Na de Reformatie is S w e in s eene combinatie van Pe ins geworden
en door de Leeraars van dat naburige dorp bediend. Hier wordt
oni den tweeden Zondag eenmaal gepredikt en ook om de andere maal
het Heilig Avondmaal bediend.
Men heeft hier eene goede scbool en uilnemende onderwijzerswo-
ning. De school wordt gemiddeld door een getal van 40 leerlingen
bezocht.
Oudtijds lagon bier de staten Ri n n e r d a , Gr oo t -He re ma en
Ki n j u m, welke laalslgenoemde state , men wil , dat galgen rad voerde.
De eerstgemelde is van overlang verdwenen en de tweede voor weinige
jaren afgebroken ; doch de state K ingma (oudtijds Kinjum) , is
thans het.grootste sieraad van dit dorp.
SWENE, oude benaming, onder welke h e t Z w u , in Slaats-Vlaan-
deren, voorkomt. Zie Z w in (H e t ) .
SWETERWOUDE , oude naam van bet d. S o e t e rw o d d e , in Rijn-
land, prov. Zuid-Holland. Zie S o e t e rw o d d e .
SWETTE(DE), landrug, prov. Friesland, grootendeels de scheiding
uitmakende tusschen de kwart. Oostergoo en f f estergoo.
Bij neeroteen bcginaanden ouden zeedijk, op den Zuidoosthoek van
de griet. het Bildt en loopt zuidwaarts tot ongeveer 753 eil. ten westen
van Leeuwarden , bij Schenkenschans, alwaar de trekvaart van Sneek
op Leeuwarden in die der laalstgemelde stad op Franeker valt; loopende
d e S w e t t e van daar, als een trekpad längs de Sneeker-vaart , tot nabij
de grenzen van Rauwerderbem en Wymbritseradeel, nevens Deersura
Benoorden de Dille loopt daarvan een tak onder den naam van Oude-
Kleine-Swette, naar den rijweg van Sneek op Leeuwarden.
SWETTE-HORNE , b.,prov. Friesland, kw. Westergoo , griet. Me-
naldumadeel, arr. en '20 min. W. van Leeuwarden, kant. en 2£ u.
Z. 0. van Berlikum, £ u. 0. van Marsum, waartoe zij behoort, nabij
Schenkenschans ; met 2 h. en 10 inw.
SWEYKHÜIZEN, d. in bet Land-van-Valkenburg, prov. Limburg.
Zie S w y c h r o y s e n .
SWEYLAND (HET), water in Rijnland, prov. Zuid-Holland. Zie
ZwEELAN'D.
SWICHEM , S w y g h e h , S o e c d em of Z w i c h d » , d., prov. Fneslandr
kw. Oostergoo,' griet. Leeuwarderadeel, arr., kant. en 1J u. Z. L, 0 .
van Leeuwarden , niet ver van het thans droog genialen Warregasler-
meer. Men telt er 15 h. en ruim 100 inw., die meest in den land-
bouw hun bestaan vinden.
De Herv., die er 70 in getal zijn, bebooren tot de gem. van Gou-
' tum-en-Swichem, welke hier eene kerk heeft, die eenen stompen
toren heeft, doch van geen orgel voorzien is. In den zomer wordt om
den derden Zondag des namiddags le S w i c r em gepredikt, en in den
winler alleen om de zes weken des morgens.
De 18 Doopsgez., die er wonen , behooren tot de gem. te Leeuwarden.
— De R. K., die er 25 in getal zijn , worden tot de stat. van
JParrega gerekend. — Men heeft iu dit d. geen school , maar de kin-
deren genielen onderwijs te Goutum.
V i g l i d s v a n A t t a v a n S w i c h em , die op het kasteel Barrahuis , aan den
straalweg onder Wirdum geboren was , was Heer dezer plaats en begever
van de pastorie; ook heeft hij er gesticht eene aanzienlijke heerenhui-
zinge, met dicpe grachten omringd , welke naderhand lang door zijn
geslacht bewoond doch thans in eene boerenplaats veranderd is. Er
bestaat nog in dit dorp een vervallen gesticht, door hem tot verpleging
van oude vrouwen bestemd, dat den naam draagt van Ayta-Gods-
h u i s , en waarin nog de overblijfselen van een huiskapel en altaarsie-
raden gevonden worden.
SW1ER of Z w i e r , geh. in het Land-van-Valkenburg, prov. Limburg,
arr. en 3 u 1 N. Ü . van Maastricht, kant. en u. N. W. van Heerlen ,
gem. en 13 min. Z. 0 . van Wijnantsraede; met 38 h. en 170 inw.
SWIJCKHUYSEN of S w e t c k r o i z e n , d. in het Land-van-Valkenburg,
prov. Limburg, arr. en 4 u. N. 0. van Maastricht, kant. en 1|- u. Z.
van Sittard, gem. en £- u. N. W. van Schinnen; met 56 h. en
270 inw.
De inw., die er allen R. K. zijn, onder welke 180 Communikanten ,
maken eene par. u it, welke tot het apost. vie. van Limburg, dek. van
Schinnen , behoort en door eenen Pastoor bediend wordt.
De kerk was vroeger eene kapel van de par. Schinnen, maar is later
tot eene parochickerk verheven. Het is een fraai gebouw, aan de
11. M a r i a toegewijd, met eenen toren en van een orgel voorzien. De
R. K. hebben hier eene eigen begraafplaats. — Men heeft er eene school.
SWIJN , oude benaming van h e t Zwi» , in Staats-Viaanderen , prov.
Zeeland. Zie Zwin (Het).
SW1GHTELER , geh. in Beilerdingspil, prov. Drenthe. Zie Z w i g g e l t e .
SWIJNSMEER (HET), voorm. meer in Kennemerland, prov. Noord-
Ilolland, dat, in hetjaar 1567 bedijkt zijnde , thans eenen pold. uit-
maakt, welke tot het arr., kant. en gem. Alkmaar behoort.
SWIN(DE), water, prov. Friesland, kw. Oostergoo, griet. Idaar-
deradeel, oudtijds een noordelijke zijtak van de Grouw , die voorbij
Teerns , onder Roordahuizum , in de Middelzee viel.
SWIN (HET), meertje , prov. Friesland, kw. JVestergoo , griet. Heme-
lumer-Oldephaert-en-iyoordwolde, op de grenzen van Gaasterland, 10 min.
0. van Nijega , hetwelk ten N. met de / Vy b e- p oe l , ten Z. met de
Hi c h t e - p o e l in verbinding Staat; tirwijl het vroeger ook ten N. 0 .
door de Rhi jn met de Fok ke - s lo ot gemeenschap had.
SWIN (HET), voorm. kerkhof in Noord-Holland, dat nog op de
kaarten van G d i c c i a r d in van 1539 en van O r t e l i d s voorkomt, doch
later door de Zuiderzee verzwolgen is.
Het moet gelegen hebben tusschen Wieringen en den Wieringer-
waard , ruim 1500 eilen van den Noorddijk. Althans in 1772 werd
aldaar door eenen Oestervisscher een aanroerkelijk groot kerkhof ont-
dekt en door den gcleerde P a l d d a n o s nader onderzocht. De kisten
daarop gevonden, allen van eikenhout gemaakt, met zwaluwslaarten
zonder spijkers in een verbonden , gingen de gewöne wijdte en lengte
niet te hoven.
SWINE, oude benaming van het Zwis, in Staats-Vlaanderen, prov.
Zeeland. Zie Z w in ( H e t ) .
SWINGMA , voorm. state, prov. Friesland, kw. Westergoo, griet.
Barradeei, arr. en 5 u. W. van Leeuwarden , kant. en j u. N. N. 0. van
Harlingen, J u. N. W. van Wynaldum, waartoe zij behoorde.
SWINUM, voorm. kasl., dat door gifte, in het jaar 805, aan.de
kerk van Utrecht gekomen is , en, naar men vermoedt, bij Niftrik,
gem. Wychem, moet gestaan hebben.
SWOLGEN, d. in 0 pper-Gelder, prov. Limburg, arr. en7j u. N. van
Roermond, kant. en f f u7-N-. van Horst, gem. Meerlo.
Men telt er 58 h. en ruim 320 inw., en met het kerkelijk daartoe
behooreude dorpje T i e nr a y 68 h. en ruim 370 inw., die meest in
landbouw en veeteelt hun bestaan vinden.