S § 7 Q jJ E S N E J .L I D l $ S
PARS IILblicam de fratris fui innoceritia notititra, 4
CAP* III- Numquam tarnen Hilarius , fan&æ
4 poll mortem memoriae ab ipfo Leone appel-
Jjitus ; 8c ut teftatur laudatus toties ejus
v it* ; feriptor *g 'ètiani in1 fiifcrim'tne vita fio-
fitus yComfttptnioni ejus , quem cum tantisyi-.
ris damnaverat, con jungt mdlatepus acquievit,
C A P U T IV.
Geier» decufationum momenta difeutiuntur
qc pïafertim ea, qtiibus Hilarius tqmqnqm
immitis & inhumanùs arguitar.
AB bis examiriandis abftîrierepotera*îù$,
cum ea ab Honora to prætermifla efle
videantur , five quod per earn tempeftatem
purgata effet ab his omnibus Hilarii memoria
\\ five quod reyefa‘ irt nonhqllis humaqi
al.iquid paffus fit yjr'fan&us Ä i n varjis
Ecclefiarùm negotiis emergentibus inçum-
hehs, cliqua paiillo nimis pfæcipitanter exè.
qùitür, qt ad alia zelb difciplinae accenfus
properaret . Sed enim , quod de fe ipfum
profitera non pudet Leonem , ipfa fufeepti
operis mtignitudo creberrima ejl offènfionis oc-
cafio , etiam Pontificibus ab onini ambifu
aut cupiditate alienis ; tale quid contingere '
pottiit in Proje&i negotio , çui alium vivent!
ftfperordinatum efle queritur S. Leo :
fic quidem , ut ipfe cQntendit, in aliéna Pror
vincia: quod quatenus verum fit, fecunda
^iffertationis parte difeuflimus. Sed dum Pro-
je&tis afdentius forfan fua jura profequitur 5
dum elves ejus civitatjs, cujus regebat Ec-
clefiam, Epifcopi fui querelis ftucliofe nimis
fuflfragantur, ac fe in eleftionenegle&ospu-
tant j cum eorum votis ac teftimoniis non
expeftatis ilia perficitur, invicfiofiffime Hl-
lârium feriptis litteris profeiderunt.
Præterea illiid omne ex proprio ingenio
egiflfe Hilarium, hominern difcipHnæ ftudiq
corrimendamm', ægre mihi perfuaferim ; fed
pötiiis exiftimaverim hoc ipfum negotium
in aliquo illorum excurfuum contigifle , in
qtiibus comité ac confcio Germane Autiffio-
doreafi utebatur. Nec par eft credere^, quod
folus ordinaverlt Epifcopum , cum ipfe &
nj Règîenfi Concilio & in Arauûcano I.
qtiibtis: prarfuit ac fubfcripfit, & quorum décréta
condidit , graviffimis verbis ac inter-
fninationibtis illos infedlatus fuerit, qui vel
a duobus ordiqari fé paffi effent, vel alium
non adfeito fècum tertio ordinaffent. In Re-
gienfi quidem depofitionis fententiam tulit
adverfus Armentarium Ebredunenfem Epi-
fcopum, qtiia a duobus tantum fuerat ordi-
natus j ordinatorefque ipfos ab omnibus or-
dirtationibus, ac Concitiis removit & abftir
were fancivit . In Arauficana autem Syno-
do eos, qui tale quid audebant , tamquam
praefumtores & antiqui ftatuti viojatores ,
ERT» V . A P O L O G. 888
damnandos pari ter decernit Canone vigefi-PARSnj
mo primo. Sed nec Leo ipfe, nçc ProjeéH CAP.tyj
cives de hoc Hilarium accufarunt, quod folus
earn ordinationem attentarit .. Quod verb
cum pluribus egit , vix adduct quis po-
tèrit , ut fine çonfilio , aut fine ratione ali-
qua fafleum putet . _ _
Pröfequitur S. Leo in hare verba: 1 Mt- S. LP0^i
litaris manus ( uè'dîdicimus ) per Provincias epift. J
feqüitur Sacerdotem , <& armati priefumttone ggr 6.
prafidii fuffulto ad invadendas per tumultum t
fdmulatur Èccîejtas. Nihil eft, quod i n pdium
trahi non ppftit, cum feorfum a fqis cir-
cumftantiis res quælibet exponitur . Unde
facile fuit ab adverfariis Hilarii rem hanç
invidiofe refeyri , quæ vel neceffitate com-
pellente, vel amicis ultro agentibus ptrmif-
fa eft ab Hilario . Prqnum eft enim çredere
plurirnos , qui jHilarii âb ore pendebant ,
ejufque fufpiciebant fanaimoniam , fefe ultro
comités dediffe fuo Antiftiti , cum in
Proyinçias fibi fubjeftas excurfurus profici-
feebatür , turn propter bçlliqos tumultus ,
quibus eæ régiones perfepe çonçuffæ funt ,
turn propter adyerfarios , quos ei ardens
difciplinae ftüdium , peeçatique odium apud
impios pepererat, T
Quicquid fit, hoc certum habemus Hila^ mM
rium ab omni faeçuli faftu ac fplendore lon- ahlbf
ge alienum fuiffe : ita rêferentibus, qui ejus culiaa,
gefta feripferunt; Ex plenijjima quippe , ut g j l
ait Eucherius , mundam poteßatis Jede tn ^ ^ 1
religtonis nomen ajçenderat , magno anime ,
egreffus de àomo fua & de cognatione fua , J J
& omnem jamdudum cenfum in Chrifii pau- «j
peres Chrifio dives effuderat : eum propter- IM|
ea Patrem pauperum vocitari confuévifle mi.
ajunt, quod & paupertatis amator pauperes, Vit» f.|
folerti cura pauper ipfe aleret , Quid, quod Hi/imj
tanta parc it at e vita eft illius fuftentata , ut
raro facularium altquem invitarùt : quod le-
Eltoni intentus , vigiliis deditus , orationi ac
jejuniis jugiter marfdpatus, cilicii afperitate
exilitatem tenuati corporis macerabat ? Nec
hiemis quidem rigore , quo f oient torrentia
flumina glqciali algore conftrfngi, pedes indu-
mento adjeElo texit, numquam finum lanami-
ne conte gens : vere, ut epitaphium ejus habet,
Antiftes "Domini y qui pdupertatis amorem
■ Proponent auto, rapuit celeftia régna .
Ruftica quin etiam pro Chrifto munta fumensy
Servile obfequium not} dedignatus adiré,
Officio yixit minimus, fed culmine fummus •
Denique in ipfa Romana profe&ione ,
quam Celidonii occqfione fufeepit : pedibus
iter aggredient conficere notj timuit , intrept-
dus Urbem Romam fine equo, fine Sagmarto
vel Sago , omni difficultate fuperata fefiinus
intray i t .. Quis hujufmodi hominern credat
militari matiu ftipatum Gallicanas Provincias
peragrafle? Qui fi forte armatos homines
itineris fui confites efte permifit, aliatn
omni-
E D I T O R UM A D N O T A T I O N E S .
4 Eathdem cantilenam rtciriit, quam refel-
iimus loco mox citato c. 2.
i Fort« hate cenfura «xindé orta eft , quia
Hilarius Patricio PræfeSorioque fultus" favorc
indebit am fibi per G allias vindicate moriarebiarn
tradebatur, ut ex vita S. Romani difeimus*
88p P r o S. 'H - U W .
L^III.omnind ôb càuftam ita contigifle Oportuit ,
> IV. quam quæ a Leone rioftroiex àdverfarfôrum
Hilarii impo'ftufa fuggeritur ; Certe 'pârum
fibi ipfa eonftat ealumnia, cum &• militari
manu ein£luni Hilarium narrat e & armati
præfumptibne p’ræfidii fuffultünv ad ihvadën-
das per tum'ùltuni Ec c lefia sH æc eriim fi
ita fe habest, quomodo , qûôd'circa - Projè*
£U négotium* afferi?Èur , infpèmtus nefcienti-
bÜs' fupervenit )• & ' improvifus abfcejfit ? Et
qua ratione per tümult'um Ecclefias invafif-
fe credendus eft;i qui ita fecreto ac furtive,
lit- ‘vqlunt , in Civitatem irrèpfit ;, ut antè
îtbfcédeffet , quam eum venifle •civibus inno-
tefcérèt ? E éontra -vero quomodb fecreto &
furtive veriiffe Is exiftimetur, quèm certum
eft nonnifîbbriyoGàïii plunbusProvinciæ Coe-
pifôopïs-omihawénem epifëopaletti cëlebrafle'?
Jam -rVeroJ qißÄl Hilarium veiüt immitem
& inhutrianùîii inducit, nullä ratione con-
cini% iii ejus^yita-narrantur . Apparat
, • î-nqUitJ 'Pöntifex- ', qüam mitis fit> eor-
de 'Milarius -f-qui ôbejfè pràfumtioni fud fra-
terna mortis 'credidit tarditatem . Quantum
enim it\fe fui f y P roji'Slo fubtfaxit Jucemfabf-
iltlk ' vif am y - äui' hünc dolorem, irf'löcum ejus
älterum - fübrogavtdo , ne ad* falutem dlli- re-
t?urfü¥rejfötl,i Wjecit. Qüam ; inhumanitatem
infériüs etiarri redärgüit i 'ubi eomominecar-
■ pit Hilaritim* f :(füod facile êômmunionêm ,
& ad indi'gto'atitis arbitrium >, & ' pro com-
miffis '& f ev'ibu¥ verbi’s denegaret -iis etiam,
qui criminis participes'|-neutiquamr fuerant.
Sed quid îfairuttijy «inqüit-' getimt- in laicos ka-
lemlexifiere \ qui -foleat de: Säcerdotum - da-
mnatione‘>gäuderel
ipa-. ‘ ;Sed’ aüdiämus‘!qüam diverfum ab illo nous
a- bis depingaTt'Hilärium teftis- locüples Höno-
i varia ratus, &? quanto pietatis fenfu cbmmota ejus
men- etgä p'eccätbrfö- vifeera lacrymarum ' imbrem
n Hi- fund’efent : Quotiefcumque, inqüit ypeeniten-
'• ti'am dedit : .. admoriitione compléta y cUmla?
erfmis füpplicäiionum fume bat'' exÙrd'ia'J' ÜP
peenitentue frufilum' , quem moncndo-ïtontule-
tat, - oratfdo- firmaret . PäUlio p'ôft hsec - ver*
ba, 'alia fubjicit quæ eumdem cdmpatien-
tis animi fenfum in ArelatenfiEpifcqpo mire
exprimûrît. Pietatis fua infigni'a, inqüit,
in bis , quos ad cali régna prami f i t , ita tn-
timis invicem vïfcèribus demonfitraiiipy ' ut nül"
lus queàt imitari .'Minimi cujufque LeÜoris
tranfitü .ejufdem animus taliter vulnerabatur
ititerius y M fingultibus quateretur & pro-
funderet fletiis uberrimos y non aliter ac fi
unici pignoris folatio caruijfet. Cafus quoque
infirmitatefque fuoruM vulnera propria repu-
tabat. Quod au&ör exemplo comprobat Gy-
rilli cujufdam Levitæ-, ‘ ctijtfs- pedem moles
marmoris ex alto decidens colliferat . Pro
cujus y inqüit' , gemitu & dolore non minus
vulneris Vir bedtics excepit in . corde -, quam
collifus fufiinebat iwtotpofe. -"Denique in, re*
levatione proximi membrorum proprtorum ja-
.Buram credidit faciendam, implevit divinum
praceptum , quin immo féliciter & cxceffit ,
dicente Domino : Diliges. proximtim tuum ,
ficut teipfum. Ecce invenitur hic beatus di-
lexijf? pröximum fupra fe ipfum , qui, quan-
T om. IL
R 'f o ; A it e O f : ;8j!'0
tum definitio mentis habuit , mimbra jtradi-PARS 111.
dfr arnputända propria, ut .fanaret aliéna... CAP. IV*
9 ißjjpäret- ergo y- ur'fua • Leoni verba, redda-
mus, - quam mitis 'effet cor de Hilarius : quam
longe abeffet ut fratribus fujs-dolorem inji-
eeret, fubtraheretqlucem , auferret vicam ;
qui contra alienum dolorem fuum feeit, qui
fûbtùm mortem, cot-gemitibus profequtus eft ,
qui fraternam- vkam iprqpriæ vitæ antepor
nere non dubitavit^ | H | . Î
C .A \qr‘
Hilarii pietas erga pauperes expenditur,, non-
nuilaque de eodem clarijfimomm vb'orum
' tefiimonia referuntut' •
QUarito caritatis æftu. peecafores exp-
mologefin faciéntes exciperet Hilarius,
"qùo fenfu miferatiobis fraternoidolori
compateretur, non tan? in fuperiori capite le-
gimus , quam oculis ipfis percepitpus ; ut tuta
•fit hac’ ex parte ab adverfariorum calumniis
Hilafii benignitas ac manfuetudo. Splendidius
tarnen adhuc emicàbit, fi-qualis idem«erga pa.u-
peres 1 egenofque.- fuerit ,r refera mus tum ex
ejufdem vitay tum ex aliis , qui de tanti Epifcopi
virtutibus difleruer'unt, .feriptoribus. ; . r
1 Ita y in'qnit Honoracus ,: vifeera ejus, min Honorât ut
ferieotdia quatiebcà & pietas y ac . fi fplus ad Majjil. in
redimendum pagini&'cdleftibugt urgeretur. T ra-r -f;
■ Irtavit fecumy'y-dll'iberm)it^‘rejfecit 'y ut, facra 1 ant%
minifi'eria ^capùvh poiius folatia quam pra-
fiarftit ' Ecclefiis:-ornaménta,. Qtticqucid argenti
omfteï B-afilica habuerunt yiaaptivorum redem-
tiöni protinus deputavit y t cumque. :omnia co-
gnoviffeti expenfa •, exultons atqtle xongratu-
lam yt'quia ’vota', i fidel tum difpenfatione; fua
vide bat cali in födb pramiff* i. • Numquidnam,
poterie afiimari iquantum^vifceribusi ejus infie:-
derit pietaSy quïrùfqtie-'eo- credidit omni à dif-
trahenda y quo ufque ad Patenas vel Calices
vitreos'-• venirctur..... Miferatione' propènfus ,
largkione promtijfimus y nOn contentm\qüa in-
hibebantur ingerere, nifi folatiä confiolationum
vivis fletuum cumulaffet, Eamdem Arèlatenn
fis:-hujus Epifcopi erga pauperes miiferatki*
nem laudibus extollit Julianus Pomeriuslib.
de Vita Contemplativa, uti ftatim. referez
mus, : Eum grandi & ' folerti cura pauperes
aiâïffey aflerit Petrus Equilinenfis . Trithe-
mius lib. de feriptoribus ecclefiäfticis.eodem
ipfum-nomine commendat * Tanta y inqüit,
pietatis exfiitit in paupetes,. ut1 omnibus fuis
in i corum ufus hilariter difperfis, Pater paü-
perum deincepsi VOcaretur & effeti^Sed Gen-
padius Hilario pene coævüs aut fuppar ejus
erga1 miferös caritatem impenfe laudat, his
vetbis: Hilarius Arelatenfis Epifcopus , vir
in fznSlis Scripturis, doflus, paupertatis ama-
tor ^& erga inopum iprovifionem non folum
mentis\ pjetate, fed ,& corporis fui: Iqbbie folie
itus emieuit . Nam pro reficiendis paupe-
ribus etiam ruflicationem, contra vires fuas,
homo genere clarus , & longe aliter educa- ’
tus y exereuit : fed- nec jni fpiritualibus negle-
xit. Gennadiiim tränferipfit Ado Viennen-
fis in Chronico...
■ Mmm 2 Por*