883 Q u e s n e l l i D i s
PARS III.mitât is indcptiis. Idem Maffilienfis Epifco-
CAP. II. pus , poftquam plurimis exemplis Hilarii
noftri hu milicatçm com probata m fecit ,
ka profequjt.ur : Confiât ergo humilita-
ùs culmina proprio eum comparaffe defpe-
£lu, & çelfum perinde virtutum meruijfefa-
fiigium . Sed forte hac tanta <& tam multi-
plicia vera humilitatis exempla aliquod fir
perbià periculum generarunp , & non potius
fublimtbus humilitatis compararunt cel fa pra-
conia . Exflit it rigîdus, fed fuperbis } exfii-
t;t terribilis faculi intqaitate turgentibus ,
xcno doch ice vanitatc turgentibus. C et erum con-
gregationi fanBa & confummatis viris , non
folum cor atque animum, fed corpus quoque
promptijfme profiemebat . Quod non minus
Romæ, quam in G.alliis frequentavit > Ur?
bem enim ftatim atque ingreffus eft , Apo-
fiolorum PfLartyrumque occurfu peraBoy bcato
Leoni Papa illico fe prafentavit, cum reve-
rentia fmpendens obfequium & cum humtli?
täte dcpofcens , ut Eçclefiarum ftatum folito
more ordinaret. Denique ne unius vitæ auctoris
nonnullis forfitan fufpe.£ti teftimonio
con ten ti firnes, Auxiliaris Romanæ facun-
diæ, ut idem fcriptor aflferit ,. auétoris fuf-
fragium proferamus ; breve quidem illud ,
at omni except ione ma jus . I ta Hiiarium
ipfum alloquitur in epiftola, çujus fragmen-
tum habet ejus vita : Si cut tenes in aliis
modefiice morumque operibus principatum j
ignsfce de te ftudiofe minora dicenti, quia
femper in pradicatione fui virtus erubefcit .
Jam vero poftquam Roma rediit Arela-
tum , quanta finceræ humilitatis dederit in?
dicia, vel ipfb narratore Baroqio difcimus,
Baron. Certe quidem, inquit , baud mediocre fpeei-
AC. 445. men edidit chrifiiance modefiice, dumitaexa-
n. 18. git at us tam a Pontifice , quam ab Imperatore
: Sicut pnim fremitus Leonis , ita &
ira Regis : tarnen omnino conquievit , ncque
contrariis editis apologiis fiuam cauffam de-?
fendit : cum alioqui id praflandi & vis eloquent
ice ipfi fuppeteret, & jura a pradecef-
I foribus pratenfa fuffragarentur , 3 Errat tarnen
Cardinalis, cum pofthac Hiiarium omnino
conquieviffe afferit, nullafque ab eo éditas
elfe apologias » quibus cauffam fuam defenders
: ab erninentiftimo viro hac in parte
diffentimus , quoniam contrarium diferte
affirmât Hilarianæ vitæ au&or, in hæc verba.
Solus, inquit, tantos fufiinuit , ncqua-
quam minantes expavit, inquirentes edocuit,
aliénantes vielt, potentibus non ceffit, & in
diferimine vita pofitus , communioni ejus ,
quern cum tantis viris damnaverat , conjun-
gi nullatenus acquievit. Redux autem ad Ec-
plefiam fuam , & Legatos frequences mifit
ad Leonem , & tam multas edidit apologias
, ut iis recenfendis fuperfedere coaftus
fuerit idem vitæ ejus fcriptor. Et quia, inquit,
quantum in hac cauffa diclaverit, huic
epert nulla poffum ratione conneSlere , Aux't-
3 Errat potius Quefnellus, cum apologias poft
Leonis decret»m miffum jn-Gallias ab Jfitanp
E R T . V . A P O L 0 G. 884
Haris .tunc PrafeEli qua fuerit fententia, cre-PARS In
dijdi inferendum &c. Ut autem a Barönii CAP. h
fententia difeedimus cum feriptas hujufmodi
apologias negat; ita eidem fubferibimus Hi-
larii modeftiam aflerenti. Eft enim hoc hominis
vere epifcopalis , & dignitatis fua;
jura tueri fortiter , & tarnen a ebriftiana
humilitate modeftiaque facerdotali nequa-
quam recedere . Talem fe in hoc negotio
Hiiarium prabuiffe & totius vitz ipfius tenor
, & fcriptor jam fepiffime laudatus per-
fuadent . In civitatis , inquit , receffu to-
tam fe ad placandum animum fanfti Leonis
inclinata humilitate convert i t , miffo primum
fanBo Ravennio tunc Prefbytero, pofimodum
proprio fuccejfore , deinde fanBo NeBario ,
fanBoque Confiantio pracipuis Sacerdotibus .
Et quia quantum in hac cauffa diBaverit &c.
Abfit ergo ut tarn finiftram de fandiffi-
jno Epifeopo opinionem animo retineamus ,
quam & aaverfariorum ejus calumniz , &
famSli Leonis paullo commotions fa£li epi?
ftola jampridem generarunt . Et licet difficile
fit in hoc diffidio e duobus eximiafan-
ftitate prteclaris alterutrum abfolvere, nifi
altero infimulato , minus tarnen fpiritui
gratis contumeliofum videtur, fi dixerimus
Leoni fatis perfpe6Iam tunc non fuiffe Hilarii
fan&itatem : & in illo contentionis
seftu non eo fenfu Hilarii verba acceptaefie
a Romano Pontifice , quo ab Arelatenfi pro-
ferebantur ; quam Hiiarium tantse procaci-
tatis , arrogantite , ac fuperbise reum exiftima-
re , hominem fingularis modeft\x ac fponta-
nex demiffionis nomine commendatiftimum.
C A P U T III,
Quid ad illud epifiola : quod Hilarius ra-
tionabile quod in fanBorum Concilio Sa-
cerdotum poffet refpondere , non habuit ?
quid de teflibus a Celidonio produBis?
O Mnibus in re propria dicendi teflimonii t
facultatem fur a fubmoverunt , ut pri- Hlxrn.
dem fanxere Imperatores Valens , Gratia-
nus, & Valentinianus ad Gracchum Prasfe-
ftum Urbis feribentes . Ex , quo & fuperio-
ribus S, Leonis querelis plurimum roboris
detrahitur, & praefentibus occurritur . Hoc
enim uno maxime angebatur Leo, quod ad
fe trahere volenti Galliarum cauffas ftrenue
obnitebatur Hilarius. Unde mirumnoneft,
fi 1 rationabile non invenit quicquam eo- *
rum , qua: ab Arelatenfi Epifeopo prolata
funt: nemo eft enim qui adverfariorum ra-
tionibus libens fubferibat; & cuique litigan-
tium hoc a natura corrupta inditum eft* ut
juris qmnis röbur ac probationum pondus
fibi militare exiftimet.
. Porro fi Honoratum Maffilienfem confu-
lainus , qui cum poft mortem Hilarii feri-
pferit , adulationis omnis expers ac vacuus
fuiffe
N O T A T I O N - ES.
feriptas. affirmât. Lege Obferv. part 3, c. 2. n. 1.
j Vide part. 3. Obfervationum c. 3. n. 1.
8B5 :P it 0 S. H i l A
RSlII.fujffe credemius eft j ita locUtu^, eft Hilarius
p. Ill* in fua cauffa , ut. & inquirers edocüerir' j
& altercantps vicerit. Quamquani, paree ad-
mofjupi. .v^rba. 'èum feciffelpütép^, qui fe ad
liti^an^uni non ac.einxi^^’i -fed . huic femper
pridciido, t^niquatp, immobili lapidf innixus
eft j fit aa ojficia j non <*d cq$Jfam veniffe ;
protefiqndi or dine. non. accufdqdi y qua funt
fog&rtr* - /qua? quidem, in nbvo rurfus
judic^o. ^e.nitilari. ac. difputi , 2' receptj tunc
it^ G^lliis' Calories , ' foli^aqüe èclefiatüm
ordjnatiq, non firiehant.. Hoc unum'conten-
defc?a,t Hilarius.; hoc rationabile non £xifti-
inavit Pontifex npfter: <moniam hoc 4uSo-
ritati ac fplendori' feefis fuse deberi putabat,’
ut qu^ci^mque j)er omnes orbis ^cclefias ce-
lehrabqntu,r jyclicia , ad Rpmai^um examen
den^Q fcfpper fevQcarentur, .
Quod igifu.r. ’ih ^o^apa Spodo cauffam
deferuiffe vifq.i eft , nrec ut Leo a it, quod
rejjppndexet^ hwuif f type neque ex juris pe-,
nurjq, tied ex/probationum 4efe6lu % nec ex
loquenfjj; diffi^ultate pr-Qvenit: fed indb, quod
LeonisA fasp fpjita judicioriim Qallicanorum
fprma inimutabatur, novumque mgum hoc
rnodp parabatur Gallicanis h/cclefiis Tac Sacerdotibus,
quód nec iHi, n,ëcëp.rpm Patres
ferre urpquam pptuerant: quod'jugum fi Hi-
larius Gallicanarurn Ecclefiarum apex his
imppni paffus effet , ipfe tamquam & propria
dignitatis dcfertor', :& (jallican» liber-
tatis traditor a fuis Coepifcopis erat arguen-
duS i Hilarii igitur filentium, prudqritise fuit,
nop imbeeillitatis;^ reverentie , non cohtu>
macis: defenfionis, non defertipnis: facun-
diufque cauffam dixit tacendo., quam pero?
randp feciflet.
Befti- Jam qupd 3 teftps attinet, quorum mani-
Ce-fejla, ut ait , refponfione , fe ipjuftp Sacer-
l'o dotio fpiffe dejeftum monfi^avèrat .Celido,-
ms. nius j dubium fiiHefle ,piihi vjdeti^-‘hpnnuï-
1 lum , utrum de teftibi^s ap.ud^^ .Gallics ^^ apdi-
tis a Qallorum' Synodp agatur ;'an 'verp de
te^ihus *,^.qups e 'Prbvincja in urbèm evp-
c^rit ^.ejeftus, provduxefitque in
confpeaum, Rpinahi Cpncilii 1'Si hoc ultl-
mum; videt' quifque quam fufpe«ï plerum-
que fint teftes per longa itinerura fpaua^ri-
dufti, quippe qui auro pérfsepe rèdithunturf
ut ad loca rempta fe conferant, fpeqhe .|u-.
cri ijiagis dpcpntu^, ;quam -Xent^tis ..
Infuper ab iis loc^'^bfuELt, in qutbus font
notf, & fprte,, feejetum rei, atque a redden-
.A~ do teftimonio repr^bandi . Ad quse demum
W, , contrariorum ttfiium neceffar'ta perfqna ut
I IP ajunt Epifcopi Africani, vel propter fexus' ,
vfl propter fineButis infirmitatem, mul-
tis aliis impedimentis adduct Irion poffunt .
Quam ob cauffam fiatutum efi pfritep & ju-
i‘ams fum, quemadmodum S. Cyprianus' t'eftis eft. fcis: E Tam n:
R I O i \ E E L A T / 88 6
ep!% 55’ ad Cornçliffm Papam , ut »»/«/-PARS III.
cu/ufque cauffa illiè audiatur , ubi efi cr/^CAP. I ll, ,
'éÊ^Ê^t. ! ‘ * É r & P<$ert> y . WfjjtjLjA.,,cfiminis.lpoJfint . '.'Uhdef,& - in
jure civili magna caMtio.adhibeturcScâevo-
candqs per longinqua itinera teftes » propter
fraudis periculum, quod fubeffe folet/. Jam
vero fi de teftibus a Cefidonio produ£lis in
Prpvmcia agit S. Leo, longe melior eft Hilarii
conditio. At de h.is loqui Pontifex videtur
turn ex .modp, lpquendi, quern ufor-
Pv V enim ait , pq.qnfiravit.j ted ptpnßra-
verai , quo Galliç,an,am rémotiorenjque Sy-
nodum indicari cfediderim : turn quia de
teftium præfentia in Rpnjana Synodo- non
memmit , fed tanfommodq de ipfoj-um re-
fppnfione, feriptb , u(t ephjicere licet, exhi-
Bjta 5 cum tamen fiatirn de Hilario. loquens
dicàtî .Iff* ift , qqod- -Ht^arjus nobifeum rejs-
dèns1 poffet oppose,, .no# habpret \.Hoc 'igitur
fi ita eft, ut He teftibus in Synodp Gal-
licana .ab Epifeopo accufato prolatis fermo
velit conferrê narrationéfo Celido-
nu pro fe ipfo allegantis Romæ teftium ne-
fcio quorum rafponfionemlp Gallia fadlam,
cum eorurn teftimonio, qui Çelidpnium ipfum
accufarunt. , convicerunt. , çondemnarunt •
Non enim fueçe pauci teftes pretip'concln-
dli.j quales. facile fuit Celidonio- fibi com-
Pfkjirë , aut metu, vel , gratia impulfi ; fed
fiamrpata nobilium medifcrium fiMiq.çqn-.Vita S.
volarunt, adflru.entes Celidonjum internupiqm Hilarii A’-,
juo adbibuijjc confortio, fimul ingerentes /c- telatenfis
ttflf aamiflifiratione perfunBum capitali ali- Per Um».
ÿugf, cwfcniniifie; fententia. Quibus non con- ™,um
tenti ■ ftnfti. Hilarius’ tf. Germanus, alios e t- Ma^
iam. it/kr in^trmi jirieparari j'eorumque opera
ac Audio -fanvemunt ex aliis lacis proto,
tijfimi Sacerdotés, per quos res omni rations
prudentiargiie difciititur , accufatio tejlimoniis
eqmpmtatur, vera iemuo? fimplexque defini-
tto qahibetur , ut quem Sçripturarum régula
rernovebant, voluntqfe. propriml fe removers
debÇÂf- Si porro tiinp temporis vel.uHivel
»donei telles, a Celidonio addufti effent , ut
Romæ narravit; quis. credat Hiiarium Ger-
manumque lanâilîimos. viros, aliofque pro-
batiffimos Sacerdotes , quos Honoratus cori-
mernpra.t, ita vel occæcatqs, vel omni; ob-
litos efte æquitatis , ut confacerdotem mal-
lent ut reum damnare, quam abfolvere-in-
nocentem ? Quod, li hujus viri innocentiam
a^iquamdiu contigiflet invidorum potenria
vel j artibus obfeurari ; at tandem aliquando
emicuiffet Gallicanæ Ecclefîæ ocnfqr; Hlla-
rio ipfi poftmodum innotuiflet, qt Sc Ger-
mjno ,tanfæ gratiæ virö j nec ifa priftinse
fententiæ. tenax fuiflet famEtiffimus ^relaten-
fmm Epifcopus ,. ut in ea ultimum obirp
diem, voluiflet, contra vel propriam, yei pu-
M m m bli-
E D I T O R U M A D N O T A T T O N E S .
2 Quinam Canones in fialliis -recepti, non
filiebant Celidonii cauffam 'irt novo judicib
Roinæ difcuti / /alfitacem cognofces px Ob-
efv. part. I. c. d- n, 17. 0e confuetudine
etiani vide ibidem c. 5. Hincfarfumefl, quod
audaciflime poll pauca fubiicitur : Leonis fa.
So folitä judicioriim forma immutabatur , no.
■ oumque. jugum_ hoc modo pqgabatur Gallicanis
Lcclejlis.. ’
j Lege quoad telles .Qbferv. part. 3. c. 3.