ApuiJ.
Sirmond.
in notis fid
Sidonium
b 245*
G allot.
Ipifiop.
preces ad
S. Leonem,
Arelatenfis
civitatis
nobilitas
a Con-
ftantini )
Magni/
tempöri-
bus.
An. D.
polira effe conftabat . Unde non fine arte
confcripta mihi videtür effe ilia definitio ,
quæ non decerni-t* illi attribuendam effe me-
tropoliticam dignitatem , qui comprobaret
fuam civitatem olim ex antiyuo fuiffe
Metropolim j quod rem in ancipiti reliquif-
fet, & operofæ inquifitioni dediffet locum,
fed quæ' approbaret effe, per earn fcili.cet
témpeftatem t quod aliud non erat , quam
in gratiam Arelatenfis pronuntiare.
Honorius enim 'Auguftus. in edi&o ad
Agricolam Præfe&um Galliarum dato, anno
418. ( quo vix quindecim annis antiquio.r
erat Taurinenfis Synodus) Arelatem expref-
fe appellat metropolitanam civitatem, quod
jamdiu tali earn décote aç nomine mfigni-
tam fuifle argumento eft. Unde cum in ea
feptem provinciarum conventum fieri præ-
cipit, fignificat id ipfum non de novo.in-
ftitui-, quippe quod jam a Præfe&o Petro-
nio juffum erat obfervari , rationabili plane
probatoque confilio ; fed potius reparari, quo-:
niam interpolatum vel incuria temporum, vel
defidia Tyranmrum fuerat, ut in eodemedi-
Bo queritur fa&um Honorius Auguftüs. Inter
,hos tyrannos præcipuum intellige Con-
ftantinum , qui Arelatem expugnavit , in
earn tamquam in primariam totius provin-
çiæ fe recepit , & in ea obfeffus ab Hono-
rio an. 411. ad deditionem compulfus eft :
qua expugnata , Pr ovine 14 iß 4^ inquit, So-
■ zomenus, rurfus ad Honorii imperium revere
fa efl, ac ducibus ab illo conflitutis paruit ;
Neque tribuenda videtur Petronio Arelatenfis'.
civitatis in Metropolim eve&io, quæ
&. præfe&oriam poteftatem fuperabat, & Pe-
tronii ætate anterior erat . Hanc enim ci-
vitatem a Valentiniano Imperatore fpecia-
libus privilegiis, puta fede PræfeCturæ, &
aliis , au&am fuifle, immo & Metropolim
effe appellatam aflerunt Epifcopi Gallicani
in eo libellp, quem pro Arelatenfi Epifco-
po obtulerurit Papæ Leoni. Quid enim ve-
ro eft civitatem effe omnium Galliarum ma-
trera, njfi omnium civitatum efle Metropolim
. Hoc autem a Valentiniano feu primo
, feu fecundo collatum efle Arelatenfium
civitati , publico libello aflerere ( nifi pro
certp habitum ) numquam aufi eflent tantæ
probitatis ac prudentiæ Epifcopi, præfertim
cum libellus Sc adverfariorum, & Pontificis
Romani, & totius Urbis\Oculi$ luftrandus.
effet , & nihil effet facilius quam falfi ar-
guere, quicquicL falfi precibus infertum effet?
Sed pluribus ante utrumque Valentinia-
num annis ita nobilitata reperitur Arelas a
' Conftantio Augufto Conftantini Imperatoris
' fil-io , ut.ab eo pro Metropoli habitara efle
vix ambigendi fit locus . In ea.quippe.foli-
tus erat commorari , cum in Galliis verfa-
batur ; in ea tbeatrales ludos , in ea cir-
cenfes edidit , in ea etiam Confulatum fe-
ptimum iniit , quem & circenfium ludo-
rum. editione celtbrem fecit . Arelate hie-
mem agens Conflantius , inquit Ammianus
Marcellinus lib. .14. pofi theatrales ludos
atque circenfes ambitiofo editos apparatu , ad
diem fextum Idus OEiobris, qui Imperii ^jus
PARS
CA P.
annum trigejimum terminabat &c. Et infra
: ConJiantiuS Confulatum fuo fepties &
C ce far is iterum egrejfus Arelate , Valenti am
petit &c. Ifthæc ab aliis quoque Auguftis
ac Gonfulibus præftita. effe apud Arelatem
teftati funt in laudato libello Galli Epifcopi
. Quorum etiam relatione , ficut & Honorii
in recenfito edi^lo , dpcemur Con-
ftantinæ. nomen Arelatenfi civitati inditum
a Confia ntino M^no : qui, fieut ad: veteris
Romæ exemplar novam in; orientalibus par-
tibus cedificavit,, fuoque ornavit nomine,, ita
in Galliis talem Arelatem effe voluit , cui
utriufque illius fplendor & decora, commu-
nicarentur , quæ earn ob cauffara & Con-
stantina ab ipfp Imperatpre,. & G allu-
iiA Roma ab Aufpnio nuncupat% eft • Tabs
fuit inicivilibus Arelast-a primo chriftia-
nprum Impemt.prum Conft^n.tinp, ufque ad
Valentinianum III. Leoni Sç Hilario.æqua-
lem.. Qualis ; autem fub.gentffibus fuerit ,
vel unp Leone noftro tefte edpeemur, ut fu-
pervaçaneum ptiofumque fuerit antiquiora
monumenta ferutari : fatetur enim ultro
confideratis allé gat ionibus utriufque-partis pree-
fentium Clericorum, civitatibus Viennenft &
Arelatenfi commune jus quondam fuijfe , id-
que a gentibus effe proditum,
C A P U T E
Qualis
Arelas
fub Gti
tilium •.
Impend
cap. I.
Vient, à
be Ik f;jj
ponb
Zofimi Papa décréta. , quibus metropolitica
potejlas ajferitur Arelatenfi Epifcopo , ex-
penduntur & a falfi fufp'içioni.bus vindi-
COncilii Taurinenfis statem turbulentif-.-PoftG»]
fima tempora exceperunC f pluribus pet ciliumj
ea tyranni? Gallias occupantibus, in eafdem Taunni
etiam irruentibus Gothis , Burgundionibus , r. tQj
aliifque barbaris: quo faftum eft, ut omnis da eEl
ecclefiafticus ordo per eas regiones peffum? Pora,|
daretur. PSufquam enim , inquit.de illorum
temporum ac locorum Ecclefiis Salvianus
teftis oculatus., nufquam improbior- voluptas,
nufquam inquinatior vita., nufquam corru-
ptior difciplina w Quamobrem nec illius Con-
cilii ordinationi , nec antiquioribus ftatutis
locum aliquem fuifle per ea tempora putan-
dum -eft . A t pacatis utcumque Galliarum
rebus, de rurfus inftauranda tarn ecclefiafti-
ca difciplina , quam politia civiliAferio, co-
gitarunt Ecclefis & Imperii Principes.!Imprimis
vero de reftituendis Ecclefis & civitati
Arelatenfi facris/ civilibufque privilegiis
a£lum eft . De civilibus f teftis eft Honorii
Conftitutio fuperius laudata, qu^ anno4i8.
data eft , quam videre eft apud J. Sirmon- j
dum in nptis ad Sidonium . De ecclefiaftir
Papæ Zofimi epiftolis , quæ cum anno uno I
præveniant Honorii ediftum , vel hoc folo
argumento perfpicuum eft , non ex fæcula-
rium tantummodo ordinationum imitatione
natum effe ecclefiafticum Arelatenfis pivita-
tis fplendorem , fed in nativis illius Eccle-
fiæ juribus primævifque pra;rogativiseumdem
effe fundatum.
&
»ARS h
CAP.VI-
|ntiq.ni-
Ltem pn-
fleßü ■
irelaten^
agnor,
t Zofifix
no-
Ex iis epiftolis , quæ alia Arelatenfis
Epifcopi jura attinent , ad aJium lo-
cum _ rejicimus j modo quæ metropoliticum
’conftituunt attendamus . Sic. igitur in ep. 5.
quæ eft ad univerfos Epifcopos per Gal lias.
& feptem Provincjias. conftitutos ; JuJfimus
autem , inquit , pracipuam , ficuti sem p e r
habuit , metropolitans Eptfcopus Arelaten-
fium civitatis in ordinandis Sacerdotibus te-
neat auBoritatem : & infra : Metropolitana
Arelatenfium urbi v ê tu s Pr iv il e g iu m minime
derogandum efl, ad. quam primum éx hac
fede Trophimus fummus Antifies. , ex cujUs
fonte tot a Gallia fidei rivulosacceperunt, di-
reBus efi . Mitto alia , quæ ad idem reci-
dunt,, vel referentur opporfuniori loeo.-.
Obfervatione porro. dignura, quod 1 Zo-
fimus non novum jus, fe condere , nec nu-
diuftertius inftitutum firmare fej dicit , fed.
"vêtus, priyilegium effe affirmât, quod sem p
e r Arelatenfis Epifcopus hab.uerit ; illud-
que affçrit in Trophimi fummo Pontificatu
fundatum , qui videlicet orimus illas Pro-
vincias fide Ghrifti imbuit , &. epifcopali
resit aufloritate , cujus proinde jura légitima
fucceflionis ordine in ejus fedis heredes,
tranfmiffa, piaculum fuerit violare.
•Tam patens , tamque: decretorium eft hu-
jus. Pontificis teftimonium , ut nihil non
agânt adverfæ fententiæ au&ores, qüo il lud
infirment irritumque reddant., Alii nimiam
Zofimi credulitatem arguunt-, quam in aliis
quoque negotiis manifeftam fecerit. , veluti
cum -fibi a Pelagio & Cæleftio hærefiarchis
ita imponi, permifit, ut catholici tam ipfi ,
quam eorum libelli ab illo judicati fint ; e
contra-vero Africani Epifcopi , invi6ti illi
gratiæ defenfores , ab eo Pontifice levitatis
& imprudentis zeli arguerentur, quod utrum-
qüe etfi cathofiee, ut putabat Zpfimus,, fen-
tientem, ex levium fufurronum feriptis da-
mnationis fententia pereufliffent . Alii Zo-
fimo ipfi parcentes feripta ejus nomine vul-
gata ita; falfi infimulant, ut multis rationi-
bus ac momentis fibi certifliràum id effe au-
tument . Quibus quoniam multum intereft
ne fides leviter abrogetur do&iflimorum vi-
rorum argumenta, fepofitis omnibus præju-
diciis , examinanda funt. ’
Primo igitur loco ajunt vel ex hoc uno
fuppofitipnem epiftolarum Zofimi palam.fie-
ri , quod Arelatenfis Èpifcopus ffemper^fuiffe
Metropolitanus in illis affermir : quod numquam
fcripfiffet Zofimus, répugnantibus an-
tiquis omnibus notitiis ; Provinciarum , in
quibus Arelatenfium civitas Viennæ , ut
Metropoli, fubjetta legitur.
Verum quibus, amabo te , major fides
debetur ; an notitiis hujufmodi quarum ætas
auâoritafque incertæ; an ëpiftolis Zofimi ? '
Immo çum antiquis illæ igno.tæ fint , &: &
paucis tantum annis in lucem edu&æ, fides
earum plurimum vacillât. Quia tarnen plu- PARS I.
ra earum exempferia proferuntur fibi invî-CAP.VI.
cera fimillima , nec in paucis Codicibus
MSS., habentur, omnem eis auftoritatem
•detraélam nolim. Sed cum adverfus Arela-
terifium jura nihil valere queant, nifi ante
Zofimum conditàs effe pateat, inanis prof- I
fus erit ex iis duéla probatio, poftquam demon
ftratum a nobis, fuerit , non modo poft
Zofimum , fed etiam poft S, Leonem cce-
piffe exarari notitias hujufmodi ; quod infe-
rius præftabimus . Quo fadö licebit in ad-
verfarios telum retorquere : fi enim fila fer-
vata fuerit Zofimi epiftolis aufloritas, turn
inviéla erit fumta ex iis pro Arelatenfium
Metropoli probatio i Çommodius .etiam élu—
entur in fèquentibus • alia quæ 'éx eodem
Primatu, repetuntur ab adyerfariis ^ argumenta
.
Opponitur 2. perperam Zofimo. adfcribi Objeftio
Epiftölas decretales, quæ nec: in CodiceEc- 2. exCo-
çlefiæ Romanæ 4 : qui a • Dionyfio Exiguo dicibus in,
comparus eft r nee im Coileflione • Ifidori quibus
çontinentur . ixnjirt defide- j. Spà vix egetJ refponfione^hujufmadi /ob-- ral? ^
jeftiq , Quam multfe enitb -ïumr'talipriim eP “ tolæ •
Pontificum , tum Zôfimi ^fius, Leonifque
npftri/epiftoJaè ; decretales iutique-célébrés ,
& indubitatæ f^dei epi-ftolæ, qnafqüe - poflet
ritati éommendare plurimum intererat Ro-
manæ ■ Sedis :. quam multæ , inquam, hujufmodi
ne utri Collection i infertæ reperiuntur?
Ac ne éxtraf præfentis controverfiæ. fines
evagemur v pTolixâ hæc ad Viennenfes epi-
ftola, cui modo .incumbimus, utriufqüe Côl-
ledoris iljius diligentiam fugit . Alia item
Leonis epiftola, quæ tôtam banc litetn inter
Arelatenfem & Viennenfem Epifcoposcom-
pofuit, a,iSymmacho-f.quidem laudata eft ,
fed à Card. Baronioj primum eft édita in
Annalibus, & omnibus : ignota decretorum
pontificiorum Colledoribus : innumeræ de-
mum aliæ, quærn mentem hæc Iegentium,
etiam metaçente , incurrunt, in nullisCo-
dieibus Deçretalium reperiuntur; adverfum
quas tamen ex Ifidori Dionyfiique filentio
-præfcribi omnibus, antiquitatis ecclefiafticæ
ftudiofis moleftiffimum- foret. ?
Symmachum porro Leonemque Pontifices Obje&io»
Romanos de his epiftolis filuifle., quod ter- 2. ex fi-'
tio loco objiciunt, partim verum eft, par- lentio
tim vero falfum . Leonis &
Siluit quidem Symmachus, fed quid: mi- Symma-
rum ? Mirum potius effet, fi illius7decéffo- S?1 •
ris fui decretum retuliffet , quod anciqua- CurSym-
turn yolebat. Nulla modo, enim Zofimi or- f '? “5
dmationem circa præfens negotium attendit • • “
Symmachus, fed Leonis folummodo , cujus ftoüs^f
fententiam incoricuffam permanere conftj- Wji .
tuit. Nec illë -novum condidit ediftum , Symma- '
fed quod fuerat a Leone 'promulgatum , in chus ep. o.
lucem ( ut ipfe ait ) reddidit ,fub affatibus, a d 'Epi
P T T O R U M A D N O T A T I O N E S . '
, Ad feopos
i — Gallia.
i Zofimi litteræ, licet génûitiæ fint, utpo-
te fumtæ ex MSS. colledHonis Arelatenus ,
quæ nihil fuppofititium ptæfert . j per fubfeptionem
tamen Patrocli antiquiffimum jus
metropoliticum Arelatenfis EpifcOpi falfq' iaJ
gerere patebit ex Obferv. part. 2. c; 2.