minste in het jaar 1662 , slond hij ten Westen van de bunrt. De be-
bouwde kom en de meeste boerenplaatsen en landerijen hebben door
publieke en particulière opvaarten goede gelegenheid tot af- en aan-
voer te water. De haringvisscherij is hier aan den Zeedijk nog in
wezen , doch veel geringer dan voor een aantal jaren.
llet dorp ligt wcl ter reed, door drie rijwegen, die van Harlingen
Franeker, ’t Bildt en Minnertsga hier doorloopen ; ook wel ter vaart
om van hier naar Franeker en Harlingen le komen, zijnde er ook no«
eene Yischvaart naar den zeedijk. u
De Herv., die er 940 in getal zijn , onder welke 190 Ledematen
maken eene gem. ui t , welke tot de klass. en ring van Harlingen be-,
hoort. De eersle, die hier het leeraarambt heeft waargenomcn ,... is
geweest zekere F redericos, die in 1882 gekeel Barradeei schijnt bediene!
te hebben. A llerd T jerks was hier in 1383 Leeraar, ook nog in 1388
hoeveel vroeger of later is, wegens gebrek aan bescheiden, onzeker.
Onder de hier gestaan liebbende Leeraren verdient melding de, om
zijne menigvuldige Schriften, met roem bekende H ero S iebebsma , die
er in 1671 kwain ; in 1677 naar Ternaard vertrok , en in 1728 als
emeritus Predikant van Amsterdam oyerleed.
Oudtijds had dit dorp eene kruiskerk, welke vöör de Reformatie aan
den H. S ix t e s was toegewijd. Zij bragt jaarlijks voor den Pastoor
1 4 0 goudguld. (2 1 0 guld.) op, de Vicaris genoot 8 0 ( 1 2 0 guld.) en
dan waren er nog twee prebeuden, die ieder 100 goudguld. ( 1 8 0 guld.)
opbragten. Eene derde prebende was ten voordeele van den Koster.
Aan den Proost van St. Jak te Utrecht moest S e x b ie rom jaarlijks
1 2 Schilden (2 7 guld.) betalen. In 1 4 0 4 werd S j a r d u s en in 1 4 2 9 Heer
H e is r ic e s R e i r e r e s van Pastoor alhier tot Abt van Lidium benoemd.
In 1 4 7 0 was hier Pastoor J a c o b d e L e e ew , die mede ten laatste A b t in
Lidium werd. Vier Pastoors van S e x b ie rom , van welke T b e o s o r u s , die hier
in 1 3 3 6 stond , de eerste was , zijn alzoo Abten van Lidium geworden.
Het noordelijke kruispand der kerk is reeds vroeger en het zuide-
lijkc in of omstreeks het jaar 1774 weggebroken, bij welke gelegenheid
men, in den noordermuur, in eene bemetselde nis, het beeid
van den H. S i x t e s ; den Palroon van dit dorp, gevonden heeft, het-
welk waarschijnlijk ten tijde der Reformatie daarin was verborgen.
Naar dezen Heilige is dit dorp genoemd S ix t ib o r e r , en bij verkorting Six-
b o r e h of SixBisnEN. Onder de fraaije grafsteenen , waarmede deze kerk rij-
ltclijk voorzien is ,- zijn er ouderscheidene met Latijnsche grafschriften
hocwel niet allen even leesbaar. Op een dezer steenen , die voorheen in
een der uitspringende hoeken lag, doch na het wegbrekendaarvan in het
ligehaam der kerk verplaatst is, heeft men een grafschrift, dat ten bewijze
der hooge afkomst van het geslacht v a r A b e l e n verstrekt en dus luidt :
S e RRAPIOS G e RITOR , PROLES NlCOLAES A d ELAE
H ic RECUBART , ST1RPIS R e GIA ROBIL1TAS.
( d . i . : S e r a p iu s , d e v a d e r , e n N ic o la d s , e e n a f s t a m m e l i n g d e r A dele»
u i t k o n i n k l i j k e n s l a m , r ü s t e n h i e r . )
De ruime kerk, welke fraai betimmerd is , prijkt met een sierlijk
doophek en uitmuntend bewerkten predikstoel, staande in eenen kun-
gehouwen boom. In het koor is nog te zien de voet van het altaar
en het hosliekastje , aan de noordzijde der kerk van binnen. Het
welluidend kerkorgel is gemaakt in de jaren 1766 en 1767, door
A. Hirsch, orgelmaker te Groningen, vernieuwd in 1837 en berat
twee handklavieren , een aanhangend pedaal en twinlig stemmen. De
vrij zware steenen toren , met körte scherpe spits , heeft ééne klok,
doch zeer groot cn van een sterk geluid ; het opschrift daarop,
ofschoon zonder jaartal,‘ bcwtjst, dat ze zeer oud en reeds vóór de
Hervorming is gegoten. Het luidt aldus :
Astra tenentis opé bene grandisono tibi Sixte W
Sum decori et Bienim, diva Maria vocor.
Convoco Christicolas, Jovis horrida fata revolvo 1F
Fulmina quid pergam diffugo flamnioma.
Fasum a G erardo vor S chorerborch et J ohanri.
Anno Domini MCCCCCXI1I.
I (d. i.: Door het gezegend werk van Hem , die de starren regeert, ben
ik u , o S ixtos , ten sieraad in Bierum ; Goddelijkc Maria is mijn naam.
I Ik roep de Christenen op , wendt het verlchrikkelijk noodlot vari Ju piter
af. Wat zal ik mecr zeggen ? Ik bescherm tegen de vuurspu-
j wende ■ bliksemschichten. Gegoten door G erard vor S chorerborch en
Joharhes in het jaar des Heeren. 1313).
Voor omtrent zeventig jaren werd de onde pastorie afgebroken en
de tegenwoordige, staande op de Ou d e - B u r e n , aangekocht, welk
huis vroeger bewoond werd door den Heer J oharres G erlofsma , toen-
• maals Secretaris van Barradeei, eertijds Schoolmeester te Oosterbierum.
Het heeft uit de achtervertrekken een goed uitzigt over het veld.
De 13 Doopsgez., die men er aantreft, hehooren tot de gem. van
E Franeker. — De 18 R. K., die er wonen , worden tot de stat. van
Franeker gerekend. — De Christelijk-Afgescheidenen , die er 90 in
I getal zijn , hebben hier een in 1840 erkende gemeente. De kerk, staande
Achter de Nieu we-Buren, aan de terp , is, in het jaar 1840, door
I gedeeltelijke verbouwing van eene schuur daargesteld. De daarbij be-
I körende woning, aan de N ieuwe - Bu r en uitkomende , maakte de
| pastorie uit. Beide zijn zeer geschikt.
In 1829 is de oude dorpschool afgeschaft en eene nieuwe in de buurt
gebouwd , welke schoon en ruim en voor de tegenwoordige behoefte van
kt lager onderwijs beter voldoende is. Deze school wordt des zomers
' gemiddeld door 90 en des winters door 130 leerlingen bezocht.
Het grietenijhuis van Barradeei is mede te S exbierom , waardoor dit
: krp, als de vergaderplaals van het grietenijbestuur, ook de hoofdj
plaats der grietenij is, waartoe het, als bijna in het midden gelegen,
vel gekozen schijnt. — Onder dit dorp behoorden voorheen vele adei-
njke staten, als: Adelen, Hiddema, La t sma , El in ge en Li-
anckama, xvelke alle nu verdwenen en vernietigd zijn , nadat L i-
auckama in het jaar 1824 afgebroken is.
De kermis valt in nh den afloop van den koolzaadoogst en wordt
»an door het bestuur bepaald.
Sexbierom is de geboorteplaats van den H. F eedebices , den achtsten
Bisschop van Utrecht, die, in 834, tot die waardigheid verkoren werd,
en van E elko L iaeckama, den twaalfden Abt van Lidium, die, in 1332,
door de Monniken op het uithof te Boxum , Ter po or t e genaamd , ver-
raderlijk vermoord werd ; terwijl hij als Aht van Lidium derwaarts ge-
gaan was , om ben tot goede zeden aan te sporén. Ook A esgo , de
jes en twintigste Abt van Lidluin , was hier geboren. Nog zagen hier
net eerste licht : de teekenaar van het verbond der Edelen J elte
Eelsma, een der hoofden van de Watergeuzen , geboren in 1839, die
den 13 Junij 1874, bij eenen mislukten aanval op Friesland , in de
golven omkwam , en de Luitenant Admiraal T je rk H iddes de V ries
nlhier den 6 Augustus 1622 geboren , die in een geveckt .tegen de En-
gelschen , den 4 Augustus 1066, voor de eer en vrijkeid des vader-
lands strijdende , sneuvelde.