CAP. IX. tribu*■ teftct<. .Credituros enim promifit, qui
dijcit ; E t .non »ddccbit -tmufquifque proximum
futW y Û' unufquifque fratrcm_fuum, dicensj
Cognofce Dominum : quia omnes cognofcent
me a pufillo corum ufque ad magnum . Re-
conqijiandos promifit, qur dixit : Propitius
61 ero 61 iniquitatibus 'corum r & peccatorurft co-
rum memornon ero. Obedituros promifit,,
Sz qui dixit ; Dabo 62 illis viam alteram, &
cor aliud, ut tirrieant me' omnes dies .- Perfe-
veraturqs promifit, qui dixit.* Timoremmcum
dabo in cor eorum, ne difcedant a me *, & vi-
fitabo cos, ut bonos eos faciam . Poftrertto ,
omnes fine cujufquam exceptione prorpifit
63 63 credituros qui dixit: Per meipfum jure y
Rom. 14. nifi exiet de ore meo juft itia , & verba mea
p l‘ ,- non avertentur, quia mihi fleSletur omne ge-
1 lP‘ 2* nu , & confitebitur omnis lingua Deo .
Hie fi dicamus non fieri quod Deus ju-
• ■ ravit e£fe faciendum, falfitatem Deo , quod
abfit, & mendacium aferibimus veritati .
Si autem , ut pietas fidefque perfuadent ,
Dei verba nonexcidunt, & fit'omnino quod
04 1 ftatuit ; quomodo nobis 64 veracis promif-
fionis firmitas apparebit, cum multa adhuc
hominum millia dæmoniis ferviant^ & ido>—
- . lis genufle&ant l Nifi hujufmodi denuntia-
loquitiude^?nes Dei fecundum illam incommutabilem
parte qua- feientiam éditas noverimus, in qua apud il-
n de toto.lum jam univerfitas humana difereta eft ,
& five de bonis, five de malis loquatur, ita
unius partis meminit, quafi neminem ho>
minum prætermittat . Nam cum dicit A-
6$ poftolus : Vetera tranfierunt , 65 ecce fafia
2._Co>. 17. funt omnia nova: numquid non omnes homines
videtur dixifle renovatos ? * Aut cüm
Çolof.i.iç. diçit : Quia, in ipfo complacuit omnem pleni-
66 j tudinem habit are , & 66 per eum reconeiliari
omnia in ipfo : numquid non ita loquitur ,
C7 quafi neminem velit 67 exortem hujus re-
Heb. i. 3. conciliationts intelligi? Aut cum ait: No-
vijfimis ifiis diebus locutus eft nobis in Fi-
lio, quern conftituit hcredem univerforum :
numquid aliud fonatforma: fententiæ, quatn
68 omnes homines in Chrifti 68 hereditatem
a Patre efife tranferiptos, fecundum ,propheL
Pfal.a. 8. t^am David dicentis : Poftula a me, & dabo
tibi gentes hereditatem tuam, &■ poffef-
Jo. it. ftonem tuam terminos terrai Dicente autem
Domino: Si exaltatus fuero a verra , omnia
69 traham 69 ad me: nonne univerforum videtur
promifla converfio ? Aut cum de Eccle^
ifa* 40, 4. fia prophetatur & dicitur : Omnis valiis re-
plebitur , & omnis mons & . colli s humilia-
bitur , & erunt prava in direfta, & afper a
in vias planas : numquid ullus hominum
videtur omiflus , qui non fignificatus fit CAP- U j
Ghrifto efle fubdendus? Quid cum dicitur :
70- Et veniet omnis caro in confpcBu meo y SpjjB lSj1
ut adorent in Jerufalcm , dicit Dominus: * ’ 'I
aut iHud : Et erit in diebus illis: eßundam /<**•*• 4 1
de fpiritu rrico fuper omnem carnem : aut il-
lud : Allevat Dominus omnes qui corruunt , Pf at. 14.. I
& erigit omnes elifos: numquid non 71 ita *4-
pronuntiatum eft, quafi ab hoc Dei mune- 71 I
re nemö diferetus fit? -
Habet ergo populus Dei plenitudinem Plewvbjl
fuam : & quamvis^ magna pars hominum
falvantis gratiam aut repel lat, aut negligat; GraöafaJ
in ele&is tarnen & præfcitis , _atque àb vahth al
omnium generalitate. diferetis fpecialis quæ- pertnultisl
dam cenfetur univerfitas , ut de toto mun- repulfa , I
do totus mundus liberatus, & de omnibus nca,:-|
hominibus omnes homines videantur alfum- a *
ti . Sicut etiam cum de impiis: fermo eft ,
ita locutionem fuam divinus ftilus ordinat,
ut ea quæ de quadam parte dicuntur , ad
omnes homines pertinere videantur f veluti
eft illud quod ait Joannes Baptifta : Qui Joan.i)M
de calo venit , fuper omnes eft : quod vidit
& audivit , 72 hoc teßificatur , &.veftimo- 72 I
nium ejus nemo accipit : aut iHud Apoftoli :
Omnes qua fua funt quarunt, Hon qua Jefu Pbil.r.iM
Chrifti : aut illüd quod Pfalmüs Davidicus : j can it.* Dominus de calo profpexit fupßt filios *1H
hominum, .ut . videat f i eft intelligent vaut re- !
quirens Deum . Omnes dcslinaverunt ,'fimul. ' f
inutiles faEli funt, non eft qui facial bontem,
non eft ufque ad unum. . His igitur & aliis
documentis-, q'uæ polfunt ab'•inquirentibus
humerofiora proferri, non dübie, aemonftra-
tur , interdum & pro parte tetræ omnem
terram , & pro. patte :mundiv.tót,um vmun-
dum , & pro'..parte hominum omnes -homines
nominari. Quorum tarnen. diferetionem 1
plerumque Scripfura cito aperit y- ut .fenfus
legentis ab univerfitatis • appellcttione ad partem
quæ intelligehdä eft ,. transferatur. Sicut
eft illud Apoftoli- djpentis Pradicamus UQor>lM
Jcfum Chriftum crucifixUm , Judah quidcm
feandalum, gentibus autem flultitiam ipfts
vero vocatis Judais , atque Gracis: Chriftum
Dei virtutem & Dei fapientiam. Numquid
ipfis eft Chriftus .virtus, quibus feandalum;
> aut ipfis fapientia, quibus ftultitia ? Sed q.uo-
niam quidam ex> ipfis juftificaba,ntur- fide ,
quidam autem -fua.impietate obduräbantur ;
unum credentium & non credentium genus
fub voaatorum appellatione.difcrevit ; ut
quos a fide fignifieabat alienos :, eos quam-
vis, audiflent Evangelium , oftenderet voca-
tionis extraneos.
....C A -
61 MS. Jol. addit omnibus . 68 Ita melius ex Vat. 1 .& 3 . Vuig. bereditate.
. 62 .In M,S..yat. i. deeft illis : Vat. 3. pro il- . , 6p Var. 1. ad mé ipfum : Vat. 2. ad me trulis
habet eis . Mox pro omnes dies Vat. 1. omni- ham . Dein erunt omnia prava in tribus MSS.
bus diebus: Vat. 3. per omnes dies . Vatt.
63 Ex MS. Vat. i . fupplevimus credituros ; 70 Sic noftri codd. cum edit. Profperi. Quefn.
quod cum deefTet , Quefnellus notavit in margi- Et venit.
ne: Forte addendum fibi obedituros V 71 Addidimus ita ex iisdem codd. & edit.
64 Quefn. in marg. Al. Veritatis. Prófperi .
65 Vat. i. addit & . 72 Inferuimus boe ex Vat. 1. uti etiam in Scri-
66 Edit, noviflf. Profperi per ipfum. ptura legitur . Mox idem codex pro accepit ha-
67 Quefn. in marg. Al. extonem. bet accipit. H .
1 8 3 D e V o c a t . ö w n .
C A P U T X.
Quod Scriptura de cleSlis & reprobis ejusdem
populi loquitur tamquam de iisdem ..
■ 7, 73 TTAncregulam per Ifaiam promittic
jfL 42.26. L 1 fermo divinus, dicens : Ducam ca-.
cos in viam , quam non novérunt, & femi*
tas quas nefciunt, calcabunt .. Et faciam il-
H 74 lis tenebras 74 in lucem, & prava in dire-
Slum . Hac verba faciam , & non dcrclin-
qttam cos . Sed quod fequitur, Ipfi autem
converfi funt retro, ad partem, quamdam generis
ipforum referendum eft , non ad. eos
V ' 43’ 5* (}e quibus ait : Non dcrelinquam eos. Iterum
dicit Dominus ad Jacob : Noli metuere, quia
tecum fum. Ab Oriente adducam fernen tuum,
& ab Occidente colligam te . Dicam Aqui-
loni, Adduc : & Africa : Noli vetare : aaduc
filios meos de terra longinqua, & filiasmeas
a fummo terra , omnes in■ quibus invocatum
eft nomen meum. In gloriam enim meam pa-
lbiJ.v.2. ravt ilium, & finxi & foci ilium. Quodau-
tem fequitur : Et produxi plebem cacam, &
ocult eorum funt caci , & furdas aures habe
nt : non poteft eis ulla ratione conarue-
r e , quos in gloriam fuam parafle fe dicit .
In his quippe omnibus verbis, quæ de uno
hominum genere dicuntur , ahjs perfonis
priora , aliis pofteriora conveniunt. Apud
Apoftolum quoque quod in parte populi agi-
tur, fub totius populi nuncupatione narra-
tu r , & in reliquiis plenitudo cenfetur . Cum
enim de Judfeorum obcæcatione diflereret ,
& quosdam ex ipfis gratia falvos fieri de-
Row.ii.i. monftraret: Dico ergo , inquit : Numquid re-
B pul it Deus populum fuum ? Abfit. Nam &
f . ego Ifraelita fum ex femtne Abraham•, de
B 7S tribu Benjamin . 75 Non repulit Deus plc-,
1 . : bem fuam, quam prafeivit. Plebs -.ergo, præ-
I . feita , plebs, non repulfä , hi funt qui in
Chrifto juftificati funt . Et quod de omni
Ifraele dici videtur , in his -tantum ; qups
fibi gratiæ eleftio reliquos fecit, oftenditur,
" " ficut fequentia apoftolici fermonis enarrant .
a. Adjungit enim & dicit: An nefeitis in Elia
quid dicit Scriptura , quemadmodum inter-,
pcllat Deum adverfus IfracU Domine prophe-
tas tuos öc ciderunt , altar ia tua fuff oder unt ,
& ego reliStus fum folus , &•. quartint ani-
mam meam . Sed quid dicit tili réfponfum
divinum ? Reliqui mihi feptem millia viro-
■ rum, qui non curvaverunt.genua ante Baal.
■ 7 Sic ergo, & in hoc tempore- reliquta 76 fe-
■ cundum eleSlionem gratia falva faSla funt .
Tom. II.
73 Sic cum-Quefn. noftri c0dice9. N0viff.edi-
tor-Profperi maluit. Hac régula.
74 Quefn. in marg. Al. illucefcere.
75 Vat. '1. & 3. numquid repulit . Mox Vat.
3. populum fuum, quem prafeivit.
76 Quéfn. in marg. Al. per eleftionem . Dein
MS. Jol. omxxtït fa lva , ut in Graco Apoftoli deeft.
77 Vbx voluntaria omittitur in MSS. Thuan.
CamberOn. Vat. 1. & Jol. In aliis àutetn legitur.
78 Particulam & hic addidimus ex tribus no-
firis MSS.
Si. autem gratia , \jcim non ex operibus ; alio- CAP. X.
(juin gratta non eft gratia. Non ergo omnis & XI.
Ifrael>reprobatus, nec omnis eleftus eft ; fed
partem, cæcitas yy voluntaria avertit ; par- 77
tem fibi illumihatio_ !grâtuita refervavit &
tamen ita de eis fermo habetur , ut ,78 & 78
in his qui pereunt, & in his qui falvi fiunt,
nulla totius generis videatur fada diferetio.
Nam cum legitur .* Secundum Evangelium 'Ujjd* 28.
quidam, inimici propter .vos ; fecundurti ele-
Bionem autem Dei , dileEli propter patres :
ita locutio fonat , tamquam eosdem dicat
dileftos, quos dixit inimicos. Sed hanc ca-
liginem Apoftolus ipfe deterfit dicendo: Quia Ib' 2$*
caçitas ex parte in Ifrael contigit, ut unum
genus in duas fpecies intelligeremus efle di-
vifum, & omnem hominem , omnem plenitudinem
, omnem Ifjaelem , non femper
ad ■ univerfitatem, \ fçd plerumque ad partem
efle referendum >
C A P U T X I .
Quod Scriptura de' diveYforum temporum <ho-
mimbus loquitur , quafi de ejusdem ‘
temporis générât tone .... .Z ( .
INter has autem formulas locutionum ,
etiam illam in Scripturis diftionem debe-
mus advertere ,. qua id .quod ad diverforum
temporum homines pertinet, ita promitur,
quafi de una & ejusdem ætatisïvgeneratione
dicatur. 'Sicüt eft quod fan&us. Petrus. Apoftolus
fc ri be ns fui & futuri temporis gentibus,
ait : Vos autem genus eleSlum , regale i.'Pet.i.ç:
facerdotium, gens fanëa , populus acquifitio-
nis, ut virtutes annuntietis ejus, qui de te-
nebris yos vocavit in admirabile lumen fuûm :
qui aliquando non populus 79 ,. nunc autem 7p
populus Dei .’ qui non.,confécuti mïfericor-
diam , nunc autem mifericordiam confecuti .
Numquid cum prædicarentur hæc, adhuc il-
li hoiiïines permanebant , quos omnes Deus ^.14.15+
tn prateritis generationibus dimiferat ingrèdi
vias fuas i & iidem ipfi , qui prius traditi-
fuerant voluntatibus fuis., nunc de:tenebris
in, lumen admirabile 80 vocabuntur? Non- g0
ne. illi jam defecerant in ignorantia fua, jam
in hoc mundo non erant ? nec ab errore ad
Veritatem reditus QÜm mortuis füppetebat ?
& tamen quod poft multa fæcula agébat
gratia in poÇemimpiorum., fie loquendi con-
fuetudo perftrinxit ,, ut ipfi videantur nunc
eligi, oui prius fuerant dereli&i. Pertinent-
au.tem h^c non ad eosdem homines j fed ad
ejusdem .81 generis homines j.&'vocatioquæ 0.
. : • O y'Ülu-
79 Cod. Joh' Cum-fQ.uefrtw hic infeHt Deo. Ce-
teri codd. 8ç ediri omittiiDt.
80 Sic ex noftris codd. & edir. Profperi. Quefn.
vocantur. Mox vefb'a in ignorantia fua a Quef-
nello addita ex cod. Thuan. funt etiara in noftris
Va«.. Défunt in M.Si Camberon. In Jol. pro
his verbis habetnr in tgnominîa fua .
81 Sip ?x tribus noftris MSS. Vatt. nec non ex
Jol. & Camber. Quefnellus cum anterioribusedi-
tis gentil.