8
A Sardi-
çenfium
Canonum
difciplina
recedit S.
Leo.
9
Can. 3.
Sardicen-
fis.
marium Ecclefis Epifcopum lateret quibus
commun 10n.cni fuam impertiri debcret , a
quibus abftinere , . ad quos communicatorias
vel formatas poffet dirigere. Si verb ad Leonem
non eft relatum atr Hilario de fenten-
tia fynodica in Celidonium lata , hoc ita
contigit vel propter fubitam Cælidonii pro-
feflionem, quem fatius duxit Romarn ufque
perfequi, ut Pontifici coram referret, quam
de e}us negotio fcripta mittere ; vel quia
Celidonius non majoris fedis Epifcopus erat,
ut probavimus . Quaraquam vix perfuadere
mihi poffum relatum non elfe ad Pontifi-
cem e Synodo , cum id Leo non objecerit
adverfus Hilarium ; nec merito conqueftus
effet ipfe Hilarius, quod Celidonium facris
altaribus intereffe in urbè fineret, qui apud
Gallias publicam merito exceperat fenten-
tiam, nifi prius de ea fente ntia certior per
litteras fa&us effet Pontifex .
Qui attente , née occupato animo ea o-
mnia perfpexerit, quæ ha&enus differuimus,
haud dubitoj quin præconceptam adverfus
Hilarium perviçaciæ , cupiditatis , ambitio-
nifque opinionem facile ex animo deponat ;
hocque potius fibi perfuadebit, majorum fuo-
xum veftigia prefliffe Hilarium , cum fen-
tentiam in Synodo latam a fan&iffimis Epi-
feopis tanta conftantia ac fortitudine tutâ-
tus eft.Sed mirabitur e contra quod 8 fahr
ftus Leo confuetudinem difeiplinamque tam
continua ferie cuftoditàm fit prætergreffus ',
fedis ïuæ amplitudini , quæ fanftorum et-
iam virorum infirmitas eft , plus æqüo
ftudens.
Verum non in eo folum Canones fan£tus
Leo vifus eft minus attendiffe in præfenti
adverfus Hilarium concertatione. In hocet-
iam 9 a Sardicenfibus, quorum maxime au-
(Sloritati incumbebat, receflit, quod cauffam
Celidonii extra provinciam examinandam
fufeeperit, & abfque primorum judicum com-
munione earn in fuo judicio retraftarit ;
quod tentatum prius non fuerat ab ejus præ-
decefforibus , qui faltem Sardicenfium Canonum
limites non excefferant. Ifti autem
Canones ita redintegrandi Synodorum pro-
■ vincialium judicii poteftatem faciunt Romano
Epifcopo , ut tarnen velit nqvos ab eo
judices decerni ex vicina provincia, qui una
cum judicibus , a quorum fententia appel-
latur, iterato examini interfint, Hoc enim
necéffarium erat ex decretis Sardicenfibus ,
ut priores judices pofterioris examinis participes
effent, quemadmodum ab illuftriffimo
Marca obfervatum eft . Si judicaverit , in-
quit Canon. 3. renovandum ejje judicium ,
renovetur, &dct judices. Et duorum folum-
modo datur optio , ut vel décernât mittendes
effe, qui prafentes cum Epifcopis judi-
cent, habentes ejus auftoritatem a quo déft'tnati
funt, vel fi crediderit Epifcopos fufftee- PARS
re, ut negotio terminum imponant,faciat quod
fapientifftmo Confilio judicaverit . Neutrum XVl,
fecit fanftus Leo , fed totam fibi cauffani
refervavit próprio fübjiciendam examini, ju:*
dicioque abfolvendam : & tarnen prudentifi
fime juflijfimeque , ut verbis utar 10 Afri- I0
cani Concilii ad Cseleftinum Paj»m, Nicae-
ni feu etiam Sardicenfis Concilii Patres/>ro- Epiß, Ai
viderunt ,• quacumque negotia in fuis löcis , fricani!
ubi orta funt-, finienda , nec unicuique pro- Concih
vineia graiiam fanEli Spiritus defuturam , C<tk
qua aquitas a fanSlis Sacerdotibus &■ pru-
denter videatur & conflèmtijfime teneatur :
maxime quia unicuique conceffum eft , fi judicio
offenfus fuerit cognitorum , ad Concilia
fua provincia vel’ etiam univèrfale ( regio-
nis) provöcare. Nifi'forte quifquam eft qui
credat , unicuilibet poffe Deum noftrum examinis
infpirare juftitiam, & innumerabilibus
congregatis in Concilium Sacerdotibus dène-
gare. Aut quomodo ipfum tranfmarinum, vel
tranfalpinum judicium ratüm erit , ad quod
teftium necejfaria pérfona ' vél propter fexüs
vel propter feneSlutis infirmitatem vel mul-
tis aliis impedimentis addüci non potucrunt.
Has difciplina: reguläs a ftrenuo füo pra:-
ceffore Cypriano hauferant beatiffimi Patres,
quorum pars magna Auguftinus erätr:
eadem enim fere momenta expéhdit beätüs
Cyprianus epift. 55. ‘ad Corneliüm Papam.
Cum, inquit, fiatutum fit paritet ac juftum,
ut uniufcujufque cauffa illic audiatur ± ubi eft
crimen admijjum j & fingulis pafioribus por-
tio gregis fit adferipta , quam ré gat unuf-
quifque & gubernet, rationem fui aSlus' Domino
redditurns ; oportet utique eos , quibus
prafumus, non circumcurfare y nec Epifcopo-
rum concordiam co harentern fua fubdola &
fallaci temeritate collidere ; fed agere tllic
cauffam fuam, ubi & accufatores habere &
teftes fui criminis poffint. u :
Quis non credat fan&iflimos iftos Eccle-
lix Africans Prasfules Hilarir noftri cauffam
agere l Quis non acquiefcat tot ratio-
num momentis , quibus quid opponi' poffit
plane non video , nifi fan&o Leqni. vifum
effe pro Ecclefize bono & ad minuendam
Hilarii poteftatem , qu« adverfariis gratiae
Dei in Gallia invalefcentibus animos ad-
debat , 11 novum fibi jus parare , Impera-
toris auftoritate munito, cujus animum pro
arbitrio quo vellet inclinabat.
Tertio a canonibus GallicanoCodicecon- Comti"j
tentis recefiiffe Leo videtur, cum 12 Cseli- nio CjJ
donium communionis fux participem fecit, lidoniofl
& facris altaribus intereffe paffus eft, ante- ante rq
quam ejus cauffae examen de novo inftitue-
retur : quod proculdubio canonicae difpofi-caU * j*
tioni contrarium erat, qua cautum eft pro- meartjtlJ
pter Ecclefia: Sacerdotiique indivifam unita- P I
E D I T O R U M A D N O T A T I O N E S .
8 Lege Obferv. part. 1. c. 7. n. 12.
5> Recole Adnot. 6. in caput prtecedens .
10 De Africanorum &Cypriam mente legends
funt noftrs Obferv. part. 1. c. 6. n.20. & feqqh
Num novum jus fibi Leo paraverit, ex
Obferv. part. L ct 5. 6. & 7. patebit.
12 Viafe Obferv. part. 1. c. 8. n. 1.
PARS I.
caput
IXVI
*mmota
Wialis
Teftas
'traH i-
I t
8 4 1 P R O S. H I L A
tern, ut qui a fingulis Epifcopisfententiam
damnatioms exeeperunt , ab omnibus per
totam Ecclefiam conftitutis Sacerdotibus da-
mnati cenfeantur , Hinc Synodorum Nieten
s Canoni 5, Eliberitans Canoni 53. Are-
jatenfis I. Canoni 16. inhsrentes tam po-
fteno^s Gallieans Synodi , quam Romani
rontmees gravi interminatione fanxerunt
ne ab)e£>um quis reciperet in communio-
nem, Idem Taurinenfis ineunte faeculo quin-
t0 Can, 7. Arauficana I. Can. u . Arela-
* ' s S'*"- Innocentius PP, I. epift.
ad Vrarieium Rothomag. cap. y. Quam
«onfultiusI lgitur imitatus effet fanflus Leo
Eccleux Romans proceres , quos olimMar.
cion hsrefiarcha a proprio parente Epifcopo
Ecclefia pulfus. adiens , ut ecclefiafticas
communion! reftitueretur , numquam hoc ab
eis obtinere potuit, tefte fanfto Epiphanio
hsrefi xiH, qua Marcionitarum } fed
hac ab 1II15 refponiione repulfus eft. Nos ,
inquiunt j in jtijfu venerandi patris tui facet
» tllud non pojfumus: una fiquidem fides,
/t g™™™™ una cmfenfio : ncque contra
JpcctatiJJimum coils gam pattern tuum autc-
quam moltri pojfumus , Ita Cleri Romani
«mores alt Apoflolorum difeipulis, ut ait
Epiphanius, tdocit traditionem apoftolicam
viofare nefas ducebant.
.Ä “ “ “ denique «ecleftaftici moris non
nihil ablitus.„j(idetiir, cum 13 per impera-
tqriam lancfionem Gallicans Ecclefis eon-
luetudini derogare primus tentavit , illud-
que. a Valentinianq III, ediflum elicuit :
Ne quid tam Epifcopis Galltcanis , quam
auarum provmciarum liceat fine viri venera-
r j -n^a Urb™ aterna auftoritate tent are :
fed tilts omnibufque pro lege fit quicquid
Janxit vel fanxerit Apofiolica Sedis aubloritas.
Quis non videat Leonem noftrum ita
agentem Gallicanarum, immo omnium Ec-
clefiarum ftatum aliter quam more folito
qrdinaffe , ut querebatur Hilarius? Dum ,
inquam, communionem fuam Epifcopo ca-
nonice depofito irretraftata cauffa ultro im-
pertit; dum judicii fynodalis fententiam in
Epifcopum legitime accufatum & convi&um
pronuntiatam infringit; dum cauffam extra
provinciam iterato examini fubjicit; dum de-
nique fsculares poteftates adverfus Hilarium
totamque Ecclefiam Gallicanam commovit.
E contra vero planum eft fanftum Hila-
num , cum Pontificis confilio contradixit,
cum non expe&ata ejus. fententia , gregem
iuum bonus paftor quantocyusrevifurus,ab-
Iceffit y cum communioni Celidonii , quern
cum tantis viris damnaverat , conjunct nul-
latenus acquievit , ut feribit vita: ejus au-
uo r, etiam cum vita diferimine y non no-
Vls prjefumtionibus Ecclefiarum ftatum &
concordiam Sacerdotum turbaffe , fed reli-
giole fervaffe, nec eum deferuiffe tramitem
inter majores & bene tentum &
lalubriter cuftoditum ( quod objicic fanftus
Tom I j.
R i o A r e l a t . 842
Leo ) fed eum potius ab aliis defertum vi- PARS I.
gorç apoftolico vindicaffe, CAPUT
XVI.
D I S S Ç R T A T I O N IS
a p o l o g e t i c #
Pro SAffCTo Hilario Arelatenfi Epifcopo
P 4 A S S E C U N D A
De projefti Epifcopi nçgotio, *
Ç A P I J T P R IM U M .
Status quafiionis aperitur , & cujus
Provincia Epifcopus fuerit Proje-
clus, inquiritur,
PErtra&ato Celidonii negotio , difeu- *
tienda occurrit Projefti pariter Epf-
fcopi cauffa : de quo cum alibi quam apud
fanSum Leonem nulla lit mentio, paucio-
ra nobis dicenda relinquuntur , quam de
Celidonio, Hoc porro primo loco obfervan-
dum venit, iftud negotium non mihi vi-
deri coram Hilario fuiffe pertraftatum : cum
auftor ejus vitæ, qui Romanam profe&io-
nem accurate de.fcribit, ne verbum quidem
de Proje£lo habeat. Ex quo conjicere licet
Proje&i litteras , civiumque ejus querelas
Romarn non fuiffe allatas , nifi poft redi-
tum Hilarii, cui cum audiffent Leonem in-
fenfum, Celidonioque omnia ex fententia
fuccefliffe apud Sedem Apoftolicam , fuam
cauffam Romam effedeferendamcenfuerunt:
quod intra illorum fex ad minus mentium
lpatium contigit , quod ab Hilarii reditu
ufque ad hujus epiftolæ feriptionem inter-
fluxit.
Ad Leonem igitur Proje&i Epifcopi lit- jEpiß. s.
tera lacrymabiles & dolenda, ut Leo ipfe:l^?o^/j io.
feribit, de fuperordinato fibi Epifcopo funt -ad Vien- *
direSla. Epiflola quoque ingefla eft civium nenfprov.
ipfius, & numerofa fubferiptione fingulorum Epifc. c.^.
firmata | invidiojtfftmis contra Hilarium plena
querimoniis, quod ProjeElo Epifcopo fuo
agrotare liberum non fuiffet, èjufque facer-
dotium in alium prater fuam notitiam effe
translatum, & tamquam in vacuam poffe f t
fionem ab Hilario pervafore heredem viven-
tis indublum. Et poftea .* Quid fibi Hilarius
quarit in aliéna Provincia, & id quod
nullus decefforurn ejus ante Patroclum habuit,
cur ufurpat? Et fubjicit poft pauca : Expe-
Elarentur certe vota civium, teftimoniapopu-
lorum , quareretur honoratorum arbitrium ,
eleElio Cleri cor urn , qua in Sacerdotum f oient
ordinationibus ab his , qui normt Patrum
régulas, cuftodiri See. Sed infperatus ne-
feientibus fupervenit, & improvifus abfeeft
fit , curfu ( ut didicimus ) celeri itinera
multa conficiens, & per longinquas prdvin-
I i i 2 cias
E D I T O R U M A D N O T A T I O N E S .
13 Lege bac de re idem c.8. n. 4.