*'&»*/. li.
; W '
tafriefle affirmct,cumfe $on poflc ad illarn;peitingc?:c a-
‘ftrüac: »Netmiiaj^ciiifcicnTiaaionrolum feien tiara Dauid
tranfeeridet.feä^iplras Dei fcicticiam fiipcrafeic? Credo,
qöia nó audeb isNcèmiam illura regi Dauid con rërre, ne
dicarapi^ferre.‘Qupd'i!ïnonaades eiira cöferre regi tuo,
quoiTrodbeunVpv^fereiDeo tüQ ? Gefla ergö'défrp/erei&;
ddcndaniyefiiniamä cbrdétuoprpijce. Annqnerubefr
qs,qitoMénèförtdisargHefis? Nqn;ehibeFas,qupdiam
di£tum Neemiam ctiam iadiCemDcodederisK^Idnëi'U-
'bfcjas9quodcumc[üiiu;ftus iadfcx a Prqphetadicicur ,qui
iuxraeundémiudicat orbem terrae in aêquitatc , & [pqpu||
Iqsïn veritatèfua.iud'ici js humanis fubmifed.s ? Silutma-
flösöcülös habcs.nofi corporis,fedanimi: refpiccdntue-
têjadugrtejquiafi veraeft fentcfttiaPfbpherica, qua dixit
Deurti iu^caturum o^bem rerrae,&populos crus in xqui-
täte &vdi'itate:falfurgi eft quodhöfninis iddiciumimplo-
raueritjfel^mcft qüödfe^i fubdiderit.Sed fort e obi jqics.
Iivdicabic, dixit Propheca, non iudicah'fiitur ünVtenip.us
pqfui t , no r^iaefe n s.;Vn dp qijia adhub 1f dl duin ittud fu-
tu|um ||m |iu a n d o illudrdifturaeft a Piophet-a ,~ potuit
intëriraiudiqatidbhpmiuerSedrLhocdixeriSjfinomme
iuturLtempöristeabiiocimpedimétoexpedirevoluëris,
aiidiDeumiudicëh*etiarnptaelèntistemporis, audiprae-
tëriti>aiidi fimul &'futuii. Defccndente Deo ad pe'rdep-
dos Sodp.mi tas Sc G o m o rrx os, 6 geur ren s éfAbrahani,ait.
Abfita te,vtre}nbancfddas,
}&(iïcföMïüftumcüm impïoftutqüe iuft^ftcutimpm.l^onïfthoc
tu um Q u f iüdic^.ómnemte'rfam | nequaquath facies iudiciüm.
Re cogno icis3Iudxe,npmën AS ranaë ?Scio, quia reebgn o-
{ciSjSêlüper qmriia,Vtäibitror, hpmiïmni n Omina, tena-
ciusmentererittes. Prxferes ergo tuum Talmurhverbis
Abrahx’Quid drx!rAbraham?Q^iiudic<isomnc terram,
nequaquamfaciesiddicwm^cceprxfimstempusponit
Abraham, cüm didtv^a^dif4förM«ew»r«rra?».Iftud tarnen
prae tens,6c pheteri tu ra in tel.iedu continet, & futurum,
Hoe enim (erifit Abrabam caméixiXiquiiüdicasomnemter-
,qtio Aomni temporëDeus iüdicaret omneiti terram.
Talisfenïus eft,&in Pfalmis.^tfedesfuper Cherubim,8c,qui
facis Angelos mpsjpiyiw
regitme,&. in Iriukis.fumlibusi Neque enim tuncfolum
quändöhocdi&uracft, fcdebatDeus'fupej: Cherubim,
veI^'pïritd§;fiipsfacièbat Apgelbs,yelregebä£lEaef, vel
regebat Dauid,ê£nönamè,necpofl^mrao & tunc,& an-
te,&pbft.Hoc lënfirDatiid,quandórfta protulit,hoefen-
iit Abraham, quan do djxrtv ifidudsomnem terram| Efti'gitur
verbum hoe de quqagitur,inhöc lpepinionq pr?-J
{ens,inintënédtuprxteritum,prxrens,^fumrurn.Sier-l
^óyeruniëft,quód Abraham dixityDeuraomhém terram
omnitemppreiudfcare ,fallum eftqupdfabula firixit, eu
ahqudtemporè ,terrenihominis iudiciurp fubifle. Sed
credo quod Abraham mendacc dicerefor midäbis.Qi|pd
fiboplormidaueriSjfieummendacem dicerêttoluéris,v-
tique Deum humanis iudicijsa4 <|i«3 :um^negabis. Visad-
hucpra:cedentibusaddiaJiquidrFiatÏÏvis^lrcetexrupë^
fluo. Efto,raagnus fueritNeemias illctuus, fepiens, do-
dlüs^imrno, vt aiïeris, iegisdoótor. NttliquidmaioriUq,
de qupaitalia fcripturaCanonis tu i, ,Ecce Deus excHfus in
fartitudinefitii,ér-nullws eifiïnilüin legiflaióïfflüiQux & paü-
cisverfib.us interpoli tas fub dit, Ecce Deus magnus,vmcensfci*
enttarn noßram,nu}nerusannorum eins imfiimabilis. Vide ergo,
quod licet magnus^ecundum te i legis apófcpr Neemias,'
nontaraen maiorDeoj y el par ei; quia nullus fimilis eft ei
in legillatoribus.Vides &illud,quia quamuis lapiens iux-
tacpioda<feris,fueri'tNeemias,non tameninrerentia ma“1
iorDco,yelparilli:quiavt yeraxferiptUra loquiturjDeus^
vincit feiehtiara nolltara^hoceft ,omnemhumanam
pientiam. lam illudquodaufaeftcómentari nefariafcri-
ptura,Deum dolis^[ uiaaliternphpoterat, obiiften te 1c-
äiöheTalmuthjNeemiiie animaiih extorfifiè, &licadfa-
^ ciendumihter fèludieofqi iudicium, ad ccelps per Ange-
luraeuexiire,qU!sfiqat?Acprimum,quisprtterSatan'do'
xere,quispfxterludxuandire,he dicara crëdert täm ab-
lurdapptuit:qnodleÄiQTalmUthDeipptentijepr^iudi-_
carê^quodfabulplainfernalislibrirecitati'ó vpl'untati vel
mandato DeipbfifeerepoflètîNûhquidehim làhëUor,^
Iuda-ç-jliber i l l| tuus,qUinq; ÜbrisMoy-ß ? Nunquid fth-
€lior libras Prpphctarum ? nunquid melior ? nunquid dir-
gnio.rî Et Môyles tarnen legiflacpr dcledlor mortuuseft,
dcPrôphetx librorum foprum feriptôrës^c lcëidtes mortui
(tint. Non potuit tbtari k morte aliqueih exipfis
librorum tam lacrorüm ledUo,Srpôtirit leâ ip Tamulth,
iTemoreretürNeemias,DeiG'buiareiudicio?Vercprçraû-;
ximalibripotentia, quseicommuni iràiueriôriiin forte»
qua in vnohoinine omni horaini diélum tftyTerfaes,& in
terram ibis, quoflibct felegcntespotenseftexcipere. S td
quia hocnugaciilïmum elle conllat, ad dolos ditiinds ve-
nio.Redeunte Angeload Dcum ,■& dicente Nee<niâhülf
loraodp veile mori, & ea de caulaafliduë Tamulth lege*
re,vnde nihil ei fàçerc ppITet : Ego,ifiquitpcus,dabo tibi,
conlilium. Redicito ad eùm,& facluper càpu tei iKin aç*
re turbinçih magnum, & quaix commotionem grandinis-
& lapidüjVt dumtrcmefaxâusoculôsalcëfcionë T almuth",
auèrterit,fipânimardéiusrapcrepofliS):&hücadduceie»
Redi jt Ahgélus,& ita fccit vt Deus praecëperat* O conli*
liurri diuinum !o confiliu, quo egens confiliprum deitas
|nullurnmeliusinuenirepotuit.'Nohne,ytaliquidludicri
lubinhga^beoqi meliusfluaipfeEbico^luerit çplulam,
I none certe apti9 fuilfet^ineuitabiles human! corporis pe*
cclEtatës,quib.àIedtioneTalmuth retrahi çogèreturex*
pc6tare,qua ^derilbrios dolos cpfiigere î Nä quantum*
llibetpertinaxin leóHoneelIé dilponeret,et|tùdii aIia,eo-.
Imedendi tame Vellaltc dormiendi-necêffitas, poftbiduu
[triduumve^g) ètiam omnino mu turn d lcdlione auerteret.
In quo tcmporisTpatio Angel us adeum óccidqndum miQj
fus, non dico vnamtantum eius animam raperè >Jk& quS
velletdeferré :fedetiara mille vél plÿrcs hpmïhum animas
ab eprum corporibus- eruerè pöflèt. Fecithocplim
Angelus Dei,Ægyptiospercutiens,&fub vnafere hodtis
horajinnumeraprimôgenitorummillîaoccidens.Fecit
& Emile quid fub rege A ler id,quand© incafirïs eiufdem
centum odogintaquinque millia , breui nodurnitèra-
poris mpmentp dp|mientes vigilantesycpcremit, Fàcère
potuillet hoc id em q u a n d o Neemiasrie morerethr, lç4:
•dione iam dida contraDeiim pugnab'at. Congrucntius
.planeiuiEet jCbmedentivël dormienci animarn 6ri|jere:
quam grandinis vel lapidum turbine,à ledione-tamiàn-
d a & làcratilEma ledorem pcrtinaciïEmuinàbfterrerc.
Sed forte nonpoteraepati morasDeus, & lïtem grauilfi-
mam quæftionîs propofit*, ciratà fâpiéntis hominis fep”
tentia,finkcproperabat.MaggaYetenecc^tasiurgiatqsr
lelliapacificandijiie forte dm protrada,inaioraproceflu
temporis fièrent, & Deb in ipfis Qoeleftibus Hofies publi-
cos exdtarentvHoc ne cpntingerct prouifum pfi, vt Neemias
qualibetartefêftinanteraecérlirétur y &péripEim
inter Deumatqueludæos paxperditaieforma.retur.Nbh
arbitrortamcnDeumdeterristàlernàd-coeiosiudiceme-
üoeaturum fuiflè, fi prxfciffatciusiudiciofe'inferibrem,
ludæofque in lite diu protrada futuros elle fupenpres.
i Namhojipepercitei Neemias,non adulatus eftr fedfta-
tim vt raptus à corpore coelos afcédir, Dcumqjin throno
fedentem coIpexit,plane vt conftans ÔC veritatis amator,
nulliufque perfonam in iudicio accipiens, condemnatri-
cemDei fententiam protuliç,dicensdelpeciemdtbi,quk
Dcuslepramputaueiat,dixerat,contenderat:munda eft,
, munda eft.Cuius yerbirepetitio hpcinlènfii habet. Cer-
tiimeft,fixumeft,inpropofîtionë tüavïdum te à ludxis
Deus,quiaeosveradixiffe^te confiât raehtirumfuifte.-
Quidigiturreftat,Iudæe?Qi«ndoquidem-hominemfa-
pientiorem Deo inuénifti,quandoquidemiudiëem Iùdi-
ci vniücrforum dèdifti rdelcédac Deus de lede,cédât me-
liori,cédât fapientiori. Hoc,inquam,nccefleeft. Si enim
quijfquam làpiendor Deo inuentus elf, vtique qui Deus
putabatur, Deus ncc erat, nec eft. Sed nonlufticit Deum
condemnatumiudicio Neemiæ, mfi codemnecur&pro-
priacónfeflione.Lata,inquitifentenna,erubuirPeUs,ni-
hilqi contra tan tivinteftimoniumdiccreaufuSjludcndo
relponditjN a z a H v n i B e n A.i,hoceft, yiccruntme
filij méfX^Hjdreftat ? Hominisiudicioyidus.ruborëin-,
i dice vidus_, profeflîone propria vidus;.quid moras facit
■ ' ' 'rfarfô&À ■ .. . . - info.-.
Gtnef y.
gP ijifl
B
■Gntf 4>
C
D
|/W.y ,7.
lob 10.
I I P
pontrà Kuàxot,TraÙatUs. \
in folio omniporétise DeusfDepbfitus eft a l^dxis Deiis^ .
proiedus eft d Ia4 *is^nec omniporens,nee omnia fciens
probatura maiobibus, eoqj lapicncioiib uslüdxis-. Er no-
ui quidc,quia.plufquam furiola, vél dxmonica verbaifia
non e(fent audorita?e vel ratiönó rcfellénda, fgd condi-
gnafi poflet fieri fubfann'acione, & exea;atianecófpuen-
da. Sed quia'iftad vobis,bgens perditaöcperdenda,
,d untin',dicuntui', fcrib utür,quis taceat J Qrusmanus,ne-
dum'Verb'a.eötineac ?Gum enimiam per mille,& centum
i aiinostubpedibus ïngemiicatisvquqs.fuper omniabdicis,-i
j GhriftianqruiïKludibriumfadinon Cotüm eorumVfed &i
j ;ip Iqr u m S atracenor ura»o m ni umq$ firn u lgentiümac dx-
moniira : quiscontinet manus noftioium a {anguine ye-;
ftiO,nifi prxccptum illius iquji vosabiecit, p c nps elegit,
Dci.dfeentis p ej:Pr o plietam v e ft rum, ne öcciias eos ^Vul t e-
j ninifmiari vós nQtiad honorem,fed adépprobrium: nó
j ad veftiaimcqmmodumiredadmündi ^edaculumtVuit
leruari-^ös vrfratndÜamCain^quiCumDèoincrepanti
eum pólicffufiim'fratërn urn fanguinë, dicerèf, OmnisqUï
muft^^m*y<fc£i^mei&\i^ïnit91llequ4quamfiet itg.Sed male*
1 diéltis erisfuper terram, & vagus, &profugus eris faper catn. Sic
i vosmaledidi.ficyagijfic inftabiles eftiifupr tecirampoft
e ft ufu m avohis (adgui n | m.Ch r i fti, qüan r u m ad barng m
; fratris veftn,quatumad deitatemDomini veftri: vt quod
i mo’rce deteriuseft, in prxfentilongoopprobiiohomini-
j -bus,ui fiicurb fc^hpiterno fi.tislu4ihiiodaeiTSjnibüs.Hxc
jr veftriiin , mereturhlaftfis,
qùimneftforiis l Nam p,ene idem eft in tamcJ^ris |abo '
rare ,quod Sofein ferena dieorbem fulg#cibus radijsiUu“
ftrmtemselanso'crilis$cvigilantibus'vdigitodcrtionftr^rb'
Idcireo qu ç qmniqqperlmçuafiii^ëtiâ fie« Iudæusobij %
ciäf.breui.vel nulla refpönfione prætereuhdafunt. De ta*
lruin numéro funt&ilîa,quæ finis fabulæ cohtineti cuni
DeumVidumàlTeritjCum ipfum vidum fuifleçte.:pro-
ipriqcpnfefiumefie fingit, quindb'cum dixiflemen titur.
yieerune nie filij mei. C^uisenim præter ludæum nefeiat,
hoc huïla egere concradidióne ? Nullâ lànèeget contra-,
d idione, qdod falfum efle notum eft omnibus peifpiçua
veri tâte.G ui enim oblcurü elfe potéft.virtute yel lâpieiitia
lion polîe Deum vinci ab aliquo, cum torus orbis ëüm âb
antiquo audier i e di céh tem, Cuiaßimilaßis me, & adaquaßis
me,&,comparaßis me,&ßcifiüßmilem î Et poft pauca.Refor-
dftmim priori*feCuli,quoniam ego [um Deus,& non eft vl(ra Deus:
nec eftfumlis metannücians abexordio nouißima,&q,b initio qua
necdumfattu funt,dtcen$. ConfiUutn meumftabit,&omnis volun -
tas maßet.Ex quamûis,vt didum eft, Deumàbhis derilq-
rijsinepujsdcfenderefiiperfiuumyideatur'.nequisramé
Iudæôsïem'eltantumerrallejVclblalphemaiïèlqppdro*
lerabiliuselfec,exiftimet:caii(àeft,yraliqs eorum de rèfi-
mili erroreS ad pubiicum fermo producatv-Nam facile in
his tamràültiplici b üsblàfphemijsiedoraduertere pocé-
rit,quamlongeprbicdiiiiit àfàcmDei,auitor,tamindi-
gna.caiii abhiïda, ientiié velCtedèrepptueiint , de lubli-
millî ma & in compte lien iibiu maiellate D clN amptæter
illa,quxprxmifl'aluntidfeuEt,SÇmluis,immo Sàtanæiÿ-
M p w
\ certëvniiier(à?iiid)etur tiequacor
fp h e in u mos v e fi r u m : qiiodnoioiumcohtinue in homr^B B B IW^B
| nes maledidaëuomit,fed & in ipfiini Deiim inipia ac ne- nagogis.docent, quod quando Deus hrmamenrum hoc
■ fanda piorundit. Ouidcnim adeo impiü,quicl ita ne fan- quodo.culis nofttis conlpicuum eft fecit j non illud ex in-
; ild.vcHliid.qboaivobisdicîmriïïieiiaaxeÆDeâsjVidijjS .tcgc6pèrfedf,,fcdcuiuWàm.magni^raniin^
cli Dcnî^rubaic Dcusiprofcllus efHevldturri Deusb.Sed icp^cnciioiiaii citis parte imperfedum reliquic. Cauïàtti
qüÿd rriehdax’nô flt fupra prqbatdm m . pfupdvcuotcu- autem car Hocfeccrit , valde côgruam.?£ ratiolSa^lcsçd-
belcete non poftit ,cui præter vosdb fçurum eft r Reacum . dunc.Aftiniiaat eniifi hac prouidencia ift ud ,eum fecifle,
enim alic\uein,ertorem ali quern,exeefliim aliqnemf ateti yefi quando ptocedéte rempote aliquis exmgens^Deum
vi;derùr,qiiiçunqi erubçfcit.Nam nifi hæ,vel fimilescau- fe elle,peoq^æqualem tlicetec »^eusilliiam didâfirma-
fæ præcëirerint,impofiibiieèftquempiam erubefcere. Vi- , mcnti impetfedibné obijçetet dLcens. Si’Deus eSyVt ego,
des adhuc Athleta meus,quiddixeris:quam luperbe,quâ .. feç làlteni ex parte quod feci & çgp. Feciègq.maiqi’çsfirf-
nequitèr,quam ftolide in coelum os tuum pbfueris ? Rea-i; maméçi partes,fac & tuE potes hânc,quaniimperledam
tum,exceflum,err orem.Pepàfç^ibere, quideftaîiud qua "eg&itliqui.p^'tym,C^dvltraquerpçioIuqæi,vpsipirt-
£iiïCïelÈxiftimaftiimdue,akDàüs,quoderot4ifimUis}Ârguam tuali ocuio nô agnofeete ipiricualia, cura necipio corpo-
teÆjiatuyncontra[aciemtuam."Quj ne vm tantum Iiïdæo taliagnofcatis corporalia?Certe cmpotale eft htmamen-
ldqui vidèretur, omnes fimul reprobos Iudæos arguit eu tum,corporale$&ipE vçfttæ carnjspculi.Qirid ëtgb.qi#-
fubdit. In telh g n e b o u d â to b liu ifa n u n i D a n n jie quando i.ipiat, iæ c!t,vt hoc claulum lit tolis ludaicis, cum patcat præter
pfftpnftrqmeripidt. In quoyeriq, iahid'i6tam Neemi® ve- vos cptius prbis'oculisî Videt plaue prçterveftrüm, Qirinis
ftri Fabulam p e iç q c it : i m m ojqu o âm a i us efi^defiruit. Di- oculûs,nec iliAqu îloualljn epniM e lidiana ,npcjn aliqüa
xifiisenim D eum, Neemiæi ^irnamAngelico minifterio fui parte impertedum, fed omnibus iuisparcibus mtegiû
rapëoevoluiffcsÈdérNeemfam ipfumlediokeTalmuth, Efmameucum. Redarguitiple Aquilonâiistemperïuper
ne il landrapeie po fiet refti ci (le. V nde lie vos increpac, tic ...............’i’'K......... —
fabulam,Veftram;falfi(EmaiqelfeKdemoriftràt..lH^iljJif^
inqmtJ)&cqutoblityjûiminiDeum$ Qujd verius? Nunquid
non obhci fui ft i sDeiim, qua n d otam indigna deDeo fenlîftis
? Idcirco vobis dicitur.yintélïigite hæc qui pbliuifcij
nihiiDeum.Sedquidvoshprtatur intelligcre?Nequan|
dörapiät,&nbiilit quierlpiat.lSfolitejiiiquitjfallijiiolite
feducijiiolice putäre, Neem iam velaliquem cumammas
quiaxiMeridianoiiuniquamvilibushumanisapparenti
opppEtusjiiihil inillacoeli plagaimperfedumivnmèrfo*
rum,Vtdidüeft,ocuiis,ëxCçpuSludaicis>manifëlDfHoc
quia orbe iudice notilÏÏmü eit, adiÔge dëteripf a blafphè-
miarumiudibriacranfitusfiat.ACericisenintDeümieiTîél
o mni diei rafeii& hoc robdfto, v t pu tatis l'ai nijfèfi im o-
^vm^teconzTninubeusiudexiMftusßortü&patiens^nu
H
rapere difpolqefit,ei polfe obfi fterc. ConEtmac hoc alio ' quidirafcenir perJingulos dies:Ei,o beftne,iam nec liceiafcri-
al ted us F lalmi veefu. Vbi cuiifdixilfet.ffoHere &reddtteDo- pturarum veftraiu,qua folam feqfiividebamini,afleqUe -
mnoDeo viftro wii««-4,adiunxic,cui D e o ,T e f* ,in q u it . . res,nunquid hoe aftumanue veleimciauue didumefi,&
' Ac fiatim.L'fii quiaufertIbiritumpritiwum. Sed forte (pin- no potius niodointerrogatiuo negando p rolatuiNam^
tumprincj p um tan turn niodo aufer t,n pHiautem aU|>rum. di^lamekSunquidirafuturp^ftngulosdiesjzmquzTn aidu
Auditeiion (plum de principibus, fed & dp vniuerfis lob efler»nbpirafeetuf pef fingulps dies^^ejegite VeftruHe-
Deploqucntem. Scids quia nihil impiumfecerim,ctmfti nemo braicuin;idibma,&1itafe'habere (enlqm liters
quidemdnutuapoftiteruere. Non'iftevel ille de maiiu tua cicas Iiidaicanonobftiterit.agnolcedSi Licer enim(imus
coteft eruere, fed nemo prorlus de manu tuapocefterue- Latini,nihil tahT£n nosyeracium fcripturarum veftrarum
re. Glarct d g o fxpe didtuiii db^brem yefirum animam | latere potuic,quGS mulcordm in vrraqi lingua pcritorutti
fuam de manu Dei arte qualibet nunquarn eruere potuif-. eruditio copioia inftruxic. Taceo quodtaiii infufte, hoc
fe. Sed vciuprapoliii, quail do Dcum, b Iudxe,erubuifle eft humano niore,Deuniiralci piitatis-C^odii hoc ienci-
dieissvelreatu'm.vcierroieimvei^xcenuitieumincurriife | ti^vtiqvmucabilemanirm^tis. Si enimviitatohominum
faced s'. A quibu s fi eu m, audfo n tati b us vel rationibusde- ! 111 o don u nc 1 ra i ci c u r, n un c paca cur, &u n egaude t n u n c
fendeie voluero.fupeifluus vel nimius forEun appaiebo. | triftatur,liuncpbliuilcicur,;nuhcrec6rdatur,&reliqua(i-
Quisenimreacumjerrorenijexcdrum.Deumpolieiiicur- milianoftrompreautfacie, aucpatiuu, Frophecavciter
rere tenticdni(ifoiae infipiens,qui dixie in corde fuo. N o medtur,quide liiutabilitate CYifaccefr^,Deiqvftabqitate^
eft Deus?Titiieo &iliud mihidici,quod lob refpond.c a- difputaii§,airDen.I/>/i,hoc eft coeh & te v y e r ib u n t,w u tc
mico.Cumadtutoresiminqutd imbectUui&fujientMbrachturn 1 permanes.U poft’pahca verba. Mutabiseos&mutabuntur,tu
fm ii