konvent vau Wehe en Eunruni; de kerspellieden van het oude konvelil,
van Pietersburen en van Werahusen. Onder deze slnis behoorden in
1438 de landen van Oldekloosler en Nijeklooster, Lntkeburen (anders
Lntkebuizeh), Warfhuizcn , Wehe, Rloosterburen , Wierhuizen , Pie-
tersburen , Ecnrum , Maarslagt en Mensingeweer: doch in 1680 schij-
nen Saaksnmhuizen en Westernidand, maar niet Maarslagt, mede
zijlregters gesteld te .hebben.
SCHOUWERZIJLVEST, zijlvest in Hunsingo, prov. Groningen.
Dit zijlvest bestaat nit vier schepperijen , als: uit die van Olden-
kl oo st e r , van Te r- Bor g, van het H u is - te n-Di j ke en van
Saaksuna hu iz e n-e n- Weste rai ela n d. Elke schepperij heeft eenen
Scliepper, zijnde die van Oideklooster President-Schepper. Voorts lieeft
Oldekloosler vier, Ter-Borg vijf, het Huis-ten-Dijke vier en Saaksum-
hiiizen-en-Westernieland drie Scheppers. Dit zijlvest heeft daarenboven
eenen Secretaris en eenen Bode, benevens eenen Waarman.
De landen onder dit zijlvest grenzen N. aau den ouden , in 1717
doorgebroken, zeedijk, 0 . aan het Winsnmer-zijlvest, Z. aan den
provincialen rivierdijk , W. aan het Houwer-zijlvest.
SCHOUWTJESBRUG, brug in Kennemerland, prov. Noord-Hol-
land, gem. en § u. Z. W. van Ileemstede , over de Leydsche trekvaart.
SCHRAAL1 AMMER, h. in het Land-van-Maas-en-ff'aal, prov.
Gelderland, kw., distr,, arr. en 5J u. W.ten Z. van Nijmegen, kant.
en 2-£ u. Z. ten W. van Druten, gem. en 1 u. N. van Appeltern,
onder Maasbommel, dat op sommige kaarten als een geh. voorkoint.
- SCHRAALLOO , geh. in Rolder-dingspil , prov. Drenthe. Zie
S choonloo.
SCQRAARD, in het und Friesch Schbadebwaht , Sjuedauwebt , Sca-
daabt of Schaduwaebt , d., prov. Friesland, kw. LFestergoo, griel.
Wonseradeel, arr. en 3 j u. N. W. van Sneek, kant. en l j u. N. W.
van Boisward. Men telt er 42 h. en 250 inw., die meest in veeteelt
hun beslaan vinden.
De inw,, die allen Herv. zijn , onder welke 60 Ledematen , maken
eene gem. nit, welke tot de klass. van Harlingen, ring van Makkum,
behoort. De eerste, die in deze gem. het leeraarambt heeft waarge-
nomen, is geweest G od eebid d s S op ingius , die in het jaar 1597 herwaarts
kwam , en in het jaar 1603 naar Boisward vertrok. De pastorie plagt
100 gondgulden (150 guld.) en het vikarisschap 70 goudgulden (105 guld.)
op te brengen. Aan den Proost van St. Janskerk te Utrecht werden
12 Schilden (16 guld, 80 Cents) betaald. De kerk heeft eenen toren,
doch geen orgel. Voor aan de kap van een oud vervallen gestoelte in
deze kerk, eertijds aan het geslacht van Avlva toebehoord hebbende,
k e im e n dit zonderlinge Latijnsche opschrifl:
In patria Bacchus puerili aetate triumphuni
Ducil, et ex hederä serta virente gerit;
IVec portatur equis, sed onus matresque virique
Dum subeunt, late tympana rauca sonant.
( d . i . B acchus k w a m i n z i j n e j e u g d i n z e g e p r a a l i n z i j n v a d e r l a n d , en
d r o e g e e n k r a n s v a n g r o e n e v e i l ; h i j w e r d n i e t d o o r p a a r d e n g e d r a -
g e n , m a a r d e v r o u w e n e n m a n n e n g i n g e n o n d e r h e m g e b u k t , t e rw i j l
d e k l a n k d e r s c h o r r e t r a m p e l t e n h e i n d e e n v e r r e g e h o o r d w e r d ) .
Weleer lag hier eene state A v l v a , ' waarop wooude S jo ebd A v l v a ,
die benevens T je b k W alta van Tjerkwerd , D ouw e Hiddema van Ping-
j um, en D o o i is e B onga van Eimswerd, het Friesche leger voor Fra-
neker gebood , toen, in het jaar 1500, aldaar de jonge Hertog van
Saksen belegerd werd. In het jaar 1508 verdronk deze hier ter plaatse
in eenen hoogen watervloed , op den 20 September, den vierdag der
beroemde overwinning weleer door de Friezen , in den jare 1345, op
de Hollanders, big Stavoren , behaald. Doch deze vierdag, door de
Saksers afgeschaft zijnde , meendcn de , wel godsdienstige , doch bijge-
loovige Friezen , dat hun die watervloed, om het afschaffen van dat
jaarfeest , als eene straffe ware overgekomen, waarom zij van de Saksen
de vernieuwing daarvan verzochten , en ook verkregen.
SCHRAARDER-VAART (DE)ofDE O ud e-V a a b t , water, prov. Friesland,
kw. 1Festergoo, griet. Wonseradeel; loopende van het d. Schraard
in eene zuidoostelijke rigting naar Boisward.
SCHRAARDER-ZIJL, sluis, prov. Friesland, kw. Westergoo, griet.
Wonseradeel, 20 min. Z. van Schraard. — Door deze sluis komt eene
vaart door den Binnendijk in het Makkumer-meer.
SCHRAAUWEN of h e t E iland , uiterwaard aan den Bemmelsche-pol-
der, op de Over-Betuwe, prov. Gelderland, arr. Nijmegen, kant. E is t,
gem. Bemmel. — Deze uiterwaard beslaat, volgens het kadasler, eene
oppervlakte van 10 bund. 83 v. r. 70 v. eil.
SCHRABREKERKE , naam, welken men bij vcrkorting veelal geeft
aan het d. ’s H e e b -A b t sk e b k e , in Zuid-Beveland, prov. Zeeland. Zie
Heeb- A b t sk e bHe (’s). -
SCHRADIJK (DE), weg, prov. Friesland, kw. Ooslergoo, griet.
Leeuwarderadeel, arr., kant. en u. N. ten W. van Leeuwarden,
loopende van den Hemdijk , tusschen Cornjum en Britsum westwaarls
■tot den hoek van het Bildt, of het punt genaamd Schradijks-end.
SCHRAD1JKS-END , b., prov. Friesland, kw Oostergoo , Snel. Leeuwarderadeel,
arr., kant. en I-J u. N. ten W. van Leeuwarden, j u.
Z. W. van Stiens, waar de Swette zieh aan den Bildtdijk sluit; met
3 h. en ruim 20 inw.
SCHRAM (POLDER-VAN-), pold. buiten het Eiland-van-Dordrecht,
prov. Zuid-Holland. Zie D o bd b ech t ( S ta a b t - po ld e b - v a n -)-
SCHRÄMEN , duinvalei in Rijnland, prov. Zuid-Holland, arr.
Leyden, kaut. Noordwijk, gem. Noordwijk-binnen-en-buiten-Lanyeveld-
tn-Offem. — Deze duinvallei is met wallen omgeven en wordt meest
tot weide voor eenig jong vee gebruikt.
SCHllANS (DE), b., prov. Friesland, kw. Oostergoo, griet. Leeuwarderadeel,
arr., kant. en -j u. Z. van Leeuwarden, 1 j u. N. W* van
Uuizum, waartoe zij behoort.
Deze nette b. aan den straatweg heeft, zoo nabij Leeuwarden , het
voorkomen van hare zuidelijke voorstad te zijn.
SCHRANS (DE), watertje, prov. Friesland, kw. Oostergoo, griet.
Leeuwarderadeel, loopende van de trekvaart van Fratieker op Leeuwar-
den, in eene oostelijke rigting naar het Potmarge-diep.
SCHRANSGAT (HET), voorm. kreek of vaarwater , körnende uit de
Pluimpot, in het eil. Tholen, prov. Zeeland, en loopende, in eene
noordwestelijke rigting , door de Dorstmansplaat, naar de Schelde.
SCHRAPPINGA of S c h b a p i n g a , voorm. landh., prov. Friesland, kw.
Zevenwouden, griet. Slellingwerf-Oosteinde , arr. en 6 u. O. van Hee-
renveen, kant. en 3 u. N. O. ten 0. van Oldeberkoop, | u. N. ten
0. van Oosterwolde, waartoe zij behoorde , nabij het Groote-Diep.
Ter plaatse , waar het gestaan heeft, ziet men thans eene boerderij.
SCHRASSIG, geh. in de heerl. Zolver (Soleuvre), grooth. Luxemburg,
kw., arr., kant. en 1J u. 0 . van Luxemburg, gem. en £ u. Z.
van Schuttringen, aan de Syren; met 17 h. en 135 inw.
X. D e e l .