6 i S
PA SC H A S H q u e s n e l l i
DIS SERT A T I O S E C Ü N D A
P E
A U C T O R E L I B R O R Ü M
DE VOCATIONE OMNIUM GENTIUM,
gui P R O S P E R O A Ç U I T A N Q
vulgo tfibuuntur ;
in qua & abjudicantur PROSPERO, & LEONI MAGNO
uïnàicantur .
I.
De aurore
iftorum
libroruiïi
vêtus con-=
troverfîa,
Henricus
B u dirigeras
comment.
in
epift. 2. ad
Vojfiut
&W Belag.
lib. 7,
IU ell quod a viriseru-
ditis de aurore gemini
de Voçatione omnium
Gentium libelli quæftio
in medium addufta eft
& operofius ventilata :
nec ullus fere fçriptor
_____________ commçntarios fuos vel
de gratiæ divinæ auxiliis, vel de eçclefiafli-
cis fcriptoribus hoc & fuperiori fæculo edi-
dit , qui fuum de genuino libelli hujus parente
judicium conferre non geftierit , Nec
id quidem immerjto : intereft enim ecclefia-
flicæ doftrinæ non parum , ut tameruditus
Theologus tamque loçupies antiquæ doftri-
næ teftis non ignoretur ; cui banc laudem
impertirç non veretur fçriptor çele^rjs :
omnes a eoncertationibus alienos , nec vei
Dec» peççatum , vel homini bonum fpjritua-
le tribuere vdentes, eo ex fcriptore genui-
nap? antiquitatis fe.ntentiam difçere , atquç
illam , tamquam inter Scyllam & Charÿh-
dim, tutiffimam infiftere viam debere * Magna
laus, fed vera Jaus, licet ex h^tecqdpf
xi ore proféra - Quatu , quaviç.. ille |&ente
protulerit , eamobrem ampleftimur V quod
Auguftinianam catholjcamque adeo de præ-j
deftinatjone fanftorum & gratia Pqi4 oftri^
nam felicius nemo aflecutus eft, nemo erudite
facundeque magis explicuit . Eumdem
cafiigatiffimi ac edecumati plane judicii vi-
rum appellat Voflius , Ejusdem auftoris fcri-
bendi ratione ac fenfibus mirum in modum
affici fe oftendit Hugo Grotius , qui opus
iftud diligentiflime perlegiffe fe fignificat ,
Eum paffim vocat fcriptorem magnum, optimum
& Pelagio in primis inimicum , pium
& pie ac fapienter fcribentem . Nec magis
(ibi ab hujus fcriptoris îaudibus temperavit
Defîderius Erafmus vir in aliorum laudes non
nimium effufus, Res ipfa loquitur, inquit, p^ ^
hominem fuiffe in facrjs litferis diligenter exer- 669.671,
Citatum, ingenio fqm (% (Wt0 g Ipfaÿhrafis & 728,
fie Ifocratiçts HUs fchematibüs modulàt’a tiùr Td.i.fy,
nulaque efi , ut quod ejl in hac ajfeclatione fid. Enj
difficillimum , prafertim m arguryenty fubti- mtprfi»
U , nu [quam fiefyercs, J ïili perfpicuitatem ^ ll°-i
nufquam offendaris odiç çaptata concininPa* oc‘
tisy nec ufquam frigeat affe&atio fententia- ~ '
vum argutularum. i A 4 ? quod puer in Rheto-
rum fcholis didicçrat ^feliciter 'accommodat ad
feriam Scripturarum tratlationem . Nec deeji
orationis copia, idque citra tadii fenfum.
Tam præclarum igitur opufculum alii aliis II.
vindieant , Datum eft primum fan£lo Am- Non elt
brolio Mediolanenfi Epifcopo : ft quidem fan^
Francifeus Cumcl exJ.hujus autoris yçrbis -Am°ro111
certum putavit Ambrofii ætate vigujffe Pe-
lagiaaorum hærefim : non aliam , oginor, _
ob eauftam in eam vçi}i^.nst qpam f ansi
quod int^r Ambrofianas lucubrationes opus jhon:-
iftud legerat., inter quas fuum adhùc hodie
locum retinet. Verum alterius elfe côrtifli- .
mura eft , Cujus ret f i nullum ejfep. aliy^ar- D eJ r /
gumentym , ait D. Erafmus, Papt/i tamen ffi raJm!
iotius phrafeos dijfimilitudo, ut primo fidtim ç0 cl
gufiu leSior deprehenâat alium loqui quamAm-
brofium , Atque utinam taies multos libellos
Ambrofianis admifeuiffet, qui hos admifeuit.
Taies tmpofiuras facile tulerimus , qua pro
auro fupponant aurum . Phrafeos difîimilitu-
dini accedit Pelagianorum mentio,quos Am-
brofto jam inter cælites recepto natos elfe confiât.
Nec Pelagianorum modo meminit,fed
& Semipelagianorum , quos præfertrm toto
opéré infe&atur: at de jftis non nifi poft 1 1
viginti ab Ambrofii obitu annos auditurn eft
in Eccléfia. . . < r ni,
Eucherii Lugdunenfis Epifcopi opus efTe Non £“*
fufpicari yidetur Erafmus , cum hujus fti- cherii
lum H u l i l
- Epifcop1'
E D I T O R U M A D N O T A T I O N E S ,
■' I Forte errore amanuenfium viginti pro tri-
ginta feriptum fuit. Ambrofius enim obiit an.
397, Semipelagjanorum vero errçt audiri coepk
an. 427. ut liquet ex Auguftini epiftola
217. hoc anno feripta ad Vitalem.
S i 1? . B è V o c a t . o m
lum ab illiüs bhraft non prorfu* abhorrere
admonet . Sufpicionem augere poteft quod
Eucherius ad Lirinenfem infulam primum
appuliffe videtur , cum eremi fecreta quæ-
rebat, ac poftmodum Leronem Lirino pro-
ximam incoluit ; hujufque infulæ Monachis
familiaris fuit : apud quos cum ferverent
difputationes de gratia, facile contingere po-
tuit ut his fe Eucherius immifeeret . Fuit
etiam Joanni Cafïiano & Hilario Arelatenfi
perneceffarius , illis, inquam , inter Àugu-
ftinianæ de gratia doftrinæ adyerfarios inft-
gnioribus : u t , quod de Leone diximus , po*
tuerit fuos amicos a pravis opinionibus hoc
feripto dimovere velle : videtur enim ipfe
1 Auguftiniano dogmati adhæfiffe, ut ex ejus
ftr. de filiique Salonii feriptis conjicit Norifius. Sed
WhsHifl- iftas funt longius accerfîtæ conjefturæ ; nec
talis mihi videtur ftili utriufque fimilitudo, H U- qua* eumdem fcriptorem arguat : non mo-
V dulata tinnulaque ilia phrafis , quam in li-
bris de Vqcatione gentium agnofçitErafmus,
in Eucherio deprehenditur : non idem fen-
tentiarum pondu!» , deleftus verborum , to-
tiufque fermonis majeftas, quam inhocopu-
fculo demiramur.
UN. Sunt qui putent Hilario adferibendum opus,
K eil quam in partem inclinât Joannes Latius
■ iriifeulib. de Pelag. & Semipelag. Sed cui Hila-
■ fperia- rj,0 j Très enim hujus nominis per ea tem-
KfeuSy- p0ra Jegimus , nempe Hilarium Syracufa-
■ ^ ja’ num , cujus epiftola ad Auguftinum, & Au-
* guftini referiptura de pluribus gratiæ capiti-
' gg. bus habentur inter fanfti Doftbris epiftolas.
$ sp, Alterum, qui e Galliis fcripfit ad eumdem
H Auguftinum , & Profpero ad propugnandam
illiüs doftrinam focium fe adjunxit. Tertium
deuique Arelatenfem Epifcopum. Ex tribus
unum conflatte videntur aliqui j de quibus
Hincmarus Remenfis in libro de Prædefti-
BofTWj- natione . Hincmarus ipfe Syracufanum qul-
! è Præ- dem ab Arelatenfi difeernit, at Arelatenfem
ml. c. ij. confundit cum Profperiano : quæ eft etiam
niB. opinio Cardinalis Barönii & Joannis Gerar-
di Vofïii. Contra ego Syracufanum ab Arelatenfi,
& Arelatenfem a Profperiano diftin-
guo cum viris eruditis : Profperianum vero
eumdem efle ac Syracufanum Monachum,
facile mihi perfuadeo.
Hilarium Syracufanum Monachum alium
effe ab Arelatenfi Hilario ex annorum ratione
nullo negotio conficitur . Syracufanus
fcripfit ad Augufiinum circiter annum Chri-
fti 413. vel 414. Nam ante annum 412. ut
feripta non credatur epiftola fanfti Augufti-
I ni referibentis , facit mentio judicii contra
Cæleftium fafti apud Carthaginem . Cum
vero delata fit in Palæftinam ab Orofio, qui
illuc venit verno tempore , leftaque fit in
conventu Presbyterorum habito menfe Julii
anni 415; manifeftum eft ultra annum 414.
differendam non effe Syracufani hujus Mo-
nachi epiftolara. At eo anno Hilariüs, qui
poftea Arelatenfis Epifcopus , annum ætatis
fuæ decimum tertium non excedebat : liquidem
mortuus eft anno 449. quadraginta &
ofto annos natus, telle HonoratoMaftilienfi
vitæ ëjus fcriptore.
T om, IJ.
i ü m G e n t i u m .'
Hilarium pbrro Syracufanum Ht eumdem VI.
putem cum Profperiano , feu Profperi in Hilarius
defènfione fanfti Auguftini focio , iftaî me Syracufa-
rnoyent conjefturæ. Uterque ( fi duo funt) nus 1 m
difcipulus fanfti Âuguftini fu it , eique in
Africa aliquandiù adhæfit . Uterque Pela- "
gianis erroribus adverfus. Uterque laicus, ac
t^inor, Monachus. Tenuioris uterqueerudi-
tiorifs circa Ecclefiæ dt^mata, de quibus du-
bitànti fimilis ihterrogat Auguftinum, ut ex
epiftolis corum-confiât . Utriufque demum
epiftolæ ftilus non âbfimilis . Hilarium au-
tem ilium Syracufanum dico, non quod Sy-
raeufis oriundiim putem : fi enim idem eft
cum Profperiano, Gallus fuiffe credendus eft.
Siquidem hic Mafiiiia, ut opinor , vel ex
alia Galliarum civitate feribens , Augufti- .
num parentum fuorum nomine falutat ; &
fub fine epiftôlæ hæe addit : Sciât fanéitas Hilarii
tua fratrem meum, cujus maxime caujfa hinc Tpi fi. ad
difcejjimus, cum matrona fua ex confenfu per-
feSlam Deo conùnentiam devovijfe . Ex qui- -Attguji-.
bus liquet paternam Hilarii familiam in mm'
Galliis fuiffe. Potuit certe idem Hilarius paternam
domum relinquens occafione alicujus
cum fratrè fuo diffidii in Africain transfre-
tare , feque difcipulum tradere Auguflino
erudiendum apud Hipponem . Poll aliquot
annos inceffit eum revifendæ patriæ cupido :
quam dum repetit, celebriora Monachorum
Coenobia luftrare voluit, quæ erat Monachorum
illiüs' ævi confuetudo. Ad Syracufanum
igitur appulit , comitibus nonnullis ,
ut reor, Hippônenfibus civibus vel clericis:
quibus de Sj/racufano Hipponem remeantibus ,
ut ipfe feribit , litteras breves ad Augufti-
num tradidit, quibus eum de glifcente apud
Syracufas Pelagiano dogmate monuit. De-
mum in Patriam reverfus, cum Magiftri fui
doftrinam plurimis exofam in Galliis com-
periffet, monendum ilium exiftimavit, tremor
forte id antea ab ipfo dum Sÿracufis
ageret , poftulaffe Auguftinum his verbis r
Tu magnum conférés beneficium, fi ea qua il- S. Augufi.
lie a fanclis fratribus adverfus iftorum va-
niloquia differ entur , non me fact as ignorafe. .
Hilarium denique Profperianum male pro |||p tn
Arelatenfi Epifcopo accipi clariffime demon- y j r
flravit celeberrimus inviftiflimufque doftri- profpêri
næ fanftorum Patrum affertor in opéré Gai- focius a-
lico ante viginti annos edito,. idemque pro- lius ab
bat nuperus hiftoriæ Pelagianæ fçriptor Hen- Arelaten-
ricus de Noris .' Vél hoc unico argumenté fi Epifco-
res conficitur . Jam tunc Epifcopus erat Are- P° •
latenfis Hilarius, cum alter fcripfit ad Au -Apologia
guftinum una cum Profpero : ât Hilarius Jfi»ctorum
ifte laicus tantum erat eo tempore , quo Patrfim<*e
fuam exarabat epiflolam . Talem enim fe g*at*aPaf-
prbdit ipfe his epiftolæ fuæ verbis , quibus fh de Na
præcipuos fanfti Augüftini adyerfarios défi- Ÿis hi fi
gnat, ac in primis Hilarium Arelatenfem. pelag. i.z,
Sunt ex parte taies perfona , ut his confue- cap. 2.
tudine ecclefiafiica L a ic o s fùmmam reverent
tiam neceffe fit exhibere . Quod quidem îta
CURAVIMUS Deo juvante fervare , ut cum
opus fuit non taceremus. Succinit Profperin
epiftola fua ad Auguftinum . Poffumus, in-
quit, ad creâendum effe confiantes ,*• fed ad