1 4 P 5 I n e p i s t . C V I I I .
pina confilia confugerat, cam ob cauflam
Theodorum ab ipfp Leone culpatum i t? exor-
dio 'rëfcripti, de negle&o Metropolit« con-
filio .,Sollicitn(^nis quidem tux, inqqit, hie
ordo êye debuerat, ut cum Metropolitano pri-
tnitus de eoy quod quxrendum videbatur ef-
fe, confines &c.
Cur vero a Metropolitanp confulendo ab-
fiinuerit Theodorus, forfan h«c eft ratio .
Gravis ;tünc temporis controverfia exorta
fuerat Theodorum inter & Fauftum Liri-
nenXem Ajjbatem'univerCbfqpe Inful« iftius
Monachos, inque tantam exarferat fimul-
tatem, ut gtaviflimum inde fcandalum ,ge-
j^fatum fuerit per Ecclefias Gajlicanas ,
quern ad mod u m teftatum habetur in a&is
Concilii Arelatenfis III. in caufta Lirinenfis
Infuf« tom. i. Concil. Gall.& in poftrema
Cone] Ji,or,urn generalium e^jt,. Porro cum
Gallianos,illarum regionum Epifcopos in
copt^aria ftüdia difpertftflet hoc negotium ,
aliis qui .ex Lirino aiTumti fuerant , pro
Faufto ftantibus , aliis qui epifcopalis au-
floritatis jura farta te&a volebant, pro Theo-
doro pugnantibus 3 vero admodum fimileeft
fecund« Narbonenfis Metropolitanum ex il-
lorum numero fuifte , qui Faufto Lirinenfi
faveb^nt , ac proinde commercium inter
ipfum & Theodorum intermifliim tunefujf-
ie . Si cui non placet h«c conje&ura, aliam
accipiat. Epifcopus Arelatenfis jus fibi vin-
dicabat, ut ad epiftolam io. annotavimus ,
in provinciam*Narbonenfem fecundam . De
ea. gravis olim inter Leonem & Hilarium
controverfia mota. fuerat ab eadem repul-
lus fuerat Hilarius Leonis decreto. Sed hu-
jufmodi decretum etiam imperatorio Refcri-
pto munitum , t receptum a Gallis non
fuerat , fuam videlicet confuetudinem anti-
quam retinentibus,- & pro Arelatenfis fedis
prhdlegio .ftudiofifiimis. Sporne etiaiii juri
fuo , fi quod habebant, ceffifle videntur tam
Aquenfis fecund« Narbonenfis, quam Ebre-
dunenfis Alpium maritimarum Metropolitan!
, & ille pr«fertim diu poftea in mul-
tis Arelatenfi fubje&us remanfit Antiftiti .
Si, igitur Metropolitanum adire voluiflet Theodorus
confultationis gratia , .jajn vel Aquen-
fem confulens, Gallicanos infenfos habuif-
fet Antiftites, ipfumque imprimis Arelaten-
fem ; fi vero hunc confuluiffet ut Metropolitanum,
Leonem offepdiflet, cujus decreto
ab illiü? ordinatione exemtus fuerat. Adde
quod Ravennius Honorati difcipulus, Hila-
rii fucceffor, & Faufti eadem de caufta fa- 1
S.I/EQNIS Pp. I. I4P^
miliaris, non potuit erga Lirinenfis Infulfc
Monachos non efle propenfu$;, & proptcrea
Theodoro Forojujienfi fufpe&us. .
Certe quantum ex epiftol*; Leonis ipfpe-
ftione capere queo , tanta ejus de Prima-
tuum feu Metropolitarum jure •. fojljcitudo
facile me adducit ut eredam , prxfcntcm
tunc animo ilium habuifte controverfiam ,
qu« occafionc Hilarii mota fuerat de fedis
Arelatenfis Lijqitibus, & eamobrem culpa-
tum fuifte Theodorum de negle&o Metropolitano,
quia Epifcopus Aquenfis, qui ex
Leonis decreto ea dignitate uti debuerat 9
a Theodora, nqn haberi videbatur pro Me-
trppolitano.
Tot porro tantique momenti conftitutior
nibus h«c quantulacumque epiftola exube-.
rat , tot antiqu« difcjpljn« pbferyationes
exhibet, ut multa eflent hie annotandaf •*
nifi omnia haberes apud doftiflfimuni Jo-
annem Morinuni , toto illo de Pcenitentia:
adminiftratioQe immenf« eruditionis com-
mentario , obferyata, difeufla, & totiusan-
tiquitatis illuftrata monumientis. Spiqas .tarnen
poft meflem colligere non pigebit, ut
nonnulla ad illorum confirmatronem adda-
mus, &aliqua etiam, qu« ille ad aliapro-
peraps pr«termifit, annotemus.
Illudi injprimisobfervandum, quod, prima
epiftol« . verba femel jterum inculcant
de Metropolitanorum Epiicoporum , quos
Primates appellat , auftoritate, quofque in
omnibus ecclefiafticis cauftis, cum opus eft,
adeundos efle decernit, ut nihil etiam fine
Primatibus oporteat ad fanft« Sed is noti-
tiam aut tribunal deferri, ne confultationis
quidem caufta : de quo vide epift. 16. ad.
Epifcopos Siculos & qu« ad :eam annotavimus
tam ex Jnnocentiol. quara ex Can. 5.
Concilii Tarraconenfis.
2. Per hmc verba: jQuid de pccnitentium
Jtatu ecclefiajhca habeat vcgula. non. tacebot
manifeftum eft nihil novi indiicere Leonem
voluilfe in djfciplm« poenitentialis praxim
& obfervantiam ; fed omnia ex Canonum
regulis apt ufq Ecclefi« fu.« repetiifle.: h«c
enim duo fignificari exiftimo per ecclefia-
Jticam , quam commemorat, regulam ; cum
nonnulla fint in hac epiftola, qu« vix alibi
, quam in Ecclefia Romana tunc temporis
in ufu effent. Deinde patet etiam ea
omnia, qu« tota epiftoladifferuntur,ad eos
pertinere , qui publice poenitentiam age-
bant, ut ex fequentibus verbis probat Mo-
rinus citati pperis lib. 5. cap. 10. quorum
poeni-
E D I T Q R U M A D N O T A T I O N E S .
1 Gallos non recepiflfe decretum Leonis, feu
epiftolam x. in caufta Hilarii editam, fa.lfum
oftendimus in Obfervatipnibus ad Diflert. V.
Quefnelli part. 3, cap, a, niA. 3. & feqq.
Qu« porro ille in antecedentibus & fequenti-
hus congerit foluturus qusftionem, cur a Me-
iropolitano confulendo ab]} inner it 'Theodorus o-
mnino arbitraria funt Gerte quod ait , eum
non confiilnifle Metropolitam Arelatenfem, ne
Leonem offenderet, cujus decreto ab illius.ordinatione
exemtus fuerat , inaniflimum eft .
Si enim Theodorus Leonis offènfam non ti-
muit, cum ad eum feripfit pro Arelatenfis fedis
jure, cui fe adhærentem prætulit in epift.
6%. ad eumdem Pontificem; (vide not. 16. in ■
eam’dem) multo minus verendum ipfi fuerat ,
fi confuluiffet Metropolitanum , a quo Leo
exemit, non Forojulienfem, fed quatuor alias
Ecclefias, quas Viennenfi fedi fubjecit epift. 66.
1 4 9 7 . .Quesnelli N'ot;e , et Observations , . 0o
poenitentium vanas claftes & ftatus exami- munionem, nifi revaluerint fa eo?*’.-»*
m " t o , epiftola lib. .0. cap. 4. & f c / r a f c p .U Z u Z c p ^ r f d ^ o r fd "
?econr?iff-’ ubnde- pcen“ entla: afllon=. & non nifi ferius derogiffe mihi vireconciliatie
fiatim morunns raperuen- demur Gallicani Epifcopi: cum enim plures
da , & de his qui ante reconciliationem e pofteriorum Synodorum Canon?« ?Yiftanr
* * " cu?r - abunde . qu.buS de
,Dl- bis autem ’ 9U1 10 Deura a fide in extremo vita: periculo veniam petunt
clilcedendo peccarunt, quod excipu S.: Leo »liquid mitius ftatuitur, numórmSe apo-
m calce hujus epiftola , fatis explicatum flans jamjam morituris, omn? & vocis P&
non videtur. Cum enim definit eos , qui
in fine vit« poenitentiam pofeunt, & «gri-
tudine ipfa opprefli, ne nutu quidem figni-
ficare valent fub præfentia Sacerdotis quod
paullo ante pofeebant, fimul & pcenitenti«
& reconciliationis beneficium confequi de-
bere, teftimoniis circumftantium fidelium
mfirmi vocem & nutum fupplentibus, h«c
addit verba : Servata tarnen régula Canonum
paternorum circa eorum perfonas , qui in
Deum a fide difcedendo peccarunt. Qu«-
nam , inquam, h«c régula fit, quam erga
iftos obfervari exigit , dubitqiri merito po-
teft. Ac primum quidem conftare videtur
de his agi, qui in ultimo vit« diferimine
pofiti poenitentiæ & reconciliationis bene-
ficio donabantur, & poftea convalefcebant :
quid videlicet çirca eos obfervandum effet
in priftinim valetudinem reverfos . De his
enim, qui morbo opprefli vel voce, vel nu-
tibus poenitentiam &; reconciliationem po-
ftulabant, confiât ex Can. 13. Nic«noquod
generaliter omni cuilibet in exitu pofito &
pofienti . fibi communionis graliam tribut ,
Epifcopus probabiltter ex oblatione dart de-
-bebit. Ab hoc igitur pcenitenti« & recon»
ciliationis munere ne apoftat« quidem ex-
cipiuntur . Dicefne hoc fpeciale circa eos ,
qui fidem abjecerant , ftatutum fuifte , ut
vel iterum- poenitentiam acciperent, velpoe-
nitentiim morbo urgente impofitam impie»
re cogerentur? Sed nec umquam, impofita
morituris poeoitentia, port receptam valetudinem
iterum eildem eft impofita, nec fin-
gulare eft apoftatis impofitum pcenitenti«
public« ftadium , cum rcohvaluiffent , de-
currere. Immo hoc omnibus communeffem-
per fuit, ut qui in eo ftaru reconciliaban-
tur, remilfa laboriofa poenitentia ob communionis
reverentiam, ad reliquum implen-
dum obligarèntur . Certe ad hanc enodan-
dam difficulrarem vix ajiqua pitet via: nifi
hoc vel i mus dicere , fic omnibus peccatori-
bus in extremo vir« periculo conftitutispoe-
nirenti« a6Vionem& reconciliationisgruiam
concedi voluifte, etiamfi amiffo vocis officio
& opprimente morbo nihil de fuo defiderio
fignificare valeant, modo fignificatum antea
fuifte teftentur alii : apoftatas vero folos forfan
ab häc indulgentia ab éo exceptos, ita
ut poenitentiam quidem acciperent, fed communionis
gritia non fruerentur, prout an-
tiqua & feveriori Canonum. difeiplina con-
ftitutum fuerat. Celebris'enim eft ulrimus
Canon Arelatenfis Concilii I. De his qui
apojlatant, & numquam f i ad Ecclefiam re-
prxfin tant , ajg quidem poenitentiam àgere
quxYunt, & pofiea infirmitaticonepti l etunt
communionem , placuit eis non dandam com-
Tbm. II.
mentis & fenfus officio privatis, qui antea
poenitentJam popofeerint, dubitatio ulla-in
medium allata efle dignofeitur : ut merito
credendi fint Gallicani fairem Antiftites
hanc eamdem circa eos difciplinam femper
obfervaffe, utpote Galiicanorum Canonum
• ^-uo^ etiam admodum
credibile redditur, quod frequentiores que-
rel«, quibus laceftitos legimus Galli« Epifcopos
a Romanis Pontificibus , vel inter-
rogationes quibus hi Gallicanis ea de re
confulti refponderunt, teftantur Gallicana-
rum Eçclefiarum difciplinam circa pceniten»
tiam Romgna fuifte rigidiorçm . Hine Valenti
na Synodus I. an. 374. legem pceniten»
di levertorem indicit his , qui port baptif»
ma facrificiis fe dæmonum, vel incefta la-
Vj tl?.nçPolluiflent, poenitentiam eorumqfque
ad diem mortis prarendens cam 3. Hinc.con»
fultatio Exfuperii Tolofani Epifcopi ad In*
nocentium L Pontificem, qua quæfitumeft
abn* i° : ■ r* ^tS■ obfiwar i oporteat, qui
pojt baptifrnum omni tempore incontinentia
voluptatibus dediti, in extremo fine vita fua
poenitentiam fimul & reconciliationem communionis
expofeunt . Noverat proculdubio
Exfuperius Nicæno Canone 13. ftatutum
' 8eneraljter omni cuilibet in exitu
pofito &, pofeentt fibi communiônis gratiam
tribut , Epif?opus probabiltter] ex oblatione
dare deberet : nec aliunde dubitandi occa-
fionem cepit, quam ex diverfa praxi Ecclefi
« Gallican« , . qu« aliquibus communio-
nem in eo ftatu. pofiris negabat. S^d ita fe
geffifte Gallicanos Epifcopos non conje&u-
ra, fed certo argumento accipimus ex epiftol
« Gæleftim Pap« ad Viennenfis & Nar-
bonenfis Provinciarum Epifcbpos cap. 2 .^ .
gnovimus, mquit , poenitentiam morientibus
denegari., nec i llorum defi e n i s an n u i , qui
obitus fut tempore hoc anima fua cupiunt re-
medio fubveniri & c. In Arauficano item
I. Conctlfo.an. 441. Camp3. & in Arela-
tenfi II. Can. 28. planum eft reconciliatoriam
manus impofitionem iis y qui accepta poe-
nitemia de corpore; recedebant non effe
conceflam ; quam tarnen Innocentius, C«-
leftinus& Leo impertiri voluerum. Quibus
ita fe habenrihus non abs re eft exiflimarè
ahquos Leonem voluifle a .generali benefi-
cio communionis excipere in mortis articu-
10 pofitos, apoftatas videlicet j .qui in iif-
dem circumftantiîs non erant , de quibus
Innocentius & C«leftinus Papa fermonem
habuerunt.
Confirmatur adhucex râtionis, quam Innocentius
Papa attulit, infpe&ione >, & ex
anriquorum Canonum difeiplina : . propterea
enim confuetudo prior 8c durior tenuit, ut
D d d d d 2 pcç