kaloenplant. Je Lemmert; 500 akk. groot. Thans bohoort zij aan Je
plant, de Lemmert.
SOPSUM, geh., prov. Friesland, kw. Westergoo , griet. Franeh-
radeel, arr. en 4 u. Z. W. len W. van Leenwarden, kant. en 1 a.
Z. W. van Franeker, onder Acidum , waartoe het bekoort ; mel 6 k.
en 50 inw.
SORAPERANG, d. in Oost-Indie, op het Sundasclie eil. Ceram,
ad«, res. Maros, 140 eil. van het fort Valkenberg.
SORDIA, naam , welken de Negers geven aan de kolTijplant. W e ig e -
. l e g e n , in N ederlands-Guiana , kol. Suriname. Zie W e l g e l e g e k .
SORGVLIET , buit. in Delfland, prov. Zuid-IJolland, arr., kant.,
gem. en 10 min. W. van 's Gravenhage, 20 min. 0 . ten Z. van Schcve-
ningen.
Dit buit. wcrd onistreeks het jaar 1637 of 1638, door den bekendcn
Staalsman en Volksdichter Jacob Gats, in het barste, onvrucktbaarste
zand, te middcn der duinen, nabij de Noordzee, aangelegd, bc-
bouwd , beplant, met lanen , dreven en wandelwegen voorzien ea
door de ongemeene zorg en vlijt van den Slichler tot eene builcngewoia;
fraaiheid en vrnchtbaarheid gebragt. Op deze luslplaats zocht en vond
die eerwaardige man, gedurende zijne veelvuldrge staalsverrigtingen,
een nuttig tijdverdrijf. Hier rustte bij eindelijk in zijnen hoogen ou-
derdom van de staatszorgen , schreef er zijn Tachtigjarig leven en andere
zijner werken en bragt er zijne aardsche loopbaan ten einde. Kort na
zijnen dood , werd Sobgvliet het eigendom van Willeji III , Prins van
Oranje, die h e t, als een bewijs zijner vorstelijke genegenheid, aan IIass
Wji.leai Bentikck , Graaf van Fortland. ten geschenke gaf. Deze ver-
fraaide het buitengoed aaumerkelijk en versierde het inet vijvers en fonteinen.
In zijn geslacht blcef het tot in het laatsle der voorgaande eeuw,
Daarna heeft het ondcrscheidene inalen van eigenaars verwisseld , onder
welke de Staatsman J o a n n e s F b a n c i s c o s R u d o lp i iu s v a n H o o f f , die onder
Koning L o d e w i j k , Minister van Justilie gcweest is. Sedert 1838 is hcl
een eigendorn van den Kroonprins der Nederlandea , thans Koniug Wit-
l e h I I , die inede zeer ver uitgestreklo landerijen en dningronderi in den
omtrek aangekocht en de plaats zelve ongemeen verfraaid heeft. Een
weinig verder van 's Gravcnhage, tcr regter zijde van den weg, trcft
men het bevallig gelegen paviljoen Klein-Zorrjvliet, een jaglhuis van
den Koning, aan.
Hoezeer het huis zelf, dat C a t s ecrst licn jaren na den aanleg der
plaats begon te bouwen, in het tijdsverloop van twee ceuwen , belang-
rijke veranderingen onderging, bleef het toch gedeeltelijk, zooals bet
door den stichter gebonwd was. Het is niet zeer aanzienlijk maar laag
bij den grond. Toen de Graaf van Portland dit goed in bezit liad,
was deze voornetnens het hnis te verbeteren en hooger op te trekken,
doch bij het onderzoeken van de fondarnenten vond men , dat deze met
sterk genoeg waren , om een zwaarder gcbouw te kunnen dragen. Meer
opmerking , dan het huis zelf,-verdient het buitengoed, dat ten volle
bewijst, wat künde en geduld bij landontginning vermögen. Doelniatig
gebruik makende van eigen ondervinding en die van andere landhuis"
houdkucdigen j beplantte de stichter van S o r g v l i e t het zandige duin,
met wel tierend lio u t, en wist van den heuvelachtigen grond gepait
partij te trekken. Het blijkt dat S o r g v l i e t al terslond zoo ingerigt
werd , om die keur van heesters en bloemgewassen te bevallen , die
het in latere tijden onderscheiddo, daar C a t s , als Curator der Leyd'
sehe boogeschool, in de gclegenheid was, zieh de in den planlenUi'11
aldaar overtollige zaden aan te schaffen, en met deze op zijne meuwe
h i s t plaats welslagcnde proeven te neinen (1).
SORIßO suikerpl. in Nederlands-Guiana, kol. Suriname, aan de
Pericakreek, ler regterzijde in het afvaren ; palende bovenwaarts aan
den militaire post Honkoop , benedenwaarts aan de verl. plant. Nieuw-
Timotibo ; 2108 akk. groot; met 74 slavcn. — De molen wordt door
beesten in beweging gebragt. ,
SORIBO (LAND-VAN-) , verl. kostgr. in ly ederlands-Guiana , kot.
Suriname, aan de Pericakreek, ter linkerzijde in het afvaren ; palende
b o v e n w a a r t s aan de suikerplant. Le Mat-rouge, benedenwaarts aan het
verl. land van Nieuw-Timotibo.
SORPA (DE), riviertje in Oost-Indie, op het Sundasche eil. Java,
dat zieh in de Angkee ontlast.
SORMORRE, geh., prov. Friesland, kw. Zevenwouden, «riet.
Utingeradeel, arr., kant. en 2£ tt. N. van Ueerenveen , ^ u. N. N. W.
van Oldeboorn, .waartoe het behoort.
SORSITOE , d. in Oost-Indie, op het Sundasche eu. Java, resid.
Preanqer-Regentscliappen, reg. Sumadang.
SOSAKARTI, oud d. in Oost-Indie-, op het Sundasche eil. Java ,
resid. Preanger-Regentschappen, reg. Soekapoera.
SOSE, oude naam van het d. S o e s t in Eemland, prov. Utrecht.
Zie S o e s t . m ,
S0T1A , ond d. in Oost-Indie, op het Sundasche en. madura.
SOTTEGIIEM, landhoeve, op het eil. IFalcheren, prov. Zeeland,
arr. en 1J u. Z. ten O. van Middelburg, kant., gem. en 10 min.
N. W. van, Vlissingen, bij den rijweg naar Koudekerke.
SOTTERÜM, b., prov. Friesland, kw. Westergoo, %nel. Wousera-
dcel, arr. en 3 iß W. N. W. van Sneek, kant. en 2£ u. W. N. W.
van Boisward, 10 min. Z. van Cornwerd, waartoe bet behoort, aan
den Zeedijk ; met 3 h. en 20 mw.
SOUBÜRG, roeest bekend onder den naam.van bet H o f - t e - S o ü b o b o ,
adell. h. in den Alblasserwaard, prov. Zuid-Holland, arr. Gorinchem,
kant. Sliedrecht, gem. Alblasserdam, aan den Alblas. Het ontleent
zijnen naam van zijnen stichter N i k o l a a s S o u b o r g , Heer van Alblas.
Men zag hier weleer nog de grondslagen van een oud zwaar gebouw
uit het water oprijzen , waarvan evenwcl thans niets meer te vinden is.
Ilct tegenwoordige huis beslaat, met de daartoe beboorende gron-
den, eene oppervlakte van 36 bund. 19 v. r. 52 v. eil., en wordt in
eigendom bezeten door den Heer B. v a n b e b S t a b , woonachtig tu
Dordrecht.
SOUBURG (HET KASTEEL-VAN-WEST-), voorrn. kast. op bet
eil. IFalcheren, prov. Zeeland, Zie A ld e g o n b b .
SOUBÜRG (OOST-), voorrn. afzonderlijke keerl., prov. Zeeland,
arr. Middelburg, kant. Flissingen, gem. Oost-en-IFesl-Souburg; palende
N. aan de heerl. Koudekerke en de Abeele , N. 0 . en 0 . aan
de heerl. Welsinge, Z. 0 . aan de heerl. Nieuw-Erve en Ritthem,
Z. W. aan de jurisdictie van Vlissingen, W. aan West-Souburg.
Deze heerl., welke, tot in het jaai 1854, inet de heerl. Abe e le
eene afzonderlijke gem. uitmaakte, bevat het d. 0 o s t - S o u b u r g ,
benevens eenige verstrooid liggende huizen. Zij beslaat, volgcns het
(!) Eene roeer omstandige beschrijving, vcrgezcld yan eehe afbeeldiug üindt men in Oud-JSoder-
in d e , tu t vroegera dctgcn , overgeblcvmo Burgen e n Kastcelen gcscheist en afgebceld , door
Mr* C. P , Ei ROBIDH VAK DER AA,