^Icn tclt er in de kom van het d. 72 b: cn 580 inw., en met do dnartoe
hehoorende geh. het Dost ein d, de He i k a n t , M n n n i k eh ei d e ,
Vor cn se in de en de Vissch en be r g , 222 h. en ruim 1200 inw.,
die incest hun bestaan vinden in den iandbouw. Ook heefl men er
eenen korenmolen en eene bierbrouwerij.
Höt wa9 vroeger eene hecrl., die in 1387 doorJoANNA, Ijerlogin ran
Itraband, aan J a n v a n P o l a n e n , llecr ran de Leck en Breda, in pand-
schap gegeven , en op die wijze aan het Land-van-Brcda gehecht werd,
behalve Vor en sein d e , hetwelk tot het markgraafs. van Bergen-op-
Zoom behoorde.
De inw., die alle R. K. zijn , maken eene par. uit, die door eenen
Pastoor cn eenen Kapellaan bediend wordt en eene eigen begraafplaats
heeft. De kerk , aan den I I . J o h a n n e s den Dooper toegewijd, i s in
vroegerc jaren afgebrand , doch, later weder opgebouwd zijnde , thans
een net gebouvv, inet eenen fraaijen toren en van een orgel voorzien.
Vroeger bestond te S p b u n d e l ook eene Herv. gem., welke tot ecrsteh
Leeraar gehad heeft H e u m a n n es H o o r n , die er in 1648 kwam en in 1654
overleed. In het jaar 1810 , na het overlijden van den Predikant
P e t r u s J a c o b d s M o n t a n ü s , werd echter deze gem., uilhoofde van het
gering gelal zielen, met die van E i t e n vereenigd j t(ians is zy geheel
nitgestorven, ■ •
De dorpschoöi wordt gemiddeld door een getal van 150 lcetlingcn
bezocht.
De kermis valt in des Zondags voor Pinksteren.
In het jaar 1611 verkocht F i l i p s W i l l e m , Prins van Oranje■ , aan
den meeslbiedende in den Wildert, bij het dorp S p b u n d e l een blik of
ven , genaamd de K e t e l ; en nog een ander blik, nevens de Gast-
hnisbrug bij den Klappenberg', met het regt, om die door des Heeren
vroente en wateren af te mögen brengen , op voorwaarde, dat
alles na 50 jaren aan den Heer zoude wederkomen.
Voor b e t j a a r 1810 b e h o o r d e S p b u n d e l t o t d e b ü r g . g e m . Etten-en-
Leur e n ’sPrincenhage , d o c h w e r d t o e u m e t R u c p h e n en Vorens-
e in de e e n e a f z o n d e r l i j k e g e m .
SPRUNDELHEIM , voorm.' kast. in de bar. van Breda, prov. Noord-
Braband, arr. en 2J u. W. Z. W. van Breda, kant. en 2 u. Z. Z. O. van
Oudenbosch , gem. Rucphen-Vorcnseinde-en-Sprundel, nabij Sprundel,
aan bet Moer.water.
Dit kasteel werd , den eersten van Zomermaand 992, door Hilsondis ,
Gravin van Strijen, aan de abdij van Thoor ten geschenke gegeven.
Sedert onhengelijke jaren is het niet meer in wezen , hoewel de grond-
vesten in het midden der vorige eeuw nog te zien waren , thans vindt
men ter plaalse, waar het gestaan heeft, niets dan plantsoeo.
SPRUNDELSCHE-AKKERS (DE), b. in de bar. van Breda, prov.
JVoord-Braband, arr. en 2£ u. W. Z. W. van Breda, kant. en 2 u.
Z. Z. 0. vau Oudenbosch, gem. Rucphen-Vorenseinde-en-Sprundel,
10min. Z. van Sprundel, een gedeelte van het geh. Vorenseinde uit-
makendc; met 7 h. en ongeveer 40 inw.
SPRUNDELSIIEIKEN , b. in de bar. van Breda , prov. Noord-Bra-
band, arr. en 2 | u. W. Z. W. van Breda, kant. en l | u . Z. Z. 0 . van
Oudenbosch, gem. Rucphen-Vorenseinde-en-Sprundel, £ u. N. N. W. van
Sprundel, tot de wijk Sprundel behoorende; met 7 h. en 40 inw.
Het is dat gedeelte van het geh. het Heiken, dat onder het dorp
Sprundel heeft. behoord-. Het is thans dat gedeelte van de nicuw opge-
rigte par. St. Willibrord, waarin de R. K. kerk Staat.
SPRUYTEKBÜRGE , buit. in het Nederkwarher der prov. Utrecht,
irr cn i i N. W. van Utrecht, kant., gem. en 8 min. W. van
'iHaarssen. Dit buit. wordt thans in eigendom bczeten door den Heer
J"SPUI^(H E T )water in de stad Amsterdam, prov. Noord-Holland,
l o o p e n d e uit het Rokin door de Osjesslnis in eene westelyke nglmg ,
int het bii de oude Lnthcrsche kerk zieh met het Singel vereen gl.
SPUI (HET) of de B r e e d e v a a r t , tak van de Oude-Maas, die een
w e in ig beoosten het d. Oud-Beijerland die rivier verlaal, om, met eenen
zuidwestelijken loop, eerstde bedijkte plaat de Beer , daarna het Larnl-
van-Voorneen Putten van den Hoeksche-waard te scheiden en zieh ve -
voliens in het H a r i n g v l i e t te ontlasten. - Dil water is in de zcsliende
f j a i f c - als het B r a k e 1 sc h c H *
over Hekelingei., oen ponl.eer U j N te uw - Be. J crla c d cn ee.noct-
Zourc-srci gecoeiud , geh. In t U * - *
deren, in Axeler-ambacht, prov. Zeeland, arr. Goes >
distr. H ulst, gedeeltelijk gem. en * u N. W. van A x e l, gedeellel.jk
rem. en i u. Z. ten W. van Zaamslag.
Behalve een windkorenmolen, onder Axel, staan er m d.t geh.
11 h. bewoond door 13 huisgez. en ongeveer 60 zielen , onder die gem.,
ZOO mede een gelijk getal h., bewoond door 15 limsgez. en ongeveer 70
X l “ oede, J J J L , . Längs dit geh. 1 » ,. hc. ...leihjk..rc.n.ka-
«aal tot afvoer van de Belgische wateren , ten welke e.nde ondtr den
dijk hier twee kokers voor bet doorlaten van het water zyn gek*Sd-
In de vorige eeuw moet in dit geh. eene spuisluis hebben gelegen , tot
uitwalering van het Zoutewater uit Zaamslag, van waar dit geh. zynen
naam schijnt ontleend te hebben. , , Cvertrui-
SPITI (HET) of de B b e e d e - v a a r t , walerlje in de hteil. heerlr
denherg , prov. Noord-Braband, dat bij Oud-Drimmelen
. spreng neerat, en noordoostwaarts aanloopende , zieh bij Diimmelen
in den Amer ontlast. . . „ , , i i i-
SPÜI-DIJK (DE) of d e S p i t s d i j k , dyk in den Hoeksche-waard , balj.
^ t e i d i j k maakt S^noohder waterkeering van de bedyking van Nmuw-
Beijerland uit , loopt van den Niei.vv-Piershdsche-dyk tot aan de„ Zmk-
wegsche-dijk en dient om den Nieuw-Beijerlandsehe-polder legen het
Spniwater te beveiligen. -
SPÜI-KREER (DE), of de NiEuw-BE.jEBLANDscnE-KBEEK , walertje'»
den Hoeksche-waard, balj. Beijerland, prov. Zuid-Holland ,
ß/ieuw-Beiierlandsche-polder. . , m;
Het koiiit uit de Sloot-kreek ; loopt in eene weslclijke ngti^ng dcnSiieuw
Beijerlandsche-polder door, cn vloeit v o o r t s noordwaarts tusschen de gem.
Nieuw-Beijerland en Piersl.il door, tot dal zy zich by het d. N.euw-
Beijerlaud , waar zij een haventje vormt, in het o p u ontlast.
SPUITWIJK, S p b i tw i j r of S p i r tw u k , voorm. potd. in het eil.
eeland, prov. Zeeland, onder Oosterland, welke nog onder d eöja a l-
sten naam bekend S t a a t in de sleenrolle van Zeeland Beoosten^ch e.,
van het jaar 1692, als groot zijnde geweCSt
lands ; bij is op Elfduizendmaagden-avond des jaars 1467 ingevloud ,
en sedert nooit herdijkt. -
SPUITWIJK (DE SUUIS-VAN-) of d e S l u i s - v a n - S i r - J a n s l i n d -
ri »i #» • ? ____1 . n ilf lP P P.Tl