Epiß/66.
S. Lèonis.
Ibidem ,
Ibidem .
7 9 P Q .U E S N E L L I Dl S S
tia, re tarnen diligentius examinata apparent
Leonem illius privilegiura jufque antiquum
agnovifle ac cbnfirmaffe cadem epiftola
.
Primum enim nihil eft in quo faltem
non æquet Arelatenfem Viennenfi^ aut in
quo Arelatenfi anteponat Viennenfem ; eif-
dem enim commune jus afferit fuifle Tub
gentibus quoad civilem prærogativam. De-
inde quoad ecclefîafticam , ait quarumdam
cauffarum alterna ratione nuncillam, nunc
iftam in ecclefiafticis privilegiis præcelluif-
fe , idque notum confideratis allcgationibus
utriufque partis prafentium Clericorum . Sed
quantum fuerit potius de Arelatenfis jure
perfuafus, pàtet ex fequentibus, Nam
2. Teftatur S. Leo iftud decefforem Ra-
vennii merito nimia prafumtionis amiftjfe :■
non igitur ea poteftate ideo privatus Hilarius
, quia aliéna & per nefas arrepta.
3. Infirmât idem Pontifex ad hanc ceco-
nomicam provinciæ partitionem . fe addu-
élum effe, ut omnium Gallicanorum Anti-
ftitum gratiam fibi fervaret, nutriretque pa-
cem intra provinciam Viennenfem.
4. Propter honorem Sedis Apoftolicæ ,
quæ cum Viennenfi metropoliticam poter
llatem Hilario ablatam contuliffet, ad pro-
priæ fententiæ refeiflionem coaéla effe vi-
deretur, ft .Viennenfis omnino Metropolis
efle .defineret, Viennenfem , inquit , inborn-*
ratam penitus effe non patimur , prafertim
cum de , rcceptione privilegii auBoritate jam
noftra difpofttionis utatur ,* quam poteflatem
Hilario ablatam Viennenfi Epifcopo crecUdi-
mus ; deputandam.
5. Ut Epifcopi Viennenfis honori quo-
dam modo confuleretur , qui ex Metropolitan
no totius provinciæ, quam ex Leonis de-
creto fibi vindicarat, ftatim in inferiorem
Epifcoporum ordinem deje&us effet . Qui ,
inquit, ne repente, femetipfo faBus videatur
inferior , vicinis fibi quatuor oppidis prtefi-
debit &c.
6. Satis agnofcithæc ipfa oppida abAre-
latenfis ditione fubtrahenda non efle, fi res
ad ftri£\os juris apices traftaretur ; cum apud
Ravennium aliquo modo fe excufet, eumque
ex caritatis & pacis ftudio , modeftiaeque
temperantia follicitet, ut patienter ferat ,
quod neceffitate ecclefiafticæ unitatis contra
jus faftum videbatur . Quem ( Raven-
E D I T O R U M A D
3 Viennenfis provinciæ .tredecim civitates .
cenfentur in Notitiis Galliarum, ipfa. .Vienna
& Arelate comprehenfis . T res tantum ex his
tredecim Leo Viennenfi Epifcopo attribuit :
quatta enim Tarantafia ex lifdem .Notitiis non
ad Viennenfem provinciam , üta ad Alpes
Grajas pertinet. / '
4 Si hoc loco Symmachus7 indulgentie vo-
■ cem adhibuit ; poft pauca in eadem epiftola
jus Viennenfis Epifcopi declarat feribens : Ju-
ri fuo vindicet . Hoc quidem Viennenfis jus
Arelatenfis juri non cedere cognoverunt Tau-
rinenfis Synodi Patres , cum ob moment»
E R T. V. A P O L O G. 8 0 0
niura ) pro modeftia fua temperantia , ita PAR.S r
futurum credimus fiudiofum caritatis & pa- CAP.ijH
cis y ut nequaquam fibi credat ablatum, quod Ep-66. ^
fratri vident effe. conceffum. ad 19, £
. 7.1 Nihil magis oftendit totam provin- 22.
ciam ad Arelatenfem Epifcopum pertinuif-
fe , & ita Leoni fuifle perfuafum , quam
quod ex 3 duodecim civitatibus quibuscon-
ftabat provincia . Viennenfis ( fi notitiæ a *
Sirmondo aliifque evulgatæ fides habeatur )
quatuor folummodo Viennenfi Epifcopo attribuit
, refiduis o&o poteftati Arelatenfis
Epifcopi reli&is i
8. Denique & hoc argumentum, & alia
fuperius adducta confirmât Symmachus Papa
, cum ad Epifcopos Galliæ feribens: de
eadem controverfia, quæ ejus tempore re-
cruduerat, definitioni Lèonis prædecefloris
fui ftandum efle decrevit, de qua hæc ha^
bet. Juxta 4 Indulgentiam ( quod val- ,
de notandura ) fupradiEli Pontificis f l Va-> Symm^
lentiam , Tarantafiam, Genevam atque Gra-l epiß.^ ^
tianopolim oppida Viennenfis Jdntifies juriEpifc.QglL
fuo 'üindicet. Nec quiequam amplius ab bis \
qua femel ab Apofiolica fibi Sede concessa
funt y afiimet prafumendum . Alias veto pa-
r.oehias vel dicecefes cunBas privilegio et
honore suo Arelatenfis Epifcopus fub tem-
porum continuatione defendat . Indulgentia
igitur ufus eft fan&u&iLeo cum Viennenfi
Epifcopo , fi Symmacho credimus , cum
partem provinciæ ordinationi ejus fubje- J
£lam efle voluit ; juri vero fuo Arelatenfis
Epifcopus amore pacis detrahi quidpiam
paflus eft , cum quatuor ilia oppida in Viennenfis
poteftatem transferri ultro permifit yi
Leonis non tarn decreto vi£lus, quam pre-
çibus . Omnia obfervatione digna in verbis.
Symmachi : ut enim indulgentiæ meminit
& conceflionis Sedis Apoftolicæ , cum depa-
rochiis Viennenfi attributis- feribity ita pri-
vilegium & honorem Arelatenfis comme-?
morat, cum de civitatibus juri ipfiusjfub-
ditis fermonem habet : nullum Viennenfi
jus aflertum fignificat , nifi ex fanfti Leo-^
nis eonceflione ; Arelatenfi .fiium: conftare
ex privilegio & honore - antiquitus fundato.
Leonis dixi precibus vi&um Arelatenfem
Epifcopum, magis quam decreto .* cunr enim
in illa epiftola, quam ad Ravennium iiefi.-
pfit eodem die, quo ad noveradecim Epifcopos,
ne verbum quidem cum eo habeat
de
N O T A T I O N EvS,
utrinque gravia controverfiam in alteram partem
. dijudicari non, pofle perfpicientes divi-
dendas provincias confilium dedere . Hoc idem
Viennenfis jus fatis profeflus eft etiam ibfe
S. Leo, cum poft expenfas utriufquepartis.al-
legationes, licet Ravennio propennor efTet,r&
Arelatem fuo ajvo prseftantionem, ac ab ipfis
Comprovincialibus Epifcopis prselatam vide*
ret, non potuit tamen totam provinciam Arelatenfi
adjudicare, fed.vi rationum & juriunr
utriufque fedis ea moderatione jujiitia uti de-
buit , qua in Patrufn Taurinenfium fententiam
provinciam diyiderft .
801 P r o S. H i l a
nS 1. de illaquatuor oppidorumattributione Vien-
pjX. nenfi Epifcopo fafta , dubitari non poteft
quin per Petronium & Regulum Legatos
vivse vocis minifterio allocutus eum fuerit,
& enixe rogaverit , ut pro bono pacis &
antique controverfiae fopiendx gratia , ali-
quarum civitatum ordinationem Viennenfi
J cederet. Ha:c ex parte funt, opinor, quae ,
ut in eadem epiftola legitur, credenda car-
■ ^ ths non putavit S. Leo . 5 Qua autem ,
inquit , committenda litteris non fuerunt ,
I* ji- cum pradi&orum filiorum nofirorum infinuam.
fyifi- done didiceris, Domini fretus auxilia effica-
^5 citer ac laudabiliter exequerir. Committenda
autem non fuerunt/:.litteris ■, quoniam
hoc parum Sedis Apoftolic^ dignitati con-
gruebat, ut fe ad preces ufque fupplicatio-
nefque publicis litteris demitteret, quo fuum
de ordinatione Ecclefiarum decretum recipi
a Gallicanis Epifcopis, & ad effe&um pof-
fet perduci. Illud autem ut Ravennio per-
fuaderetur, ratio temporis , &dignitas primi
Galliarum Metropolitani, cujus in eo con-
, firmandse fpem fecit fanftus Leo, plurimum
contulerunt. Cujus exercendse occafio fefe
eodem tempore offerebat, ut fcilicet epifto-
lam Leonis feriptam ad Flavianum ,cum
univerfis Galliarum Epifcopis communica-
ret; vel etiam , quod in fecretis monitis
eum habuifle credibile eft , ut fynodalem
coriventum ex omnibus provinciis congre-
| garet, in quo epiftola eadem ab omnibus
approbaretur, & omnium confenfio litteris
confignata mitteretur ad fanäum Leonem •
C A P U T X.
Solvitur objeElio petita ex Notitia provincia-
rum. & civitatum Gallia , adverfus anti-
quitatem metropolitica. dignitatis in Ec-
clefia Arelatenfi : . illiufque Notitia atas
nunc primum figitur.
DEdu&a per omnium tetatum feriem a
condita in Galliis fide , Arelatenfis
Ecclefije dignitate, ita mihi videtur inter
ceferas eminere , ut vix quicquam reftet
dubii, quod animos vel minimum in Viennenfis
partes inclinare debeat: ubique enim
primatum tenet Arelatenfis ; Viennenfis
nufquam. Gravis tamen nonnullis videtur
obje&io, quse in gratiam Viennenfis , adverfus
Arelatenfem fumitur ex iis Notitiis
proviriciarum & civitatum Gallia;, qua; paf-
fim circumferuntur. Harum unam praefixit
J. Sirmondus primo tomo Conciliorum Gal-
liae, quam conjicit conditam elfe Honorii
Augufti temporibus, cumGallias.& feptem
provincias diftingui mos erat. Plures haud
multum abfimiles collegit ex MSS* codici-
bus Andreas du Chefne primo tomo colle-
E D I T O R U M A!
5 Perverfam hujhs teftimönii interpretatio-
neitt, ctii totus hie paraafaphus imtititur , de-
teximus adnot. 7. in iplam epift. 6j. ubi ve-
ram ejus explicationem dedimus.
R i o A r e l a t . 802
ftionis Scriptorum Hiftoriae Gallicana;. In PARS I.
omnibus porro Viennenfis civitas Metro- CAP. X.
polis dicitur Viennenfium ; Arelas autem
eidem fubjicitur , immo inferiorem etiam
locum tenet in eadem provincia. Unde ,
inquiunt, manifeftum eft antiquum non effe
jus Arelatenfis Epifcopi, eoque potitum
efle Viennenfem non prifeis modo temporibus
, fed & tempore Honorii Imperatoris,
quo potiflimum Arelatenfis majonbus privilegiis
augeri ccepit, & conventu provin--
ciarum decorari.
Verum totam iftius argumentations mo-
lem ruere necefle eft , fi probatum fuerit
hujufmodi prbvinciarum 1 Notitias non Ho- r
norii temporibus , fed longe pofterioribus effe
conditas, & Hilarii Leonifque astate effe
inferiores .
Hoc igitur primum evinco ex Conftitn-
tione ipfius Honorii Augufti data ann. 418.
ubi Arelatem fimpliciter Metropolim appellative
nominat. In Metropolitana, inquit , Conflitut.
id eft in Arelatenfi civitate. Vel ergo falla Honorii
eft Notitia, qua; Arelatem Viennenfi fub* apud J.
jicit, vel alio tempore feripta, quam Hono- Sirmon-
r ii, cujus Conftitutionis fides potior, quam dum in no-
nefeio quarum a?tatis incertse Notitiarum . tis ad Si-
2. Quis credat Arelatem in publicis a£tis donium
aut monumentis non modo inter civitates Pa&
Viennenfi fubje£fas , fed penultimam iliarum
omnium efle numerandam , eo ipfo
tempore ,. quo ab Auguftis eorumque Prz-
feftis fummis decorabatur honoribus, & fu-
pra ceteras Galliarum evehebatur civitates l
At ex eodem edifto manifeftum eft, & jam
ab aliquot annis a Petronio Prsefefto confti-
tutum effe conventnm feptem provinciarum
apud Arelatem, & t federn Pnefefturae in eadem
pofitam effe , & earn omnigenis pra>
rogativisefle nobilitatara: utnecelfe fitquic-
quid ejus fplendori. adverfatur, ad alia tem-
pora relegari.
3. Si ante S. Leonis tempora deferipta
effet ha;c notitia, legeremus inter civitates
Provincia; Alpium maritimarum Nicaenfe
caftrum feu civitatem. Cum enim ex epi*
ftolaHilari Papse ad quofdam Gallia; Epifco*
pos conftet Nicaenfe caftrum ufque ad Leonis
extrema tempora proprium habuifle an-
tiftitem a Cemelenenfi diftinftum , confe-
quens eft illud in Notitia locum habere de-
buiffe .* unde cum in ea omiffum fuerit ,
credendum eft quod per id temporis deli-
neata eft , cum caftellum iftud ad eas an-
guftias, eamque tenuitatem redaftum erat,
ut nec inter caftra numerari deberet: talia
enim plurima in Notitia civitatibus adjun-
guntur* Hoc certe prioribus Leonis noftri
annis nondum contigerat: tunc enim epi-
fcopali fede honorabatur; immo & tempore
Hilari Paps vix ea dignitate fpoliari fe
pafli
N O T A T I O N E S .
I Vide quæ de Notitia Galliarum a Sirmondo
édita diflerimus in Obferv. part. 2. c.
4. ubi totum hoc Quefnelli caput excutkur atque
refellitur.