Tom. I.
Col. 5pI.
12 7 p 1280
PASCHASII QUESNELLI
V A R I Æ L E C T I O N E S , N O T Æ,
E T O B S E R V A T I O N E S
IN E P I S T O L A S
S. L E O N I S MA G NI
P A P Æ P R I M I ,
ad calculos in Jubjeciis admtationibus revocatie.
A 0 E P I S T O L A M I.
APUD QUESNELtÜMVl .
Epifcopo Aquilejenfi .
1. /""\Uo 1 tempore & ad quém data fue-
rit hæc epiftola , nulla ratione ,
quæ certa fit * manifeftum eft •
Conje&uris igitur nobis eft agendum . Et
tempus quidem quod attinet , ad nullum
aliud potius referenda mihi videtur , quam
ad 444. Nam cum teftetur au&or libri de
Promiffionibus & ProediElionibus dimidii tem-
poris, inter Profperi Opera cap. 6. eodem
tempore y quo Manichæos fubvertebat S. Leo
apud Campaniam , Pelagianos quoque &
maxime Julianum ibidem ab illo fuiffecon-
tritos ; Manichæos autem fubverfos a Leone
fuiffe eodem illo anno conftet ex ejus epiftola
8. ad Epifcopos Italiæ ; vix dubium re-,
linquitur, quin ad eam Peiagianorum cla-
dem pertineat hæc epiftola, ac proinde aiv
no 444. fcripta f i t . Etfi enim jam ab .anno
439. Pelagiani communionem Eccléfiæ
fubripere limulata erroris fui ejuratione ten-
tarint, jam tarnen aliquot annos in Epifco-
patu egiffe Leonem oportet, cum hæc fcri-
pfit, liquidem teftatur nonnulla difciplinæ
eccleftafticæ capita , fæpe a fe fuifle décréta.
Nec ferius emifiam effe crediderim epi-
ftolam, in qua fignificat non ita pridem de-
teftam quadam ex parte efle Pelagianprum
hypocrifim : Nune Jaltem , inquit cap.; 2.
pojleaquam hypocrifis eorum ex quadam parte
detegitur. Jam enim ab anno 439. ut teftatur
Profper, detegi cceperat a Leone hæ-
reticorum iftorum nmulatio.
Quod fi verum eft editam fuifle hancepi-
ftolam anno 444. certum eft pariter eam ad
Nicetam feriptam non efle , ejufque nomen
fuifle per errorem huic epiftolæ affixum ab
imperito feriba, aliam Leonis epiftolam ad
Nicetam ob oculos habente . Enimvero ex
epiftola 129. ( nunc 159. ) a Leone noftroad
Nicetam fcripta ann. 458. & epift* I4«.( nf n c
18. ) ejufdem ad Januarium Aquilejenfem
quoque Epifcopum, manifeftum eft an*447*
quo hæc ultima data eft, Nicetam nondum
ad urbis illius Epifcopatum eveftum fuifle.
Nec hujus epiftolæ, vel confularis , quam
habet, notæ fides vacillât ; cum & Diony-
fius Exiguus, qui fcripfit paullo poft Leonis
obitum & Crefconius, & antiqui Codd.
MSS. earn ita notatam nobis repræfentent.
E contravero Nicetæ nomen in hac epiftola
, quam nunc tra&amus, non exhibent
antiqui codices aliquot exeufi, ut Crabbi ,
Sicardi, Ifidori, Colonienfis an.i55i.omnef-
que quotquot vidimus MSS. Barb, duo ,
Thuanei très, Cantabrig. Ciftercienf. &
Trecopithoean. Autifliodorenfis fanfti _ Ma-
riani , Herorallianus Ifidori &c. qui ha-
bient tantum: Ad Aquilejenfem Epifcopum z
exceptis Ciftëçcienfi, & Ifidoriano. In 1II0
enim ita legitur:. Ad Metropolitanum Epi“
feopum Provihcia Venetia : quod ad margi-
nem prioriim editionum adjeaum repentur ;
quafi alter effet titulus epiftolæ encyclic*
a pari feriptæ ; cum idem effet Aquilejenfis
Epifcopus & Venetiæ Metropolitan's, qui
in epiftola fequenti hujus nomine dignitatis
defignatur: unde & noftræ opinioni fuffra-
gantur, quotquot exeufi vel MSS. codices
hune eumdem titulum præ fe ferunt . In
editione Conciliorum Merlini feu Colleôio-
nis Ifidorianæ, & in ejufdem codice MS.
- hæc pro titulo leguntur : ïtem^ ejujdem ad
eumdem, fcilicet Altinum Epifcopum : qui
titulus genuinus effe non poteft j cum ad
ejufdem Altini Epifcopi relationem feriptam
dicat Léo epiftolam. _
Ex di&is corrigendus nobis vemt auctor
Italiæ Sacræ, ubi de Aquilcjenfibus Epifco-
E D I T O R U M A D N O T A T I O N E S .
X Quoad tempus & nomen Epifcopi Aqui- Admonitionem eidem præmiffam tom.i. §• V.
lejenfis, cui hæc epiftola data fuit , videfis col. 581. & feqq.
I 2 ^ 1 Q u e s n e l l i N o t æ ,
pis feribit, ipfaque Aquilejenfis hiftoria e-
mendanda. Primum enim cum ille afferit
Januarium fuccefliffeNicetæ, eum ,inquatn',
ad quem Léo feribit anno 447. quam ma-
nifefte hal/ucinâjur, eum potius dicere de-
buerit Nicetam Januario fuiffe fubrogatum.
Erroris pariter çonvincitur Aquilejenfis hiftoria,
eamque fecuti Baronius , Ughellus
& alii, cum ab iis Nicetas immediate poft
Chromatium numeratur. Chromatius enim,
a quo^Rufinus fignaculum fidei confecutum
Je prontetur, ante an. 4o‘o. Epifcopus fuit'-:
proindeque inter hune & Nicetam médius
fuit, faltem unus Januarius. Immo Augu-
ftinum & Adelphum Aquilejenfes pariter E-
pi copos inter Chromatium & Januarium
collocat PalJadius rerum Aquilejenfium feri-
■ ^ptor, tefte H. de Noris Hift.. Pelag. lib. 2.
| ‘ via. Tertio, fi conjeélura noftra de f epo-
cha hujus epiftolæ vana non eft j nim ad
Nicetam, fed potius vel ad Januarium vel
ad Adelphum datam effe neceffe eft. Januario
inferiptam eam putat H. de Noris , &
quidem miffam anno 447. quo alia data legitur
a Leone ad eumdem Januarium. Facile
aflentior quo ad Januarii perfonam :
>am emm anno 444. fediffe-eum in Cathedra
AquiJejenfi, innuere videntur prima verba
epiftolæ anno 447. datæ : Vigorem fidei
e t O b s e r v a t i o n s 1282
tua, quam olim noveramus : quæ indicant
eum jam ab aliquot annis Ecclefiam Aquilejenfem
rexiffe, & aliquod habuiffe lirte-
rarum cum Leone commercium . Nec te-
merarie forfan fufpiceris Leonem tunc in
mente habuiffe negotium illud circa Pela-
giahos, ex quo nata eft Leoni occafio ad
Aquilejenfem Epifcopum feribendi , vigo-
remque fidei ejus explórandi . Quæ conjectura
noftrâm de-'anno datæ epiftolæ opi-
monem confirmât , probatque potius'circa
ann. 444., feriptam effe', quam ann. 447.
ut autumat Norifius . Probationem opinioni
fuæ arceffit ex fimilitudine epiftolæ 14.
C nunc 18. ) ad Januarium cum epiftola ad
-Septimium Altinum , & alteram altefius \
exemplum effe, & ad utrumque Epifcopum \ ;
a pari eodem tempore feriptam . Sed ex
utriufque diferimine, quod in notis ad fe-
quentem epiftolam ftatuemus, conjefturæ huic
robur omne detrahetur.
2. Damnent superbi erroris aucto-
Res.- 2 auditos fcilicet, difeuflos , damna- Ço1- 591-
tos, tam in Conciliis Africanis & Orien- 2
talibus, quam in Romano judicio, & '3 in *
Ephéfina Synodo oecumenica, errorifqueïfui °
• damnatum fenfum palam confitentes , provenantes.,
diffeminantes.
3* Décréta synodalia . Africanæ in Ibid.
pri- linea. 6.
E D I T O R U M A D N O T A T I O N Ë $.
iqnando. 2 Satis fuit Peîagium , qui errores Iibris
n non M Pe“ erat ’ judicium non adiré , ut jure da-
litus ^^ar®.turj^b Innocentio I, , unde auditus &
nnari oijeujjur dici nequit. Immo cum errores ejus
eft. f x fUIS hbris conftarent, idem Pontifex eum
haud arceffenduni credidit ad judicium.:, quia,
Jt confiait, inquit in epiftola ad Aurelium &
quatuor alios Epifcopos Africæ , novitaue non
nojtra aignum éjje damnatione quod dicai , a ut
jam hoc totum fe refutajfe, quod dixerat ; non a
nobis accerftri, fed ipfe potius debet feflinare ,
ut pojfit abfolvi. Nam fi adhuc taliter fentit ,
quando fe noftro judicio qutbufvis accitus litte-
cu™ fdrt damnandum fe effe, eommitiet 1
Idem Pelagius etfi Zofimo Innocentii* fuceef-
lori fucum feeerit ea epiftola ac fidei profef-
none, quibus fuos errores occultare. ftuduit i
poftea tamen ab eodem Pontifice ejus errores
edoifto, licet abfens , damnatus fuit : & fimi-
liter Cæfeftius, qui eumdem .Pontificem auditus
fefellerat, ab ipfo anàtheniate percùflii^
fuit, cum yocatus ad judicium, fe fe fubdu-
x it. Pelagii quidem profeflîo fidei ita errores!
tegebat, ut catholicus videri potuerit ; eidëifi^
que Auguftino fucum feciffet, nifi eam exer-
. rovibus ipfius aliunde cognitis ambiguam &
dolofam diligentiori examine detexiflet. Vide
librum de peccato originali num. 20. Hine li-.
cet Pelagius hujufmodi profeflione erroris fui
damnatum fenfum pa/am confiteri, propugnare ,
ac dijjeminare dici non poffet ; non potuit ta-
men Zofrmi damnationem evitare, nec impe-
dire quin idem Pontifex ejus condemnatio-
nem ab aliis per fubfcriptiones traftoriis lit-
teris exigerec. Qui in îpfa Aquilejenfi pro-
Traftoriæ eo nomine noluerunt
lublçnbere, ne abfentes, & inauditos damna- '
i^nt, foli hæretici fuerunt eadem labe infeôti,
& hac decaufta damnati, utvidebimus in adnotatione
fequenti. Confer libelfum fidei in
Append, tom. io. Operum S. Auguftini p.113.
B. G. .D. quem ad Aquilejenfem provinciam
pertinere vidimus in Admonit. ad ep. 1. n.2d.
tom. 1. pag. 587.
3 Çum S. Léo a Pelagianis, qui ad Ecclefiam
redirent, apertas profefliones exigi vo-
luit, quibus & errores, & errorum auélores
exprefle & fine uffo fùco damnarent j allegans
décréta fynodalia, quæ ad excifionem hujus ha-
refeos Apofiolïca Sedis \confirmavit auBoritas ,
décréta refpexit Synodorum Africæ, quæ cum
Zofimus confirmavit per celebrem Traétoniam
toto orbe vulgatam , hæc quidem hærefis in
univerfa Ecclefia excifa fuit : unde Profper in
Ghronico ad an. 418' Concilio, inquit , apud
Carthaginem habita ducentorum quatuordecim
Epifcoporum , ad Papam Zofimum SYNOD A-
LIA DECRETA perlata : quibus probatis per
totum mundum hærefis Pelagiana damnata efi .
Léo eodem fenfu , quo Profper coævus & fi-
bi inüimus, locutus eft. Quid ergo Quefnel-
lus hic Ephefinam Synodum ingerit, de qua
S. Pontifex hac in re ' ne yCogiravir quidem ? f
Num indicare voluit , a nemine pofïè exigi
ut vel errores, vel errorum au&ores damnen-
tur, nifî poftquam generalis Concilii judicium
acceflerit î Nonne ante Ephefinum Concilium
univerfa Ecclefia fubfcripfît Zofimi Traaoriæ ,
q^ua Pelagiani error« eorumque auftores ana-
tnemate pleélebantur ? Nonne hæ fubfcriptiones
fuerunt ante eamdem Synodum præceptæ ;
& Julianus ceterique complices ejus fubfcri-
bere derreftantes, non folum imperialibus le-
gibus, fed & facerdotalibus ftatutis depofiti
atque exauflorati ex omni Italia deturbati
funt, Ut Marius Mercator in Commenrario
tradit ?