PARS I. dulorum matiiis expert», quifquiliis & de-
öAP- II. lir-arocntis refertse fuerunt.'
Tales nobis prodföe, meq quiitem jüdi-
cio , Vit» SS. Romani , Lupicini & Eugen-
di , in quibus haec rfeperiimtur vqcabula ,
qutt- detente quinto ftecuk» vel ffextö1 in-
eunte in ufu fuiffe facilé' flöß Crediderim .
Multa a Repaufare . Super ftriüulam cetiquießete .
fasculo , Religio & Religioßs pro Monachorum or-
quod au- &- Monacho. Pater Romanus , Pater
ctor pra; Lupidnus eo fenfuqui mine in ufu eftapud
*^t * Monachos . Lignea fola qua vulgo, inquit ,•
ieD ' foccös Monaficria v'Ocitanc Gallicana: hsec
enim & alia nonnülla recentiorem Galli-
eifmum omnino fapiunc1* '
Nomen Sacerdotis fine addito, quod ptio-
ribüs faeculis Epifcopur» -fignificät | ufurpat
pro Presbytero-; Patriarcha pro Metropoli-
tano Epifcopo j Baftlica pro facellb Mona-
ßerii; Epiftolx regul aris pro d ecre tal!At-1
chimandrita pro Abbate, quod Occidentäli-
bus Monachis vixinhotuit iila ajtate . Qua;
omnia pofterius feriptoris aevum arguunt :
ficut etiafll hate: Vincüla-pr&fejjionis dirutn-
pere , quibus. cum monaftica vota qualia
emittuntur- hodie, intelligere videatur j ad
fextum faeeulum pertinerenon poffunt.
Dalmati- De Dalmatica S. Romani fermonem fa-
cx mentio c it , quam ab eo acceptatn Lupicinus difei-
examina- pulo fuo Eugendo moriens traaiderit-, qua
ta. & ipfeufus fuerat dum wideret . An facrum
genus veftium hie; intelligat, an commune ,
facile non eflrftatuere: cömmunem enim &
promifeui ufus' veftem tali nomine deeöra-
tam, nullam novimus ; Dalmatica; vero ,
qux nunc Diaconorumeft ad altare mini-
ftrantium infigne, non facile conceflus quin
bufvis Clericis vel Monachis ufus. Exeun-
te enim fexto. feculo Aregiusr Vapincenfis
in Gallia Epifcopus, & pér fe ipfe dum
Romae verfaretur, & poftmodum per Dia-
conum fuum enixius pöftulavit a Gregorio.
Magno , ut fibi & Archidiacono fuo -uti
Dalmaticis liceret. Cui refpondit Pontifex
quod quta rationis confiderdtio NOVUM hoc
Greg.Mag. ^ncQyjß i te q , ßb ito non permitteret indulge-
' d a re 1 ideirco poftulata rei prolongatus effedlus
tn 1 eß ; nunc vero, inquit, : caritatis tua bona
revocantes ad arümum, hu jus audloritatis no~
ßra ferie petita ctmcedimus , atque te & Ar-
cbidiaconum tuum Dalmaticarum ufu deco-
randos effe concejßmus , eafque Dalmatica#
diietlijfimo filio noßro Cyriaco Abbate defe-
rente tranfmtfimus. Si vix eoncefla eft Epifcopo
Dalmatica, quis credat ea ufum elfe
Romanum Presbyterum, &Lupicinum , Eu-
gendumque, qui duo facris forfan ordinibus
noti erant initiati . Vix igitur capi poteft
vel facram veftem communibus Eugendi ufi-
bus effe a Lupicino deputatam, ut forfitan
hiEC verba innuunt : Hane tibi probatam
( Dalmaticam ) in acceptis utilitatibus no-
veris ajßgnandam : vel de communi vefte
tarn magnificam faciendam elfe mentionem,
vel denique iifdem licitum tune fuiffe f^cra
Dalmatica in facris minifteriis indui , qua;
centum poft annis vix Epifcopo concefta eft.
In vita S. Eugendi fcribit auftor piam
leftionettt, qua* ad menfam adhiberi. feiet,.PARS i
ab eo in Monafterio fuiffe denuo inftitu-CAR. ij
tarn . Quanta porro pietatis & difciplinsc De Le%
decrementa illic irrepfiffe bpottuit-i ubicon- jgjs intet
fuetudo, qua; ubique vigebat Monafteriorum ,c®nandnn,
jam tum defecerat ? Hoc vero quis credatl^J* uetu-
ftatim poft Celebris illius Afceterii condito-
ris mortem eveniffe ? & proximo ejus füc-
ceffore adhuc in vivis agente? • -
Sermonem inferit de duobus Monachis De 1^.
Rom am peregrinantibus, quos inde" reduci| nachisSS.
fecris A poftolörum Petri,; Paulli ,■ & Andre®- reüquia?
reliqüiis oHuftos. Quanttim hoc a faculi ilfi Roma af.
lius moribus abhorrent, novit qui vel uniust Portanti.
Gregörii' Magni legit epiftolam xxx. libri bus •
IV. qu® eft ad Gonftantinam Auguftam f
quam his äffatur verbis U" Major-; me, inquit,
meeßitia tenuit ,■ quod illa pfeecipitis , qua
facere nee poffunt, nee audeo' In Romanis
enim, vel totius Occidentis parübus omnino
intolcrabile eft atque- facrilegUM', ft Sandlo-i
rum corpora tangere quifquam fortaffe volue-
r it. Quod ft ' prafumferit , ceYtum eft quia
hac temeritas impunita nullo modo remane-
bit .... Quis ergo nunc, ferenißima Doniina,
tarn temerarius pöffit extftere, ut hac feiens
eorum corpora , non dico tangere, fed vel alt*
quatenus prafumat infpicerel Quid quod pro
magno munere tunc & continent! tempore
fuit limatura feu rafura* catenarum , .quibus
vin&i fuerant Apoftoli l Aut igitur impo-
ftores fuiffe oportet Monachos illos, aut re-
centior vit* au&or eft, , quam videri vult,
aut denique interpolatum- :fuit hujus opu-
fculum .
De vit® ccenobitic® inftitutoribus ita dif- j)e ^
ferit, ut de Bafilio tamquam omnium pri- Qcenobi-;
mo, tum de Lirinenftbus Patribuspoft- ticainfli-
modum de Pachömio,-denique de Caffiano tutoribpi,
quafi omnium- proftremO . Quis haec feripta
credat ab außkore-quinti faeculi;, &c a Caf-
fiani a?tate non remoto?. Quis hanc chn>
nologix perturbationem putet effe hominis
antiqui? Deinde cum. horum oiunium con-
ftitutiones Vivendique rationem cum Juren-
fium legibus confert , has dicit Gallorum
moribus magis convenire , quam . illorum
Orientalium conftitutiones: nimirum Orien-
talibus accenfens Lirinenfes Maflilienfefque
Monachos i
Ut fummam Eugendi pietatem religio- Canoni-
nemque extollat, feribit eum morbis con-cumofrl
tinuis affti6latum fuiffe ; fic tarnen quod dm-
numquam canonico ufque ad finem defuiffet
curfuii ubi de horarum, ut loquimur, ca-
nonicarum penfo loqui videtur; quod pro-
culdubio tune nec canonicum appellatum effe,
nec lege ecclefiaftica indiilum , nemo
non fatebitur .
S. Lupicinum ait aqua ipfa oelo ciretter pjira fu-
annis ante tranfitum-, ne utcumque guftaret, pra fidem-
abfltnuiffe: quod fufpe&at fidei eft; ficut & ^
hiftoria Agrippini cujufdam Comitis Gallix
apud Imperatorem falfo accufati , & divi-
nitus fervati.
Sabini cujufdam Lugdunenfis Interamnis
Abbatis mentionem facit , quem Romano
familiärem fuiffe feribjt, cum antiquiffima.
quaf-
«
(Ho
Snferquieque
hujus Monafterii monument» plane-'
de illo fileant, qua; & alios per id tempo-
ris recenfent Abbatfes.
Hxc omnia fi lefékor attendent, dec er net
facile talem effe vitam S. Romani , ut eic
his , qdæ ab illius auftore referuntur , ni-
hil Omnino- certi ftatui poflit : aliquorum
enim compcqbata fuppofitio omnem prorfus1
ceteris detrahic. fidem. Verum, quamvis;; ce-»
terorun»; fides.inon vacillaret , earn tarnen
partem y ,^ux de, Gslidonii depolitione agit , :
totque viris eruditis inapofuit:,v omnino fub-1
dititiam effe; pro certo haberem, ut habeo /
videtur çaim effe: marginaiis annotatio ftu-
diofi-alicujus , cui injefta. ■ mentio. .Hilarii-
Arelatenfis Epifcopi ordinantis Romanum.
Mbnachum. prope- Vefontionem ab Urbe A-
relate. tantxx:jnter.vaIIo diffitam ,, in memb-
riamr'revocavit: iilam S.. Leonis jf epiftolam ,,
in jquaolflilkrium exagitat tamquam omnium,-
perLGallaasEcciefiarum ordinationes fibivin-
dicanteïn : nec dhbitavit eodem tempore in
eodemque excurfu & ordinatum Romanum,,
& Gelkbnium. fuiffe ab Hilario depofitum*.
Hujus etiam1 credufitatem. micuna. in modum;
auxit popularis; traditio. Biföntinorum de Ce-
lidbrtioi Epifcopo fuæ'civitatis1, quam Juten-,
fis Mbnacbusvfacile. cum céteiiis. hauferat ex
Breviario, Vefontionenfi y, unde; illam pari.-,
ter depromfit Chiffletius : qui ft minus pa- >
triis fabulis quam: veritati. ftudniffet,. not^
aniles: narratiunculas pro certis' & indubita-i
tis vendicaffet hiftoriis . Genlliit ergo ftudia-i
fus ille fuam* eönjediüram martini effe in-.
feribendam, ex qua deindeiiitextum: irrepftt
per feribarum imperitiani: vei ofeitantiam .,
Ut porro de conje£lätionibus- nöftris melius !
quifque dijiidioöt totum, hune vitx S. Romanik
locum quem traélàmus ,; oculis obji-i
cimus :• ubi- Italico- charadlere excufa funt *
qux- non: ab auétbre; vita;,, fed- ab,alio recen-
tiore fubdita infertaque credimus..
„ Audita, namque,, ( inquit: vitæ feriptor )j
„ memoratorum fàma , S.. Hilarius Arela-
,, tenfis Epifcopus,. miffiSin. cauffa Cleri-
cis,. beatiffimum Romanum haud, longe:
„ fibi a Vèfontienfii urbe fècic occurrere
,, Cujus; incitamentum; vitamque digniflima.
„ prædicatibne-fuftoilens.,, impofito honore
„ Presbyterii. ad- Monafterium Honorifice re-
„ pedare permifit. Siquidem antcdiclus Hi-
« larius. venerabilemjCeledonium fupradiEla
„ Metropolis Ratrrareham■ Patricio PrafeSlo-
„ rioque fultus-favore ,. indebitam fibi per Gal-
„ lias vindieans- Monarchiarm a fede epifeo-
,j pall memoratwm Celedonium nulla exiften-
,, te rat tone de jcccrat. Ob quod in audientia-
), bcatiffimi Papa Leonis Roma male geffiffe
5} convidlut-,. reftituto quoque in Epifcopatu
•» Cclcdonio , apoftolica audloritatc ob ufur-
pationcm illicitam regular iter eft increpa-
jytus . Extat denique cxindc antedibli ac voir
nerabilis Rapa, ad Gallia Epifcopos cum
,, examinât tone geftorum inferta canonibus epi-
» ftola regularis, in qua Prifcum per Gallias
35 Metropolitanorum Privilegienr ealeata Ht- .
» lorii fuperfluitate, reftttuit. Igitur beatif-
»3 fttnusi,Romanus ad Monafterium, utfupra
„ jam diximus , collâto Sacerdotio regreffus PARS !..
&c.. .Ha&enus ex vita S. Romani. CAP. II..
Porro, haec non tb auftore vitæ feripta , Affutus
fed; ab. ÄÜor mixta: fecile intelliguntur i. Ex pannus
continuæ-orationis contextu, cui neutiquam rejicitur.
convenire_ feu cohætere videntur ; fed pan-
nus eft vitam S. Romani nequaquatn at tine
ns , & Leftoris otiofi meditationem refe-
rehfc Poftquami enim; ordinationem • S. Romani
narravit audlor*,. -euorque Monafterium
fuum repete.ntemi velut prafecutus eft , ab
eo refumituriterum Hilafii mentio quae
jam abfoluta. effe debuerat , reverfo. ad lha
Romano -r. hiftoriaque depofitionis. Celidbnii Ç>
quæ ad rem nullov modo pertinebat, importuna
narratione edifferitur :• ita ut rnrfus de
ordinatione & reditu S. Romani verba fa—
cere' compulfus: ftt ^^ ’ne hiulca plane elfec
oratio extranea narratione intermiffa . Igitur,
inquit, beatiffimus Romanus. ad Monafterium
, ut fupra- jam diximus, collato Sacerdotio
regreffus &c. )
2. Cum genuinus au&or vitæ ordinationem
S., Romani primo;narravit, de Hila—
rio perhonorificam1 fecit mentionemq cum-.
que fanifeitatis, titulo infi^nivit :• Sàndltis Hi—
ktriuSy in q u i tArel'acenfis Epifcopus: fta—
tim autem poftea affumenti ilîius fartor eum
velut. e cælefti fedé dejiciens, non modo
fimftum non appellat, antedidlur, inquiens,
Hilarius ; fed etiam velut effreni ambitions
laborantem tfad u d itqua- duöufc omnia
per- vim ageret f, aliéna fibi: jura vindicaret,
Epifcopos a propriis, Ecclefiis deturbaret ,
nulla exiftente ra tion somnes. denique Gal-
liarum Ecclefiasv tyrannica poteftate popu-
l'aretur. Nemo dixerit hune unras ejufdèm-
feriptoris ftylum effe eumdemque fontem ,:Jac- 9 p*
qui- de- eodem- foyamlne emanat dulcem & ,
amaram aquam j fed duorum potius effe fe—
turn, quorum- alteri bene perfpeéïa. erant
S., Hitarii meritav; alter! vero aliunde non
kmotuerat Hilarius, , quam ex Leonis epi-
ftola
3.. . Celidonium. appellat Pairiarcham- Metropolis
Vefontionpnfis : quod initia fexti fæ-
culL Occicfe.ntanbus; ufitatum non» erat ad
Metropolitanos. defignandps.
4«. Germanus, vitæ aufbr ordinationem S.
Romani deferibens Presbyterii nomine uti-
tur : Impofito honore PresbyteriiV qua; vox
per. illam, ætatem. ufurpar! folita erat, ad
Presbyteros: fignificandos ; alter verb , qui
pannum affuit,. Sacerdotii vocetn, ufurpat ,
quæ de folis Epifcopis: intelligebatur, fi ef-
ferebatur fola, nec umquam de» Presbyte-
ris, nifi cum addito Jecundi ordinis, aut fi-
milis alicujus formulæ..
5.. Epiftola Leonis ädverfus Hilatiüra, A - Epiftola 1
relatenfem inferta effe dicitur canonibus , X. S. Leo-
hoc eft canonum. Codici ut interpretari nisan ca-
licet. Très porro tantum occurrunt animo nonibus
canonum Codices,. qui fexto. fæcula in, ufu inferta ?
effent vel füiffent: feu iri Ecelefia Romana,
feu in Gallicana-^ In Romana quidem
Codex omnium antiquilftmus, quem nunc
primum in lucem emittimüs , ufque ad Sym-
machi PP. fere tempora. ufurpa^us: cui, cir