«SI
i S ïOE i t »
in
1 5 5 1 I n e p i s t . C X L I . C X L I I .
pronum fit legere iii. Idus Augufti i cum
aliud menfis nomen non appareat ; merito
tamen- legendum videtur Augujlo Valentinia-
no VIII. Conf. credendumqùe menfis" nomen
per fcribæ ofcitantiam Omiffum fuiffe. Præ-
ter hanc autem ratiônëm ex Augufti morte
petitam , quæ non finit ut’ menfi Augufto
adfcribatur hæc epiftola , altera quoque
It fe offert ex ipfiüs epiftolæ materia , quæ
eft de pafchalis diei controverfia , qui cum
jam a tribus menfibus celebratus effet, importune
admodum memoriath regereret con-
îenfus fui Alexandrinis dati , & litterarum
a fe âd Occidentales miffarum circa ejufdem
fefti celebrationem . Tertia denique accedit
*nunc 141. ratio e x '113. * ad Julianum epiftola quitj-
to-Idus Mârtii data . Cum enim de corre-
1 ftioine 1 Carofi Monachi rebellis mentio-
nem faciat, planum eft prius fcriptam effe
nunc 142. epiftolam illam 112. * ad Marcianum , in
qua Augufto gratias agit ,-quod eumdem &
Darotheum erroris confôrtem e fuis Mona-
fteriis defcrudi jufferat. Hanc enim Mona-
cho »ad! fanam do&rrnam redeunti minime
inflixiffet Marcianus : quare vel Januariomen-
fe vel' Februario data elfe videtur hæc ad
Marciarium epiftola .
*nunciûti. Pdrro ex epift. 113. * ad Julianum Co-
enfem manifeftum habemus , quo anno ad
Alexandrinps miffus a Marciano fuerit Joannes
Decurio hoc videlicet ;anno 455. vel
fub. præcedentis finem Nemo enim non vider
■ huric ~:Joannem fpefdabilem soirum & ' in
fidci finceritate laudabilem , ad Ægyptum
cauffafi dei direElum, eumdem elfe ac Joan-
nem ilium Decurionsm, cu’i- Marcianus A u-
guftus litteras fuas ad Alexandrinos Mona-
chps perferendas dédit , quæ parte 3. Con-
eilii Calchedonenfis referuntur hum. 8. Hu-
jus enim viri fidem pariter laudat Marcianus,
eumque ait facro Calchedonenfi Con-
cilib interfuiffe . Emendetur itaque illuftrjP
fimus-Annklium'fctiptor, qui hanc Joanhis
Legatibnem <ad annum 452. retulit.
A D ' J P I S T O L A M C L V Ik
A P U D Q u jE S NE L L U M CXXVI. ' <
Anatolio Ep. CP.
C6I.1326. TOva hæc epiftola , 1 icet anni dieique
i V notàm nullam habe"at;‘, f locum quentf
ei affignaVimus -habere âebtiitf. In ea enim
*nunc 156. laudatur epiftola 125. quæbfcJï;- Nov.■ ^a-'
*/^.i.Dec.ta legitur, & alia indieatur "qua^apüd Imd
peratorem- Ægypti-os Epifcopos extorr.es com-
meridat , cum qua hanc miffam effe proba-
*nunc 158. bjle eft y forte epiftolæ 127. * r. Decem-
bris fcriptæ annexam. Denique accepta ifta
*nnnc 157. epift. 126. * refcripfit Ahafbliusl pAillb ira-'
& CXLIII. S. L eonis Pp. I. 1552
tior fa&us, ut perfpicuum eft ex epift. 128.
* qua ilium nofter Leo de commotione in-!
crepat. Cum ergo 1 circa^ Martii medium
ha»c ultima fcripta fuerit , & duo vel tres
fere menfes neceffarii fuerint , ut ilia 126.
* Gonftantinopolim deferretur, & inde Ana-’
tolii refponfum veniret , vix potuit aliam
fedem fortiri novella 126. * epiftola.
A D E P I S T O L A M CLIX.
A P U D Q u e s n e l l u m cx x ix .
Niceta Epifcopo Aquilejenft. .
Nicetas i ad quem data legitur ha:c epi-
ftqla , ab aliis Nicaïas appéllatur. Et
certe fi idem eft ac ille , de quo Martyrologium
Romanum ad 22. Junii , fanélus
Hieronymus epift. 42. & Gennadius lib. de
viris illuftribus, Nicaas dicendus eft , non
Nicetas: ita enim Conftanter ab illis appel-
latur; tametfi Lucas Holftenius in Animad-
verfis feu annotatis marginalibus ad Romanum
Baronii Martyrologium, Nicetam legi
afferat in admirand^, ut ait, antiquitatiscodice
Gennadii ad S. Andream de Valle.
Jam verb non modicam difficultatem video
in diftinguendis pluribus Nic'etis , vel
Nic^a a Niceta , qüos in unum confunden-
dos non exiftimo . Cardin. Baronius difcer-
nit inter Nicetam in Dacia Epifcopum, &
Nicsam Romatiana;, feu, utinterpretatur,
Aquilejenfis civitatis Antiftitem ilium
enim. ad diem ^.^Januarii recenfet; de- hoc
vero -ad - 22. Junii memoriam facit: Utrumv
que in unum: effe. conflandum afferit Lucas
Holftenius loco citato, E|o duos -Vel-forfan
etiam tres: putaverim elfe numerandbs-.
Primum y de quo- tam:. honorificamj men-
tionera facit S; Paullinus’ epifti'iifb. ad’ ^Se-
verum, ubi eum verierabilem, doéfifïimum ,
& Romanis merito. admiranduih Epifcopum
appellat , necnon in-Natali §. S. Felicis ,
ubi eum & Magiftrum & Batrem fuum praj-
d ic a tQ u i 'Natalis^S. FelidS'V -ÈÜta^ïiume-
rante Csfare Baronio , incidat1
Cbrifti 1397'U-jém turn Nicetaiïi’ 1%Jfif-Epi-
fèjopüm- vfmffe neceffö- eft affeWra ï'^ddr !&’
pröcul abeft, ut’ 1 idem fitf cum- Niceta' no-
ftro ■, ad quem S. Leo fctibit , tjai: anno
Ghrifti 447. nondum èrat EpifcopUs , Ja-
nuario tunc temporis AquilejenfenvEcde-
fikm gubernante .-Nöminis etiam djifferehtia
irttercedit: certUm eft enim eUm^oqui'^aUl-
Jino familiaris fuit', Niceïara;|,Aiiffé',appd-
latum; alium Nicaam plerique codices no-
' minant i-Accedit diverfam utrique- fuiffepa-
triam. Hunc enim Aquilejenfem effe pro-
■ babile eft j^ilium ex Dacia ortum eonjicio
ex Paulnunc
15,
nunc 157
C0I.13
E D I T-O R U M. A D N O T A T I O N E S.
If: m
i Hic Carofus correâus diverfus eft ab alio
quem Marcianus e Monafterio-ejecit,uti collige-
re licebit ex adnot. 7. in epift. 142c t. i,rCoI. 1 2^)8.
ubi etiam erroneam notam. ejufdem epiftolæ
ex optimo MS. Ratifbonenfi emendavimus,
I Chronica nota epiftdlæ 163. XV. Kal. Ar
prflis. Emendavimus V. Kalendas. Confer ad-
n,ot. 12. tom. X. col. jß 44,
m
Quesnêlli Notæ ,
ex Paul lino, qui- eum in Daciam reverten-
•tem profequitur his verbis ;
Ergo dux idem modo profequàtur
Te via, qua nunc properas revertens
l re y Niceta , patrioque reddat
'.Limine tut urn.
Epifcopales denique utriufqîue' Tedes tam longe
a fe invicem diffitæ, quam Daci ah Aqui-
lejehfihus ir' .
Eum porra, de qua Gennadius &Hono-
rius Auguftodunenfis, non alium effe: puta-
verint a Paullini amico, turn quia adoftif-
fimo. Pontifice j ut eum Paullinus vocat,
probabile eft. oondita effe opufcula, quaç commémorât'Gennadius
; turn quia veteres Gennadii;
cptfiees, quorum unùm laudat Hofftew
«iu&y Nzgetam , non Nicæam habent .Denique
quia nomen Epifcôpatus non répugnât »
Quod fi diverfum ab eo quis conten.de-
r it , pet me licet At eumdem effe Genna*
dianum Nicetam cum Leonino y non poffum
adduci ut credam . 1» Quia læoriinus erat
Aquilejæ Epile» At quis credat Aquilejam
vocatam a Gennadio Romanam civitatem ,
quo nomine: a nemine veterum decoratam
effe tegimus., quod Sc ü potuiffet ab oratoh
re & encomiiafte ufurpari, numquam certe
ab hiftorica differtatore , quem propriis ma-
gis & notioribus, nominibu» uti maxime con-
venit . E t ita ab ipfo GennadicL ufutpatum
eft, qui cum de Rufino feribit fuperiori pas-
gina , non eum Romanum vel R,omatia.*-
num., fed Aquilejenfem. fuiffe dicit » 2. Cum
in fua Catalogo ordinem temporum fervet
auéfor ifte , dum viros illuftres recenfet, N icæam
collocat longe ante feriptores Leoni
æquales:, immo ante Pauliinum , Theophi-
lum Alexandrinum , Sabbatium , & alios ,
gui quarto, fæculo floruerunt, non quinto
jam media parte elapfo , ut Nicetas. Aqui-^
lejenfis Epifcopus ».
Jam vera Nicæam ilium, de quo fanftus
Hieronymus, eumdem effe cum Epifcopo
Aquilejenft, folum civitatis: nomen videtur
perfuadere; plura diffuadent » Nam ü» ille.
Nicæas ab Hieronymo diciturhie a Leone
Nicetas v 2» Cum Nicæas Hieronymi amicus
jam ab anno fere nonagefimo fupra tre-
centeftmum Subdiaeonus. effet Aquilejenfis.
Ecclefîæ,. ad quem gradum ante vigefimum
quintum ætatis fuæ annum prohabile eft non
effe eve&um, feptüagefîmo-quinto vel o£lua-
gefimo anno ad labores Eprfcopatus. affum-
tus effet : nondum enim anno 447» locum
alteri cefferat Januarius : hoc autem vero
parum fimile eft. Gonfirmacur adhuc ex S.
Hieronymo1 epiftola 42.. quæ Ghromatio nondum
Epifcopo Aquilejenft fcripta eft : in ea
enim. communes quas habuerant Hieronymus
ipfe Sc Nicæas peregrinationes in memoriam
cum revocat , fignificat æqualem
fere. fibi. ilium fuiffe y quicum necefutudine
fingulari conjunftus erat
Hinc vjdes ex uno Niceta vel Niiicæa très
nobis faltérn enafei . Primum quidfem Nicetam
Paullini carmitiibus celebratum, lau-
datum a Gennadio, Romanæ feu Romaria-
næ civiiatis. Epifcopum : fecundum,qui-Nie
t O b s e r v a t i o n s . 1 5 5 4
cæas dicitur , • Aquilejæ hypodiaconum ae
Hieronymo familiärem : terciùm , qui Epifcopus
Aquilejenfis fuit poft annum 447. ad
quem S, Leo (çriblt anno 458,
Quod porro' ad primi Epifcopatum atci-
net , Romatianx cfvitati præpofituni * fuifte
facile affçntior , quam Romanam yoeat Gennadius
I Romefianam tabula Peutingeriana ,
Remifianam Antonini Icinerarium . Ex quo
geminam Nicetæ feu Niçeæ éommemora'tio-
nem , quam facit .Baronius , ad unkum re-
-ferrr deoçre libénter velim . Sedfquod per
Romatianam crvitatem Aquilejäm effe iri-
telligendam idem autumat, affentiri nequa-
quam poffum , 1, Quia nçmo non mödo inter
veferes , fed nec inter recentiores legitur,
qui ita appelJaverit ; ft Leandrum ne-
fcio quçm recentiörem Cofmographum ex-
cipias a Baronio1 laudatum , qui fecund am
Romans di£lam effe afferit ; quod & ft verum
effet , non id' tarnen probaret quod
Baronius intendit. Efto enim ita appellata
fuerit ab aliquo laudes illius profequente ,
ftcut Arelatem Gallulam Romam- legimuäs
ditVam i at non propterea cum de ea fermo
habetur , Roraana, ümpliciter civitas appel-
labitur, ftcut numqgam eo modo defigna-
tam legi mus A relatem , 2, De Romatiana
civitate quod in Marty rologio commémorât
ad 22. Junii, de Aquileja interpretari ab-
ftirdifftmum mihi videtur , Cum enim decies
fere de Aquileja mentionem faciat fub hoc
ipfo nomine , qùonam confiiio - de Niceta
atjiurus. au^lor ille loquetidi morem folitum
mutaffet , proprioque ac omnibus noto nomine
pofthabito, aliud novum ignotumque
ufurpaffet? 3. Etfi aliqua appel la tione a Ro-
mana urbe deduéta deçorànda fuiffet Aquileja
, numquam Romatiana , nift- forte ab
hominibus imperitis ac femibarbaris,. fed vel
Romana, vel Romaniaça difta fuiffet ; pra*-
fertim cum in Dacia alia civitas effet eo
nomine di&a , ut inde neceffe fuiffet am-
biguitatem orrri «
4. Au^oritas inferiptionis OpufcuJi dc
ofto Beatitudihibus , ubi Chromatins ejus
au&pr Romanus Episcopus dicitur, non
plurimi facienda, cum & incertiftimum fit
an de Aquilejenft Cjhromatio fit intelligen-
da; & valde infoîens alium præter Sedis A-
poffolicæ Epifcopum , Romanum inferibi.
Demus tamen ita vere appellatum effe Epifcopum
Aquilejenfem » At iftud poft multos
annos contigiffe, arbitror ; ft tamer} conti1-
git: qua autem occafione fieri potuerit, vi-
deor mihi fatis féliciter ex Paullo Diacono
eruere , nimirum ex Longobardorum vafti-
tate ortum habuit, quam fugiens plebs Aqui-
lejenfis in proxima Gradus infula fedem ele-
g i t , fuumque fibi deinceps Epifcopum crea-
vit, quem ad diftinélionem alterius Epifco-
pi , qui in veteri Aquileja pariter creaba-
tur, Romanum forte vocitavit , ut Romanis
vel a Romanis creatum . Audi Paullum
Diaeonum fuis ipfüm verbis hoc atteftan-
tem lib. 4. Longobardicarum rerum cap, 34.
Mis diebus, defttnBo Severo Patriarcba , or-
tUnarm efi loco1 ejus Joannes Abbas Pattiar