Ilct schont dat dit ambacht geen ouder oorsprong becft, dan van
het jaar 1390, toen Herlog A lb r ech t van B e ije r en , het schor, den
14 April verkocht aan zijnen ncef » Heere H eynr ic van B o r s sele , Heere
» van der Fere, en ®an Zandenhureh, en de Heere J anne van C rbnichen
» onsen getrouwen Ridder en Yrouwe A u d e n van d e r V e r b , Vrouwe van
» Crunigchen, dat Scor dat ghcleghen is voer Wemelinghe , dat gheheten
» is Heer Stormszand , te danken tot enen Görenlande na horen orbaer
» ende tot horen wille,” Voorts gaf hij daaraan vrijdora van schot
voor zeven jaren ; het regt om daarin eenen Sellout, Schepenen eenen
Dijkgraaf te stellen , boelen te mögen opleggen tot drie ponden toe ;
Ambachtsregt, Ambachtsgevolge , tienden , vogelarijen , visscherijcn ,
veeren en excijnsen ; dit Land te mögen waleren en wegen uitwaart
en inwaarj ; zoo ditambachl overstorf of verbeurd werd , zoude de naaste'
magen het mögen lossen naar zijne waarde , zoo ook de tienden naar
de regten van den Lande , indien het inbrak zoude het mögen herdijkt
worden , zonder daartoe verlof aan te vragen ; het mogt van den Graal
als een regt Zeeuwsch Leen gehouden en verheven worden ; daarvan
moest jaarlijks aan den Rentmeester Bewester-Schelde zoo vele renten
belaald worden , als C laas H e rv inCe. van R e y b e r sw a l e daarop hadde.
De voormelde Heer van Verc zoude de helft in dit ambacht bezitten ,
lerwijl de wederhelft kwam aan Heer J an van R rdiningen en diensecht-
genoote A l e id van d e s V e r e .
Nergens blijkt, of daar een dorp heeft gestaan , noch wat lotgeval-
len het buiten de watervloeden heeft gehad. Ten tijde, toen S malle-
ganye zijn Kronijk schreef, had dit Ambacht onderscheidene deelge-
nooten , te weten , Vrouwe A b e l ia van D o n a , Gravin van L i p p e , had
daarin 269 gem. 224 roed. 9 voet (123 bund. 57 v. r. 14 v. eil.); Jonkheer
J ohan H ieronimbs H byssen , Heer in Fossemeer, 21 gem. 181 roed.
2 v. 6 duim (9 bund. 73 v.r. 70 v. eil.); vrouwe E lisabeth van d e r
N i s s e , 10 gem. 43 roed. 7 voet 3 duim (4 blind. 65 v. r. 37 v. eil.) j
Jonkheer I saak de P erponcber Z edln it zk y , Heer van Ellewoutsdijk,
86 gem. 124 roed. 10 voet (39 bund. 52 v. r. 70. v . eil.) ; Heer J acob
Graaf van G roe sb e e e , Ridder, 85 gem. 225 roed. (39 bund. 37 v . r .
29 v. eil.); Jonkheer L e o p o ld d s d e R y p e e l a e r e , wegens zijne moeder
Vrouwe C o r n e l i a v a n O s s e w a e r d e 42 gem. 262 roeden 6 voet (19 bund.
30 v. r. 77 v. ell,j.
Het wapen van dit ambacht bestond in een veld van zilver; met
twee golvende fascen van azuur , vergezeld in het midden van een vijf-
bladerige bloem van keel.
STURNAHEM, naam, welke voorkomt in eenen brief van Keizer
O t to II, als van eene plaats onder het regtsgebied van Geertruiden-
berg gelegen , alzoo er evenwel daaromlrent geen plaats met eenen der-
gelijken naam voorkomt, is zij waarscbijnlijk door de wateren van den .
Biesbosch verzwolgen.
STUURMAN, b. in Zalland, prov. Overijssel, arr. en 2J u. W.
van Zwolle, kant. en 1£ u. ten Z. O. van Kämpen, gem. Wilsum.
STUURWOLDE, geh. in Fivelgo, prov. Groningen. Zie S t e e rw o l d e .
STUVEZAND, rei duinen , op de Over-Feluwe, prov. Gelderland.
Zie S toeveza nd.
STUVESANDE of S t b iv e z a n d , voorm. eil. ten Z. van Znid-Beveland,
prov. Zeeland, dat door het verwijden van de Honte en hooger vloeden
van het overige Zuid-Beveland kan afgcscheurd wezen , gclijk bet , met
het stoppen van den Dierick , in later tijd , daar weder aangedij kt is
geweest, en eindelijk geheel in. het diep geraakt.
Wanneer dit dorp en het naburig dorp Everingen voor dezen , door
den watervloed en het doorbreken der dijken, niet genoeg konden op-
brengen , heeft G eorgibs v a n E gbond , de zestigste Bisschop van Utrecht,
beide die parochie-kerkcn vereenigd ; en aan eenen zielbezorger, te we-
teh : W illem J acobszoon , te besturen gegeven.
STUWSLOOT (DE), waterleiding, prov. Overijssel, gern Vriezenveen.
Zij begint noordwaarts aan de grenzen van Hellendoom, neemt het
water der veenen en toglsloöten op en ontlast zieh zuid-westwaards
onder Wierden in het kanaal naar de Regge.
STUYVENES , hofstede in het Overkwartier der prov. Utrecht, arr. en
.6 u. Z. 0 . van Amersfoort, kant., gem. en % u. N. van Rhenen, in
de b. Acbterberg.
STYLSMA , voorm. state , prov. Friesland, kw. Oostergoo, griet.
Dantumadeel, arr. en 2£ n. N. 0. van Leeuwarden , kant. en 2 u. W.
Z. W. van Dockum, L. W. van het d. Birdaard, waartoe het be-
hoorde.
SU ACH, onde spelling van het d. Z w aao , in Dregterland, prov.
Noord- Holland. Zie Z w a a g .
SUAMEER of S u- meer , ook wel S bd era - b e e r en eigenlijk Z d id - b e eh ,
in het oud'Friesch S bw a - b e e r gespeld, d., prov. Friesland, kw. Oostergoo,
griet. Tietjerksteradeel, arr. en 3 u. 0. Z. 0 . van Leeuwarden,
.kant. en ^ u. Z. van Bergum, aan den rijweg naar Dragten en Oos-
termeer. .
Dit d. is eene nette plaats , welke weinig verschilt van Garyp , ten
opzigte van de ligging der landerijen en plantaadjen , en sluit ook , op
eene gelijksoortige wijze , tegen Smallingerland met een zandig heideveld .
Bij de kerk is slechts eene kleine buurt; doch onder dit dorp behooren
onderscheiden andere buurtjes, met name, de Mee r s h u i z e n , de
Ee s t , de La n d s b u r e n , de H a r s t e en de H e i d h u i z e n , met
nog eenige huizen , bekend bij den naam van M o l.e n bu u rt. DcTieke-
slootof Ta ke slo ot scheidt dit dorp in het Oosten van Oostermeer.’
Iletontleent zijnen naam van de ligging in betrekking tot het Bergu-
mer-meer, waarvan bet ten Zuiden gelegen is. Men. telt er met de
overige buurtjes te zamen 400 inw. — De Herv., die er wonen, hebben ,
sedert de Reformalie , eene kerkelijke gem. met Garyp en Eerne-
woude uitgemaakl, doch toen er in 1642 over de beroeping van eenen
Predikant twist ontstond , werd zij door de Staten der provincie , na
veel over en weder schrijven , voorloopig bij Oos termeer en Ees t rum
gevoegd , doch vijf jaren later weder met de vorige gemeenten vereenigd
, waarbij zij tot nu toe gebleven is , terwiil de pastorij altijd te
Garyp, als het voornaamsle der drie dorpen , 'heeft gestaan. De kerk,
aan de zuidzijde van den rijweg, is een netgebouw, met eenen kleinen
spitsen toren , doch zonder orgel.
SUAMEERDER-HEIDE (DE), eigenlijk de Z b id e r b e e r d e r b e id e , hei-
dcveld , prov. Friesland, kw. Oostergoo, griet. Tietjerksteradeel, 10 min.
Z. van Suameer, W. van de Harste.
In het jaar 1672 lag op dit heideveld het leger van den Nederland-
schen Staat verschanst; eenige overblijfselen en den naam des velds ,
dat h e t Leger genoömd wordt, bewaren het aandenken van deze ge-
beurtenis.
SUAMEERDER-MEER (DE), eigenlijk het Z b id e r b e e r d e r - meer , meer ,
prov. Friesland, kw. Oostergoo, griet. Tietjerksteradeel, dat ten W.
met het Noord erm e e r d e r -mee r en ten 0 . door het Z u i d e r g a t
met het Be r g ume r -me e r in verbindjng Staat.