da Staggerdcr-sloot, zeer vermakelijk in lict geboomte gelegen ; met
22 h. en 140 inw.
STEGGERDER-SLOOT (DE), water, prov. Friesland, kw. Zeven-
tuouden, griet. Stellingwerf- Wesleinde, in eene zuidelijke strekking
uit de Linde, längs Steggerdeihuren naar de kolonie der Maatschappij
van Weldadigheid loopende.
Deze sloot is gegraven tot afvoer van turf, doch dewijl hier geen
turf van eenig belang meer gegraven wordt, is zij ook niet nieer be-
vaarbaar.
STEGGlJiGA, voorm. state, prov. Friesland, kw. Zevenwouden,
griet. Stellingwerf-Oosteinde. Zie S t e e g i n g a .
STEUOUDERS , voorm. state, prov. Friesland, kw. W estergoo,
griet. Menaldumadeel. Zie S t e d e h o u d e r .
STEIGEN, d. in de heerl. Feltz, prov. Luxemburg, Zie S t e g e » .
STEIGEREN , buurs. en marke in Zalland, prov. Overijssel. Zie
S t e g e r e n .
STEILERANE, zandbank in de Zuiderzee, ten 0 . van bet eil. Texel,
waarvan bet door de Pan gescheiden is. Het is de zuidelijken boek
van de Waard en wordt bespoeld door den Texelstroom.
STEILENHOEK, kaap in Oost-Indie, in de Indische-Zee, op de
Zuidkust van het eil. Tjindano, een der kleine Sunda-eilanden.
STEIMERBACH (DE), beek in bet balj. van Luxemburg, grooth.
Luxemburg, in de gem. Gamich.
STEIN, gem. in het balj. van Gouda, prov. Zuid-Bolland, arr.
Rotterdam, kant. Gouda (6 k. d., 16 m. k., 3 s. d., 1 afd.); palende
N. aan de gem. Sluipwijk en Oukoop , 0. aan Groot-en-Klein-Heken-
dorp, Z. aan den IJssel , die haar van Haastrecht scbeidt, W. a an
Gouda en Broek c. a.
Deze gem. bevat de heerl. S t e i n , Wil l e n s en een gedeelte van
V rij h o ef -e n-Kal v er e n b roek. Zij beslaat, volgens het kadas-
ter , eene oppervlakte van HOB bund. 12 v. r. 79 v. ell.,' waaronder
1102 bund. 11 v. r. 49 v. ell. belastbaar land ; telt 38 h., bewoond
door 63 huisgcz., uitmakende eene bevolking van 390 inw., die meest
in den landbouw hun bestaan vinden.
De Herv., die er 190 in getal zijn, behooren tot de gem. van Haas f-
recht. — De R. K., van. welke men er 200 aantreft, parochieren te
Gouda en te Haastrecht. — Men heeft in deze gem. geen school m a a r
de hinderen genieten onderwijs te Gouda, te Sluipwijk, te Haastrecht
en te Ilekendorp.
STEIN, meestal het L a n d - v a n - S t e i n geheeten , heerl. in het b a lj .
van Gouda , prov. Zuid-Holland, arr. Rotterdam , kant. Gouda , gern.
Stein; palende N. aan Vrijboef-en-Kalvercnbroek , Nieuwenbroek en Te-
vekop , de Korte-Roggebroek en Oukoop, 0. aan Negen-Viertel, Z. aan
den IJssel, W. aan de heerl. Willens.
Deze heerl. bestaat uit den pold. St ei n en bevat noch d. noch
geh., maar 28 verstrooid liggende h., längs den IJsseldijk, bewoond
door 30 huisgez., uitmakende eene bevolking van 200 inw., die incest
in den landbouw hun bestaan vinden.
Het blijkt uit oude brieven, dat deze heerl., in het jaar 1130, a a n
den Bisschop van ütrecht toebehoord heeft. Hij schonk ze in dat jaar
aan de kerk van Oud-Muiister te Utrecht, inet bevestiging van den
Paus. Van deze kerk ontving Heer J a n v a n H e n e g o ü w e n , broeder van Wif
I e m den Goede, Graaf »an Holland, dit land , gelijk men wil, ten leen-
goed. Wij vinden reden om te denken, dat deze gifte nietgeschiedi*
als een leen, maar, gelijk naderhand aan de stad Gouda , als in erf-
pacht. Immers het is zeker, dat het in later tijd als een Hollandsch leen
voor de Stalen van Holland en West-Friesland verheven is. Door dezen
J a n v a n H e n e g o ü w e n , of liever doorzijne dochter, die met L o d e w u k d e
C h a s t i e x o n , Graaf van Blois, trouwde, kwam de heerl. evcn als Schoonho-
v e n en Gouda aan het laalst gemelde geslacht. J a n v a n B e o i s , maakte,
bij zijnen uitersten wil, het L a n d - v a n - S t e i n aan zijnen bastaard J a n v a n
T k e s l o n g . D c z 6 gaf de heerlijkhcid over aan een zijner zonen , mede J a »
geheeten, die Kanunnik in het kapittel van Oud-Munsterte Utrecht was.
Door dezen J a n v a n T r e s l o n g werd , in het jaar 1458, de heerlijkheid
van S t e i n , henevens alle hare hooge en läge regten , met bewilliging
van het kapittel, in erfpacht aan de Stede van der Goude verkocht voor
2800 Rijnsche guldens (3920 guld.), doch de heerlijkheid verviel weder
aan het kapittel, dewijl die van der Goude de voorwaarde gebroken had—
den en de tbijns verkort, hetwelk hun, bij nader aankoop nog 1000
Rijnsche guldens (1400 guld.) kostten , waarvan de brieven gedagteekend
zijn den 19 Januarij des jaars 1480 of 1481; welk verschil, ten aan-
zien van het jaargetal wij achten te ontstaan , om dat het eerstgemelde
jaar volgens den loop of stijl van den Hove geschreven Staat. Thans
is deze heerl. nog een cigendom van de stad Gouda.
In het L a n d - v a n - S t e i n stond oudtijds het Reguliere klooster Em-
m a u s , waarin D e s i d e r i d s E r a s m u s , door het vleijen en dreigen zijner
vricnden bewogen , het geestelijk gewaad aannam. Dit klooster
brandde in het jaar 1349 tot den grond toe a f, en is naderhand in
eene hofstede veranderd , welke nog onder den naam van h e t Kloös-
ter bekerid is.
Het wapen dezer heerl. bestaat uit een veld van zilver, met 7 lo-
sanges (schuine ruiten) van keel, geplaatst vier en drie en onderling
elkander aanrakende.
STEIN, gem." in het Land-van-Valkenburg, prov. Limburg, distr.,
arr. Maastricht, kant. Meerssen (4 k. d., 6 m. k., 2 s. d.), palende
N. aan de gem. Urmond, O. aan Sittard en Beek, Z. aan Beek,
W. aan de Maas.
Deze gem. bevat het d. S tein , benevens de geh. Kl e i ne-Me e r s c h ,
Veldschuur en Maasbampt . Men telt er 226 h., bewoond door
315 huisgez., iiitmakende eene bevolking van 1460 inwr., die meest
m den landbouw hun bestaan vinden.
De inw., die er op 12 na, allen R. K. zijn , onder welke 1050 Com-
munikanten, maken eene par. uit, welke tot het vic. apost. van Limburg,
dek. van Meerssen, beboort en door eenen Pastoor en eenea
Kapellaan bediend wordt.
Men heeft in deze gem. eene school, welke gemiddeld door 80 leer-'
lingen bezocht wordt.
Het d. S t e i n of S t e v n ligt 3 u. N. ten O. van Maastricht, 2 u.
N. van Meerssen , aan het beekje de Orm , door vruchtbare akkcrlan-
den omgeven. Men telt er in de körn van het d. 206 huisgez. ea
1240 inw.
De kerk, aan den H. M a r t i n u s toegewijd, is een oud gebouw, met
eenen hoogen toren en van een orgel voorzien.
Men heeft in dit d. een kasteel, het K a s t e e i - v a n -S t e i n ge-
noemd. Zie het volgende art.
Te S t e i n is weleer eene munt geslagen.
De kermis valt in op den tweeden Zondag na Pinksteren en op het
feest der kerkinwijding in November.