1071 Q u e s n e l l i
*ii Papæ ad Decenriumper quam mani-
feftum éft non longe a, Silveftri 'ætatè ad-;
verfus Sabbati jejunium etiam in fuburbica-
ria dioecefi & muffitatum efle fk difputa-
tum. Novf ex opufculo fän&i Petri Daipia-
ni LV. & ex Vita’ fap&i Romualdi ab eo
confcripta, aliquod fcriptum nomine .Silve-
ftri Papæ de Sabbati jejunio ^venditatum efle'
tunc temporis, cujus etiam fragmentum re-
fertur in citato opufculo, Sed fcripta fufpe-
antiquiiatis & finceritatis tam antiquoj
Pontifici fine veterum auftoritate aflerta ,
r?9n ntagnurn fibi çonçiliant ex .au&ore un-
- decimi fæculi patröcinium.
III. Ex melioris igitur notæ moriumentis af-
' ÉËfjt ^ererî^us eft ufus jejunii fabbatici in Eccle-
mo Saj> % Roinana ç. Certura eft circa annum Chri-.
387;eam viguifle confuetudinem , quam
antiquo- * ex ^nfti Auguftini 8<5. & 118. norum
tefti- tam . babêmiis. Cum enim fanfta Monica
monia. Mediolanenfem Ecçlefiam Sabbato non , je-
junantem inveniens, quid Tibi'agendum effet
, dubitaret, interrogate ab Auguftino ad-
huc. . Catechumen® rAmbrofius refpondit :
S Auguft. Quando hic'fum, non jejuno Sabbato ; quan-
epifii 118.- do Roma jum , jejuno Sabbato . Ad quarti
aaJanuarycuraque Ecclefiam veneritis, ejus morem fer-
MPi h \ vate',■ ftpat'r fcqndalum non vultis, aut-fà-
sèrc i Circa ann. ChiY.jça. perfeverafle hunc
morem. in eadem Eccïefia teftis eft laudata
epiftola. 86. quam fcripfit jam Presbyter fa-
öus , ut hominis Icujufdam Romani proter-1
▼ iam-retunderet, qui univerfas pene Eccle*1
fi«5 -a Romana eo in ritu rdifcrepantes inju- i
riofe: laceflebat . Poft annum 395. fervatum
efle, teftatum facit epiftola ejufdem Augu--
ftini ‘u & quam ad Januarium dédit, cum
jam Epifcopus eflet\ Quod enim ibi. ait-
Alrir jejunant Sabbato: : 'iéfe tRbmanis intelli-*
gcndùra elle- fatis infirmât ïrefponfum Am-
brofii , quqdi ftatim ab eo refertur . Idem
epiftola 19. ad Hieronymum de eodem je-r
junio hæc .habet verba : Vèllem me‘doceret
benïgnitas tua utrumftmulate quif quam fan-
- ï Bus Oriental is , cum Romam vencrit , jeju-
»1 ' net Sabbato. ÿi cxccpto ilia die pafchâlis Vigi-
• j ' lia . Hieronymus ipfe fcribens ad Luciniujn
l! Boeticum- epift. 28. jejunium quqque Sabbati
Romæ obferyatum commémorât . Anno
41^. quo^d Detentium Epifcopum Eugubi-
num fcribebat Innocentiüs PP. tantum abeft
ut quicquam de ilia : jçjunii fabbatici con-
fuetudine remiflum eflet, quin; potius illam
omnino'férvandam .efle contendit . Non ne-
gamus y inquit, fexta feria jejunandum yfed
dicimus &, Sabbato hoc- agendum . . . -Sabha- ,
tum pratcrrtiittere non deb'errtus. : probatque:
tum ratione multiplici, tum diverfis tradi-.
tionibus, feu ecclefiafticis , :feu apoftolicis ,
ex quarum una jejunium. Sa/bbati in Eccle-
fia .Romana celebratum efle fatis initio epi-
ftolæ infinuat : ubi ^uæ de- inftuuçis ecclefiafticis
ac apoftoliçis traditronibt^ habçt -, ad
fingula epiftolæ capita pertinere fuggerit .
Joannes Çaflianùs , qui Èomæ fedente In-,
nocentio commoratus/eft, &/ufque ad ann.
Chr* 435*. ætatem protraxit ,. eamdem Ec-
clefiæ Roman* confuetudinem notam nobis
D i s s e r t . VI.j ^ i o y i
façit , lit?. 3, de Inftitutis Coenobiorum ,
cap. 10. tujus ve^ba paüllo poft referemus.
Socrates Innocentii temporibus æqualis, qui-
-que ,hiftoriam fuam -ufque ad idecimum -fe-
ptimum Theodofii-Confulatum perduxit,!hoÈ
eft , ,ad an. Chr. 439. difertis verbis fcri-
b.it : ÎRéma fingttlis Sabbatis jejunant , lib.
, ■>, cap. 2 2; ; F J
Anno fequenti , qui ab Innocentii obitu « IV.
fere vigefimiA quartus. f u i t Leo Pontifex
creatus eft : I quô fedente , v-iro fcilicet pa- ieiu-
terni moris retinentiflimo , non utique cre- ?n ^al>-
dendum eft deferbuifle Sabbato jejuaarrdi Ro- TatI a
manæ Ecclefiæ ftudium , fedl& hujus ob-
fervanti* exprefliim habemus àpiid Leonem
teftimonium \ - quod pofthabitum haflenus
fuifle miror: ab his^ qui-hanc materiam at-
tigerunt . Éft in épiftolâ ad Diofcorum Ale- 11
xandrinum Epifcopum , quem Tubejus Epi- a ' ••
fcopatus initia hóFtatur, ut Ecclefiæ fuæ di-
fciplinam & Inftituta ad Roman* mores
componat : talé eft autem capùt primum :
Quod ergo a Patribus nojlris propenftore ctt-
rawiovimus: èjfecfervatum , a .. àjobif fioc vû-
lumus cu/lodiri : ut .non paffim diebus omnibus
facerdotalis- . 'vel . levitica ordinatio cele-
btetur fed poft’ diem Sabbati , 'ejus - noclis ,
qua in primai.Sabbati lücefcit, exordia deli-
gantur in iquibus : bis qui confecrandi funt
jejunis , & a jejunantibus facra benediclio
conferatur . Quod ejufdem obfervantia erit,
f t mane ipfo dominico die , CONTINUATO
Sa bba ti iJejunio , .cclebxeturv: aquo tempore
pracedentis mBis\ initiay.fljptin-\xe.cedunt ,
quam ad diem RefurreEjionis, ftcut etiam in
Pafcha Domini, declaratur,, pertinerç non du-
bium e ft. Vides ut moris erat apud Romanos
Sabbato jejunare, quandoquidem ab his,
qui mane dominito die vel ordjnabant, vel
ordinabantur , continuari vel it Sabbati jejunium
: quis enim quod a£tum;:non eft, continuari
poflè dixerit? ,
. Scio quid reponi poflit ^ ;.videlicèf, non:
hic de quolibet Sabbato rem eifeLeoni, fed
de. Sabbato fanfto , quod jejunando; tranfi-
gere omnibus : folemne erat ae religiofum .
Probant iddcturn., ex Pafchatis. mentione , .
quæ hie injicitur turn, quod Dominica ilia
vocaturc dies Refurrefllonis . Id .ita per-
fuafum habuerùnt , qui in prioribus editio-
nibus hunc titulum vel appofue'runt, >vel ap-
pofitum fervando : probarunt : De Ordinatio-
ne Presbyteri.aut' Diaconi , ut Sabbato fan-
clo celebretur , id eft die dominico.. Sed
quam imperita manns hujufmodi’ titülum
compofuerit, eviden» eft, cum tot fere fint
errata graviflima ,r quot- verba : Sâ'cerdptum
enim nomipe foios. Presbyteros, ^c facerdo-;
tali ordinatione, ;Pre6byterorumi. .ordinatio-f
nem cenferi putavit \ cum potjus Epifco^i
pos Epifcoporumque ordinationem ifthæc
fignificent . Deinde dominicum diem cum
ip/o Sabbato qpnfundit . Ac demum quod
generaliter de Sabbato diçitur, ad Sabbatum
lanftüm reftringit r. Duo priori’ errata digi-
tp folum monftrafle fuffjcit : tertium nefeip
an quis velit defendere'.
Certe de quolibet Sabbato ac qualibet V.
I Domi-
1073 D e J e j u n i i
|Tic Dominica Leonem hie agere facile proba-
Inini tur. 1. Quia Epifcoporum confecratio num-
%]ilcuCqUam fuit vel ipfi diei Pafchatis affixa , vel
hinica fllis ftatis quatuor Temporum Dominicis :
fed vel fola & qualibet Dominica,utolim,
vel etiam in Apoftolorum feftivitatibus, ut
hodie, debuit celebrari. 2. Omnia momenta,
qua; Leo perpendit, tam pro aliis omnibus
Dominicis faciunt, quam pro Dominica
Pafchatis : mundi, fcilicet exordium , A-
poftolorum cum baptizandi poteftate miflio j
necnon effufio Spiritus San£Ii & c. qu* die
Pafchatis impleta non funt , fed die folum
Dominica. 3. Au&oritas Scriptur*, exem-
plumque Apoftolorum , qua;ex libro A^Iuum
referuntur , non foli Dominic* pafchal:
conveniunt, fed quibuslibet diebus domini-
cis ; non enim in folemnitate pafchali i
Paullo & Barnab* manus impofuerunt Apo-
ftoli, & ad pr*dicandum gentibus eos mi-
ferunt. 4. Quia generaliter loquitur de Sabbato
: Poft diem Sabbati , ejus no fits, qua in
prima Sabbati luceftit, exordia, deligantur .
Quod enim Dominicam proxime fequentem
diem Refurreftionis appellat , non eft quod
quemquam moveat , cum familiariflimum
fit feriptoribus antiquis , ut quemlibet do-
minicum diem, Refurre^lionis diem nuncu-
pent.* diem vero ipfum Pafchatis, fanftum
Pafcha, vel pafchalemfeftivitatem v’oeitent ,
Leo ipfe in epiftola ad Turribium , cap. 4.
ait Prifcillianiftas jejunafle die dominico ,
qui eft dies RefurreBionis Chrifti. 5. Tan-
tum abeft , ut mentio de Pafchate perfua-
deat de pafchali Dominica mentionem efle,
quin potius hoc ipfum eft quod contrarium
demonftrat: quando , ut oftendat earn no-
ftem, qu* requituf proxime diem Sabbati,
ad dominicum diem pertinere , in exem-
plum adducit ipfum Pafcha : Si cut. etiam,
inquit , in Pafcbd Domini declaratur : in.
quo videlicet nox Sabbato fan£Io fuccedens.
feftivitati pafchali deputatur in Officio Ec-
elefia; , quod nunc, apud nos die Sabbati
fammo mane celebratur, per ilia vero tem-
pora , non nifi poft noftis fubfequentis ini-
tia agebatur: in quo frequenter repetitur :
linatio Hac nox eft ,- in qua deftruBis vinculis mor-
j inPaf- tis , Chrtftus ab infer is vtBor afeendit. O
Itecele- njere beata nox , qua fola meruit feire tern-
r1 *0' pus & horam , in qua Chriftus ab' inferis
f refurrexit . . . . . Hac funt enim fefta-pafeha-
lia &c. 6. Etfi ex hiftori*. ecclefiafticte.
monumentis non conftaret longe, plurimos
Epifcopos vel Presbyteros extra; diem ipfum
Pafchatis fuifle confecratos , hoc vel fola ra -
tfe fuggereret . Quis enim fibi perfuadeat
per tot menfium intervalla , quod f*pe f*-
pius contigiffet , reliftas efle Ecclefias vi-
duatas paftoribus ; quod gravi interminatio-
ne facri canpnes prohibent ? Immo yeto:
numquam in Pafchate Ordinationum bene-
dicliones celebrabantur : quia, tota h*c fo-
lemnitas regenerandisGatechumenis erat con-
fecrata , & menfis potius December Ordi-
nationi Sacerdotum deputatus erat: unde to-
ties in fine hiftori* Pontificum h*c claufu-
la fubjicitur .• Fecit Ordinationes menfe De-
> S a b b a t i . I074
cembri &c. Certain igitur eft , cum hie
feribit Leo nofter Ut'his qui 'confecrandi
funt , numquam bcnediBio , nifi in die Re-
furreBionisdominie a tribuatur &c, non de
die Pafchatis , fed de qualibet Dominica ,
quæ Refurreftipni facra eft., intelligendum
eflej ac proinde Sabbatum arttecedens , cu-
jus jejunium continuari pçæcipitur, non Sabbatum
fandlum elfe , fed quodlibet per annum
oeçurrens.
Qua porro occafione j qua de caufla hæc VI.
jejunii fabbatici confuetudo in Ecclefiam Ro- Qua oc"
manam inveéla fuerit^ non concors éft o-
mnium fententia i San^tua Auguftinus Epiftv u ..a
Ï6, Eft quidtm, inquit, <& htc opinio plu- J-Xbatici
rtmorum , quamvts earn perhtbeant efte ja l• confuetu,
-fam plerique Romani , quod Apoftolut Pe-
trus çum Simone mago die dominico certa-
turns, propter ipfum magna tentatiqnis peri-
culum, pridie cum ejufdem Urbis Ecclefiaje-
lunaverit , & confecuto tam profpero glorio-
foque fuccejfu, eumdem morem tenuerit, eum-
que imitata fint nonnulla Occidents Eccle-
fia. Eamdem rationem non a Romanis, folum
, fed ab aliis^ etiam nonnuHisQcciden-
talium partium Ecclefijs. obtendi fuö.tempo-
re refert Caflianus lib, 3. de Inftitut, Coenobiorum
çap. rp. Cujus , inquit , mo ie-
raminis cauffam nonnulli in quibufdim Oc-
cidentalibus civitatibus ignorantes, &“ maxime
in Urbe, idcirco put ant abfolutionem ( jejunii)
Sabbati minime debere prafumi, quod
Apoftolum Petrum in eodem die contra Si- •
monem corifltBaturum afférant jejunajfe. Hæc
ratio cum a plerifque Romanis Auguftini
ætate reprobaretur, tuggilletur a Caftiano ,
& ab Innocentio Papa, qui rem ex pröfef-
fo traftavit in. epiftola ^d Decentium , nul-
latenus. commemoretur, omnino videtur com-
mentitia.
Alteram igitur rationem afferri narrat ibidem
Auguftinus.. Alii , inquit, propter, hu-
militatem mortis Domini jejunare , ficut. Romana
& nonnulla Occidentis Ecclefta, elege-
runt. Quam rationem vehementer urgetln-
nocentius loco citato ; ita ut paris religionis
efle velit per Sabbati jejunium memoriam
mortis Chrifti colere,, .ac jejunio fextæ fe-
riæ ejus palfionçm, & diei dominicæ læti-
tia Refurreéfionis ejus gaudia celebrare. Quod
ft putant , inquit, femel atque uno Sabbato
jejunandum, ergo & Dominica & fexta feria
femel in. Pafcha, erit utique celebranda .*
ft autem dominici diei & fexta feria per
fingulas hebdomadas rëparanda imago eft, dementis
eft bidui agere confuetudineni y Sabbato
pratermiffo ; cum 'non difparem habeat
cauffam a fexta videlicet feria, in qua Do-
minus paffus eft, quando & a‘d inferos fuit,
ut tertia die re fur gens redderet latitiam poft
btduanam triftitiam prace ientem ,
Tertiam rationem fuggerit uterque au-
&or, quæ tarnen facile in præcedentem re-
cidit . Earn ab Apoftolorum exemplo repe-
tunt . Quia , inquit Auguftinus y difcipuli S. Auguft.
humanitus mortem Domini doluerunt.. . Nam ep.86. In-
utique. confiât, addit Innocentius, Apoftolos nocent. ep.
biduo ifto & in mcerore fuijfe , & propter *d Deceit-
metum dumEug.