tom. 5.
Concil.
p. ä ii.
9^3 E d I T O R U M O BISER V A T I ON ES 9 ^ 4
la Laurentii potuit accidere poll ConcHium Maji an. 419. cui ille fabfcriptus
creditur, non tarnen etiam aliæ dus : incredibile enim eft très ejuldejn generis,
cauffas ex ana Provincia Cslàrienfi brevi intervallo repente Romara delatas, &
fimili moderamine définiras , ft nulla: umquam antea delats iuiflent. Igitur
Prifci & , V iff oris cauffas, qus ante cauflam Laurentii ab Auguftino relerun-
tur, port an. 418. iocidiffe affirma« nequit, nifi ex hypothéfi de repudiate
antea Epifcoporum appellationibus ; quod prsfumi quidem poteft, probari non
.poteft. Qua vero conjeftura Laurentius ab Auguftino nüncupatus loco ultimo
effe preditur Laurentius Icofitanus , qui Concilie an. 419. fubfcripfit tamquam
Legatus Provinciæ Cæfarienfis ■ eadem Prifcus appellatus primo loco a Baluzip
creditur Prijcus Quidtenfis iubfcriptus Collationi an. 411. n. 243., cujus Ept-
Icopatus ad Provinciam Cæl'arienlèm pariter pertinuiffe cognofcitur ex Notitia
Provinciarum & civitatum Eçcléfis Africans . Quod ft quis opinetur Maurita-
nicas Prifci Sc Viétoris caiiflàs iocidiffe, jtvel Auguftino cognitas fuiffe ante, cauf-
’ VidcAu-fam Apiarii, cum igfiim Auguftinum, aliofque Epifcopos * injunfla a Zohmo
loo &101 ecclefiaftica neceffitas traxerat in Mauritaniam, diuque ipfos ibidem modo hie ,
cap. i. & modo illic detinuerat, non videmus quomodo revinci poffit. Quid quod alia a
Poind, fuis temporibus remotiflima ejufmodi appellationum & judiciorum Romans Se-
Au- dis exempli idem Auguftinus in eadem epift. 209. indicat , qus recentionbus
tons mtsmplis contentus prstermittenda pu ta vit? Quænam porro remotijftma exempla
hic Auguftinus fignificat ? Suburbicarias cauflas. prims cognitionis hic intêllige-
re merum eft fomnium, Si enim Affis communis Italia aifeiplina ac Sardicen-
lium ufus erat ignôtus, ut paullo ante vidimus ; multo magis ignots elfe debe-
bant cauffs fuburbicaris , éafque Africano feriptori inquirere atque cognofcere
non facile fuit,. JJæc igitur remotiffima exempla æque ac recentia, quæ Auguftinus
fubjecit, ad Africain pertinent: alias remotiffima & externa-, dixiffet,
non requit aim, recentia & noftra commemorabo . Hæc porro Africana rcrnotif-
P.- -2d7.
fima exempla æque ac recentia ad Apoftolicam Sedem delata, non prims. fed
fecunds<-cognitLonisf judicia refpiciunt 1. nifi quis forte primam quoque Africana-
rum cauffarum cognit'ionem Romano Pontifici aliquando tributam putet. Ex-
lliterunt. igitur Africans aliquot vetuftiorum appellationum cauffs , in quibus
Apoftolica Sedes lecunda cognitione vel- judicavit Po adhibito moderamine ,
quod in prima cognitione captum non fuerat ; vel , fi in prima cognitione ad-
hibitum fuit, aliorum judicata firmavit. Neque dicas ex hoc Auguftini tefti-
monio, qni.ab inquilitione vetuftiorum exemplorum abftinuit, inferri non pof-
fe , aiiqua ejufmodi judicia reipfa praceffiffe. Etfi enim affirmari certo nequeat,
num remotiora, exempla Auguftinus requirens, aliquas ejus generis, qus in rem
fuam facerent , reperturus fuiffet • hinc tarnen certo1 fequitur eum putaffe aliquas
potuiffe inveniri 3 quod ipfi exploratum ac omnino certum prsfumiti Epi-
fcoporum qauffas fecunds cognitionis ex Africa vetuftiori sque ac recenti state
ad Appftoücam Sedem fuiffe delatas, qus ütique adprsfumtspermiffionis tem-
pu?f. refewi nequeuiit. Certe anterior profefto eft ejufdem Auguftini ep. 43. in
■ ■ qua.'hsc de. -Gseiliario. Carthaginenfi & de collegis ejus Epifcopis Africanis feri-
buntur num. 7. Neque enim de Presbjiteris, aut Diaconis, aut mferioris ordinis
Clerick, fed de collegis agebatur ', qui poßent aliorum colleganim judicio ,
ßrqfextim Apoftolicarum Eccleßarum eauffdm fuam integram refexvare. Age-
batur quidem de epifcopali cauffa, in qua magna erat inter Catholicos & Do-
natiftas Africanos Epifcoporum ac fententiarum divifio . Sed non in has pecu-
liares circumftantias, Auguftinus refert rationem deferendi judicii ad Apoftolicas
Ecclefias (? quo nomine Romanam intelligi ex eontextu aliifque teftimoniis ma-
nifeftum eft) fed quia illi, quorum "cauffa agebatur, non erant Presbyteri, aut
DiaGoni &o, fed Epifcopi .: übi paläm fignificatur y ex ipfa Afticanorüm difei-
plina lieuiffe eorum cauffam ad Apoftolicam Sedem deferre, jcum Epifcoporum
effet cauffa , non Presbvterorum, vel Dlaconorum &c. quibus foüs ad tranfmari-
na confugere, Africana difciplina non ferebat. J
NuflumA- 2d. Null,um certe decretum invenitur contra Epifcoporum appellationes, ftcu-
Ecc^fix 11 Sfti Clericorum inferioris ordinis primus canon in,fertUs legitur Sy-
4e_c_re_tu_m 1418. Id autem iftis, hoc primum tempore interdiiftum fuit occafione
vetuit E- appeuationis Apiarii;, quia hps ad trahfmarina judicia prdvocare contra difeiplinam
^ 0 r 1N L p A R T - D i s s e r t . f | Q u e s n e l l i . * 9 6 6
plinam Sc ufum erat: Epifcopis autem non item, quia pluribus exemplis fem- piftopo-".
per receptum fuerat, cum prxfertim a Grato Carthaginenfi totius Africs pri-
mate, alufque Afncams Epifcopis fignati fuerint canones Sardicenfes, qui Epi-pellaT
fcoporum appellationes probabant. I„ Synodo Hypponenfi an. 393. ac in Ca - ” a„?L-
thagmenfi an. 397. omnibus turn Epifcopis , turn Clericis concdfum fuit ut a
quibufcumque judictbus ecclefiafints ad alios judices ecclelia/ltcos, ubi ef. ma-
jor auHorttai, provocaretur. Si Clerich de fui Epifcopi judicio quererentur ,
poterant ad vicrnos Epifcopos provocare , & iterum abffiii confugere ad Syno-
dos plenarias Africs, vel ad Primates fuarum provinciarum . Hinc ipfos,fi'for-
te gravati fuiffent, appellationis fublidium non deerat in;ipfa Africa^ ut ne ad
judicia tranfmanna confugerent. Cum autem cauffa: Epifcoporum prima cogni-
tione afferends effent ad Pr.matem, vel ad Concilium univerfale Africanum! ut
LtumHE r ner,pfeHs fyr0dT cano.n j. *?• Synodi Carthaginenfis an. 397. confti-
Romanum Cificem^ k ^ « f t r ,p t e t,,,h. 'C,edatUr’ Pr°V°Cati° ad
„ Tn7V ^ eqU8 reP0"ai 1.;hoc-il'terdi^ m indicari in Concilio Carthaginenfi an. Expllca.
419. can, 28. apud Dionyfium, ubi repetito iifdem fere verbis canone anterio- m/canon,
ns Loncilu an. 418. ( .apud eumdem Dionyfium can. 125.) quo Presbyteris & 9“ eas
? “ P ® C1S. prohibetur, ne ad tranfmarina judicia confugiant, additur, ficut vtiaf
1 de Epfcop.s/apms conft.tutum eft. Non defunt magni nominis auffores “ terdlce'
etiam Galli, qui hoc additamentum ficut & de Epifcopis fapius eonfHtutum Quidam
eft, perperam mtrufum exiftiment, cum abfit a fimili canone anteribris Con- de addi,
cilii an.. 418. unde totus hie canon fumptus eft; nec verifimiie lit , hanc par- fam“ to
ticu am adffimm fuiffe a Patnbus in Concilio an. 419. in quo iidem feriben- S |
tes ad Bonifacmm Pontificem, profitebantur fe illam difciplinam appellationum T
•interim lervaturos, quoad de Nicxni Concilii exemplaribus certrora refponfa
■ afferrentur. Addunt prsterea videri incredibile;, ffi de ^Epifcoporum. appefiatio-
nibus fapius conftitutum fuiffet 3 nullum ejufmodi canonem repenri in tot ca-
nombus, qui ex tam multis Africanis Conciiiis fuperfunt, & de Epifcoporum
judicns ftatuunt; cum de vetitis Presbyterorum 8c alibrurn. inferioris ordinis Clericorum
appellationibus' aliquot canones repetiti; inveniantur.. At fufpicandum Refellun-
non credimus de addttamento. m: iis verbis, .qus nonffelum leguntur! in.coi- *“ •
lectimie Dionyfiiverum etiam in tribus aliis antiquis colleaionibusy qus ex
diverfa divifione canonum ejufdem Syhodi Carthaginenfis . an. 419. aliam origi-
nem prsferunt, utt font colleflioneS Vat. Reginx .1997, Bmberifla,.2888.
Lucenfis fimihs Colbertins 784. Imnlo ex his colleflionibus fupplendum eft
aliquid^. quod hoc in canone apud; Dionyfium non legiturv ficut nec degitiir in
textu -Grsco Codicis, ut vocant, Ecclefis Africans ’, qui vere non eft nifi
Grsca Aftlcanorum canonum ex Dtonyfio verfio .. Sic enim ibidem, num. 33. sUOTlen
•hie canon producitpr. Item plOcurt ut Presbyteri, Diaconi, vel ceteri h n fc L daPF„ «
res Cterm m cauftts , quas habuerirtt , f i de judieiis, fuorum Epifcoporum que- “ none
ftt fuerint, vmnt Eptfcopt.eos cum confenfu fu i Epifcopi audiant-,r& . inter qucdam
eos qutdquid cauffa fuent dtfimant adkibiti ab eo Epifcopi . Quodft &Aabeis ” ***
prevotand-um putavennt, non provocent ad tranfinafim '/udicta, fed ad .Primam
fuarum provinciarum, aut adv-univerfale Concilium J 1 ficut. & de. Epifcopis
feptus conftitutum -eft. Ad > Wanfmqrtna autem quj putaverit -appellan-
dum, a nullo tntra eamdemprovtntiamin-communionemfufcipiatur. Defunt in
Dionyfio voces vel ad uHiverfal^Concilium .' Hsc autem non debere omitti
patet ex verbis epiftols- Afrorum ad .'Oefeftinum. pauilo poft. reefcandis-, nec
non ex canone antenoris %nodi to. 418;: qui hoe loco repetitur, Sc fimilia
exhibet etiam apud Dionyfium can. M i. ubi legitur .• Quod ft & ab eis pro-
vocandum putavennt', -mm provocent nift ad MfricanaiContilia, vel. ad Pri-
mates ptovmctarum fuamm;. ’AdHranfimrina autem -&c. Hie porro animad- Mutatio
vertendum'ieft aliquam. mutatiqnem it* repetendo hpc ctoone fuiife,. induflam : in *0 ca-
utii .enim!'an. 418. fenptum fuit non provocent nift ad Africana Concilia 8cc non* P°-
anno' 4191 ffic expreffum fuit non provocent ad tranfmarina judicia; fed ad 2°1 indu'
Primates 8cc. Si_prima leftio retenfa. fuiffet, 'additamentum ficut & de Epi ***■
jeopis Japtus conftitutum eft, indicaret faptus conftitutum fuiffe, ut Epifcopi
etiam non.provocent nift ad Primates See. vel ad univerfale Concilium' quod
Tom. II. R r r 1 1