2 3 3 D e V o c A f . o m n . 2 34
CÂP.XIX. hîfçftàtiorie , quâ punç. ün'ivërfis batiôniBuç
« X^C, nirigtefcit , àntèa rçvëlàta nori Fiierit , niil-
lam poffe feierftiâm compréhendèrè, niillàttï
intçiligentiam pehetrarè ;r cum tariiën illûcl
6 (juW de bopitate Déi piiffimé^ crpditur , 7^
i .T im .i . quia ontnes hohiinès vèlit fàlvo’S' fiè'ri, p f f k
àgnitiçneryi véritqpis vêtir? , non 'oporteat j
liilï pëï^etuütn ætërnuniqu'è .fentiri , fecuri-
dùrû.'éàs mëftfurak ^üibPé Deu? doha gért^r'
ralià TpècialibÜs novit cbrhülarç munèribus?
u f & qui exÜJrtê's grbtiæ fueritft? dé' ftià^në-
77 q'uitià îedàrgüafttiir & qui 77 ëjùs lumine
èhitüterint, non iri fuo merito ? fed in Do*
îniho glôriehtur’, r i’
\C A P TJ T XX
ôbfeElto ex parvulis coùtra iîlud : Qui vult
'mimés hortiiïies falvos fièri.
Î N hoc fane ahgufto qüidëm , fed tàmen
reélo ifttëlligentîæ trâhiite , nôp parum
difficultatis bppdhit cônfidèratio parvuloruin,
qui nùlib jücficio ratiortis utimUft, quo au*
Ôoris fui bénéficia féntieütés ? àd agnitio-
riëm vâléant véritatis âçëedëre $ néë videh-r
tur de negleéVu opitülafttis gtatiæ juftë ai-
gui , iii ilia i£riôrântià naturali’tër cohftitu-
ti j quàrh dubjiftn non eïf riüllàm récipére
fciëntiara, nullam fëhtire dô&rinam, Undé
cüih prîmes hàmines velït Déùs fàlvos fiè'ri -,
quid eft qüod alienatur a falute perpétua
tanta infantiuni multitüdo j tbtqüè ni îiis-
ætàtibus hoiriirium millia; eitra vitam rëlifi^
quuntur æternam : quafi ad hoç tantum coti^
diti fini ab eo , qui neminçm odiens créa-»
v it , ut quia in hiànc mutidum curfi pecca-
ti carne venerunt, infolubilis culpæ vincu^
la fine reatu propriæ aélïohis 78 inciderënt ?
quid hoc profundius , quid mirabilius elfe
Parvuli poteft? Neque çnim credi fas eft , 'eos qui
mortuian, regenerationis non adepti fuht 79- Sâcrà-
te baptif- mentum, ad ullum beatôrüm pértinere coati
nidi ni $** fortium* E t magisftnpéndüni, magifquëfit
extorres. mirum , quod ubi aélio non pfféndit , ubi
79 arbitrium non refiftit, ubi .eadeiti' miferià
fimiliç imbecillitas, cauffa cbrrimunis eft * nbfi
80 unum eft 80 in tanta piarilitatè judiciuni 5
81 81 fed qualçs reprobat abdicatio ; taies adoptât
çleélio«
76 Qucfn. qua , Esc iisdem fontibus emenda-
vlmus •.
r 77 Vat. I. & 3. in ejus iumînè.
78 Solus Quëfn. inci'dérint. Möx verba : Qui à
böe profundius ? Bfi/I 'triïrà'bilius cjfe pbteji ? de-
fitfit in Vatti dg & 3. |n cddit% aàtem Vât. ii
addica funt in ftargio'e .
79 'Q.defn. cuth MS. Gamb-, facramenta. Cété'-
ra's editiones, & MSS* feqüùti famas,
80 Tres codd. Vatt. de tanta .parilitate .
81 It* melius vMum eft cùtti Var. j. Al. &
quale s . Defignari nimirum videtur ,* non unum
G é n t i ü M L i b . I I .
I e A P U T XXI .
Jüße Bw curri parvulis péreuHtidüs ïâin ift
hoc fcèciild, y qùam futur0 , própt ér
ôrigtnàle péccatûtfi,
VÈrûôltdniéri de hàc altitudine difcreiib-
iîîè'^ Dei^^ rîoh coh't'ürb'dbittff' cô't fiünai"
litatis 'ho^aé’-'Ofi- firniâ & ftàbili 'fidè ,omnè
judiciurh Déi*%ftâm' bffë crçifemtBÿ nfcë àp-
petamus Habèrê bognitum, qüod vol lift ënè
îecretum j lit ubi iriveftigari nbn poteft quart
ita jüdftèt 5 füffiçiat fcire quis juditët .
QuârtiqUàm ribn itâ iricbgnbfcibiît^ ifta fit
quæftio.,- ùt nihil jndè erÜditionis poffîtfiùs
acqüirérë ,' fi ad’cbritemplafid Uin id quod iii- •'
dêri poteft | trânqüillUs fdbrii ebrdis âdhibea-
tur intùitüs .r: Gum ènim cÖfifidpfälftus inter
paganos j inter Judæos , inter haèreficds, iri- parvulo-
terqüe ipfos Gatho'liçbs Chriftiâhos j qüani rum multa
jnüftiplek pereât hdmërus parvulorum, qtibs docet 1.
82 quantubi ad propriâs përtinet vblunta- quam gra,.
tes, neque bbtii aliqüid , neqùè niali b6tf-
flat ègifiè j difcimus fupër ëb^ illanr inahére - 1
fentèntiâm \ quarh huiiiariu'ni gëftus 83 in 83
ÂiJae pfitfii parentis prfé^âribâtiôhe fekcëpit;
cujus fent'entiîê rigor, dùm ètiam; çirèa
les non v&fôLvItü’r ' 'qüäni tüä^utii illlift ^efcr
catuni füërft , dëmonftratür. Nertib ètiahi
putaretur non innocens riäfci , hifi etiäbi
talibus effet noxiüm non rèhafel De iönf- 84.
jTia^uritatç vèrö mortis non ëft fatid' 3. Onini
querendi , cufti fëmël iri natürärü iioftram rfibmëritö
per peccatütn irtgrëffa niöftaJitäs ,obh,o'xiutTÎ latam
fibi órnnégi vit& nôftræ^cfriPdiépî'Effët
enim , quàndo lëcünduïü aliqftënl'mbdürti tjam p0^
immortafis dici homo pbffë^ -8 5 fi êïfét executio-
tempus, intra quöd mori émnino ndti pof- ni manda-
let . Sed numquam cÖrrupfid<itó'ihborru- ri»
ptidnis eft particfeps , ut non feifip'êr öbiiö- 85
xilim fit defeétiöhi , qiiod dëbetür''Öteafüi' i
Vitæ' "hujüS principiuni^motfis. bxbfdluhl Vitae pria*
eft: nee prius itiéipit âUgëfî óèfas nofträ^ oipium,
quam minui . Gui fi'qüid ud/iéîatür fpâtii m°“ ,sex’
temporalis , non ad hoc àëeëdit ütmahfeàt -, 0r Ium‘
féd in hoc tranfit ut perèat i Qùo'd. çrgô ab
jnitio fui mortale eft, qualîbèt^»cëidat die,
non contra legem mortalftatis dccufrîbft, nec
umquam ei vicinius eft poffe vivere, quam
poffe deficere. Quamvis autem ex una cauffa
omnium hominum 8Ó fit brta ffiortali- 8$
tas i non" in unam tarnen , iêtj in tnültiplir-
cèrh itribecillitaterti cbrruptibilis riatura, di1f-
trahitur . Et five morbis , five debilitati-
bus ,
judicium efie de parvulis, fed alios rcprobari ?
alios eligi.
82 Voces- quantum ad p'roprias pert /net volun-r
tales defunt in MSS. VAr. 1. Jol. & Camb.
83 Tres codd. laudati in 4 d<c pnsvhriiatiimc
fi/fcCpit.
84 Edit. Profperi auteni.
8$ Sequentia ufque ad non pojfet obrepetitum
verbum poffet in C^iefnelli editionibus per Ikltum
exciderunt, Mox Vat. 1. petp'iraih: S&d tamVtir*
ruptionum , quuYn inconuptionum eft patticbps .
86 Cod. joi.fit ifta mortalitas .
235 D e V o c A t . o m n .
■ c a p u t bus, five vulneribus , non folum anni aut
■ XXyxII menfes vel dics ^tatis human* , fed & o-
& * * mnes hor* , omniaque momenta fubjedla
Omm mo- fnnt. Nec eft aliquod mortis genus , aut ul-
lus °*>eun<*‘ modus, qui non intra univerfi-
^ K ”generi" tatem mortalium in aliquam incidat portio-
I Lmo ob- n=m ■ Manet enim |r«w jugum fupev filioi
I noxius. Adam, a die exitus de ventre matris eoruin,
■ peliAo.‘ . 87 in diem fepnltun in matrem omnium
«7
C A P U T XXI I .
Divina jußitia cuilibet mcnfuram & modum
miferice ordinal.
D hujus afperrimi jugi pondera , non
- • In. -Ada* filios irruerunt , ut divina
I L nibil 88 ei fuse dimenfionis adhibe-
I Pr"? - ret-’ defe£lionum legibus ita defe&ura
- ^ j'e°ges fubjecit, ut ab eis moderationum fuarum
Deus mo- 410,1 av?rte,ret poteftatem . Nec ideo omnia
^Meratut. ' omnes inciderent mala , quia per commu-
liienfura nem conditionem omnes omnibus fubjace-
’ Jniferiarum rent ; fed ut generali neceflitate variata ,
^l^eo^or- C3^ as Jig Dominus ihdulgentice correptio-
dinata. ,er^ r e t , effetque in uno omnium
debito quod & mifericors remitieret, & ju-
ftus exigeret . Cum igitur jufta & omnipo-
tuiufquc tens providentia Dei inceffabiliter univerfa
HBiortem dijudicet , i& nemo in hunc mundum ve-
^Brdinat mat, neque ab hoc mundo exeat nifieoor-
■ ^ 80 at?ue deceffu , quern; rerum arbiter
I lecundum altiflimam feientiam fuam fapien-
! wob 12 tiamque decernit , ficut feriptum eft in li-
B * 9' ° ro •* .Ob1*5 ignorat quod omnia hcec ma-
I go nus Domini fecerit ? In cujus manu 90 ani-
1 It j omnts viventis & fpiritus univerfa: car-
W ld- B g n\s homtms : & iterum: Breves dies homi-
- nts funt , & numerus dierum ejus apud te
ejt: quis audeat cauffas operum & confilio-
rum e;us inquirere? Infcrutabile enim eft ,
valdeque fecretum , cur tantis differentiis
conditio humana variata fit . Ilium ab in-
■ pi fantia ufque ad feneQutem 91 longsevacar-
. pit infirmitas, nec inter perfeverantes dolo-
. res ftatut^ deficit tempus a^tatis . Ilium in-
tegris valentem viribus annoliflimus vigor
v.egetat . Huic in pueritia finis eft , illi in
adolefcentia. Huic ultra juventutem non li-
B cet progredi , illi impoflibile eft ufque ad lo-
Homioum quendi rudimenta grandefeere . Quas vitx
B o de® ,metaS mu.ltiformiter insequales , minus acer-
dentium ^as ,exPeriretur caduca mortalitas , li prje-
Btem* fentis tantum fajculi detrimenta pateretur ;
gBiferi*. & non in aternas miferias caderent, qui
hinc fine lavacro regenerationis exiiffent.
Tom. II.
|7 Vatt. 1. & 3. ufque in diem.
88 Ideft jugo . Queln. in margine. Edit. Profp.
etSi* f c1refcrtur ad pondera . Dein pro fubjecit
cod. Jol. fubegit. *
89 Ita ex tribus MSS. Vatt. & alio Jol. Al.
dtfcejju.
90 Vatt. 1. & j . inferunt eft .
pi Cod. Jol. fongavam.
G e n t i u m L i b . I I . 2 3 6
_ . % CAPUT
C A P U T XXI I I . XXIII.
& XXIV.
Parvulis pereuntibus generalis gratia tribui-
*ur , dum parentibus datur .
C E D cum inferutabilior fit cauffa dono- i.T/w.2.4.
rum quæ gratia tribuit, quam miferia- Infcruta-
rum quas natura promeruit, ipfa nos intel- bilior do-
hgentiæ difficultas ad noftrum remittit au- norum
ctorem. Et cum quærimus, quomodo omnes csu<ni •
S I fa,''os m g y j . ■ non omni- W M Ê
dus iîlud tempus impertit , in quo per vo-
iuntariam fidem percipiendæ gratiæ fint ca-
paces; non irreligiofe arbitror credi , neque
mconvenienter intelligi, quod ifti paucorum
dierum homines ad illam pertineant gratiæ
partem , qu* Temper univerfis eft impenfa
natiombus : qua utique:fi bene eôrum ute-
rentur parentes , etiam ipfi per eofdem ju-
varentur . Omnium nam^ue exordia parvu- Sape cx
Jorum , toraque ilia principia necdum ratio- voluntate
nalis infantiae , Tub arbitrio jacent volunta- Parcntlun
tis. alien*, nec ullo modo eis nifi per alios
confuli poteft : & confequens eft illos ad eo- «km q u o -
rum pertinere cônfortium , quorum vel re- ad rege.
cto vel pravo aguntur affbSiu . Sicut enim “«ratio-
ex aliéna confeflione credunt, ita ex aliéna nem*
mfidelitate aut diffimulatione non credunt .
Et cura ipfi nec præfentis vitae defiderium
^^habuerunt, nec futuræ j quam ipforum B
factum eft nafei, tarn ipforum efficitur non
renafei . Sicut autem circa majores præter Gratia fpe-
illam generalem gratiam parcius' atque oc- cialis prat-
cultius omnium hominum corda-pulfantem, ter §ene“
excellentiore opere , largiore munere, po- ra^cm *
tentiore virtute vocatio fpecialis exeritur ;
ita etiam circa innumeros parvulos eadem
manifeftatur eleëlio. Quæ quidem 93 nec
lias qui renati non funt, ■ in parentibus de- *
fuit , fed iis qui renati funt , 94: præ pa- 94
rentibus affuit : ita ut multis fæpe,( quos
fuorum impietas deferuit , alienorum cura
fervierit, & ad regenerationem venerint per
extraneos, quæ eis non erat providenda per
proxtmos. :
C A P U T X X I V .
Non ejfe jujlam querelam ex diferetione pa-
rnim parvulorum, fed magnam ; divina: ju~
jittia & gratm Chrifii commendationem .
IN quo opere gratiæ, quis nifi arrogantif-
limus atque 95 vaniifïîmus dë divina /u- 95
conqueratur , quod- non omnibus par-
vulis fimilis providentia confulat, omniaque
^erif-L 5 ^uæ moriturorum regenerationem
prohibere poffunt, aiit poteftate fubmoveat,
E 2 aut
92 MSS. Vatt. I. & 3. ac Jol. babuerint.
91 Vat. I. & Jol. nec in illis ... fed in bis qui.
94 Vat. I. pro parentibus. Dein pietas pro impietas
in eodem Vat. 1. & in Jol.
95 MSS. Vat. i.‘ & Jol. indnijji mus. . . conqui•
ratur . Mox in iifdem codd. & in Vat. 3. fimili
providentia.