8p i Q u i e s n e l l i D i s
PARS III. Porro quod fupra /Honoratus retulit de
CAP.V. fanfto Hilario , ita vifceribus ejus infediffe
pietatemfut ufque eo crediderit omnia diftra-
henda, quo ufque ad Patenas velCalicesvi-
treos veniretur , fatis oftendit non facra fo-
luraraodo vafaVin ufus pauperikh fuiffe ab
eo expenfa, fed manifeftum eft euradem Ec-
clefix fuse prsediis ac poffeffionibus ncqua-
quam peperciffe , priufquam ad Caliees vi?
treos veniretur. Quod & aliunde fa&um di-
fcimus , nimirurh ex epiftola 8. Hilari Papa;
cap. 4. ubi teftatur, oblatum fibi libel-
lum fuiffe nomine Leontii Arelatenfis Epi-
W , " . feopi-« quo perhibebat Parochias Ecclefia fua
Hilari PP. a ^deceffore juo Hilari* in alios, quod non
^ limit, eye translatas. y petens illas prijlino
juri Hilari auBoritate refiitui. Gujus querela;
occafione decretum condidit Pontifex ,
■ quo cavetur i Ne pradia , qua neque defer-
ta, neque damnofa fu n t, & ad Ecclejiam
pertinent, ex quibus plurimorum confuevit ne-
cejjitatibus fubveniri , aliquo jure in alterum
transferantur, mfip rius apud Concilium alie^
nationis ipjius cauffa doceatur: ut quid fieri
debtat communi omnium deliberatione traBe*
tur i Bener quidem ac .prudenter admodum
Pontifex ■ patrimonio pauperum hac confti-
tutione confulit , nihiique tale tentari vult
abfque Concilii nutu ac confcientia, ne quan-
do a perditis hominibus Ecclefiarum poffef-
fiones fub caritatis prstextudilapidentur. At
eo res perfa;pe Veniunt, ut nec propter bel-
licos tumultus Conciliis Congregandis locus
f i t , nec moram patiatur pauperum inopia,
vel captivorum mifera conditio , recedenti-
bus nimirum quandoque barbaris, & ad propria
cum fua prseda -remeantibus, nifi pra>
feriti nummo captivi ab eorum manibus eri-
piantur. Similis forte caUffa Hilarium com-
pulit ,' ut abfque Concilii nutu , fi tamen
ita faftura eft , res Ecclefia;. diftrahi in ufus
pauperum decerneret . Certum eft quidem
per illam tempeftatem .qua Arelatenfem
Ecclefiam rexit Hilarius frequentibus ar-
morum. motibus barbarprumque incurfibus
conculfas effe Gallias, Hunnorum, inquam ,
Burgundionum , Gotthorum , & aliorum ,
adverfus quos , ut. Prof per fcribit, Aetius
Romanam rem utcumque fuftentavit . Nec
minus certum, quod etfi Hilarius eo ufque
omnia difirahenda credidit, quoufque ad Patenas
vel Caliees vitreos veniretur , ut pau-»
perum inopia; fubveniret; is tamen tantum
abeft, ut Ecclefia fuse reditus ac poffeffio-
ne’s imminuerit, ut eas potius multo quam
antea au&iores fuccefforibus reliquerit. Te-
ftem habemus Hilario ipfo fere auixporer 9
Julianum fcilicet Pomerium, qui apud Gal-
1 lias z Epifcopatum geftit. Is ae Arelatenfi
noftro ha;c habet lib. 2. de Vita Contem-
Julianus plativa cap. 9. Quid SanElus Hilarius ? Non-
Pomerius ne' & ipfe omnia fua parentibus reliquit, aut
lib. 2. de ■ •
Vita Contempl.
c.p. 1 11 1 ———1 ■ 1 " ■ ■ ..... -
E D I T O R U M A D
1 Id Quefnello excidit: Julianus enim Po-
mtrius Presbyter tantum fuit.
vendita pauperibus erogavit ? Is tamen cum PAKSlItj
mérita perfeclionis fua fieret Arelatenfis Ec- CAP. W
cleft a Epifcppus, quod ilia tunc habebat Êc-
clefta, »0» folum pojfedit ^ fed etiam accept
is fidelium numerofis hereditatibus amplix-
v i t . Abunde. his verbis fatisfit querelis, quibus
Leontius Hilarii decefforis' fui memo*
riam laceffebat: fi enim aliqua Ecclefia; fuæ
prædia in gratiam pauperum alienarat , einem
multo ampliores caritas ipfius pepere-
rat, quam abftulerat divitias.
Tot ta.ntorumque virorum teftimoniis hoc
tamdem efftcitur, ut inter; adverfariorum ca-
lumnias -relegetur, quicquid ad aures Romani
Pontificis turn adverfus alias Hilarii vir?-'
tutes, tum pr^fertim c.ontra ejus manfuetu-
dinem delatum eft . Quod nemjni non ac-
cidit Epifcopprum , qui apoftöjicum vigo-
rem fpirantes , adverfus impiorum contu-
maçiumque Chriftianorum fcandajla -femel in-
furrexerint , eofve a communiants gratia ,
fpiritali gladio præciderint. Quam facile enim
eft perditis hominibus immanitatis crimen
judicibus fuis objicere , ut intQrta Jn ipfos
fentçntia non rtam fuis fceleribus, qUam fe-
rientis Epifcopi inclementiæ deputetiïr ! Hac
arte Zofimum delufit Pelagius ; nec impari
mendacio Leoni-noftro ad tempus impofuit
Eutyches, qui miflp ad Pontificem hunc li-
bello fe .Nicænse Synodi, irihserentem deGre-
tis , immerito effe communione privatum
conqueftqs eft ». ac pene perfuafit. Eadem
proculdubio impoftura Leonis auribus fug-
geftum eft. a nonnullis > quod facile com-
munionem denegaret, proque levibus verbis
ac commiflis ; ejufdemque Ab eo poenæ confortes
fieri ? qui minime fceleris /afH-fue-
rant participes . Haec aliaque omnia , quæ
haftenus difeuffimus , commenta de Antifti- '
te omnium ore fcriptifque laudato exiftima-
re , hominis füe,rit parum cordati paru nique.
religiofl . Cujus Epifcopi præclare fan-
aeque gefta qui accurate volet addifeere ,
ejus integïam yitam ab Honoratö Maffilienfi
Epifcopo confcriptarm confulat , quam eo
confilio Leonis operibus append! curavimus.
C A P U T VI.
An fuligo femipelagiana adverfus Hilarium
hac infeftum commoverit S. Leonem ? An
in ea ad mortem ufque ille perfeverave-
rit i Veterum tefiimonia pro Hilario re-
feruntur.
I quid de re obfeura 1 conje&ando affe- 1
•qui licet , vehementer fufpicor non fo-
las Celidonii & Projefti querelas, velufur-
pati apud Gallias alieni juris infimulationem
in cauffa fuiffe , ut tam acerbe exciperetur
a Leone Hilarius nofter. Manebat , ni fal*
lor, alta mente repofitum tum Leoni, tum
Pro-
N O T A T I O N E S .
i Arbitraria çmnino hæc conjeftatio eft ,
nullo vel reraotiffimo indicio fuffulta .
UsiILProfpero, qui per ilia tempora Leoni a fe-
Ep,VI. cretis' & curis «celefiafticis erat , Hilarium
principem vel: turn adhuc effe, vel non ita
pridem fuiffe , eorum qui *S. Auguftini de
gratia do&rinam impugnabant in Galliis .
Atque- adeo- uterque exiftimavit plurimum
Gallicanarum Ecclefiarum pacj & catholi-
co dogmati profuturum, fi arrepta querela-
rum iftarum occafione , quas niti veritate
credebant, Hilarius ab ilia au&oritate deji-
ceretur, quam ei & doftrina, & pietas, &
,fedis fplendor pepererant . Siquidem pluri-
mos au6loritate & dignitatis 'fuæ & nominis
in fententiam fuam pertrahebat, & vix
pauci aliqui erarit, quos vehreverentia, vel
opinio tanti viri a catholico fenfu non di-
mo veret. Ita Profper ad Auguftinum feri-
iß. Pro- bens, Pojfumus quidem, inquit, ad creden-
* m dum effe confiantes , fed ad Uuftoritatem ta-
lia fentientium non fumus pares i quia mul-
'1' turn nos & vita merit is ' antecellunt, & aliqui
eorum adepto nuper fummo Sacerdotii honore
fupereminent : nec facile qui(quam , prater
paucos perfeSla gratia intrepidos amato-
res , tantis fupetiorum difputationibus aufus
efi contraire. Ex quo non folum his , qui eos
audiunt, verum etiam ip f i s , q u iaudiuntur ,
eum dignitatibus cr-evit periculum : dum &
multos revérentia< eorum aut inutili cohibet
filent io % aut incuriofo duett affen fu ; & fa-
luberrimum illis videtur. 1 quod pene nullius
contradiBïone reprehefiditut<. Hæc de Hilario
Arelatenfi Epifcopo feripta effe a Profpero,
luce meridiana clarius eft , & ex iis , qua;
ab eodem fut> finem epiftoiæ fubduntur, in-
vifte probantur : ubi inter- eos , quos mentis
at que honOribuS cläroi caligo ifiius Semi4
pelagianorum bpinionis obfeura bat , ‘unicutii
nominat pruscipuct autlöritatis &^ fpiritaltum
fiudiorum virum , fanftum Hilarium Arcla-
tenfem Épifcopam . Suffragatur • Auguftinus
de Dona Perfever. cap.: 21. ubi eumdem
Hilarium clarei defignaf veluP-'Semipelagia-
norum e'rrore irtfeftum . U^de. !mirum vi-
deatur ab,'aliquot recentioribus feriptoribus
id de Hfl&riö.'negari, a Brunone ,. inquam r
Neuffera1'Prodromi Velitaris p. 50. & ab
Anthelmio , Differtat. IX. de SS. Leonis
& Profperi Operibus . Quorum opinionem
egregie refellit Eminentiffirnus Norifius in
Diflerti IV. ad appendicem Au&oris feru-
pulorum Edit. Rom. p.251.
Hæc cumi ita;e(fent, quis non credat fa-
ciliores inde aiires præbuiffe Hilarii accufa-
tôribus Leonem & Profperum,. quorum mens
una erat idemque confiliurtl , atque id e re
Ecclefiarum Gallicanarum effe exiftimafle ,
fi quid Hilarii au£loritati detraheretur , quam
catholicæ doftrinæ noxiam credebant? Hoc
certe in votis ohm habuiffe & Profperum &
Hilarium laicos y inficias nemo ierit qui
utriufque legerit feriptasad Auguftinum epi-
S: ftolas. Sunt ex parte tales perfona , inquit
“iïarii ad Hilarius laicus, ut bis confuetudine ecclefia-
^u8uß- ft ica laicos fummam reverent iam neceffe fit
exhibert. En Hilarium Arelatenfem Epifco-
prura, quem & fequentia, paucis interpofl-
tis, verba attinent : Tua fane efi prudentia
difpicere , quid faBo opus Jit, ut talium & PARS I If.
tantorum Juperetur vel temperctur intentio CAP. VI
Cut ego jam parum prodeffe exiftimo te red-
dere rationem ; nifi &yaddatur auEloritas ,
quam tranfgredi infatigubilitcr content io fa cor-
da non poffint, Quibus confentientia. Profper
fcribit, turn verbis fuperius relatis, turn his ,
qua* fub ejjiftola; finem de Hilario Arelatenfi
habet: Adde eruditionem, inquit, hu-
m'tltbus, adde increpationem fuperbis.
Probabile quidem admodum putant e viris Maugui-
eruditis aliqui, tunc cum diflidium iftud Leo-
nem inter & Hilarium contigit, hunc a prio- Converfo
ri fententia difceffifte, & Auguftinianam vel acj Aueu-
effe amplexum, vel faltem nonNeffe amplius Ainum
infe&atum doflrinam, Hoc ita fuiffe perfua- Hilarii
det fibi do&iflimus vir Gilbertus. Mauguinus animo.
in confutatione Pradeftinatiana; fabulse, i l
parti'2. turn ob earn rationem, quod itafpe-
randum deviro, qui plurima mo leratione in
contentionibus illis femper verfatus erat: quem
in adiis omnibus ie&atorem fuiffe Augufti-
niance doftrins teftatur Profper , quemque
ait jam pridem fenfum fuum de hoc.1, quod
in quferelam trahebatur, apud fan£Lffimum .
Do&orem velle conferre .* turn quod probabile
efi', inquit, eum paullo pofi perfpeEtis fa-
luberrimis fanftiffimi & fuaviffimi illius Do-
Storisbibris de pra Jeftinatione fanSlorum & do-
n0\ perfeverantia ( in quibus difficultates omnes
quibus ille velut anfulis quibuflam in ccenu-
lenta Pelagtanarum reliquiarum fcece retine-
retur, pleniffime fuiffent foluta , & veritas
abfoluta ele&orum pradefiinationis , •& vere
gratuita femperque viftricis Chrifii gratia in-
declinabiliter & infuperabiliter confiabilita )
faluberrimam illam do&rinam humiliter & fin-
cerker amplexuni. Cujus converfionis non levi
efi argumento, quod in Decretali Papa Ca-
left ini a l Epifeapos Gallorum non recenfetut
inter eos, qui pontificia cenfura perfiricli fue-
re: cum alioquin, ut Metropolitar/us, primus
ante Venerium, Mari urn, & reliquos fua provincial
Epifcopos fuiffet nominat us.
Sed , pace clariffimi viri dixerim, non ii
nominantur in: fronte:epiftola; , qui do&ri-
nam Auguftinianse adverfam prtedicabant ;
fed ii potius, qui cum epifcopali dignitate
prsediti effent , nefcio quibus Presbyteris ,
ut ait Czeleftinus , permittebant indifcipli-
natas quafiiones vocare in medium, & perti-
naiiter pradicare adverfantia veritati . Ubi
Maffilienfes. & Lirinenfps Presbyteros& Mo-
nachos'proculdubio defignat, qUibufcum Profpero
res erat pro Auguftini do&rina. Ea eft
ratio cur Venerium Maffilienfem Epifcopum
& Leontium Forojulienfem potiffimum no-
mi'net: quoniam hicFauftum , Vincentium,
aliofque Lirinenfes-in fua Dicecefi habebat ,
ille Joannem Caffianum aliofque Maffilien-
Its Presbyteros, utrofque ex aaverfariis fan-
a i Auguftini prtecipuos . Nec illos folum-
modo, fed quatuor alios etiam fimilem ob
cauffam nominat j, ceterofque fubdit Gallix
Epifcopos , quos omnes Petagiana lue infe-
ftos a Ca;leftino effe habitos non putave-
rim. Eos itaque de filentio arguit , ut to-
ta clamat Epiftola, & de permiffa novato-
ribus