y i 5 Q u E S N E X L I D
vas condere in honorem , aliud in contume-
liam : quia nemo nifi per graft am jufiifice-
tur, & nemo nifi in pravaricatione nafeature
Sed réfugiant ifiud fateri , divinoque
adferibere operi fanBorum mérita formidant :
nec acquiefcunt pradefiinatum ehBorum nu-
merum nec augeri paffem nec minui &c.
• Ex .his verbis perfpicuum evadit , quæ
connexio fit inter Auguftinianam de præde-
. ftinatione dodlrinam, & fententias in indk
culo affertas. Cum enim prædeftinationem
ex mentis gratiam prævenientibus pendere
affererent Semipelagiani, & viciflim profited
recufarent , omnia bona mérita Dei
gratia præveniri, ne gratuitam prædeftinationem
.confiteri cogerentur: liquido appa-
ret prædeftinationem ex merito pendentem
profligari:, aftrui vero gratuitam eo , ipfo
quo omnia bona mérita , ipfumque fideiini-
tium gratia gratuita præveniri , nulla gratiam
ipfam præcurrere, ex Patrum audlori-
tate certum indubitatumque demonftratur ,
Revera hue tandem totam cum Pelagianis,
Semipelagianifque concertationem effe de-
volutam, utrum gratia fecundum meritada-
rctur, nullaque mentis praveniretur, ex Leonis
difeimus epiftolis &. ex opufeulisde Vö-
eatione Gentium & ad Demetriadem . In
tpiftola igitur 6. ad Aquilejenfem Epifco-
pum oapM Cum omnes| inquit, definitio-
nes fuas ad fubrependi facilitatem improbare
fe fimulent atque deponere , hoc fibi tota
arte fallendi, nifi intelligantur , excipiunt ,
ut gratia Dei fecundum meritq dart accipien-
tium fentiatur . . . . &per naturalem indu-
ftriam praveniri. Magna pars librorum de
Vocatione Gentium inhujus affertionis confirmations
confumitur : Gratiam mentis non
dari accipientium . Præfertim vero in i. li-
bro, in * cujus cap. 22. hæc de Semipela-
giànis: Ißi autem. qui ne fare ali quid erube-
feunt, & per occafionemobfcuritatis tendant
laqùeos deceptionis , omnem. diferetionem , qua
Deus , alios digit, alios vero- non digit. , ad
mérita humame référant , voluntatis , docentes
fcilicet neminem gratis , fed ex retributione
falvari, quia naturaliter omnibus fit infi-
tum , ut fi velint pofftyt. veritatis effe participes
, eifque affluere gratiam , a qui bus
fuerit expet it a . Epift. ad Demetriadem cap.
10. Hlnc, naquit;, ppfiremo divin a gratiafi-
mulata & infinçexa .cbnfeffio , qua fecundum
mérita daretur, non. ex qua. mérita nafeeren-
tur . Quam partem fuperba pradicationis quidam
fib i, cum cetera abnuerent, fervave-
runt. Ex hac porro férvata-, dogmatis Pelagia
ni portione fequi oftendit audlor tribus
lllis locis, naturam nullo peccati originalis
vulnere effe fauciatam, ut quæ ante omnem
gratiam proprio clara fit Audio : quæ arguen-
di fimilitudo notanda ad confirmationem
affertionis noftræ de iftorum opufculorum
audtore.
XXIII. Do&rina fandli Auguftini de prædeftinar
Quæ quæ- tione deque aliis capitibus neceffitati gratiæ
ftiones m- Dei a(j fingulos a6lus connexis, quale eft ad-
eurrentes. hue quod de operibus infidelium ex profef-
fo docuit adverfus Julianum : hac, inquam,
I S S E R T A T I O I I I .
doftrina vindicata ab exceptione poftremi
i'liius capituli , vix nobis incumbit oftende-
re quid per profundiores difficiliorefque partes
incurrentium quafiionum intellexerit auäor.
Sufficit enim probaffe nihil eorum , qn^
fan£Ius Auguftinus Conftanter docuit de gratia
& prsedeftinatione tamquam certum Ec-
clefise dogma, ad illas partes rdegari pof-
f e ; de his tarnen conje&uras noftras pro-
mimus.
Cum prim um orta eft Pekgiana hxrefis
atque ab Afirioanis Epifcopis & a Pontifice
Innocentio damnata, duobus fere capitibus
concludebatur; negatione fcilicet peccati originalis
, & necoflitatis gratis Dei ad fingulos
aftus . Succedente tempore geminus
ifte ramus, qui ex radice dogmatis de Ada-
mo mortali creato natus erat , alios fubin-
de emifit ramufculos , quibus prscidendis
adlaborarunt Ecclefis catholic^ ^dagiftri .
Harum quaeftiqnum alis evidentem ac ne-
ceffariam omninq cum utroque illo-dogma-
te connexionem ita haberit , ut unum fine
altero dogmate intelligi minime poffi.t j a-
lis neceffitudinem quidem maximam ha-
bent, fed nec tarn evidentem, nec tamne-
ceffariam ; ut abfque operofa inquifitione
ftatim animo occurrat, aut de his «facile ,
qua: fit Ecclefis fententia, decernere queas*.
Ad primam claffem referenda; quasftio de
prsdeftinatiohe fahftorum : I ad alteram X|
plures qus ab Auguftino latius pertraflats
funt ; quales font: An homo poffit effe fine
peccato in hac vita: Qua poenaple&an?*
tur infantes fine baptifmo ex hac vita decen-
dentes: An morbi ex culpa , an ex natura
ortum habuerint- : Quomodo Infantes ante
baptifmum mbrientes a.Chrifto judicandi .*
Quomodo peccatum originale tranfmittatur
in pofteros : Unde in nuptias j qus bonse
funt & Dei inftitutum , tot mala inve&a
funt: Quid fit peccatum, quid coneupifcen-
t ia , quid ejus natura , qui effe&us ,** quod
infinitas propemodum ampleftitur difficul-
tates iftis connexas An & quomodo Chri-
ftus antiquis fub veteri Teftamento profue-
r it.: U-trum fine^ fide in Chriftum falvus
quis aliquando fuerit: denique qusftio ilia
adeo Celebris & falebrofa de animarum ori-
gine, an ex propagatione, an ex creatione
ortum habeant, qus quidem &■ diutiffime
torfit Auguftinum % & fufioribus difputatio-
nibus locum dedit . Iftas igitur fimilefque
qusftiones fuiffe erediderim , quas profundiores,
difficiliores.j latius pertraBatasi^dkit,
quafque ficut 'nan audebant contemnere , ita
non ^neceffe. habebant afiruere .Gatholici .
jUbi tarnen ad hue ftri&ius intelligenda verba
hscj.quamr vulgo intelligantur . Non
enim ait incutrentes Mas qudfiiones afiruere
neceffe non ejfe , fed profundiores difficilio-
refque earum partes . Non art etiam ad con-
fitendam Dei gratiam fatis fufficere prsedi-
£las regtrias ftu fententias, .fed quicquid fecundum
pradiBas regulas Apofiolica Sedis
nos feripta docuerunt .- qui loquendi modtis
complecH vide tur omnium difputationum connexionem.
ex hac fubditarum auBoritatum brerj
17 D e A u c t . C a p ;
vitate pendentem , lit ait expreflis verbis .
Inter alias autem qusftiones recenfitas ,
duas inprimis profundiores difficiliorefque
in animo habuiffe au6Iorem indiculi exifti-
xao. tlnam , quomodo transfuhdatur origi;-
nale peccatum a parentibus in filios , alteram
de àniraæ origine .* quam pofteriorem.
ipfe Auguftinus profundam, difficilem, & non
neceffariam certfuitImmovero. hanc eam-
dem S. DoéVoi* incurrentem, non neceffariam,
infititiam, atque a Pelagianis. inveflam qus-
ftionem dicit lib. 4. ad Bonifacium cap. 2.
Huicj inquit, laudi creatura adjungunt &
quod Chrifium' Dominum nulla dicunt macula
peccati fuiffe refperfum , quantum atti-
net ad ejus infantiam : quia ejus carnemab
omni peccati contagione puriffimam non ex-
cellentia propria & gratia fingulari , fedcom-
munione natura qua omnibus inefi infantibus
, afferunt. Eo pertinet etiam quod.de anima
origine inferunt quaftionem , fie anima
Chrifii coaquare molierites omnes animaspar-
vulorum, quas volunt effe fimtliter nulla peccati
macula ufperfas . Hæc quippê creaturs
laus, ejufque confe&anea de animæ origine
qusftio ex illis erant quibus .Pelagiani, cum,
a catholics doftrinæ defénfônbus urgeren-
tur, eofdem alio avertere , àc ludificarp co-
, nabahtur. Cum igitur Pelagiani his atquè
i aa hujufmodi veritatis tefiimontis & vocibus ur-
g ’ géantur , »... immittunt altar urn nebulas qua-,
fiidnum, in quibus eorum. apud hominesfim-
pliciores five tardiores , five fanBis litter is
minus eruditos impietas deliiefcat. Ha funt
nebula de laude creätura , ' lätide nuptiarum,
laude legis r laude liber i ârbitrii, laude fanBorum
See.. Et cap,. 9. In- his qùinque rebus
quaspropofui, in,quibus quarunt latebras,
& de quibus conneBunt calumnias . Et de-
nique cap. 10. Addunt fane ad latebrarum
fuarum nebulas Pelagiani .fie origine anima
NON NECESSARIÀM QÜÆS'nO&ERÏ ad hoc ût
res manifèftas, àliàrum. rerum ^bfcuritate tur-
bando moliimtur latendi lôcurh '. Àjunt enim.
nos animalism traducem cum peccati traduce-
contueri.
Denique poftremum iftud Capitulum explicate
mihi videtur eximia; i lk. epiftpla,
fynodica Africançrum Ëpifcoporum in Sardinia
exulüm ; quæ fan£li Fulgentii ftylo
Creditur exàrata . Viderat , ôpinor , audior
epiftolæ, quifqüis. eft , capitula ,. de. quibus.
difleriinus : fiquidem ea Poffeffor ab Hor-
mifda Papa acçepiffe videtur,, nifi jam an-,
tea manibus Africanorum.verfabantur, quod
ex epiftolæ Hormifdæ ad Poflefforefti loco in
fynodica ilia felàto afferere. non vereor ..
Porro in ifta èxulum Ëpifcoporum. epiftola
prscipua gratiæ capita afferuntur quafi ad
fidem Ecclefis pertinentia: in quorum fronte
legitur Auguftiniana de gratuita præde-
ftinatione fanftorum dodt.rina :. Contra quam
proedeflinafionem, inquit, magna pervicacia
efi aliquem 'vel parère vel habere cotifliBum. . .
:t u l . d e G r a t . 7 1 8
& apoflolicam fidem perverfus oppugnat
q u if quis pradefiinatum Chrifium & fanBos
■ ejus negat * : per mifericordiam fcilicet gra- * £tiH S'v-
tuitam f% per gratuitam: bonitatem * , per gra- nodica A-
tuitum. beneficium miféricordia fua : in quo fmanorum
eum: non pro meritis futura cujufquam bona tom.^Con-
operationis elegit, eut feipfum & fidem & cil.Labbei
bona opera donaturum effe prafeivit. * Quam pag.ïçpi.
doélrinam tradunt dodliflimi confeffores fe- num-
quentes donum ejufdem gratia, quod fanBo- * Hum. 7.
rum: Patrum cordibus. & Unguis ipfa efifii- * Hum.8.
gnatainfundere * . Demum poft tradita fidei
dogmata circa prædeftinationem fandlorum, um'
gratiam Dei, & liberum hominis arbitrium,
exceptionem quamdam non abfirailem ei ,
quæ poftremo capitulo continetur , fed ex-
plicatiorem fubjungit in hunc modum: * *Nutn.z4.
Quafiionem. vero animarum aut tacit am de-
bemus relinquere , äut fine content tone*tra-
Bare : Jquia five exi propagine veniant., -five
nova fmgulis corpouBtfs fiaïit ,. quod fanBa-
rum Scripturarum auBoritas, non manifefic
pnonuntiat, cum cautela debet inquiri : maxime
quod, fine fidei detriment0 potefl a fi-
delibus ignorari . Sed & idem fandlus Ful-
gentius proprio nomine feribens. de verita-
te pr£deftinationis & gratiæ lib. 5. cap.-i8.
dte eadem quæftione differenst; ’ quam velut
appendicem ad controverfiam de prædefti-
natione & gratia,, tradlat , S.. Auguftini ,.
fùamque de ilia fententiam his, verbis ex-
primit. Cujusquaflionis , de anima, beatus
Auguftinus profunDitÂTÉM fibi imperferu-
tabilem cernens, nullam. voluit hujusreidefi-
nitam prof erre fententidm, incongruum pror-
fus exifiimans aliquid' affirmarc fine dubita-
tione velle , quod alter poffet contraria re-
fponfione convellere.... confenfum. ab utraque
definitione continuât, • ne- laborem tqnta dif-
putationis inaniter fufejperet , quern cujusli-
bet fententia temèÿària. definitio vacuaret
&c. An non. dieerës-:capituk ilia, Cæleftini
crédita ante öcülos habuiffe Fulgentium , &
illius feriptoris preffiffe veftigia ? Hæc fuffi-
ciant ad explicationem loci a pluribus. feri-
ptoribus alienum in fenfum diftradli, &ex
quo nonnulli. gratuitæ fandlorum prædefti-
nationi infenfiores, præpropere fibi trium-
phum cecinerunt..
His ita feriptis, jamjamque prælo fubji-.
ciendis , incidi in, Vindicias, Auguftinianas
dodtiflimi viri Henrici de Noris. , ex qua-
rum capite odlavo. plurima feite fincereqiie
feripta hue transférenda effent ; fed. quoniam
inftant operæ , fufficiat locum indicafse ,
quern adiifse ' Ledlorem nequaquam pceni-
tebit., Adeat qui otio' abundaverit , Iibrum
Gallicum , cui titulus. : Traditio Ecclefia
Romana circà pràdefiinationem fanBorum &
gratiam ejficacem Tom. 1. part. 3. a pag.
336. ad p. 363. ubi audlor prolixiori fermo-
ne & alia via hanc Capitulorum particulam,
&. çonçlufionem explicat. ;
E DI -