torum neceffe eft adftruètionibus narrationem
fufcepti operis confirmare , qùifquis plenius
2$ ifta fcire voluerit , 25 opus illud ubi hæc
digne font digefta, percurrat.
CAP.VI. Eraenfo 26 biennio, cum ad meritipro-
Honôra- prii percipiendum præmium ex incerto vi-
tum in ex- tæ iftius curfu beatus Pontifex vocaretur
tremis po- Honoratus, mifiis epiftolis , r ut extremis fois
fitum con- jntereffe ■ deberet , admonuit. Ita jufïionem
VemV<5 eius feftinavit implere, ae fi revoearetur ad
eremum . Cumque ad tantum virum cre-
bra fublimium virorum agmina benediétio-
nis accipiendæ gratia adventarent, coeperunt
de fucce/Tore beati Honorati flagitare refpon-
fum , Excitati defuper animr de ele&ione
Pontificisad judicium perre&uri teftimonium
poftulabant; fuprerao halitu fummum mentis
fingularibus digito demonftravit Antifti-
Defignatur î em * ImPen^s ergo fupremis obfequiis ,
ab Hono- iterum fanétus Hilarius ad eremi iecreta
rato fibi fefiinat. Sed ilia Divinitatis potentia , quæ
fucceffurus modis occukis foam per humana minifteria
Hilarius . peragit voluntatem, illuftris Cafiii, qui tune
præerat militibus, animum repente foecen-
dit, ut ignotum, ut longe politum , ut de-
nique ad eremum properantem ardenter ex-
peteret, fortiter retineret, violenter attra-
Rapiturad hereto Eleëtum. civium numerum cum non
Epifçopa« parva manu dirigit railitantum . Féliciter, per-
ium * venitur: fpiritalis • præda adftat ante oorlos
inquirentium, & nihilominus ignoratur .
Quorumdam tarnen indiciis declarata capi-
tur. E t, o fupernæ gratiæ difpenfatio inau-
ditaîibi officia paftoris oves egerunt ; nec
immerito pofimodum abegit exinde lupum,
ubi oves primitus officia paftoris peregerunt.
Cumque follicito gregis agmine fervaretur ,
animus ejüs : plus« de divin? - judicii demon-
ftratione •’follicitus, quami.exftaret de fufei-
piendi officii onere occupatus;1, ■ diurnis no-
ëlurnifque fletibus voluntatem fibi Domini
27 declarari flagitabat 27 enixe . Cumque po-
fitpm in itinere follicita expe&ationepavor
judicii fatigaret, etiam clara voce, quæ in-!
trinfecus volvebantur j omnibus patefecit- :
Licet .fortiter, inquit ^caritatis illigatum me
vinculo teneatis, & violenta, eufiodum; multibus
catena cingat adßriBum , nifi Dominus
voluntatis fute mihi dederit fignum ., nequa-
quam Sacerdotii fum fufeepturus officium .
Itaque cum tali affatu cunélorum vota atque
animos vulnerkfletyac fflSlîo duceritium
agmine valla,retur Ala^nannicum .defeendens
Caftellum, riiveæ' columbæ defoper ad-
venientis & refidentis in capite äc rfi ;di-
vino confirmatus attaëlu , ,omne> amputa vit
ambiguum. Quæ nec ’àb OTs civium Jmili-
tumque frequén,tibus turbos, atque çü^oîpis
vel abigi potuit, vel territ.a; .feparan-.,, ;quin
beato vertief fuperpofita- Domini volunta-
25 Ideft laudaram Eucherii epiftolam.
26 Barralis fufpicabatur legendum trïennïo , - eo
quod affignabat, Honorati mortem an. *430. At ex
epift. Prolperi ad Auguftinum liquet S. Hilarium ,
qni S. Honorato fucceffit, fuiflè Epifcopum an.
42p. Apud Bolland, hic locus effertur fie . Gemens
a biennio cum ad mertti proprti percipientem
, dum fecura refidet , _apertiffime de-
monftraret. Nullo dubitationis velligio dein-
ceps :dereli&o* ubi columbie fpecies , qua:
jam tunc comparata Spiritui fanfto fuper caput
Jefu venit in baptifmo, Pontificjs quo-
que futuri 28 defignavit nutu divino fpecia- 2g
lius dignitatem. Scilicet qu$ fupernam be-
nediftionem pemicibus pennis j ftridenti vo-
iatu , terns velocius :deportaflet ; ut prius
quam vocibus humanis, favore luperno di-
-gnus Pontifex clamaretur. In tarn praecla-
ro cultu, novoque miraculo exig,ebat materia:
magnitudo diutius immorari , nifi nar-
rationis ordo ccepta compelleret explicare.
29 Dum ergo voluntate omnes alacres CAP.vii
tam de confirmato invicem voto, quam de Arelaw«
oftenfo fommi Pontificis merito lsetioresi ad P®^yen>t
Arelatenfem perveniunt civitatem , occurri- *'I,IS'
tur , feftinatur ; primas delicias vultus lui
fplendore advenientibus prsbens, meritain-
terioris hominis exterioris pulchritudine. de-
monftrabat. Eminentiflimam Sacerdotii dignitatem
& novum privilegium fan&itatis
angelico pra:ferens vultu, agnofeitur, &agno-
feit: in quo.agnitus eft , magnus extitit *,
in quo agnovit, major apparuit . Sicut Sacerdotii
gradu fommus, ita humilitatis de-
feenfu faftigium celfe foblimitatis indeptus.
Overe perfe6lus Chrifti difcipulus^ qui vias
magiftri fecutus , exercuit docendo, quoddi-
dicit. Confecratur in Sacerdotio jamdiuvir-
tutum meritis confecratus . Ampleftendum
confecrationis minifterium, quod auxit merits
confecrantum.: Effe6Vus nomine Sacer-
dos , qui jampridem eratvirtutum decoratus
infignibus. Quod ita ardenter- ac ftreniie cce-
pit ac perfeftiffime confummavit, ut in il-
lius temporis incerto tumultu , quem pax
longa 30 nutrierat ; Congregationem fobi- Semina
to inftitueret. fecreti cupidam , • continentia: 5lum,i
virtute crefcentem , quam ifoo non minus
pene imbuit exeraplo ,. quam: formavit elo- tio^cc
quio. Huic affeflu animiii^romtum., .fed ;ef4 fiafticafi
fe&u fermonis impariem mefiefle p'rofiteor Epifcopi
ut incipere audfeam, qua pietate foftinuerit manu.
infirmos, quibus doflrinis injbuerit imperi-
tos . Quicquid in virtute fommum -, in cel-
fitudine arduum , in mortificatione, corporis
afperum, in feculi contemtu viliffimum y
sequitate juftitis pretiofum, corre£tione pro-
vidum, fapienti^confideratione prscipuum,
c^lefti"~defiderio fempiterriUm^'"'exercuit *,
implevit-oftendit j Adeptus, ipfe^c^Jeftem
gloriam, exe,mp]o.-6iio fecit, alios; adipi,fci
Ad Pbiktfophia: fuperns dogmata expeditusr
inceffit; ut alii ! quoque--incederent inflam-'
mavit. Ufufn vita: temporari^ffiihimis- ,
immp nullisje^egit' impendiis", & ita docuit
fingulis* dierum curriculis , franfigeqduinva^i
obtinenda future prsmia;; Innovato Audio
t fem^
dum ex merito prterp,ium , cx^ ytta ipfius curfe &'c. ‘
27 Cod. Lirih. obnixe ; & poft’ pauca A/,ijj./oflicit*
expeSiationis. .[. ..-..ni <•: .>■ ?>. O .
28 MS. Lirio. defignaverit, .... fpccialem dignitatem
.
I 29 Idem »jMS. cum, Reg. Vat. Dominitcrgq .
30 Cod. D r. minnerat.
femper exarfit, & ut alii inardefeerentota-
tione & adhortatione coegit. ,
CÀP.VHI. Cum primum. fpeculatoris fufeepit offi-
a,ifcopus eium 5 in ièipfo primum monftravit quem-
admodum : Congregätio mundum contemne-
»^plum. retjeorpus defpiceret, & vitia fuperaret ,
3 F * fatigaretur laboribus , manuum quoque ope-
■ v ribus continuis 31 vexaretur, fanftis pagi-
■ nis inhæreret , I jejuniis vigiliifque ftiidium
commodaret, imius tunicæ tegmine arftatis
afdorem & hiemis rigorem contenta tole-
raret j iter pedibus conficeret ; talia fibi foifi
que ingerens documenta : Manducandi nccef-
jitas incumbit j femina jaciamus : vint per-
ceptio prafumenda efi ƒ vincas excolamus .
Implevit illud apoftolicum , ne qüem forte
gravaret otiofos , viéfus proprii habita ra-
■ 32 tione. Si quid operis fupérfuerat, 32 mifelicordiæ
deputabat expenfis . In meditatio-
21e jugiter permanerey verbi4 minifterio in-
^efinehter infiftere , multiplicibus cæleftis
fapientiæ myfteriis faginari f Deum proxi-
mumque diiigere, Saqerdot.es Domini non
folum verbis { fed feftis accenderezeli fu-
perni æmulatione flag^are , inftituere Mo-
H '33 nafteria, aedificare 33 templa, digna Sacer-
dotia confecrare, propriis non iolum ma-
■ nibus, fed-nec perkulis. temperate, fofeipete
orphanos, confirmare Monachos, accer-
fire fæculares inftitutioriè foa, Pontifices ordinäre
, ita quotidianam foi aétus diTcutero
û-namen- rationem, ut fuperno judici tamquam muD
*? Ecclc" tiplicatum difpenfationis' fuæ talentum nite- |X^'retur ^nDerere: Ita vifeera ejus mrfericordia
»gat. quatiebat & pietas, àc fi folus ad redimen-
dum paginis cæteftrbus urgeretur. Traéfa-
■ 34 vit, fecum deliberavit, 34 effecit ut facra
minifteria, qaptivis potius folàtia, : quam præ-
ftarent Ecelefiis ornamenta. Quid dicam cu-
pidus? Quid omittam nefeius y ab his, qui
majora- fciunr, negligens^judfcandus?- Qutc-
quid argenti omnes Bafilicæ habuerunt, ca-
ptivoEumr redemtioni prottnus. deputavit ;
cumque omnia cognoviffet expenfa , exul-
tans atque congratulans‘qnia’vota fideliüm
H difpenfatione Tua videbat, çæli in federn ç»ræiMÜlque
ad milfâ. Numquidnam poterit æftimari qüan-
I 'Slices & tym vKcer^ us-^usinfederit P*€tas, qui.ufque:
* eo credidit omnia diftrahenda, quoufque ad:
Patenas vel Calices vitreos vêniretur ? Acr
cendit ftudia offerentium difperifatione lau-
■ 35 dabi l inec ,ùt 35, fatigarentUT rejecit , fed
ut iterato ôfterrent uberiüç exckavit , quod
offerentium- devotio ‘gratanter. optavit , ut
oblatio fua primum facris akaribu's, pöftmö-
dum membrorum Chrifti redemtionibus rhi-
litaret.
|»A P . ix. Quemadmodum etiam fervi Ôei debeant
fegeffit honorari, documentis fpiritalibus falubriter-
fervos -imitandum pofteris non negavit. Nam cum
Wr*1' Tom. IL
31 Idem cod.vefeeretur .
32 Idem cum B -Hand, pauperum deputabat .
33 lÀr\n.templa digna facerdotio, propriis &c.
Dein a voce propriis ad temperare cod. Ârel.
ignorât
34- I*ir.t & fec.it,
3<5 •
38
fan&um Caprafium, ficut ipfe dicere foli-
tus erat, angelica in infulis converfatione
degehtem infirmitate fatigari corporea, cer-
tis nuntiis comperiffeti, ad ejus occurfum
celeri fe feftinatione proripuit: ad cujus pedes
refidens , ut fui meminiflet, humilitate
fommiffa & virtute. inclita flagitabat . Ju-
fte, dum tanto eremi. incolæ impendit ob-
feqûïum , & fingularem præbet humilitatis
affe£tum, 36 facerdotalem dignitatem :quo
magis extolleret..folerter invenit. In eôdoni
loco tunc temporis fan&um Fauftum Pref-
byterum pariter & Abbatem, ita/futurorum
præfcius honoravit , ut inter. le & fancies
Sacerdotes;Theodorum & Maximum .medium
37 compulerit refidere . Confiât ' ergb
humilitatis culmina proprio eutn comparaf-
fe ,defpe£tu , &:celfum proinde~ virtutum
meruiffe faftigium'. Sed forte hæc tanta &
tam raultiplicia veræ humilitatis exempla
aliquod fuperbiæ 38; fupercilium generarunt,
& non potius fublimra humilitatis compa-
rarunt celfa f præeônia. Exftitit rigjdus , fed
iiiperbis : extitit. terribilis , fed fæculi ini-
quitate fturgentibus, coenodoxiæ vanitate tu-
mentibus. :GeiteVum Congregationi fan6læ.&
cdnfummàtis .viris., non folum cor atque animum
, Ted & corpus qupqùe ; promtiflime
profternebat. - ' ^ ,
Quantum igitur diftri£lionis habuerit in ^'al'’ eréa
cauffa juftitiæ.,1 apertiflime déclara vit j ifa fæculi Cpo-
ut ne dignitati quidem pepercerit Præfe&u- teftates.
ræ. Nam cum fæpius Præfe&um temporis
rllius fecrete monuiffet , ut ab injuftis: ju-
diciis ;fe temperaret, & cônfuettrdinario lapfu
illo ferretur in prseceps , accidit ut:;dum
in Bafilica Conftanfia facra folemnia cele-
brantur, produisis, fontibus cæleftium do-
ftrinarum fideliüm corda rigaret j fubito
cum foo ingrederetur officio Præfe^lura .
Quam dunr-rbidem cerneret immorantem ,
a prædicatione ceffavit, dicens .* Non effe
condignum, ut qui ejus pro falutè propria
coritémferat mûnita , fpiritalis cïbi perci-
peret alimenta. At ubi ille digha confufio-
ne perfufos egreffus eft, convivium , quod
inenoaverat fpifitalium deliciarum profufifT
.lime cibum rurfus innovato ftudio coepit
præbere agminibus populorüm . Præmifit- &
reliquit éxemplum qùàliter conftaritiæ virtute
mundanæ contemni debeant poteftatés.
Temporalis vero éjus prædicatio quantum Xr*
flumen eloquentiæ habuerit , 39 quas. fen- pr^dica-1*
tentiarum gemmas fculpferit, aurum foper- tione verbi.
liorum fenfoufn repèrent-, argentum fplen- 39
dentis eloquii abundâverit , dçfcriptionurn
varias piéluras & rhetoricos colores expref-
ferit, ferrëum fpiritalis gladii. acumen in
truncandis - hæreticorum venenatis erroribus
exercuerit ; 1 non dicam differere , fed nec
Z co-
35 MSS. Lin & Vat. Reg .fatigaret.
36 Vat. Rcg.& Lir. facerdotii dignitate .
37 Lir. compelleret .
38 Idem coa.&.,Bolland, periculum . Moxcod*
Lir. fublimibus , Bolland, fublimis.
39 O&0 voces fequ. défont in MS. Arel.
I\