
Scharwoude behoort. Noord-Schahwobde werd in 1574 nevens Z u i d -
S c h a rw o u d e , O u d e c a r sp e l en H a r in g e a r s p e l door eenen Leeraar
bediend, daarna daartan afgescheiden, ontvmg het in l6 4 4 , eon
eigen Leeraar. De eerste, die na de scheidmg von Z m d - S c h a r woude
in deze gem. het leeraarambt heeft waargenomen, is geweest
Jephta Rimbertus \lie tr a p , die in het jaar 1644 herwaarts kwam e n
in 1648 naar Naaidwijk vertrok. Het beroep geschiedt door den ker-
keraad , onder agreatie ta n den Ambachtsheer.
De 4 Doopsgez., die er wonen, behooren tot de gem. Broek-op-
Langendijk. — De R. K., die er 150 in getal zy n , behooren t 9t de
stat. ta n Langendijk, welke in deze bürg. gem. eene kerk heeft. — Men
heeft hier eene school, welke gemiddeld door een getal ta n 90 leerlingen
bezocht wordt.