juffu confe&um effe fciebatur, ab eoque eon-
cinoatum penes quern eo tempore , propter
Archidiaconi munus , præcipua ecclefiafti-
carum rerum cura, feriniorumque SedisA-
poftolicæ cuftodîa crédita erat j & ad quem
propter fingularem doftrinam defeïebàtur
quicquid rerum hujufmodi fcribendunr erat
: in Ecclefia Romana ? Qua? quantopere fententiam
noftram adjuvent , nemö non vi-
det ; fiquidem ex Caffiano confiât eo tempore
Archidiaconi munere funëtum Leonem
effe in Ecclefia Romana .
Quamobrem qua? affinitas reperitur inter
hæc Capitula & caput • iovlibri contra Collatorem,
ubi eadem adducuntur teftimonia
.Pontificum Innocentii, Zofimi , & Africa-
norum ; non inde nata eft, quod ab eodeip
Profpero utrumque opufculum ( quæ do&i
hîorifii conje&ura éft ) coneinnatum fit ; fed
quod indiculus traditus Profpero Roma redr
<eunti ob ejusoculos verfatus fit, dum in
Galliis fcribebat adverfus Collatorem : eo
quippe confiJio datus erat, ut effet ei velut
commonitorium , ex quo quid refponderet
Maffilienfibus auâoritatem Sedis .Apoftolicæ
opponentibus affumeret ; quod & fecit. Enim-
vero fi pro authentico Sedis Apoftolicæ de-
creto habitum effet fcriptum iftud , vel eo
fine ut in publicum prodiret , fuiflet con-
ditüm Romanæ Ecclefia? nomine, effet aie
a Profpero negle£lum omiflumque ; an non
potius cum laude protuliffet, five eo loco
ubi eadem tefiimonia in medium adducit ,
five alibi cum Semipelagianos exàgitat?
X . Jam vero quo tempore , qua occafione
Quo tem- confcripta fuerint hæc Capitula, unde Cæ-
pore& qua leffino tributa, eiufque annexa epiftolæ, j ità
occafione conje&amus. Cum poll S. Auguftini mor-
edita Qu; tem , quæ annovChrifti 450. menfe Augu-
pijula. fto contigit, Gallicanorum Presbyterorum,
iramo &Epifcoporum nonnulli adverfus fan-
&iffimi Gratiæ Do&oris vehementius infur-
rexiflent , quafi refumtis ex fortiflimi Ecclefiæ
pugilis morte viribus; Profper & Hilarius
Augufiinî do£lrinæ fequaces Romam
fe contulerunt, Sedis Apoftolicæ opem &
au&oritatem adverfus Magiftri fui catholi-
cique dogmatis æmulos imploraturi. Roma-
nam tunc Ecclefiam regebat Cæléftinüs ,
cui Leo Archidiacönus egregiam in' admi-
niftrandis rebus eccléfiafticis navabat operam .
Expofita Profper profedlionis fuæ cauffa, lit-
teras accepit a Cæleftino ad Epifcopos Galliea-
uos deferendas, quibusmirum in modum com-
mendantur S. Auguftini memoria & doftri-
na,atque:.ab adverfarîoruracontumeliis vin-
dicantut. rPorro inter Presbyteros Gallos ,
a quibus Auguftiniana do&rina infamabatur,
Caffianus eminebat & pietatist profeffione, &
fcribendi facilitate; quem ut ceterorum pri-
mipilum, & Jibelli de proteBioneDei au&o-
rem indicavit Pontifici Profper, qui & hanc
provinciam a Sede Apoftolica fufcepit , ut
adverfus illius fcripta ftylum ëxereret ; quem-
admodum ex præfatione refponfionis ad ob-
je&iones Vincentianas eolligitur. Jammul-
toties do&rina catholica adverfus iftas Pe-
Jagianorum reliquiasafferta , & exScripturarum
fanttarum aufloritate confirmatâ fue*
rat. Sed hoc præfertim tunc temporis argu-
mento & cauffam fuam defendebant, & S/
Auguftini impetebant doftrinam, quod hæc?
faluberrimæ Romanæ Sedis do&rinæ adver-
faretur, illiufque decretis: Qua facratiffima pu cat
beau . Apofiolt fedesPetri contra inimicos Capitula
gratia Dei per minifier turn prafulum fitorum rum
fanx'tt & docuit . Ea fe tantummodo fequl
& probare profitebuntur : ut:& hac arte au-
ëloritati fcriptorum. fanfti Auguftini detra-
herent, & in fuorum patrocinium pertrar.
herent Apoftolicæ Sedis præfulem . Hanc no-
vam pugnandi viam Profpfero cauffam fuif-
fe reor Romam petendi . Senfit enim. vir
cordât us y antequam. talia objicientibus refponderet,
rem cum ipfo Pontifiçe ceterifiv
que Roraanæ; Ecclefiæ proceribus.cffe com-
municändam , ut majori cfiducia adverfarios
confutaret , au<5loritate fcilicet Apoftolicæ
ipfius Sedis V cujus tune, maxime caufla agfe-.
batur , munitus , excùffifqué ipfius- feriniis ,
e quibus Pontificum fRomanorum décréta,
affiuneret, adverfus dodlrinæ Auguftinianæ
æmulos torquenda. Hanc præcipuë oh cauf-i
fam ad Pontificem profedlum efle Profpe-
rum ipfius Pontificis litteræ innuunt , quibus
hoc unüm agit, ut Gallicanos Epifco-I
pos. doceat, nihil effe in .Auguftini feriptis,
quad àb Apoftolicæ Sedis do6lrina diferepet;
hujus communionem femper ilium , dum
vixit, habuiffe , ne. in minimam quidem;
umquam erroris fufpieiönem addu£lum >
tantum denique ipfum extitiffe doélorem ,
ut a Romanæ .Sedis Epifcopis femper inter
optimos Ecclefiæ doétores habitus fuerit .
Augufiinum, mquit , fanclx recordationis vi- Epiß.-cA
rum pro vita fuà at que. mentis in nofira com- ießiri P?.|
munione femper kabuimus, nec umqüam hune. ad Galitii
fin fine fufpicionis f altem rumor, a f perfit ,• JSpifcoM
quem tanta feientia olim fuiffe meminimus ,
ut inter magiftros optimos ctiam a mets fern*
per pracejforibus haberetur. Nec hoc folum
Cæleftinus, fed |& ferinia Sedis Apoftolicæ
diligenter inveftigari juflit , ut inde quicquid
ad repellendam Presbyterorum illorum
proterviam poterat infervire, depromeretur,
tradereturque Profpero Romam ea de cauffa,
profe£to. Hanc provinciam Leoni ceffiffe ,
etfi jam ex ftyli ipfius charaëlere aliifqué'
ratiohibus non probaffemus , ex ipfius vel
munere probaretur : Archidiaconi quippe
erat fcriniorum Ecclefiæ cura &. admini-
ftratio : hoc ex ejus otficiis unum, illic de-
çrçtà apoftolica condere , illinc promere ,
quandocumque pro occurrentibus negotiisad
fcrinioriim fidem recurrere opus erat.
Ex his igitur memotialem indiculum con-
texuit Leo , quem & Profpero cum aliis
ejufmodi feriptis tradidit : ut ilji ad refel-
lendas.Maffilienfium obje&iones.ufüi effet .
Et révéra in libro cpntra Collatorem, quem
poft Cæleftini, »obitum confcripfit , eafdem
prope auftoritates adducit qu^s Capitulorum
au£lor, eadem excerpta, ex Innocentii fcilicet
, & Zofimi Pontificum epiftolis , nec
non & ex Carthaginenfi Synodo & Africa-
norum referiptis ,* ita ut indiculum obocu-
los
H I .
pc!aufu-
pCapitu-
■ nau-
■
Auguftini
B entio-
pbüscoar-
705 D e A u c t . C a p
Jos habuiffe videatur. Quin & in fine opens
recapitulans omnes Cafliani propofitio-
nes errorefque ex ejufdem feriptisjexpreffos,
eafdem omnino & totidem fere notât in eo
fententias, quot & quas capitulis fuis in-
ïeruit auélor : puta de peecato originali ÿ de
neceffitate gratiæ ad fuperandas tentationes,
&ad omnes omnino pietatis aftiones ab ipfo
fidei crepufculo ad ultimam ufque perfeve-
rantiæ metam, omiffis pluribus aliis propo-
fitionibus , quæ Gatholicos inter & Pelagia-
nos Semipelagianofque agitabantur . Hæc ,
quæ dicimus, fupponunt indiculum confe-
aum effe antequam adverfus Collatorem
opus illud fbriberet S. Profper; quod certum
mihi videtur: turn quia incaffum laboraffet
auftor, & neceffarium non fuiflet ( quemad-
modum fuiffe ait ) diligenter inquirerequid
Restores Romanæ Ecclefiæ de hærefi Pela-
giana judieaffent & fentiendum cenfuiffenf:
cum id jam a Profpero præftitum abunde
fuiflet. Turn etiam propterea quod opufeu-
lum adverfus Collatorem jam mortuo Cæleftino,
Sixto vero regente Romanam Ecclefiam
editum eft ; indiculum vero feu commonitorium
paullo ante mortem Cæleftini
exaratum effe probant & rerum quæ Pela-
gianos attinent flatus, & quod inter Cæ-
leftini décréta in antiquiflimo Dionyfii Co-
diee reperitur: unde & ad ejus tempora referendum
effe videtur , &ea fuiffe opinio Ab-
batis illius ætate-. Qui enim ex eadem col-
leftione putarunt Cæleftini opus effe, & partem
quamdam fuperioris epiftolæ , non fatis
attsnderunt, fie epiftolæ illi fubjeflam fuiffe
a Dionyfio, vel a _ quocumque alio , ut ab
ilia tamen magis diftingueretur, qüam aliæ
epiftolæ ab aliis-, præfîxa ilia diûinëlionis
nota : Incipiunt prateritorum &c. & altera
hac in fine appofita : Expliciunt auSîori-
tates &c. quæ pro diftinëlione epiftolarum
pofitæ non iftveniuntur.
D I S S E R T A T I O N I S
P ar s a l t e r a .
P Rima differtationis p^rte defunëli , quæ
Leoni opufculum iftudvindicat, ad ejus
claufulam pergimus, quam etfi plurimorum
jam vexatam commentariis, intaflam non
audemus prætermittere • Sunt igitur ex re-
centioribus feriptoribus non pauci, qui 4
per profundiores difficiliorefque partes incur-
rentium quaftionum , de quibus ad calcem
Capitulorum de gratia agitur , eas omnes
intelligi velint, quæ ifto indiculb non ex-
preffe continentur ; ac proinde omnia f ilia
doëlrinæ de gratia Chrifti capita , quæ a
S. Auguftino latius pertraftata funt adverfus
Pelagianos & Maffilienfes, in eorunv dog-
matum claffem rejieienda , quæ nec aude-
ntus contemnere , nec necejfe habemus afirue-
re9 fi iftis capitulis afferta non legantur .
Quicquid jgitur praster ea quamlibet con-
ftanter protulerit Gratis do£lor , folide ex
Seriptuns&traditioneprobaverit, fecure velut
fidei catholica* dogma propofuerit, quod ■
poftmodum etiam Ecclefia fummo omnium
faeculorum confenfu confirmarit, non necef-
fe habent Theologi ifti aftruëre , fi ea vd
non 1 legerint, vel non legere fibi vifi fuerint
in ifto compendiofo propofitibnum catholi-
carum commonitorio . Hac una refponfio-
ne , velut ariéte , disjiciuntur catholica dogmata
de eledorum nou ex nr^vifis eorum
mentis, fed ex grätuita DeiÄnifericordia ,
pradeftinatione, de concupifcentia, de pcenis
peccäti, de gratia? Chrifti ab Adami gratia
.diferimine , & alia1 qua?.ex his velut
fontibüs. deriväntur dbftrinae catholic« capita,
ab -his abjieiuntur , aut velut
libero cujufque affenfui vel diffenfui effe per-
miffa, ubique predicant.
Quam longe aberrent a Ca?leftini menté,
qui hujufmodi ■ argurtiéntatibne Auguftini
doélrinam eoncutere nituntur, difficile non
eft demonftrare. Ac prius quidem revocan-
dum in memoriam , in S. Auguftini fcriptis
quadruplicem effe ordinem qüaeftionum &
propofitionüm. Primus eft earum , qua? ad
fidem fpe&ant, quafque ut inconcuffa? fidei
dogmata adverfus hsereticos afferuit ac pro-
pugnavit .• quales ea? funt, quas de divina?
Chrifti fervatoris gratia? natura & effeëli-
bus, deque omnipbtentiffima , quam Deus
habet, humanorum cordium quocumque vó-
luerit inclinandorum poteftate ^ Alfer éft eorum
dbgmatum, qu£e ex prioribüs illis velut
naturaliter fluere cognoftuntur , ficuti
ex ejus gratia: natura, qua, quicquid vult
Deus, in hominum vbliintate invi&é ope-
ratur, confeëlaneum eft vel ex ipfo natu-
rali lumine , ad certam & - indefleëlibilém
f>ra?deftinationis metam duci & pervénturum
quilquis hujufmodi gratia ad finem ufque vita?
regitur, haneque ex gratuita Dei boni-
tate iis deftinari, non aliis . Tertius ordoeft
eorum, qua? S. Auguftinus human« menti
impervia pronuntiavit: quia nec a Deo funt
revelata, neenaturali lumine penetrari pof-
funt: v. g. Cur hunc trahat, & ilium non
trahat: Cur huic ita fuadeatur , ut perfua-
deatur; non alteri . Quartus denique ordo
eorum eft capitum in quorum inquifitibne
fudavit plurimum Auguftinus , nee tarnen
certi aliquid umquam aufus eft affirmare fè
effe affecutum, modo in hanc, modo inil-
lam fententiam propénfior faëlus : ita res
obfcura & difficultatibus obfita illi vïfoefti,
Opinionum hujufmodi plura inferius profe-
remus exempla .
De prima & altera opinionum claffe ab-
fit, ut auëlor Capitulorum' cenfuerit liberum
effe homini cathohco eas vel abjicere t
Vel ample&i. Recens erat , vel potiüs eo-
dem tempore, quo cudebatur indiculusifte,
feribebatur a Ca?leftino , non illo auëlore
' E D I T O R U M A D I ÿ O T A T J O N E S .
4 De hoe vide Ohfcrv. n. iq.