i p y D e V o c a t . o w n ;
C.AP.XXI. in eis quos mundi finis invenerit .*• Quo my-»
& XXII. fterio' toto Scripturarum corpore dilatato,
innotuit quidem nobis quid faftum fit,quid
fiat , quidve faciendum fit ; fed quare ita
fieri placuerit , ab humanæ intèlligentiæ
contemplatione iiibtradum eft.
C A P U T X X I I .
Eos qui difcretionem , qua JDcus alios elegit,
alios non alegit', a a mérita refèrunt voluntatis
humane , docere neminem gratis ,
fed ex tetributione fqlvafiy & ex parvu-
lis aperte confatari, :
ISti autem qui nefcire aliquid erubefcunt,
& per occafionem obfcuritatis tendunt
laqueos deceptionis. , omnem difcretionem
3$ qua. Deus alios .35 elegit , aliofque non ele-
Mm.zb.x6. git ( multi enim funt vocati , pauci autem
eleBi ) ad mérita humanæ refermât voluntatis,
docentes feil ice t neminem gratis / fed^
ex retributione falvari^ qùia naturaliter o-*
mnibus fit infitum ,. ut fi velint , poffint
veritatis effe participes , eifqüe-affluere gra-'
Elcûio- tiam, a quibus fuerit expetita . Quæ diffi-
nem fal- nitio, ut interim de gratiæ 1 veritate tâcea-
vandorum tur ? de his videtur aliquam often ta re ra-
re°fundi° in riunculam , qui libero dtuntur arbitrio y de
mérita vo- parvulis vero , quibus, fine ullo bonæ vo^
luntatis luntatis merito , in originali vulnere cum
human* , eeteris mortalibus oauffa communis eft, ni-
manifeftum hil poteft expofitionis 3d after r i, qua döcea-
vtiiis” Par" tur, cur ^ant renat* j illi pereant
2$ non renati, fub illius providentia & otnni^
Job 12.10. potjgïtâaÿ in cujus manu eft anima omnis vi-
•- vends, & fpiritus univerfa cam is hominis y
Äwd.14. 5. cui dicitur .• Breves dies hominis funt ,
numerus dierum ejus apud te efi . Non autem
puto iftos voluntatum pätffonös finfpli-
citate ullorum tam impudenter ufuros., ut
aut fortuito ifta dicant acci'dere , aut^nön
SemiCel - renatös~"äfferant non perire : aperte enitffäUt
JaTosVcri-curn Paganis convincerentür fentire dé fa-
bitauftor, to , aut cum Pelagianis transfufum in, po-
non contra ftéros- Adæ negare peccatum . F&to autem
Pelagianos.non baptizari parvulos , nec Pelagiani po-
tuerunt dicere; fed .quia eos libérés a pec-
cato aufi funt profiter!, meruere damnâri *
37 Cum autem de diferetione omnium rho^
. '7 minum quaftio ventiletur , & ab omnibus
hominibus parvuli nequeant feparari, firfittl-
38 que . 38 de totius ætatis' hominibus veritks
Luc.19.10. dixerit : Filius hominis venit quoerere&fâl-
vare quod perierat ; fruftra profunditâtém in-
fcrutabilis gratiæ per liberum arbitrium cö-
nantur aperire, qui cauffam ele&ioriis in éô-
rum conftituunt meritis , qui eliguntur : &
35 Utrobique elegit repofuimus pro eligit au-
ôoritate MS. Vat. 1. nec non ejus codicis , ex
1uo. *n. DuacenG editione aliifque loco variantis
ieilionis notatum fuit elegit. Eleétio enim divisa
la aLegato Scripturæ textu , & commuai locutione
præterito tempore exprimi folec.
3d Codd. Vat. 1. & Jol. afferre, qua doceat ï
ad dejinitionem refertur.
-37 Vat. I . Cum ergo.
38 Addidimus pratpofitionem dç a Quefnello
;^BcAPUT omni virtutc confortad fccundum potendam
XXIII. claritatis e)us , 43 in omni padenda & Ion-
■ 41 ganimitate cum gaudio. Item ad Theffalonicenfes
, qui fpiritu fidei dileôlionifque fer-
l.T^/’.i.z.vebant : Gradas agimus, inquit , Deo fem-
■ ervor fi- per pr0 omnibus vobis, memoriam vefirt fa-
Jei a D . CfCntes jn oradonibus noftris fine intermijfio-
ne , memores operis fidei vefire , laboris,
& caritads, & fufiinenda fpei Domini
noftri Jéfu Cbrifii ante Deum & Patremno-
J. Tbef.2. firum . Et infra : Ideo & nos grattas agi-
ij. mus Deo fine intermijjione, quoniam cum ac-
cepijfeds a nabis verbum auditus D e i, acce-
■ 44 pjflis non ut verbum 44 hominum > fed, ficut
K _ ef i vere, verbum Dei , qui op er a tur in vo-
jrat iarura bis , qui credidtJUs . Potuitne plenius aut
Jdes° Qria- ev^ nt*us demonftrari, Dei efle donum cre-
ï r probar. ^.ent*um ^ emj quam ut ideoagerenturgra-
1 *tia» Deo , quoniam hi quibus verbum Dei
per homines prædicabatur, non quafi de hominum
fermone dubitarunt , fed tamquam
Deo loquenti per homines crediderunt , qui
in ipfis eft operatus ut credcrent? Infecun-
da quoque ad eosdem Theftalonicenfes epi-
ftola de fide in Chrifto proficientium [ta
mTbef, 1.3.Apoftolus loquitur : Gratias agere debemus
Deo femper pro vobis, fratres, ita ut dignum
eft , quoniam fupercrefcit fides veftra, <&
abundat caritas uniufcujufque veflrum in in-
vicem : ita u t-& nos ipfi in vobis glorie-
mur in Ecclcfiis D e i, pro padenda veftra ,
& fide in omnibus perfecutionibus veftris &
I ' *n tribuladonibus , quas fuftinetis in txem-
plum jufti fudicii Dei : ut digni habeamint
■ 45 45 ttgno D e i, pro quo & padmini. Petrus
JI quoque Apoftoius ex Deo haberi fidem præ-
ifet.1.1Z. dkans , ita fcribit: Sdenies , quod non cor-
■ 4o ruptibilibus auro & argent o redemti eft is 4 6
de yana veftra converfadone paterna tradi-
tionis , fed predofo fanguine quafi agni in-,
contaminait & immaculati Chrifti Jefu ypra-
cogniti quidem ante conftitudonem mundi ,
manifeftad autem noviffimis temporibus propter
vos y qui .per ipfum fideles eftis in Deum
, qui fufeitavit eum a mortuis , & glo-
riim ei dedit : ut fidet veftra & fpes effet
'M *n Domino . Item idem in fecunda epiftola
«frM. i. de fidei perceptione 47 fie loquitur : Simon
■ 47 Petrus fervus & Apoftoius Jefu Chrifti, his
H qj*i coaqualem nobis adepti funt fidem , per
■ 48 fuftidam Domini & Salvatoris 48 noflri ïe-
tfiide f i d>rifti.
ï|us fidei Un£^e autem habeatur fpiritus fidei, Jo-
iifcomine?annes Apoftoius manifeftiffime docetdicens:
Tom. II.
, ijicunjuetur jejum m car- t
ne yenijfe, ex Deo eft: & omnis fpiritus XXIII.
qui foly it Jefum, ex Deo non. eft, & hie eft
antichriftus . Item 49 idem dicit ab eo re- 49
cipi Evangelium , in quo eft fpiritus veritatis.
Nos, inquit, ex Deo fumus, Qui no- Ibid. 6.
vit Deum , audit nos j qui non eft ex Deo,
non audit nos . In hoc cognofeimus fpiritum
veritatis, & fpiritum erroris. Item ina&i-
bus Apoftolorum Petrus Apoftoius 50 fidem $°
per Dominum Jefum Chriftum effe pronun-
tians : Hunc, inquit, quern videtis & no- ASl.*. 16.
ftis, confirmavit nomen ejus ; & fides qua
per eum eft, dedit integram fanitatem iftam
in confpe&u omnium veftrum . De fide quoque
Lydix, cu)us inter alias mulieres , quse
Evangelium pariter audiebant, Dominuscor
aperuit, ita in eadem narraturhiftoria: Die Ad.i6.ii.
autem fabbatorum egrejfi fumus extra portam
juxta flumen, uki videbatur effe oratio ; &
fedentes loquebamur mulieribus , qua convener
ant : & qua dam mulier nomine Lydia ,
purpuraria civitatis Thyatirenorum , colens
Deum audivit , cujus Dominus cor aperuit ,
ut intenderet his qua dicebantur a Paullo .
Non autem ex humana fapientia effe fidem, •
fed ex infpiratione divina , ipfius veritatis
voce firmatur : dicente enim Domino ad
difcipulos fuos : Vos autem quem me ejje di-Mat.16.1$.
cidsl Refpondens Simon Petrus dixit: Tu es
Chriftus Films .Dei v iv i. Refpondens:autem
Jcfus, dixit e i’. Beatus es Simon Bar-Jona,
quia caro & fanguis non revelavit tibi, fed
Pater meus qui in calts efi . Paullus vero'Menfura
Apoftoius hanc. ipfam fidem fecundum men- fidei a Deo.
furam dari pro arbitrio largientis;, ita prx-
dicat: Dico enim per gratiam, qua data efi Rom.iz.3.
mtht, omnibus qui funt inter vos , non plus
fapere quam oportet fapere , fed fapere ad fo-
bnetatem , ficut unicuique divifit Deusmen-
furam fidei . Item idem unitatem re&x fi-Uniras-fidei,
51 & confenfionem in honorem Dei a dei a Deo.”
Deo effe commendans: Deus autem, inquit, 51
patientia.& confolationis det vqbis idipfum.Rorn‘ l5'$•
fapere in alterutrum, fecundum. Jefum Chri-
Jlum : ut unanimes uno ore honorificetis Deum
& Patrem Domini nofiri Jefu Chrifil.
Et infra: Deus autem fpei repleat vosomni
gaudio & pace in credendo, ut abundetis in
fpe $2 in virtute Spiritus ja n c li. Quo tefti- Spes cum
nionio non folum fides , ;fed‘ etiam gaudium
, & pax, & abundantia fpei, docen-ncisaDco*
tur nifi in virtute fanai Spiritus nonrhaber
i. Ad Ephefios vero feribens Apoftoius de
P di-*ry.
G e n t i u m ' I i b . I . ip&
cum multa, de majorum volnntate ac judi-CAP.xxit
cjioMinepta & falfa protulerintin parvulo-
rum tarnen diferetione deficiunt:, nec pof-
funt de ejuS quseftipnis ratione reddita glo-
riari, gute de omnibus 39 traaatur, & non ^
de omnibus expeditur. *
C A P U T X X I I I .
Omne bonum hominis meritum ab initiofidei
. ufque ad perfeverantia confummationem donum
effe divinum . Et primum hop often-
ditur de: fide , fpe &c.
MUltiformitas autem & magnitudo divi-
nae gratis , probat iftos contra veri-
tatem, etiattf quod de majorum voluntatibus
loquuntur , aftruere , eorumque perfuafioni
divinorum eloquiorum teftimonia repugna-
re . Quae.,Ti . omnia fermoni nöftro yelimus I
anneaere, modus nqn erit differendi . Quae.
tarnen fe> recordationi offerunt ■, 40 non donum1
omittentur ut -quantum fatis eft , manife-f,Dei. I
ftetur omne hominis bonum meritum ab. 40 I
initio fidei ufque ad perfeverantiae confummationem,'
donum atque opus effe .divinum .
Igitur fides ^ quae Bonae voluntatis & juftae Fides ql
aaionis eft genitrix , quo ipfa fonte nafea-juftaeaöil
tur ,n A-poftoks' Paullus exponat , qui pro ParetJ
Romanoruhi''fide -Deo gratias agitV'dicensu- ^ej .on1
Primum quidem :>gratias< ago Deo . meo per Ro|W^x I
Jefum Chriftum . pro: omnibus i)bbis y quia fides
veflra annuntiatur • in univerfo mundo . A&;RPbef‘ 1
Ephefiosilquoque feribens: P.ropterea, inquit
& . ego. audita fide veflra, qua efi in. Domino
Jefu , &..dile£lione in omnes fdnBos ,■ non.
cejfoi(gratiasnpi ngens. pro . voids-, memoridm. 41 y
veftri faciens \in brationibus 'meis , ut .Deus
Domini, nofiri Jefu - Ghrifti Pater . gloria, det
vobis Spiritum, fapientia & revelatjonis in
agnitionem. ejus y iHttmmatos aculbsbxdräis
ßri y ut feiätis-- j/üa fit fpes vOcatronis ejus y
qua divitik gloria.- heredkatis' ejus in San-
Bis . De ( fide etiam Coloffenfium fimiliter J
Deo gratias^ - agen S: - Gratias agimus, inquit r Colof.i i
Deo & Patri Domininofiri* Jefu Ghrifti j
femper pro i <vobisr Drariteyy r a ud rentes fidem ye-
fir am in, Chrifto Jefaj & dileSlionem quam
habetis in fanftos omnes j proptervfpam. qua
repofita efi I vobis:in'call* '-. Et ut ;alia bona
ab eodem bonorum au&ore percipiant, quid
pro eis oret enarrans : Ideo y inquit, & nos ibid. 9, 1
ex qua die audivimus y' non cejfamus fpro vobis
orante's & pofitilanies , ut .jjnpieamini
agnitione voluntatis ejus , in omni‘fapientia . ;
&. intclleSlu fpirituali, ut ambuletrs digne , ,.3
Deo 42 placentes y \in omni opere ^boAo fru- 42 I
Bificantes & crefeentes in feientia Dei , in
omni
omiiTam ex MSS. & edit. Profperi.
39 Editi inferunt hominibus, quam vocem de-
levimus ex tribus noftris MSS. Vatt. & alio Jol.
40 Vat. 1. ne omittantur : 2. & 3.^Vat. cum
Jol. & Camb .non omittantur .
41 Vat. 1- agere,
42 MS. Jol. fupplet per omnia , ut in Paulli
textu habetur. Poll pauca editio Quefn. in omni
feientia : delevimus autem omni auftoritate no*
ftrorum codd. & edit. Profperi .
43 Vat. 1. & Jol. in omni fapientia .
44 Iidem codd. bominis. Poft pauca Var. z. de-
monfirare.
45 Noftri codd. & edit. Profperi inferunt in ,
quae tarnen particule deeft in MS. Jol. &inApo-
Itoli textu.
46 Ita ex noftris codd.& edit. Profperi. Quefn.
de vana converfatione veftra paterna traditionis.
- 47 Quefn. omifit fic : adjecimus cx noftris MSS.
& edit. Profperi. .
48 Supplevimus noflri ex Vat. 1. & Jol. codd.
ac ex novillïma Profperi editjone , uti etiam fa-
cer textus præfert.
4P Eadem editio ex MS. Jol. inferuit idem
nos autem ex tribus Vatt.
$o Ita ex Vatt. 1. & 3. qui poftremus poftDo-
minum addit etiam nofirum . Editi cum Vat. z.
fidem ejfe per Domrnum Jefum pronuntïans : Joli
omittit e]fe .
..S 1 Va1; . 1- & J°l- & confejjioaem . Paullo poil
zidem codd. pro confolationis habent folatïï. Dcin
pro unanimes MS. Jol. uno anima .
S* Çodd. Vat. 1. & Jol. & virtute. Poft pau-
ca idem Vat. 1. abundantia fidei . At præmifTus
Apoftoli textus habet, ut abundetis in fpe.