1 1 4 SCH.
Deze pold. bcslaat, volgens het kadastcr, eene oppervlakte van
84 bund. 98 v. r. 22 v. eil., alles schotbaar landj, en wordt, in ver-
eeniging met de Be e t s -Ko o g , door twee molens, op de Ringsloot,
van het overtollige water ontlast. Het polderbestuur bestaat uit drie
Heemraden.
SCHARDAMSCHE-DIJK , dijk in Dregterland, prov. Noord-Holland,
gem. Schardam, zieh uilstrekkcnde van Zuid-Schardam naar den dyk
van Dregterland.
SCHARENDIJKE , geh. op het eil. Schouwen , prov. Zeeland, arr.
en 2 u. ten N. W. van Zierikzee, kant. cn 1- u. W. ten N. van
Brouwershäven , gem. en £ u. N. van Elkertee, aan het Brouwers-
havensche-gat; met 54 h. en 240 inw., die allen Herv. zijn en te El-
kerzee kerkelijk behooren. Allen vinden hun bestaan in den landbouw
en dykwerken. — Er is in dit geh. geene school maar de kinderen
genieten onderwijs te Elkersee.
SCHARHUIZEN, b., prov. Friesland, kw. Zevenwouden, griet.
Doniawarstal, arr., en 4 u. Z. Z. 0 . van Sneek, kant. en 5 u. N.
0 . van de Lemmer , tot het d. Oldouwer behoorende.
SCHARL , voorm. d., thans geh., prov. Friesland, kw. Westergoo,
griet. Hemelumer-Oldephaert-en-Noordwolde, arr. en 6 u. Z. W. van
Sneek, kant. en 2 u. Z. van Hindelopen, -j u. Z. O. van Stavoren,
10 min. Z. W. van W am s, waartoe het behoort. Men telt er in de
kom van het geh. 9 h. en 82 inw., en met de daartoe behoorende b.
Laaxum 15 h. en 80 inw., die meest in den landbouw en veehan-
del hun bestaan vinden.
De Herv. die hier ruitn 50 in getal zijn, behooren tot de gem. van
Warns-en-Scharl. Vroeger had men hier eene kerk. Er was daarin
een vikarisschap van 100 goudgnlden (180 guld.) en eene prebende van
70 gondg. (108 guld.) gevestigd. — De 7 Doopsgez., die er worien,
behooren tot de gem. van Wams. — De 7 R. K., die men er aan-
tre ft, behooren tot de stat.' van Bakhuizen. — Men heeft in dit geh.
geen school, maar de kinderen genieten onderwijs te Wams.
Vroeger stond onder dit dorp de state Ha uk e ma. Ook vindt men
hier aan de kust het Roode Kl i f (ziedat woord). Het in de geschie-
denis zoo beroemde Vr ouwe n z a n d ligt niet ver van daar.
S cha b e is de geboorteplaats van den Kronijkschry ver O cca S ca r e en -
s is of van S cha be , die omtrent 970 leefde.
In 1506 was S cha be met Warns in oorlog , en naar men zegt, hieven er
in een hoofdlreffen van weerskanten ruim 150 menschen.
SCHARLAEEN , aanwas aan den dijk van den Alblasserwaard, prov.
Zuid-Holland, arr. Gorinchem, kant. Sliedrecht, gem. Alblasserdam ;
palende N. aan den Ruigenhil, O. aan den Vinkelandsche-dijk, Z. aan
Rapenburg, W. aan de Noord.
Deze aanwas heeft, volgens het kadaster, eene oppervlakte van
2 bund. 67 v. r. 90 v. eil., bosch, hakhout cn rietland.
SCHARLAKENSPOLDER of C a s t e e e p o e d e r , voorm. pold., in Staats-
Vlaanderen, in Hulster-Ambacht, prov. Zeeland, arr. Goes, kant.
Hulst, welke moet gelegen hebben, waar thans de polder G root- C a b -
bro n , gem. Stoppeldijke, lig t, waarmede hij is ingedijkt.
_ SCHARLO, geh. in de Langestraat, prov. Noord-Braband, Tweede
distr., arr. en S u. W. van ’s Hertogenbosch, kant. en 2 u. W. van
Waalwijk, gem. en £ u. N. van Waspik.
SCHARLO, naam, welken men in de wandeling veeltijds geeft aan
het geh. S chooneo , in Rolderdingspil, prov. Drcnthe. Zie S chooneo.
SCH.
SCHARLO, plant, op het eil. Curagap , in de Middel-divisie, aan de
St. Annabaai, ten Z. van het fort Nassau , ten W. van de plant. Altena.
SCHARLUINEN , ouds naam van het d. Schelluinen , m net Land-
-van-Arkel, prov. Zuid-Holland. Zie Scbeeehinen.
SCHARMER of Schebbeb ook wel Scherbebcarspee , en ondtijos oki-
babebe en Scirabb , onder welken laatsten naam het in de kronijk van
EBoenMENcovoorkomt, d. in Fivelgo, prov. Groningen, arr. en 2 u.
0 , van Groningen, kant. en 1£ u. N. W. van Hoogezand, gem. en
u, N, ÜV, van Slochteren} J u. Z. 0 . van de Harkstede# Men telt
er met de daartoe behoorende, verstrooid liggende huizen, 94 h. en
480 inw., die meest in den landbouw , veeteelt en veenderij hun bestaan
vinden. Men heeft er vroeger eenen korenmolen gehad, en eene bier-
brouwerij, welke echter beide zijn te niet gegaan.
De Herv., die hier 440 in getal zijn, behooren tot de gem. Hark-
stede-en-Scharmer. Na de Reformatie, maakte S c b a r b e b eene aizon-
derlijke gem. n it, waarvan de eerste Predikant, die hier m lb05 stond,
niet bekend is." De tweede W5*s J [p b a n n b s S c h b a n k e n b d l l e r , die er zieh
in 1615 bevond,. en in 1617 opgevolgd werd door A h t h o n i c s > V e e e i-
c h i u s . Dit d. had eene onde ka(k, welke, volgens het schrijven van
Ebo , den 21 Mei 1251, op den Zondag ,van de H. Drievuldigheid,
door de vermögendste Patronen gege.ven werd aan de abdij van Weruip.
Maar omdat er alle de Patronen niet tegenwoordig waren geweest, is
die giftop verzoek van eenige Heden, voornamelijk van den Deken , den
1 1 Jul« nietig verklaard, doch den 29 Julij, aU er de Deken en
verdere belanghebbenden nu bijgeroepen waren, wederom vermeuwd.
In het jaar 1296, zoo als men in het Fervolg van M e n c o vindt, is
er te S c h a b b e r eene nieuwe steenen kerk op eene gemaakte zandhoogte ge-
bouwd, veel schooner dan de andere steenen kerk , welke vroeger op een
moeras gebouwd was. Rij het wegnemen der fondamenten vond men onder
op den veengrond eene rij lijken en eepe tweede ry daarbovep. Met de
derde rn was men reeds bezig, toen de nieuwe fondamenten gelegd werden
en deze rij strekte zieh over het geheele kerkhof uit. Het was
in die dagen de gewoonte de graven niet weder te openen , vöör dat men
eene nieuwe rij begon. Men kan hieruit alleen reeds tot de oudheid
van kerk en dorp besluiten. Deze, in 1296 gebouwde , kerk droeg, in
baren bouwvalligen Staat, met even bouwvallige pastory en kostery ,
alle de kenmerken van eene oude kloosterkerk. De muren^ waren bui-
tengemeen zwaar en bij de afbraak nog hecht en sterk , mt zeer groote
tigchelsteenen opgemetseld ; doch groote gebreken aan de gewelven, de
ziunuren en het dak vorderden, voor de beperkte fondsen van deze arme
gemeente, te groote kosten , waarom men in 1824besloot de kerk af te
breken, en dekerkelyke gem. met de H a r k s t e d e te vereenigen , nadat
de Predikant J o h a n n e s W i e e e b B e c k e r i n g Ehe , hier gekomen in 1817 ,
naar Garrelswecr vertrokken was in 1825.
De enkele Doopsgez., die er woont 9 behoort tot de gem. van oap-
p e m e e r . De Evang. Luth., van welke mep er 11 t e l t , worden tot
de gern. van Sappemeer gerekend. — De R. K., vah welke men er 26
aantreft, behooren tot de stat. van .Sappemeer.
Bii de kerk stond weleer een klooster der Kruisbroeders ot Kruisdra-
gers toegewiid aan de Eeizerin H e le n a , dat den naam droeg'van het
Huis des Lichts. Velehenamingen , aan dit klooster ontleend , zijn aldaar
nog levende. Het was reeds in wezen in het jaar 1400, en stond ten
N W van de nu afgebroken kerk. De boerenhöfstede, h e t Ei l an d
schynt er toe beboord te hebbep. — In de dertiende eeuw bloeide bier