Ibidem,
Ibidem
catus ad Synodum MetropoJitanorum nemo
venjre qontemneret, nec congregationi fart-
dta?, ad quam feftinare debebat, fe denega-
. re t. Vide Stephani Baluxii Appendicdm ad
librum 15. Petri de Marca. Lege & epifto-
lam Sjxti Papafin Collefrione Romana Hoi,
Renii, vel tom, 4, recentioriseditionis Con-
ciliorum," & fequentem ( nuncpracedentem)
epiftolam Leonis cap, .2, quam cum hujus
cap. primo fi contuleris , judicabis earn
a • diximus epiftola; oceafionem
AtUcique cau/Tam,
_ V A dstrictiqne . Ita edit, Merlini ,
Crabbi, Nicolmi , Surii & MS. cod. Victor.
in aliis plerumque leg. affliBione; qua
minus convenit. Vox ifta antiquis familia-
ris, & ea Leo ipfe non feme I utitur.
7« In exhibitioner! insc^nTis A nttsti-
t i s . Exbibere in jure civili, eft pra?fenciam
corporis prajbere.* unde & exhibitio eft ali-
cujus., ut ita dicam, pradentatio ; de qua
m C, lib. 9 *. tit. 3. De exhibendis & tranf*
mittend is reis, Reifte Leo nofter objurgat
Anaftafium quod exhiberi fecerit injontcm
Antifiitem & nullt) vel falfo’ infimulat um cri-
mtne : in eodem enim tit, 3. ediftum eft
Imp. Grat, Valent. & Theodof, Aug. quo
jubent ex longinquo fi quis efi acciendus ,
non pr 'rns infimulanti, id eft accufatori, ac-
comntodetur affenfus, quam folemni lege fe
vinxerit, & in poenam reciproci fiylo trepi-
dante recavcrit. Adierat igitur, id eft, per
lihellum convenerat Anaftafius PrarfeQum
Illyrici, ut Atticutn litteris traftoriis ad
Synodum parere renuentem , exhibendum
pronuntiaret .* Neminem enim exhibendum
effe in judicio pra»cipiunt Imperat. Valent.
Tbeodof. & Arcad. nifi de cujus exhibitione
judex pronuntiaverit. Pra?fe<ftus Theffalon i-
ca NLcopoiim executionem , ut Leo vocat ,
terribilem tnirtir, id eft executorum publico-
rum turmam feu miniftrorum quorum officii
eft, mandata &. fententias ad efteftum..per-
du cere, L. Executorem C. De Executor thus
ttt. 61. Qua execution, -inquit Leo , omnia
fibi officia publica ad effeBum praceptionis ,
Prade&i videlicet , adjungeret . Officia publica
dicit. officiates ipfos & miniftros Ma-
giftratuum ac Praefidum, quorum plures eodem
tit, 61. nominantur: compulfor, exa-
ftor, admonitor , portitor przecepti , agens
in rebus, vel Palatin us, vel apparitores il-
luftrium poteftarum & c. Horum minifterio
Atticus a facris Ecclefia adytis extraftus di-
citur, vel quod reliifta Ecclefia fua Tbef-
falonicam ftatim proficifci coaftus fit pras-
toriana prascentione , vel et-iam quod vio-
lenta manu extra&us e facrario, in quo ab
executoribus inventus erat. Cut non ob mo-
lefiiam agritudinis , non ob favitiam hiemis
darentur -induda : has rationes particuläres
communi legi fubjungit. Nam Grat. Valent.
& Theodof. Imp. in C iib. 9. tit« 3.
de exhibendis 5 fpatium fuffeientium .Herum,
non minus tarnen triginta tribui jubet exbi-
bendis. Patet ex his & quam diferte inju«*
nam Attico illatam deferibat Leo nofter ,
& quam propriis atque ex- ipfo jure defumtis
yocabulis utatur; adiré prçfefturam, exhibitio
, executio , officia publica , infimu-
latus , induciç , çivilia &c. quç tyronum
gratia annotare operç pretium duxi.
3. Givilia . Civile , apud Jurifperitos , ç 0j#
Pratorio opponitur. Unde forfan S. Leohac
voce a foro affumta innuit, noil fe Præfe-
(fturæ poteftatem , quemadmodum fecerat
Anaftafius, aditurum , fed ex propria Sedis
fuæ auftoritate afturum fuiffe & refponfu-
rum. Civilia quaque ea verba dicuntur in
jure, quæ légitima & imperativa : Papin,
in D. 1. 7, & pafiim civile pro jufto, æquo,
legitimo accipi folet : quo lenfu & a Leone
acceptum puto. E diverfo incivile, dici-
tur inhoneftum, illicitum, iniquum, & contra
juris ordinem . Brijfonius.
9. ^ ut qui unam quidem habeat vel CoJ 6o
. HABUERIT , SED QUAM SIBI VIDUAM GO- Cap.
pularit Gâyeant qui prioribuseditionibus
utentur , ne in errorem incu-rrant , quenl
mendofa hæc Romanæ editionis aliarumque
pofteriorum leftio præ fe fert : Aut qui vel
unam quidem habeat, vel habuerit, fed nec
qui fibi vkiuam copularit : numquam enim
Ecclefia -remoyit 'ab ecelefiafticis officiis
umus uxoris viros, five adhuc viventis, five
jam mortuaî ,* juxta Apoftoli doftrinam.
Necefiaria ergo imprimis erat çorreftio ,
quam nobis Golleiftiones Dionyfii & Cre-
(conii, edit. Surii, Nicolini , Merlini &
MSS. codd. Corb. Cantabrig. Viftor. Thuan.
& Trecopkh. fuppeditarunt.
10. Clericor*jm . .Striftius ufurpat Clerici
nomen pro dis, qui majoribus Ordini-
bus erant initiati . Leftores enim , qui inférions
ordinis Clerici plerumque nominantur,
uxores ducere & filios procreare pote-
rant, ut expreflè ait ipfe Leo ep. 2. < nune
167. ) ad Rufticiam Narbonenfem cap. 3.
11. Nec Subdiagonis coNNueiuM car-
nale coNCEDtTUR . Hæc difciplina , eu jus
teftis & aflfertor eft S. 'Leo tarn hie quam
in epift. 2. ( nune 167. ) ad Rufticum Narbonenfem
c. 3. fi cum fuperiorum pofterio-
rumqne-temporum ufu conferatur, non levés
patitur difficultés . Tam enim cer-to
& indubitanterde cominentiæ præcepto qua-
fi paffim & «bique Subdiacoriis pr.æfcripto
loquitur, ut-qx eo argumentum a minori
( ut ajunt v) âd majus eliciat pro afterenda
lege contitienjiæ fuperioribus gradibus indi-
6la : eum tarnen Gregorii Magni tempore,
qui centum & quinquaginta poft Leonem
annis vivebat, nondum lex ilia plene obti-
nuiffet, dal tern in Siciliæ Provincia ad Romani
Epifcopi Synodum feu ordinatjonem
Col. çad. i
Cap, 4.
Ibidem.
pertinente; licet obfervaretur Rômæ. An- i#
te triennium , inquit , Subdiaconi omnium Regiftr.
Eeclefiarum .Sicilia prohibit* fuerant, ut mo- ep. 42.
re Romana Ecclefia nullatenus fuis ■ uxoribus
mifeerentur : quod mihi durum atque incom-
peténs videtur, ut qui ufim ejufdem conti- '
nentia non invenit , neque cafiitatem ante
premifit , compel lat-ur a fua uxore .feparari
&c. Quod durum tunc videbatur Gregorio,
tale eidem non eft vifum , cum feribebat
Leoni Epifcopo Catanenfi ,• ibi enim pro- Lib. 4.
hibet epifi. 54
1 3 5 7 Q u e s n e l l i N o t æ ,
hibet ne Subdiaconi cum fuis uxoribus mi-
feendi fe licentia pot tantur , fed ad fimilitu-
d 'tnem Sedis Apoftolica abflineant, Cum) ergo
in Provinçiis a Romana urbe non mul-
tum diflitis ifta »continentiæ lex nondum
vigeret Gregorii I. ætate , miro^ quod ex
Subdiaçonorum continentia ut uhique introduira
fuo tempore arguat S,Leo, Faten-
dum interim ( quod recentiowim Groeçorum
jgnorantiam corruptelamque prodit ) anti-
quiorum Græcorum Ecdefiam præveniflç
Latinam in iraponenda Subdiaconis conti-
nentiæ neceffitate ac ccelibatu . Teftis eft
enim Epiphanius, qui vixfæcuîi quintiini-
tium attigit, quod façrofan^la Dei Eccle-
fia, eum qui adhuq in matrimonio degit ac
liberis dat operam, tametfi unius fit uxoris
vir , nequaquam tarnen ad Diaconi ,
Presbyteri, Epifcopi, aut Hypodjaconi Ordinem
admittit ; fed eum dumtaxat, quiab
unius uxoris confiietudine fefe continuent,
aut ea fit orbatus,. quod in illis loejs pra>
cipue fit , ubi ecclefiaftici canones accurate
fervantur, Qiiodque nonnullis in locis
Presbyteri, Diaconi, & Hypodiaconi libe-
ros fufeipiunt , id contra canones fieri af-
lerit , feu propter neceffitatem, feu propter
nominum ignaviam, Loca Epiphami funt
lib, 2. adverf, hærefes, contra Catharos hæ-
refi 39. vel 59, & lib. 3. Expofit. fidei ca-
thol. num. 21, Qui porrofint canones, quos
Epiphanius commémorât , ignoramus. Di-
cendum autem , vel ipfum confuetudinem
ab omnibus Ecclefiis receptam , ipfoque ufu
vim canonis obtinentem intelligere , vel
canones illos periifle , & a Græcis oblivio-
ne damnatos. Illorum tamen veftigium non-
nullum deprehendimus in can. 14. Concil.
Calchedonenfis.
688. I3 - C leRI PL.EBISQUE consensus postu-
, LARiT. Vide S. Cypriani epiftolam 68. ad
Cler. & pieb. Emeritæ in Hifpania, ubiaf-
fer.it potejlatem vel eligendi dignos Sacerdo- ■
tys, vel iqdignos recufandi , quam canones
paffim Concijiorum,, Pontificumque décréta
plebi tribuunt, & ut Sacerdos plebe prafen-
te fub omnium oculis deligatur , & dignus
atque idoneuspublico judicto ac tefiimonio com-
prçbeturde. divjna auHoritate & traditione,
apojlolica obfervatifine defeendere . Nec
tamen creyri a plebe Sacerd.otes putandi funt ;
EleBio enim Epifcopi, ut feribit Epifcopa-
lis Ordinis vindex ftrenuus, non efi Epifco*
pi creatio , fed creationis inchoatio , Obvia
funt omnibus plura alia Cadeftini, Leonis,
aliorumque Ppntificnm de Gle.ri plebifque
confenfu tçftimonia & décréta, quibus racen
fend is abftinemus .
:m . Ï4* Ejusdem Ecclesiæ , Ab hac lege
6, difeede re majoribus Sedibus femper licit urn
- I
E D I T O R U M A D
4 Hoc . teftimonin.m Photii ex S. Eulogip
Scriptore Grjeco exeuntis' fteculi fexti nihjii
habendum eft . Licet enim feripferit adverfus
Novatianos; ficut erravit, cum Novatianum,
quem Novaium vocat , ex Archidiacono a S.
fuit, De Romana plurimis exemplis coti-
ftat. De Carthaginenfi teftatur Aurelius in
Cone. Carthag. cap. 55, Codic. Can. Eccl.
Afr. in.quo & Numidius Epifcopus |m:ait:
Fuit femper hac licentia huic fe d i, ut unde
vellet, & de cujus nomine fuijfet conventus
pro defiderio cujufque Ecclefia or din* ret Epi-
fcopum. Eamdem quoque prserogativam fibi
affumfifle videtur in Galliis noftriä Arela-
tenfis Epifcopus , qui majores Cedes per
omnia aemulabatur . Multi enim ex Liri-
nenfi Monafterio , quod Forojulienfis Epifcopi
ditioni fubjeftum erat, vel ex aliisMo-
nafteriis in aliis provinces Epifcopi cönfti-
tutifunt, ut Honoratus & Hilarius adAre-
1 a ten fern,, Fauftiis ad Regien fern , Honoratus
alter Hilarii Arelatenfis difcipulus ad
Maffilienfem', Rufticus ad Narbonenfem :
quod Cadeftinus PP, molefte tulifle mihi
videtur, quem feribentem ad Epifcopos per .
Viennenfem & Narbonenfem provincias
conftitutos ad Lirinenfe Monafterium ocu-
los conyertifle exiftimo : Alter in alterius
provincia nihil prafumat, nec emeritisinfuis
Ecclefiis Clerids peregrini & extranet , &
qui ante ignorati funt ad exclufionem eorum ,
qui bene de fuorum. civium merentur tefiimo-
nio, praponantur: ne novum quoddam , de
quo Epifcopi fiant, infiitutum videatur effe
Collegium . Ubi etiam vide quamobrem ex
ejufdem Ecclefiae finu Clerieos affumi ad
Ordin'es facros. ftatuunt facri Canones;
iS* V el de Diacqnis, Plerumque Dia- Ibidem,
conos, atque inter Diaconos primum, ma-
gis quam Presbytecos in locum, decedentium
Pontificum eligere confueverant, quia apud
Arcfaidiaconum difpenfationem totius cauffa
& cura ecclefiafiica deponere mos erat
ut haec fan£li Leonk verba epift, 84. ( nunc
h i . ) declarant-; qui proinde pontificio
oneri ferendo magis quam quifquam alius
idoneus erat. Exemplum habemus( ne extra
Leonis .tempora excurramus ) in Hilaro
Diacono, quh Leoni füccefiit, & in Leone
qui Sixto fuffe^us eft -. Sixtus tamen Presbyter
erat, cum ele&us eft in Pontificem-:
ut vel numquam invaluiffe, vel tunc in de-
fuetudinem abiiffe oporteat morem ilium
Ecclefiae Roman», cujus 4 teftis eft Photius 4
CP. lib. 1. Cod. 182. poft Eulogium Ale-
xandrinum Antiftitem . Eulogius , inquit ,
Arehiepifcopus Alexandrians lib. contra No-
vat urn de adminifiratiane ecclefiafiica , feu
potefiate Ecclefia in recipiendis lapfis ( Cra-
ce mpi 01 KovofAMt ) refers No vat urn, Cornelia
Pontifice r Romana effe . Ecclefia Archi-.
diqconum creatum , ad quem ipfum Pontiff-
cium, pro ejus temporis more , decedente e
vita Pontifice, deferebatur. >: Archtdiacontm
enim fuccedere fummo Pontifici fiatutum erat.
Vertun
N O T A T I O N E S*
Cornçlio Presbyterum cfeatum narrat, ^uippe
qui jam ante eleftion^m Cornelii presbytera-
tu fungebatur y ita etiain faJlitur , âjjm Ar-
chidiaconum fuccedere fumino Pontifié lUfu-
tum prodit. '