SAMANGKA S abanka of K eizersbaai , baai in Oost-lndie, in tfen"
Sandasche-Archipel, aan den zuidoosthoek van het eil. Sumatra,
S° 4' N. B., 122° 24' 0 . L.
SAMAll, eil. in Oost-lndie, in den Sundasche-Archipel, tot de
Kleine-Sunda-eilanden behoorcnde.
SAMARAKKA, Negerkolonie in Nederlands-Guiana, kol. Suriname,
aan de Boven-Suriname; met 8000 inw., die met de kolonie in de
grootste vriendschap leven, en onder hoofden staan, die zij zelve
verkiezen.
SAMARANG, resid. in Oost-lndie, op het Sundasche eil. Java;
palende N. aan de Zee-van-Java, 0. en N. O. aan Djapara, Z. aan Soe-
rakarta en Rembang , W. aan Pekalongang.
Deze residenlie is een ongelijkvormig vlak met vele hocken en bogten ;
haar vlakke inhoud bedraagt 80 kwadraat-mijlen. Zij strekt zieh van
6° 38' tot 7° 32' Z. B. en van 127° 48' tot 128° 46' 0 . L. uit. De
graad van wärmte is er aan de stranden buitengewoon en zelfs teekent
de thermometer in de stad S ababang des nachts zelden minder dan
80°, op sommige dagen kan hij er tot 90 en meer graden rijzen.
Zij wordt verdeeld in vier regentscbappen ; als: S ama r a n g , Dema
k , Gro bo ga n en Ke nda l , welke weder in 27 distrikten verdeeld
zijn.
De voornaamste rivieren zijn : de Boegelwaroe, de Ro dr i e ,
de Ke n d a l , de Kal i e-Wo e ngo , de Sam a r an g, de T o r b a v a ,
de K e l a y r a n , deBoel oes sar , de Demak en de Tedoenan.
Zij wateren aan de oostelijke kust u it, maar zijn alleen bevaarbaar aan
baren mond, zoodat het binnenlandsch vervoer onmogelijk anders dan
per as kan geschieden.
Buiten deze rivieren heeft men nog twee gegravene kanalen in deze
residentie. Het eerste, längs den grooten weg van S ababang , strekt zieh ,
in eene rigting van het westen naar het oosten , tot de rivier Tedoenan
, zijnde de oostelijke grensscheiding van S ababang , ui t , en ont-
vangt zijn water van de Demak en de Tedoenan , waarmede het in
verband Staat , gelijk ook met de vele spruiten , welke uit deze rivieren
hären oorsprong nemen en zieh tusschen Samarang en Pangoelan-
gen met vele armen in zee störten. Dit kanaal, in het jaar 1808
gegraven, is in den Oostmousson op onderscheidene plaatsen droog
doch in den Westmousson van veel nut, daar de gemeenschap over
zee naar Djapara, Rembang en Samarang, alsdan moeijelijk is., en
de handel inmiddels daardoor kan worden levendig gebouden. — Het
tweede kanaal längs den grooten weg van Demak naar Poorwodadie,
in de rigting van het noorden naar het zuidoosten voortloopende, is
mede slechts in den Westmousson bevaarbaar en ontvangt zijn water
deels uit de rivier van Poormodadie en deels uit de rystvelden.
Tot de verdere waterwerken te S amabang behooren nog twee sluizen, •
zijnde deVr i jmans s lui s achter den kruidmolen, en eene andere achter
de militaire school (tegenwoordig het nieuwe hospitaal). De eenige
haven in deze residentie , welke met dien naam kan bestempeld worden,
is die van S ama rang. De inhammen of baaijen längs het Strand,
welke door de monding der rivieren gevermd worden , zijn eeniglijk
voor kleine vaartuigen gcschikt.
De groote postweg loopt in deze residentie längs het Strand van de
westelijke grensscheiding Welherie tot Kendal in eene noordelijke rigting,
en van daar genoegzaam zuidoostelijk tot S ahakang en verder
naar de Tangoelangien. O m de Zuid loopt deze weg v a n S amahang
•tot Bodjolalie genoegzaam znidelijk , en van de drio armen, nabij den
twccen twintigsten paal, in eene zuidwestelijke rigting naar Kadoe.
Tusschen den een en twintigsten en twee en twintigsten paal van den
grooten postweg, in de afdeeling Kendang, springt een rijweg ui t , welke,
in eene zuidelijke rigting , op de oude afdeeling Perboeän aanvoert; ter-
wijl in het zelfde regentschap nog een andere rijweg, noordwaarts längs
deBodrie, naar de dessa ’ Korwolang leidt. Voorts heeft men nog eenen
rijweg, beoosten de hoofd-Begorij Kendal, loopende noordwaarts naar
Soending en van daar längs het Strand in eene westelijke , daarna
zuidelijke, rigting naar de genoemde hoofd-negörij terug; — eenen
weg , loopende westwaarts van het gouveruementshuis Bodjong , nabij
S ababang , door bet landgoed van wijlen den Heer J ohannes en van
daar noordwaarts door het voormalig land van den Heer M olleb ,
waarna bij zieh, even boven den vierden paal, bewesten de hoofd-
plaats, met den grooten postweg vereenigt; — en eindelijk eenen
weg van het gouvernementshuis, op twee palen afstand van S ababang,
in eene zuidelijke rigting naar Petehrongan, welke beneden den
derde paal ten zuiden van S ababang weder op den postweg uitkomt.
In het regentschap Dema k is , behalve de groote postweg slechts
een andere rijweg van de hoofdnegerij Demang in eene zuidoostelijke
rigting naar de distrikten Poorwodadie, Grobogan en Wirosarie ; ter-
wijl het regentschap S amabang nog verschillende, naar het zuiden
loopende binnenwegen heeft. De nieuwe militaire wegen loopen van
Welehrie naar het zuidelijk gedeelte van Kedoe, van Demak over
Poerwodadie naar Blora j resid. Rembang , van daar naar Madion, en van
Salatiga over Kopping naar Magelang. Zij zijn alle voor lasldieren
zoowel als voor geschut te gebruiken. Bovendien zijn in de laatste
jaren eene menigte binnenwegen door de geheele residentie aangelegd,
waardoor het onbelemmerde verkeer tusschen de belangrijkste punten
veel heeft gewonnen en de kleine binnenlandsche handel aanmerke-
ljjk gemakkelyker is gemaakt.
, De grond voor een groot gedeelte aangespoeld , is heuvelachlig maar
de kusten moerassig en laag, behalve alleen de Oostelijkekust. Naar
het midden rijst de grond aanmerkelijk , zoo dat hij , lien uren zuid-
waarts van de zee verwijderd, zieh ongeveer drie honderd tachtig eilen
hoog verheft.
In het zuidelijke gedeelte zijn eenige bergen, waaronder de uitge-
brande vuurberg 0 e n g a r a n g , aan de grenzen van de residentie Kadoe ,
de voornaamste is. Het D j a m h o e s g e b e r g t e bij de watergrenzen
en de L i emb a n g e n , in het distrikt van dien naam, welke hier
nog dienen genoemd te worden , zijn eigenlijk niets anders dan een
gedeelte van die lange reeks van bergen, welke alle tot den Oenarang
behooren en bijna zoo vele benamingen dragen, als er dorpen op of in
hunne nabijheid gelegen zijn.
De Bo e j o l a l i , beter bekend onder den naam van Merapi (Brandende
berg), heeft in December 1822 en Januarij 1823, ontzettende
vuurkolommen en lavastroomen uitgeworpen , waardoor de landerijen
toenmaals groote schade hebben geleden; ook heeft men daarbij eenige
menschenlevens te betreuren gehad.
In de nabijheid van den zoo even genoemden vnlkaan Oengarang zijn
zwavel- en mineraalbronnen , waarvan eene om hare bijzondere genezende
kracht zeer geroemd wordt , zoodat, volgens de Javanen , het gebruik
van rijs t, in het water dier bron gekookt, alle ziekten doet wijken.
Belangrijk zijn de modderwellen of de slijkvulkanen , nabij Wierosarie