ioi$3 E d i t o r u m O b s e r v a t i o n s 101*4
verfia Viennenfis Epifcopi, qui cum ex decreto Leonis, vivente Hilario, jus
Arelatenfis obtmuiïfet ; eo adhuc mortuö jus fuum profequebatur in aliquot
Ecclefias, ac præfertim in Vafenfem, cui Ravennius revivifcente priftino jure
Epifcopum dederat, Hinc itaque Ravennius 8c comprovinciales novum decre-
tum a Leone poftularunt, non ut poll mortem Epifcopi ffietropolitico jure pri-
vati antiquum jus ad fuccelforem rediret, fed ut in jure controverfo inter Are-
latenfem & Viennenfem Epifcopos fupra Vafenfem alialque Ecclefias, quod vivente
Hilario Viennenfi traditum fuerat, Arelatenfis privilégia farta teéla fer-
varentur, ne quod pro tempore in folius, Hilarii poçnam fuerat ablatum, in
perenne fuccefforum ac fedis.detrimentum cederet, >
Concludi- y, jjx fais etiam ordinatio Vafenfis Epifcopi, quæ poll mortem Hilarii ad
tus Ouc?" Ravennium ejus fuccelforem ex veteri difciplma rediit, pro adftruendo jure Hi-
' larii nihil probat; & multo minus probat Hilarium idem jus, quod ipfi Gallican!
Hilario ablatum profelfi funt, Gallis Epifcopis annuentibus obtinuiffe ,
eamdemque Temper, quoad vixit, ufurpalfe aucioritatem etiam refragante Leon
e : quod cum Quefnellus ingeflit, pro aqua Hilarii apologia magnam eidem
inobeaientise 8c contemtus criminationem impegit, Neque eum yindiçat ratio
ab eodem fubjeéla c. 1. quia non latebat inertem ejfe ac otiofam primariorum
ProeJ'ulum erga inferiores Epffcopos prterogativam, cum nihil ab his fecundum
normqm canonum arrogatur. Hac præfumunt Hilarium omnia egiffe fecundum
canones, nec quicquam extra fuam provinciam fibi arrogaffey quod tarnen Quefnellus
irrito conatu probare fiuduit, ut antea ofteniüm eft. Cum porro Hilario
reipfa imponit inobedientiam & pertinaciam, quæ ab ipfo aliemffima, nul-
Jis canonibus probatur; ejus fandlitas hujufmodi defenfionem, quæ juris fpecie
8c canonum nomine crimina protegit, maxime deteftatur,
C A P U T III.
Vmdicantur Leonis verba, quibus Hilarium nihil rationabile protulifse tra-
d id it. De tefiibus a Celidonio ptodudis . Judicium S. Leonis vindicatur .
Quid Jentiendum de aliquot accufationibus adverfus Hilarium Leonis epi-
fiola infertis.
1. T j 'A Leonis verba de Hilario ep. 10. c. 3. Rationabile quod in fandorum
Vid. c. 1. ■ - Concilio Sacerdotum pofset refpondere, non habuit, quorum fenfum
num. 2. alibi expofuimus, Quefnellus c. 3. de jure appellationis difla interpretatur, adeo
Quefnel- ;Ut hoc uno angeretur Leo, quod Hilarius Celidonii appellationi obniteretur .
lus rejici- pjæc par;ter j us appellationum, quod luçulentiflime confiituimus, Leoni defuif-
fe præfumunt. Eadem porro verba idem Quefnellus eo nomine in fufpicionem
vocat, quia omnibus in re propria dicendt teßimonii facultatem jura fubmo-
verunt. Si ea verba ad jus referenda effent, & Hilarius in hoc reftitiffet; cum
pro appellationum jure conftituendo luculentiffima & confuetudinis , & canonum,
&.divini juris teftimonia a nobis produéta fuerint part, r, c. 5. 6. 8c 7.
nonne quidquid ab Hilario contra fuiflet allatum, rationabile elfe non pote-
rat?. Si vero referantur ad faélum, quomodo rationabile credi poteft , quod ju-
Vid. Ob- dex rationabile non fuiflé tcftatur? Num porro judex cum caulfam aliquam fi-
ferv. in gj competentem recipit, & deficientem in refponfionibus & probationibus, ac
part.i.c.2. declinantem a judicio damnat, nihilque rationabile protuliffe pronuntiat, tradu-
ci poffit veluti teilis in . propria cauffa, ex ipfis juribus aliis judicandum re-
linquimus.
2. Quod porro eodem'cgpite a Quefiiello fubjicitur de teftibùs a , Celidonio
in Romana Synodo produélis, ilia quidem præfumtio Leonis judicio obeftè ,
judicio autem Hilarii favere videtur, quod in rebus faéli facilius 8c cautius ju-
dicia ferantur in loco, ubi res gefta e ll, & ubi telles minus facile. decipere
queunt, quam in loco valde diflîto, fi præfertim foli telles a reo adduéti eodem
pervenerint. Igitur judicium Vefontione ab Hilario habitum, ubi Celido-
nius erat Epifcopus, & ubi plures telles inventi fuere, deceptioni minus obno-
Animad- xiutn videri poteft, quam judicium Leonis habitum Romæ, ubi foli telles a Ce-
Vea'b ptoduéli fuere. Id quidem non leve videretur, fi de faéto aftum effet,
^ J i x ü * x n a . 1 . j - ' i j j C i i v a .■ ¥ • • 1 U O O
quod Vefontione accidiffet. At id non confiât ; immo oppofitum multo ell pro-
babilius. Impedimentum Celidonio objedlum fuerunt nupfiæ ciim vidua, quam Vit. Hil.
ille ante1 Epifcopatum duxiffé- dicebatur. Additum quoque. fiiit aliud impedi- caP- Id-
mentum, uti appellant, lenitatis ,. nimirum fcscult adminifiratione perfùndum
capitali aliquos condeçmaffe fentedtia. Ubi autem hanc feeuli adminiftlatio-
nem, feu officium judicis exërcuerit; non • exprimitur. Gerebantur : autem ejuf-
modi adminjffrationes 8c. officia variis in locis; àc proinde fieri potuit, ut dum
alibi quam Vefontione, fæculari adminifiratione fungeretur, uxorem ejuldem
loci duxeritr: ac proptéea de re ageretur, quæ non Vefontione, fed alibi con-
rigerat. Quis autem Id it, .qua. -in urbe 8c qua in provincia id evenerit? Enim-
vero fi res. hase Vefontione''âccidiffét, ac fuiffet ibidem nota,' uti fupponitur ;
■ ante ejus eleffionem patuiffet:, dumque ex more Cleri populique fuffragnim quæ^
reretur , hoc impedimentum faltem ab. aliqüb prod'uâtnm fuiffet in medium ,
ejufque ordinationem impediffet. Igitur ex ipfo eleftione 8c ordinatione paci-
fica objeélæ pollea nuptiæ ad alium remotüffl focum pertinent ; ita ut foli ex-
teri telles Vefontione non minus quam Romæ addubêndi fuerint, nec majbf
pro Vefontionenfi, quam pro Romano judicio tides & au cto ri tas ex'produftis '
teftibùs colligi queat. In Vefontionehfi autem judicio telles male fidos adhibi-
tos illud indicio elle poteft, quod impedimentum lenitatisf in quo etiam telles
Vefontione- accufationem çonfirmarunt,; non conllitit: unde nulla de eo amplius
in Romano judicio quæftio mota fuit, de qua; apud Leonem nullum indicium.
Ita ergo fallt & accufatores & telles elfe pqtuerunt in impedimento bigamiæ ,
ut m impedimento lenitatis fuiffe Videntur. Potuerunt nimirum aliqui in Celi-
donium male animati fallàs acculàtiones fpargere, 8c fälfos telles forte ex folo
auditu proferrey qui Hilarium zelo difeiplinx abreptum'aiiolque Vefontione coa-
cloSî judiçes'deciperent. Romam autem a Celidonio æquiores 8c inftruéliores
telles, qui ipfum in adminiltrationibus- noffent, potuere adduci, ' quibus Hîlà-
rius, licet gefta fecum1 tulerit; refpondere non potuit. Hæc gravior præfumtio u
eft, quæ majorent Romano, quam Vefontionenfi judicio ex ipfis teftibùs fidem
conciliât. Certe Jurenfis Monachus, qui Vefontioni proximus, 8c Hilarii ævo
fêre fuppar S. Romani Vitam fcripfit >1 ex fama atque tràditîone ejufdem Ec^ .
clefiæ. Hilarii fententiam nullit- exiflentè [rdtione editam accufavit. En igitur ex
ipfa Vefontione, in qua Hilarius Celidonium depofuerat, 1 calculus pro'Leonis
fcntentià. 1 Mäjus hoe teftimonium eft , quam folum teftimonium aùôbris'‘Vlt*
qui ex fola Arelatenfi fänlä, non autem ex Vefontionenfi fcripfit.
At de hoc plura in Obfervationibus äd primam partem c. 3. Neque idcirco fie-
rt potuilfe negamus, ut teftès a Celidonio' produéli Leoneffi fallerent. At cum
hi interrogati fuerint prtefonte Hilario , is! autem tametfi teilium & aftorum
Vefontione effet inftrudliffimus , quod pofset bpponerenon habuerit • magna
pro fifdem præfumtio exoritury-qua Leonis;> judicium , ut resyejufmodf'ferunt
æquilïïmum judicetur.
3. Hie 1 autem difftmulàre non pöffumus magnam Quefnelli audaciam, qua T .. .
Leonem in hac cauffa ex præconcepto in Hilarium affedlu egiffe traduclf . P. Leoni™
Jacobus Longueval 1. 4. Hi (to ire de f Egltfe Gallicane tom. 2. pag. 3 5.. tain-vindica-
tam criminatronèm paucis. exlufflat. Le P. Quefnel, qui femble r i avoir entre- tur*
pris de commenter les oeuvres de S- Leon, que pour faire le procès a ce gran
Pape, t accufe de avoir agi par prevention contre S. Hilaire. Mais S. Leon
avoit ete témoin a Rome du procédé d\ Hilaire ; il avoit examiné les pieces
du procès, dont il et oit }uge . Peut on fans témérité juger, qu un J i grand .
homme, & un f i Saint Pape ait agi par pajjion contre un autre Saint ? Enim-
vero fi de judicio in cauffa Celidonii habito, quo Hilarii fententia recifa fuit,
fermb fit; quid, quæfo, Leoni agendum fuerat, Celidonio appellante, infillen-
,te, & telles producente , Hilario autem nihil Opponente , & judicium déclinante
, nifi illud folemne legum omniumque tribunalium principium fequi :
Adore non probante reus abfolvititr ? Nemo poteft hac in re Leoni fuccen-
fere ^nifi eum in ejufmqdi appellationibus judicajndi potellate expertem & in-
competentem judicem exiftimet. Id fane unum Quefnellus pro Hilarii apolo- <2u' ("eîI>
gia produxit, & eidem fanélo viro hanc falfilfimam fententiam affigens, hue proS^Hi-
omma ejus diéla, omne filentium, ipfamque a Romano judicio fugam retulit. îar.quam
Tom.-JR Z, z z 2 Ita mala