Antelm.
difl. 3.. p,
iJPÉ&
E d i t ö r um O b s e r v a t i o n s 664
ftionis fed multo poft. Cum porrofubdit, Annitar tnqutrere, exercent at que
i U m f X l M facultatives in his 8cc. fe primum opus hac m quæ-
X W m ac propterea nihil fe antea fcripfiffe palam mfmuat. Id autem
Profpero Aquitano nequaquam congruit, qui cum plura lucubrartt 8c dident
L im fub exordium hujus controvert, novum fe hac m
'tuit. Hoc argumentum adeo nobis videtur efficax, u t , li cetera oeetient, aa
omnes Aritelmii rationes elidendas fufïiceret. oratia ouam
IV. Primo autem Quefnelh argumento quoad dominant de gratta. , quant
M H etfî eamdem reipfa fateatur in übns de Vocation* x m openbus l^ p e r i v ï
I I I Ig bis tarnen & moliiori modo explicandi non modicum difttepate contendit , h-
5nificatio-*ceat ad confirmatiqnem unum haud contemnendum adpcere n 1 bris de
ne ufurpa- caftone nomen gratis quandoque tribuitur naturalibus Dei doms etiam extrin
*“ »• toTinfthutioni legis, prædicationi Evangelii &c. Hoc autem fenfu idnomen
a Profpero ufurpatum, nullo teftimonio proban poffe, nov^imus ejufdemP 0^
fperi editor in Admonitione teftatur. In eo emm textu, quem unum p
Antelmius ex libro contra Collatorem c. 7. olim 14. abi potentia gratis Dei
nominate, prater quam quod Vox gratis auftoritate codicum deleta eft m
nova editione; nihil aliud ibidem docet Profper, nifi Deum operan n menU-
bus 8c cordibus hominum ( per interiorem utique gratiam ) cum adtuoitis ex
terioribus fubfidiis ad Deum convertuntur. | , ,
n V. Porro Antelmii argumenta, quibus Profpero libros vindicare mtitur , a
mentifU" quatuor revocantur: I, a f MSS. aufloritatem, it. ad Hmcmari teftimonmm ,
Antelmii. EfS ad doârinæ ac ftili fimihtudmem, iv. ad quoddam teftimonium Ihotii .
Primis tribus fatis refpondit Quefnellus. Eadem ipfe Antelmius multo magis
’Pfo infirmât. Gum enim putet opus fine au&oris nomine editum, ac praterea ve-
fit auflorem ftuduiiîe fe le occultare , ac proinde eum dm fuiffe ignotum
De MSS. faltem ufque ad Gelafii tempora; quantum hoc ïpfo mfirmetur “ dicum fides
codicum n0n videt. Unde enim 11, qui pnmi nomen Profpen poft Gefalium mafide’
nufcriptis indiderunt, iftud potuerunt haurire, fi ad id ufque tempus ignotum,
nullique codici infcriptum fuerat? Nönne' æque hi potuerunt errare in praffi-
aendo his libris nomine Profperi, ac errarunt till, qui yel lifdem libns prafi-
xerunt nomen Ambrofii, vel libris De vita contemplative, ac De promtÿio-
nibus & de prsdifliombus Dei ejufdem Profperi nomen pranotarunt ? Hinc
De tefti- autem cadit etiam teftimonium Hincmari, qui codicibus perperam mfcriptis de-
monio ceptus fuit ' ficut alii quoque Hincmaro vetuftiores fimili de cauffa luerunt de-
Hincmari.cgptj cum3 alios libros, qui non funt Profperi, eidem vmdicarunt. Porro doem
Ado-ftrina ac ftili fimilitudinem idem Antelmius extenuat. Quoad ftilurn, exte-
arinæ fi-nuant ipfe tabula parallel*., quas multis paginis exhibet. In n s - n j h
militudo a[ja fere uniformitas deprehenditur nifi aliquarum vocum, quas multo plures
quammo-0uernelllls reperit jg Leone, & in aliis quoque feriptoribus de eadem matene
kat” ''3" mftantibus fimiliter invenire licebit. Idem panter valet m toilitudme doflri-
nz quam in catholicis ejufdem dogmatis traaatoribus plunbus fententns con-
eru’ere perfacile, ac fere neceffarium eft. Accedit, quod Profperum fe fe oc-
- , cultaffe tradit Antelmius, & hoc confilio ftuduiffe ipfum ftilum aliquantulum
rSmc v immutare, ac doftrinam alia mitiori ac moliiori via explicaffe, ut fecilius laag
teret: ‘quibus 8c ftili 8c doétrinæ diffimilitudinem ahquam diverfo aufton con-
® VI Reliquum eft teftimonium Photii, cui Quefnellum refpondiffe nullibi
Photii«njnven'imus. Ille igitur cod. 54. Bibliotheca:, ubi refert afta Epifcoporum Oc-
■ ^nd” cidentis contra Pelagianos,. poll memoratam Leonis epiftolam ad Septimum ,
qua contra eorum hærefim S. Pontifex pugnavit, hæc fubjicit : Pojt non div.
.........s- furCum velut exifiere atque renafei e mala radice impudenter cum coepijjet.,
Xe'2« Roms etiam quidam libéré pro hsrefi locutt funt , _quos vir fane divirms
S' 9 Profper libellis adverfus eos in vulgus editis facile dij/ipavit extmxitque, Leone
etiamnum , quem diximus, Romanam fedem gubernante . Hos autem libellos
Leone Pontifice editos, alios non effe nifi libros de Vocations contends
Antelmius: alios enim libros Profperi ante Pontificatum ejus lucubratos ac in
lucem emiffos certiflimum eft. Plurimum vero huic teftimonio deferendum idem
auftor affirmât, quippe quod Photiuslreiw omnem narrat ex attorum fide aa
tur.
• Difiert.
66s I n Diss. II. Q u e s i^e l l i . n 666
Occidentis Epifcopis adverfus Neftoriana dogmata datorum. Monet autem
hunc Photii textum alia occafione Quefnellum recitaffe differt. 1. ad an. 444»
n. 4. nec non conceflilfe haec Rom» fuiffe gefta fere fub finem Pontificate
Leonis; at de libellis ipfis nihil ulterius indagaffe conqueritur.
VH. Verum nomen ipfum libellorum, quod item in Graeco legitur, duobus
libris fatis prolixis de Vgcatione haud convenire obfervare debebat Antelmius :
ac prsterea iis libris, qui Semipelagiaporum errorem mitiori ftilo impugnänt ,
tribui non pofte, ut facile difliparint Pelagianos, de quibus Photius loquitur .
Sicut enim Pelagiani proprie difti fuerunt, quos Leo ep. z. ad Septimum pro-
fligaffe tradiderat; ita etiam Pelagiani fluffs dicendi funt, quos fubinde Romm
renatos & a Profpero diflipatos ftatim fubjicit. Quid ergo? Aißmu,, vox, quam
Photius adhibuit, Latinae, non Grmcae originis, a Graecis recepta, non libros ,
feu traélatus, quos Graeci ac praefertim Photius aliis atque aliis proprijs.ipfbrum
nominibus appellare folent, fed forenfi Romanorum .locutione. libellos cit.it: o-
num, accufationum, memorialia &c. fignificat, uti patet inter cetera non fo-
lum ex antiqua Graeca verfione -epiflolae Leonis 23. ad Flavianum , ubi hmc
vox eodem fenfu ter, uti latine, ita 8c graece ufurpatur ; verum etiam ex i-
pfis Graecis aftis Synodi Calchedonenfis am. 1. & 3. ubi eadem uoce liißaku li-
belli appellantur, qui ab Eutyche, Theodora, Ifchirione , Athanafio 8cc. ipfi
Synodo oblati fuerunt. Vide etiam Graecam Flaviani epift. z6. ad Leonem
Papam. Itaque Photius ex textu id unum fignificat, S. Profperum vix deteéiis
Romm Pelagianis, libellos, qui eorum errorem ac perfonas paucis aperirent ,
Leoni Pontifici, feu etiam Imperatoris minillris obtuliffe; idque in re jam da-
mnata, ac imperialibus quoque legibus interdjßa pcenifque coercita fatis fuiffe,
ut illi ftatim exTJrbe aufugqrent 8c evaijefcerent. Minus acurata interpretatio
Latina, qua libellj in vulgus editi perperam ferebantur, fucum fecit Antel-
mio pag. 291, Rem perfpicuam reddet Graecus textus, quem ad verbum la-
tine reditum fubjiciemus. Mer’ w rohC Sè vä\iv, damp uvxipiUtrTÏit TixfMl ptfysdvai&xioi mu-
CHS y iv TH 'Papn Tivii i/irtp tvs m peertas vTtctffHGictyohw; afkei Ylpocireposn s , «vdpoTos cos «Kudus tx
Sei KfßtfkousKttr civtuv i'lriX'iS'ox.tws depavüs siu'ipvs ^TpHypotv«,^, in Aio.vws'iov irpoaptipi'evov mv pupiai*
xiyäpiiw ibwtvms, Ideft: Poft nonmultumautem rurfumtamquamrepullulare ama-
ra radice non erubefeente, Roms quidam pro hsrefi libere loquebantur. Sed Profper
quidam, v ir vere Dei, libellis contra ipfos traditis, eos evanefeere fecit,
prsdtClo Leone adhuc Romanam fedem gubernante.
VIII. Tandem haud prmtereunda eft ilia Antelmii hypothecs, qua S. Pro- Antelmii
foerum in libris de Vocatione fe fe yoluiffe oculere pluries inculcat; & ex qua “ÏP?**-
faetum effe ait, ut opus fine nomine ediderit, ut ftilum diverfum fimularit , snye a'
ut mitiorhm mollioremque, quam in aliis' operibus, inierit viam, ut Auguftini
magiftri fui nomen filuerit, ut nihil antea hac de re fe fcripfiffe'initio operis
indicaverit; ficque ea una hypothefi velut generali principio utitur, quo omnes
objeftiones elidat. Idcirco autem Profperum fe fe celafTe affirmat differt. 3.
pag. 166. quia in poftremo libro contra Collatorem cap. 22. fe ulterius non
feripturum promiferat. Verum flex ejufmodi conjefturis liceret hypothefes finger
e ,^ objefla maximi ponderis exinde enervarentur; cum plures hujufmodi hypothefes
paribus conje£turis quifque poffet inducere, nihil effet apud criticös
adeo foliaum, quod fimili ratione everti non poffet. Si Antelmius Profperum
Aquitanum aliunde probaffet horum librorum auftorem; ad folvenda vel con-
cilianda qus opponuntur, hsc conjeélura probabiliter afferri pptuiffet. At cum
nihil efficax pro ftatuendo auflore S. Profpe,ro Aquitano ab eo; aliunde produ-
£lum fit; hsc conjeélarip, qus unam hypothefim, & deinde alias plures valde
difficiles Inducit, nemini jure probabitur. Eo autem minus probabilis agnofee-
tur, fi quis confideret animi conftantiam, qua S. Profper contra adverfarios
gratia fortiter 8c libere dimicavit. ptiamfi daretur, eum in libro contra Col-
latorem indicaffe, fe ulterius non feripturum: num fi nova, Occafio, vel necef-
fitas novum opus poftulaffet, deeffe poterat officio, vel notam aliquam metue-
re, fi iterum aliquid produxiffet in lucem? Num fi voluiffet fe oculere , ne-
ceffe erat non tarn mutare ftilum, quam fe novitium feriptorem fingere? Non
ne qui ftilum confulto diffimulare corfatur, ilium in deterius, non autem in
melius convertere folet ? Hie autem contfarium accidiffet: nam ftilus librorum
Tom. II. X x 2 de