ç g 7 E d i t o r u K O b s e r v a t i o n e s 968
idem effet ac declarare tranfmarina judicia iifdem quoque interdira fuiffe. At
ea verborum mutatio aliquo peculiari confilio præter morem mduifta videtur;
ne fcilicet hoc additamentum ad tranfmarinorum judiciorum interdiaum referendum
effet, fed ad alteram partem tantum, qua Primatum, & Conciliorum
Africa: judicium conceditür Clericis, ficut ipfis Epifcopis fæpius conftitntum
fuit. Ante hoc fcilicet tempus Presbyteris poll: Epifcopj fui judicium provoca-
tio patebat tantum ad vicinos Epifcopos fex, qui eorum cauffam terminabant:
tmde Auguftinus epift. 6%. anni 402. n. 2. fcripïit .• S ex Epifcopis caufam Pref
byteri terminait Concilio Jlatutum eft, nimirum in Hypponenfi an. 393. & in
Carthaginenfî an. 397. in quo Breviarium canonum Hipponenfium krum &
confirmatum fuit. Cum autem ob appellationem Apiarii anno 418. omnibus
Clericis interdira fuiffet provocatio ad tranfmarina, ne illi de hoc judicio fibi
fublato queserentur; tertia quoque cognitio ipfis conceffa fuit novo jure, &
pro hac iidem judices conftituti fuerunt Clericis, qui fæpius Epifcopis decreti
fuerant: unde Africani in epiftola ad Cæleftinum hoc in negotio fcnpta ob
hoc novum decretum favoreClericorum editum, non neceffariam oftendunt appellationem
ad tranfmarina, hanc præcipuam rationem afferentes num. 3.^Maxime
quia umcuique j de inferioribus autem Clericis loquuntur ) concejfum eft,
f i judicio offenfus firent cognitorum, ad Concilia fine provincial ( id Primates
rci'picit ) vel univerfale provocare. Hoc quidem fenfu illud additaihentum ac-
cipiendum effe, exipfo faélo liquet . Cum aliquot Africani canones reperiantur,
qui appellationes ad tranfmarina Clericis prohibent; ne unum quidem reperiri -,
qui ea&em interdicat Epifcopis, fi fæpius conflitutum fuiffet, eft plane incredibile
. >W b 3 r J.. -1 ,
28. Neque dicas, non omnes anteriorimi Africje Synodorum canones ad nos
perveniffe. Etfi eniih non omnia Afrioana Concilia fcnmj fuis canonibus fuper-
fint : cum tamen ex una parte plura hujufmodi monumenta in ântiquis canonum
collé&ionibus fedulo fuerint inferta; ex alia véro parte id Africanis ufita-
tum fuerit, anteriorum Synodorum canones in fubfequentibus Conciliis repetere
& confirmare; aliquod faltem antiquorum canonum veftigium fupereft in Syno-
dis, quas habemus, quarum fere canones non novi funt, fed ex ântiquis confiant.
Id autem adeo certum eft, ut Dionyfius Exiguus, qui in referenda Synode
anni 419. recenfuit omnes anteriores Synodos fub Aurelio celébratas ab
anno 393. phires aliquarum canones præterierit, eo quod ab ipfo vel in ante-
riori Synodo jam delcripti,\vel in poftèriori deferibendi fuerant. Nos in anti-
quiflimo MS. Capituli Veronenfis meditam Synodum Carthaginenfem anni 421.
naffi fumùs tomo tertio inferendam, in qua me unus quidem canon, novus eft,
fed omnes hic illic in Conciliis jam vulgaris recepti, ac repetiti inveniuntur .
Adde quod etiamfi Dionyfium a repetendis iifdem canonibus abhorrentem aliquot
rari canones fùgerint; cum tamen in Synodo anni 419. quant ex propofi-
to i'u.c colleclioni inferuit, agitata fuerip controverfia de appellationibus; in récit
an dis omnibus canonibus Africanis ad appellationes pertinentibus diligentifli-
mus fuit ; adeo ut canonem, qui appellationes ad tranfmarina Clericis prohi-
bet, ob aliquod verborum diferimen leu ob additamentum paullo ante indica-
tum bis recenfuerit can. 28. & 125. Is autem, qui circa appellationes adeo foi-
iicitus fuit, ut vel paucarum vocum rationem habuerit, non omififlet profeélo
canonem eafdem appellationes interdicentem Epifcopis, fi alicubi eum naélus
fuiffet; cum praffertim nulla in hune repetitio caderet. Nullum igitur canonem
ejufmodi retulit, quia in tôt Conciliis Africanis infertis Synodo anni 419. nullum
invenit. Si autem nullunt ejufmodi intefdi&um exftitit inter canones ab
Aurelio in tam multis Synodis fcditos, & a majoribus etiam fufceptos, quibus
tota African^ Eeclefiæ difeiplina comprehenditur; quis fufpicari adhuc poffit ,
hoc interdiétum foepms conftitutum fuiffe ? Gum ergo nullus canon Epifcopo-
rum appellatiohes ad tranfmarina -inhibeat ; has autem exempla quorumdam
Epifcoporum pullo ante indicata receptas, non autem veritas manileftius évinçant;
illud additamentum referri nequit ad particulam non provocant ad tranfmarina.
Cum porro Epifcopis fæpius conftituti legantur juüices vel Primates ,
vel Concilium univerfale Africa;, ut legere eft in Hypponenfi an. 393. in Car-
thaainenfi an.aov. ac ia aliis Svnodis ; jure ad ea tantum fed ad Primates fiat-
, x« i . a a j k . 1 . v . v ^ u t .SN E I .1 .1 * P 7 0
rtfm prowneiarum , vel ad univerfale Concilium, illud additamentum, quod
his quidem verbis fubneftitur, referendum agnofeimus.
29. Num vero quod Epifcopis prohibitum non fuit ufque ad Synodum anni
419. vetitum fuerit in fublèquenti Concilio anni circiter 425. quo Apiarius in
nova cnmina relapfus Fauftino legato iterum tranfmiffo in Africam judicatus
luit, duhitare.quifpiam potent, litenim ex Concilio vigefimofiub Aurelio, quod
idem cil ac e;i-,Synod us anni circiter 425., hoc decretum, feu potius cüjumam
decreti compendium, vel titulus recitatur in Synodo habita a Bonifacio Cartha-
gmenli, anno 525.. Ut nullus ad tranfmarina audeat appellate. Hoc tamen de-
çretum Epifcopos non comprehendiffe, tria nobis fuadent. Primum quia adhuc
polt hanc furent Synodum quidam Africani Epifcppi nemine contradicente ad
Romanum Pontificem provocarunt, ut ex appellatione Lupicini, de qua infe-
nuy dicemus, manifeihim till. Secundo quia Bonifacii state noti jam erant in
Atrica canones Sardicenfes, qui Epjfcoporum. appellationes approbant : unde a
r errando Carthaginenfis Ecclefise Ôiacono iub idem tempus expreffo Sardicenfis
nomine iniumn breviarium canonum rçlati fuerunt. Si autem tune erant noti ;
eos etiam ab Afris receptos dubitare non liçet , cumr a Gràto Carthaginenfî in
Sardicenfi, Qonciliq firmati fuerint , ipfique Patres Conciliorum anh. 418. &
f f q cum quoque .Sardicénfem canonem, qui maxime dilplicebat, fc .recepturos
indicirint, fi eum in aliqua catholicoruni Synodo reperiiient, ut fuperius ani-
màdvertimus. His.autem-canonibus repeptis, Bonitacins inter canones obfcrvan-
dos referre, non poterat canonem,.- qui appellationes Epifcoporum a Sardicenfi
projetas iaterdicaret. Hinc autem çredimus eum canonem non ad appellationes-
Epifcopcp-um,. jfed ad filas ^Gkricorum in Sardicenfi ■ prietermiffas pertinuiffe .
Neque-genpralis, & indefinita vox Nullus quempiam moveat. - Simili enim ge-
nerali.-loeutione. in eadem Bonifacji Synodo. exprimitur iaiiud.decretum‘,' vel po-
tius depre ti compendium - ex Concilio 'feutoàeàmo- -fubjAinelioohis verbis : Ad
tranfmarina qm putaverft appellandum, a nullo tntra Africain, in communia*
nem fufciptatur. Hoc Concilium XVI. eft illud habitum an. 418. cujus can.
125. apud Dionyfium invenitur. Ex intégra, autem hoc canone cognofcitur ,
.ftlasClericorum appellationes fuiffe interdiras. Idem ergo de canone Synodi
vigçfiraæ -.credeiidurn eft, licet in Siunuiario Bonifacii generalis formula adhibi-
ta fuent. Tertium peremptorium , ut yidetut, argumentum ;elicimus: ex . ipfa
epiftola patrum Africanorum ad Cskftinum Papam , quæ in eadem vigefîma
Synodo lcripta fuit. In hac de appellationibus Epifcoporum Clericorum agi-
tur, fcd -diverlo modo. Cum de Clericùrum appellatione fcrmo eft, ha; neuilo
modo admittantur, Pontificem rogant: Presbyterorum^ inquiunt num. 3.,. &
fequemum Clericorutrt improba rèfugiay ficut te dignum etl, repellat Santti-
tas tua: quia ,& nulla Patrum definitione hoc Eeclefiæ derogatum eft Afri-
canæ: quod idem eft aedicere, quiaJpfi.,canones a Fauftino allati ad has ap-
pellationes non pertinent. De appellationibus vero Epifcoporum loquentes num.
2, non ut Ablolute repellantur, fed ne facilms recipiantur, efflagitant: Depre-
çamur, ut deinceps ad vejbrat, apres bine venientes non facilius admittatis ,
neç a nohis excommunicatos in cornmuriionem ultra velitis excipere . De Epifcopis
autem hic fermonem -effe ofteadMntJequenria, quibus poft allegatum Ni-
cænæ Synodfi decretum, hune rationem fubjiciunt : Nam etfi de inferioribus
Clericis vel laicts .vtdetur ibi præcaveri, quanto magis hoc de EPÏSCOPIS
volmt obfervari;. ne- in provincia a communione fufpenfi, a tua Santtttâte
præpropere v f i indebiteivideamur communioni refiitmi Et dein ad Clericorum
appellationem tranfeunp: Presbytevorum quoque &c. ubi particula quoque
præcedentia non de Clericis-* fed de Epifcopis difla fuiffe confirmât. Quid- autem
hæc diverfa loquendi ratio, circa Epifcopos & Clericos; nifi quia Ais, non
vero illis interdira k it appeilatio? Solum hac petitione, ne Epifcoporum pro-
vocationès facilius admittantur, cum nimiæ frequentiæ & abufibus voluerunt
profpicere ; tum vero eas ex Africana difeiplina permiffas, etfi rariores cupe-
rent, fe. tamen non prohibere indicarunt. Quodfi eæ rationes in eadem epiftola
fubjiciuntur num- 3-,qu® seque de Epifcoporum ac de inferioris ordinisCle-
ricorum appellationibus probant ; aliud eft obiter rationes omnibus communes
mferere, aliud eft æque omnes abfolute reeufare ac interdicere - quod de M s
Torn. IL R r r Ia Gle-
Alius canon
Afri-
canus ex-
ponitur.