7 l 9 y iö
E D I T O R U M
Vttuftiora
teftimonia
de his Capitulis
,
O B S E R V A T I O N E S
i n D i s s e r t a t i q n e m t e r t i a m Q u e s n e l l i ,
qua S. LEONI MAGNO afferuit C a p i t u l a , feu A u CTORITATES
de Gratia Dei, S. C æ l És t in i epiftola ad Gallicanos fubjeBa.
I — T de prima parte pramiffa differtationis, qua de Auflore
Capitulorum Caleftini epiftola fubjeftorum ftatui-
tur, sequum judicium feratur, obfervandum in primis
eft, horum Capitulorum mentionem primum inveniri
apud très Scriptores fub initium faculi VI. Omnibus
pracefliffe videtur Dionyfius Exiguus, cum ea fua Col-
leflioni canonum in Urbe lucubrata inferuit , Calefti-
nique Pontificis epiftolæ i. ad Gallicanos adjecit. Cum
is pofteriorem Collefli°uis partem decretales Romanorum Pontificum conti-
nentem ediderit petente Juliano R .E. Presbytero, qui Gelafii alumnus, Syno-
do Romans fub Symmacho interfuit an. 499. non multo poft eamdem partem
vulgaffe probabiliffimum eft. Hic autem eadem Capitula una cum Cale-
ftini epiftola proculdubio invenit. Hinc enim ea ita hum epiftolæ adtexuit, ut
ad eumdem Pontificem pertinere crediderit. Enimvero cum univerfa Caleftini
décréta in duos' & viginti titulos dividat; epiftolam ad Gallicanos ac fubnexas
Romanorum Pontificum auâoritates in tredecim priores ejufdem Papas titulos
feu décréta diftribuit, adeo ut epiftola duo priora, aufloritates vero undecim
fubfequentia décréta confidant. Difcrimen inferiptionis Capitulis præfixæ, In-
"cipiunt prateritorum Sedis Apoftolica Epifcoporum auBoritates de Gratia y
& difcrimen etiam claufula, Expliciunt auBoritates Ike. diftinflionem quidem
harum aufloritatum ab ipfa epiftola indicant , non tamen diftinflionem auflo-
ris, feu collefloris, quern fi Dionyfius credidiffet diverfum a Caleftino, has
auftoritates inter hujus Pontificis décréta haudquaquam recenfuilfet.
II. Alterum teftimonium eft Petri Diaconi & lociorum in epiftola , quam
ad Epifcopos Africanos in Sardinia exules Roms feripferunt circa annum 520.
Hi , qui aque ac Dionyfius Exiguus erant Scythæ , èx ejus colleflione jam
vulgata earumdem aufloritatum notitiam haurire potuerunt. Hinc quidem eaf-
dem Caleftino adjudicarunt. Nam capitula 11. & 12. recitantes, ea lauda-
runt fub expreffo nomine beatiffimi Caleftini in epiftola ad Gallos ; ac prater-
ea Capitulorum ultima verba tranferibentes, in his terminare affirmarunt eamdem
epiftolam. ' ‘ •
III. Tertius teftis eft Hormisda, qui his monachis jam ex Urbe profeflis
ipfo anno 5.20. in epift. 70. ad Poffenorem feripfit: De arbitrio tamen libero
& gratia Dei quod Romana { hoc eft catholica ) fequatur ac fervet ( alias
ajfeveret ) Ecclefia; licet in variis libris beati Auguftini, & maxime ad Hi-
larium & Profperum, poffit cognOfci: tamen in, feriniis ecclefiafticis exprejfa
Capitula continentur, que fit tibi défunt, & neceffariu creditts, deftinabtmus.
Non alia hic Capitula riotap confentiunt eruditi, nifi hac, qua fane de gratta
& libero arbitrio agunt., ac titulum præferunt. Hic verq animadverten-
dum eft, hunc Pontificem non tribuere ipla Capitula Caleftino Papæ, fed
tantum affirmare, ea in feriniis ecclefttafticis , hoc eft Apoftolica Sedis, con-
tineri, ac ex iis cognofci poffe, quid de gratia Dei & libero arbitrio Romana
( hoc eft catholicâ ) fequatur ac fervel j Vel ajfeveret Ecclefia : quibus apofto-
_ . Iica eorumdem Capitulorum approbatio Tatis manifeffe exprimitur. |
in^ôma- IV- Ex his duo colligimus. I. Hæc Capitula e Roma prodierunt in lucem,
nis ferinis ac in feriniis Romanis erant cuftodita', ita ut hac de cauffa laudatus Hormisda
cuftodita, de iisdem feripferit : Que f i tibi défunt .... defiinabimus , e Romanis utique
& epiftola: fcriniis eruenda. II. Cum ea a Dionyfio, qui e documentis Romæ colleflis
fubiefta * fuum opus paravit, édita fuerint una cum epiftola Caleftini ad Epifcopos Gallica
1 ’ I n D i s s . III. Q_u e s n e l l i .
licanos; fimul cum hac in apoftolicis feriniis cuftodita & inventa fuifte vi-
dentur.
V. Porro Caeleftino haic Capitula non poffe tribui, inter cetera aQuefnello B m lL
allata mim. 2. tna prafertim manifeftum Faciunt. I Quia fi ea ab eotfem Pon- j p O
tince cum epiftola ad Gallos mifla fuiflent in Gallias* aliqua profefto eorum- a-ttribui.
dem fubneflendorum mentio in ipfis litteris fafla fuiffet, ut in aliis Romanorum
Antittitüm epiltohs fien folet, cum aliquid iisdem lubjiciunt. II. S. Pro-
foer, qui contra Auguftinianaj doflrinas^dverfarios omnes Apoftolicae Sedis au-
floritates quam dihgentiflime oppofuit, ea profeflo Capitula non pratermifif-
fet, qus & apertius & expreffius adverfariprum opinionem impetebant. Quid
■ liprocontta Collatorem cap. 10. contentus fuiffet antexiora tantum Inno-
centu & Zofimi decreta obtrudere, fi Czleftinus his Capitulis noviffime dire-
flis m Gallias iplam cum Galhcams adverfariis controverfiam expreflioribus
verbis diremiflet ? Cur cap. 21. ubi C^Ieftini litteras ob fufeeptam Auguftini
deienfionem laudat, nihil allegaffet ex Capitulis, in quibus adverfariorum fen-
tentiae maxime ehduntur, li haec cum iisdem litteris ab eodem Pontifice pro- Pr°fp- hh.
mulgata fuiflent? III. Auguftini reprehenfores, cum adhuc poft acceptam Cse- ?ont’Co1'
leitim epiftolam illius doflrinte fuccenferent ; ut fe ab auftoritate earumdem p Vi'2I'
litterarum fubducerent, reponebant, his litteris anteriores quidem Auguftini li-
b.ros . . . approbatos, non vero Ultimos, in quibus doftrinam fuse contrariam
circa lnitium fidel gratix tribuendum &c. idem Doflor manifellius tradiderat .
Qui autem id jaflabant, folam proculdubio Csleflini epiftolam acceperant iis
Capitulis expertem, m quibus doflrina poftremis Augullini libris diferte tradi-
ta potilfimum confirmatur.
1 VL. QuefneHi fententia, qua S. Leoni Magno hsec Capitula adjudicat ei Non ßrnt
nypotheli innititur, qua eumdem librorum de Vocatione omnium gentium au- S’ Leon,s'
florem pratulit. Gum vero hanc hypothefim omnino falfam in obfervationibus
ad lecundam differtationem oftenderimus ■ fublato jam ejus fententia fundamento ■
nihil addere opus effet . Unum tarnen non omittemus. Si S. Leo Apoftolica
Sedis aufloritates collegiffet per id tempus, ut Quefnellus putat, quo Diaconi
folummodo fungens munere, Caleftino Pontifici rerum eccleftafticarum mini-
fter ajfuit; S. Profper , cujus gratia eafdejn colleflas exiftimat, iisdem potif-
iimum ulus fuiffet, cum librum adverfus Collatorem feripfit“. Magnum enim
arguinentum acceffiffet ex documento, quod tantus Caleftini Pontificis mini-
lter ad revmcendos errores ipfi tradidiffet. Cum vero nullum hujus documenti
indicium, nullus ufiis apud Prpfperum inveniatur ; hanc lucubrationem Leoni
adlcnbi non pofle fatis aperte colligitur. Argumenta , qua a Quefnello in-
geruntur ex ltili atque doflrina confenfione hujus opufeuli & librorum de Vocatione
omnium gentium , fi quid probarent , id probarent , Capitula tri-
buenda eile horum librorum auftori , quem a Leone diverfum demonftra-
vimus .
VII. Quod fi ob confenfionem ftili atque doflrina hac Capitula cuipiam S.Profpe-
tnbuenda credantur, citius adjudicanda credimus S. Profpero Aquitano: quip- mAquit.
pe qui adverfus Semipelagianos feribens , non folum eolaem errores impugna- iC'':niSi
vit , qui in hifce Capitulis perftringuntur, verum etiam catholicam doflri- Prrf"ooir
nam ex Apoftolica: Sedis auBontate defendere confuevit, ut in iifdem Cap.i- objefl.
tulis fit : quod Auflori librorum de Vocatione omnium gentium aque ufita- Vlnccnt-
tum non videmus. Antelmius differt. 1. de veris operibus SS. Leonis & Pro-
fpen part. 2. quem fecqtus eft Pagius ad an. 431. num. 49. non folum hac Ca-
pitula Proipero Aquitano tribuenaa credidit, verum etiam ea ab ipfo indicari
putavit in prafatione operis contra objeftiones Vincentianas, ubi ait : Propor
jitis fingtllatim fexdecim capitulis, fub unoquoque eorum fenfus noftri & fi-
«e», quam contra Pelagianos ex Apoftolica Sedis auBoritqte defendimus ,
verba pmemus. His nimirum verbis non tune feriptam contra Vincentianas
objefliones refponfionem, fed aliud opufculum antea ex Apoftolica Sedis auBo-
rttate Iucubratum fignificari exiftimat . Verba autem ex Apoftolica Sedis au-
Bontate pro mandato apoftolico accipit , ex quo delegationem apoftolicam
Mmcmarus Profpero attribuit in libris de Prsdeft. & de non trina Deitate •
Nullum vero aliud opufculum ex mandato feu delegatione apoftolica feriptum